دیفای یا Defi مخفف واژه Decentralized Finance، به معنای امورمالی غیرمتمرکز است. دیفای سیستمی است برای ارائه دسترسی آزاد به خدمات مالی. دیفای ابزارهای مالی سنتی را برای بازارهای ارز دیجیتال و با استفاده از بلاک چین (به عنوان ابزاری برای توزیع، ثبت و ذخیره ارزش) بازآفرینی میکند.
تمام خدماتی را که یک بانک به شما ارائه میدهد، در نظر بگیرید: پسانداز، وام، اعتبار و بیمه. دیفای امکان ارائه همه این خدمات را در یک محیط بدون نیاز به مجوز فراهم میکند.
چرا دیفای به مجوز نیاز ندارد؟شما برای اینکه از بانکتان کسب اعتبار کنید (یا حتی برای باز کردن یک حساب بانکی) باید مدارک خاصی را تهیه کنید و برای آنکه خوشحسابیتان تأیید شود باید سابقهتان سنجیده شود. اما در دیفای برای کسی اهمیت ندارد شما چه کسی هستید، کجا هستید یا چقدر پول دارید. شما برای اینکه با دیفای تعامل داشته باشید، همین که یک دستگاه متصل به اینترنت و کمی اطلاعات در مورد نحوه کار با دنیای ارز دیجیتال داشته باشید کافی است و با همین دو مؤلفه میتوانید از دیفای برای مدیریت سرمایه و رشد ثروتتان استفاده کنید.
درک مفهوم دیفای
برای درک کامل دیفای لازم است ابتدا یک مثال از تفاوت یک سیستم مالی متمرکز و غیر متمرکز داشته باشیم.
در امور مالی متمرکز، پول شما توسط بانکها یا دولتها نگهداری میشود که که تمام تراکنشها و فعالیتهای مالی شما را زیر نظر دارند. سیستم مالی متمرکز مملو از اشخاص ثالثی است که جابجایی پول بین طرفین را تسهیل میکنند و هر یک برای استفاده از خدمات خود هزینه دریافت میکنند. علاوه بر دریافت هزینه، تمامی فعالیتها و تراکنشهای مالی شما زیر ذرهبین نظارتهای سختگیرانه قرار دارد.
اما در یک سیستم مالی غیرمتمرکز مانند بلاکچین، شرایط فرق دارد و هیچ مرجع یا نهاد مبدایی در این سیستم وجود ندارد و دو طرف معامله به صورت مستقیم و کاملا ناشناس به یکدیگر متصل میشوند.
حال تصور کنید برای خرید یک کالا یا محصولی به طرف مقابل خود اعتماد کافی ندارید و فروشنده حاضر نمیشود که اول محصول را به شما بدهد و بعد شما هزینه محصول را پرداخت کنید. در اینجا دیفای به کمک شما میآید. دیفای از خریدار مبلغ مورد نظر و از فروشنده محصول مورد نظر را دریافت میکند و هنگامی که هر دو طرف موارد لازم را به دیفای تحویل دادند (یا وظیفه خود در قرارداد را انجام دادند) پلتفرم دیفای معامله را انجام داده و محصول را به خریدار و پول را به فروشنده تحویل میدهد و به این صورت نیاز به شخص یا موسسه ثالث را به طور کامل برطرف میکند و پس از انجام معامله مورد نظر کارمزد خود را از مبلغ معامله کسر میکند.
اولین قراردادهای هوشمند
نخستین برنامههای مالی غیرمتمرکز، بر روی بلاکچین اتریوم دومین پلتفرم ارز دیجیتال بزرگ جهان ساخته شدهاند، که خود را از پلتفرم بیتکوین متمایز میکند، زیرا استفاده از آن برای ساخت انواع برنامههای غیرمتمرکز آسانتر است. به طور کلی اتریوم برای قراردادهای هوشمند است زیرا به طور خودکار تراکنشها را متناسب با کدهای از قبل تعریفشده، انجام میدهد و انعطافپذیری بسیار بیشتری را ارائه میدهد. زبانهای برنامهنویسی اتریوم، مانند Solidity، به طور خاص برای ایجاد و استقرار چنین قراردادهای هوشمندی طراحی شده اند.
برای مثال، فرض کنید یک کاربر میخواهد سهشنبه آینده مقداری پول برای دوستش ارسال کند، اما فقط در صورتی که دما طبق سایت weather.com به بالای 90 درجه فارنهایت برسد. چنین قوانینی را می توان در یک قرارداد هوشمند نوشت!
امور مالی غیرمتمرکز از فناوری بلاکچین بهره میبرند که ارزهای دیجیتال نیز از آن استفاده میکنند. در بلاکچین، تراکنشها در بلوکها ثبت میشوند و سپس توسط سایر کاربران تایید می شوند. اگر این تاییدکنندهها (Node) بر سر یک تراکنش توافق کنند، بلوک بسته و رمزگذاری میشود. در مرحله بعد بلوک دیگری ایجاد میشود که اطلاعات مربوط به بلوک قبلی را در خود دارد. بلوکها از طریق اطلاعات موجود در هر بلوک در حال تمکیل شدن، به یکدیگر به صورت زنجیروار متصل میشوند و به همین دلیل به آنها بلاکچین گفته میشود. اطلاعات موجود در بلوکهای قبلی را نمیتوان بدون تأثیر بر بلوکهای قبلتر تغییر داد، بنابراین راهی برای تغییر زنجیره بلوک وجود ندارد. این مفهوم همراه با سایر پروتکلهای امنیتی، ماهیت امن یک بلاکچین را بهخوبی شرح میدهد.
دیفای به زبان تخصصی
دیفای زیرمجموعه صنعت ارزهای دیجیتال است. میتوان گفت بیشتر فناوریهای مهمی که اقتصاد دنیای ارزهای دیجیتال را پوشش میدهند، غیرمتمرکز هستند، چون غیرمتمرکز بودن، مشخصهای است که اکثر بلاکچینها آن را دارند.
تفاوت دیفای این است که به طور خاص و مشخص روی این ویژگی تمرکز کرده است و با همین مشخصه ثروت شما را مدیریت میکند، بدون اینکه نیازی به مجوز کسی یا نهادی (بانک، آژانسهای اعتباری یا نظارتکنندگان مالی) داشته باشد.
بلاکچین به تنهایی نمیتواند خدمات مالی سنتی را بازآفرینی کند. بلاک چین فقط موتوری است که نیروی دیفای را تأمین میکند. برای حرکت، باید چرخها و شاسی هم متصل باشند و این همان کاری است که دیفای انجام میدهد؛ دیفای با استفاده از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApps) تعامل با بلاک چین را آسان میکند و به شما این امکان را میدهد که ارزهای دیجیتالتان را مدیریت کرده و رشد دهید.
حتما بیشتر اصطلاح دیفای را در زمینه اتریوم (بزرگترین شبکه قرارداد هوشمند در جهان و دومین ارز دیجیتال باارزش بعد از بیتکوین) شنیدهاید.
تا به امروز، صنعت دیفای بیشتر روی بلاک چین اتریوم اجرا میشود، اما خیلی از شبکههای دیگر مثل پولکادات، تومو چین و ترون نیز خدمات دیفای را ارائه میدهند.
صرفنظر از بلاکچینی که برای پشتیبانی از آن استفاده میشود، دیفای هم به همین شکل عمل میکند. پریمیتیوها (Primative) سرویسهای اصلیای هستند که برای تحکیم دنیای مالی غیرمتمرکز استفاده میشوند. توسعهدهندگان بر اساس این پریمیتیوها اپلیکیشینهایی طراحی میکنند تا محصولات و خدمات موردنیاز برای تعامل با دیفای را ایجاد کنند.
منظور از قابلیت ترکیبپذیری یا Composability زنجیرهای با پریمیتیوهای دیفای است تا سرویسهای جدیدی را ایجاد کنند که بر پایه این سرویسها کدبیسشان ساخته شود و آن را با یک رابط کاربرپسند ترکیب کند. گاهی به پریمیتیوهای دیفای لگو گفته میشود، چون میتوان آنها را مانند بلوکهای لگو کنار هم قرار داد و سرویسهای جدیدی ایجاد کرد.
نمونههایی از پریمیتیوهای دیفای عبارتند از:
- MakerDAO که پروتکل آن به همه اجازه میدهد از داراییهای ارز دیجیتالشان بهعنوان وثیقه برای ضرب استیبلکوین استفاده کنند.
- Curve که پروتکلی برای مبادله استیبلکوین است.
- Compound که بستری برای وامدهی و قرضدهی است.
- پلتفرمهای لایه دوم مثل Yearn Finance و Pickle بر اساس این قابلیتها ساخته شدهاند و استفاده از سرویسهای اصلی را برای کاربران آسانتر میکنند.
میتوان دیفای را یک ساندویچ چندلایه با مواد زیر در نظر گرفت:
- لایه اول: بلاک چین (مثلا اتریوم)
- لایه میانی: پریمیتیو دیفای (مثل Maker یا Compound)
- لایه رویی: اپلیکیشن (مثل Yearn Finance)
این سه مورد با هم ترکیب میشوند و در نهایت به مجموعهای از ابزارهای قدرتمند تبدیل میشوند که دنیای مالی سنتی را در دنیای ارزهای دیجیتال بازآفرینی م
دیفای DEFI به چه کار میآید؟
دیفای ابزاری است برای مدیریت و رشد پول. تقریبا هر کاری که یک بانک دیجیتال یا کارت اعتباری برای شما انجام میدهد، با دیفای قابل انجام است. به جای ارز فیات (یعنی پولی که در بانک شما ذخیره شده است)، دیفای از استیبلکوینها استفاده میکند که معمولا به دلار آمریکا یا یک ارز ملی مثل یورو یا پوند متصل میشوند. دیفای به جای استفاده از داراییهایی مانند ملک، طلا یا پسانداز بهعنوان وثیقه، از داراییهای کریپتو مثل اتر یا بیت کوین استفاده میکند.
برای مثال، اگر میخواهید در دیفای وام بگیرید، نیازی به اعلام درآمد، ارائه اسناد مالیاتی یا اثبات اعتبارتان ندارید: تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که داراییهای کریپتو را در یک قرارداد هوشمند قفل کنید که بهعنوان وثیقه از آن استفاده میشود.
دیفای به شما امکان میدهد از خدمات زیر استفاده کنید:
پسانداز/ استیکینگ (Saving/Staking)
کیف پولهای دیفای ابزارهایی را برای مدیریت پول در قالب اپلیکیشن موبایل یا کامپیوتر به شما ارائه میدهند و این امکان را به شما میدهند که داراییهای ارز دیجیتالتان را در یک قرارداد هوشمند قرار دهید و در بازده توافقی سود ارز دیجیتالتان را کسب کنید.
وام گرفتن (Borrowing)
با استفاده از همین پلتفرمها، میتوانید در ازای پرداخت بهره، استیبل کوین و ارز دیجیتال قرض بگیرید. با توجه به اینکه دیفای بدون مجوز است، فقط میتوانید از ارزهای دیجیتال موجود بهعنوان وثیقه استفاده کنید و وام بگیرید، در نتیجه، بررسی اعتبار و فرمهای درخواست لازم نیست.
ییلد فارمینگ (Yield Farming)
مثل استیکینگ یا سهامگذاری، ییلد فارمینگ هم این امکان را به شما میدهد تا با قفل کردن توکنهایی مثل اتر در قراردادهای هوشمند، سود و توکن ثانویه کسب کنید. استیکینگ غیرفعال است (یعنی وجوه یک بار قفل میشوند) اما ییلد فارمینگ به طور فعال دنبال بهترین سود است، بنابراین ممکن است مجموعهای پیچیده از مراحل را شامل شود.
تأمین نقدینگی (Liquidity Provision)
کاربران دیفای میتوانند توکنها را در مارکت میکرهای خودکار مثل یونی سواپ نگهداری کنند. هر بار که کسی بین دو توکن موجود در استخر سواپ یا مبادله کند، شما بخشی از کارمزد را دریافت میکنید.
همه این خدمات (به علاوه خدمات دیگر، مثل اعتبار، بیمه و مشتقات) توسط قراردادهای هوشمند ارائه میشود. اینها کدهایی هستند که برای انجام یک کار خاص برنامهریزی شدهاند.
در امور مالی سنتی، این فرآیندها را افرادی مثل مدیران بانکها و حسابدارها انجام میدهند. اما قراردادهای هوشمند این فرآیندها را به طور خودکار انجام میدهند و سیستمی را ایجاد میکنند که کارآمدتر و جامعتر است.
قرارداد هوشمند بر اساس درآمد، جنسیت یا ملیت علیه شما تبعیضی قائل نمیشود، فقط بررسی میکند که آیا تراکنش معتبر است یا نه (مثلا آیا وثیقه کافی برای دریافت استیبل کوین موردنظر دارید یا نه) و سپس آن را پردازش میکند.
بهعنوان مثال، زمانی که با استفاده از پلتفرم لندینگ یا وامدهی دیفای وام میدهید، اصلا لازم نیست نگران تمام شدن پول وامگیرنده باشید یا بترسید از اینکه پولتان را پس ندهد. قرارداد هوشمند تضمین میکند که شما مالک پولتان هستید و هر زمان که بخواهید میتوانید آن را پس بگیرید. اینها باعث میشود سیستم مالی شفاف باشد و هر کسی بتواند در آن شرکت کند.
سود بالای DEFI از کجاست؟
امیدوارم متوجه شده باشید که چرا دیفای تکنولوژی بزرگی است. فناوریهای جدید در حال بازآفرینی و نوآوری بانکداری هستند. چیزی که قبلا در وال استریت امکانپذیر بود، حالا با تلفن هوشمند قابل دستیابی است. اما تکنولوژی جدید به خودی خود امکان بازدهی و سوددهی بالا از داراییها را ندارد، پس دیفای چگونه چنین بازدهی و سود بالایی را امکانپذیر میکند؟
- تقاضا: هیجان بازار ارز دیجیتال و بازده و سود زیاد آن به معنای وجود تقاضای سوداگرانه زیاد است. مردم میخواهند به ارزهای دیجیتال و آن سودهای زیاد، دسترسی داشته باشند و حاضرند نرخهای بالایی برای وام گرفتن پرداخت کنند. لوریج یک محرک بزرگ برای تقاضا است، این جاست که معاملهگران چندین برابرِ سرمایهشان را به خطر میاندازند تا سود بالاتری کسب کنند.
- ارزش تصوری: پروتکلهای دیفای اقتصادهای کوچکی را با ایجاد توکنهای خود ایجاد میکنند که بهعنوان پاداش برای استیکینگ ارز دیجیتال یا ارائه نقدینگی به دست میآیند. در بازار گاوی، هر توکن دیفای جدید، بدون هیچ توجیه خاصی به جز جدید بودن و داشتن اسمی بامزه، پتانسیل افزایش ارزش زیادی را دارد.
- معامله آسان آلت کوینها در دیفای: با رشد اقتصاد ارزهای دیجیتال و اکوسیستم توکنها و ارزهای دیجیتال جدید، تقاضا برای مبادله این داراییهای جدید نیز افزایش پیدا میکند. صرافیهای متمرکز باید فرآیندهای شفافی را برای افزودن جفتهای معاملاتی جدید دنبال کنند، در حالی که یک صرافی غیرمتمرکز میتواند این کار را با منطق بازارسازهای خودکار انجام دهد. این یعنی یک اقتصاد دارایی از ایجاد توکن، کشت و معامله وجود دارد که کارمزدهایی پشت همه آنها به دست میآید.
مزایا و معایب دیفای
هر پلتفرم مزایا و معایب خاص خود را دارد و قبل از سرمایه گذاری یا استفاده از بستر باید به دقت آن را مورد بررسی قرار دهیم. در این بخش برخی از مهمترین مزایا و معایب دیفای (Defi) را باهم بررسی میکنیم.
مزایا
بدون مجوز یا Permissionless بودن: در این سیستم هیچ نهاد مرکزی یا ناظر، مدیریت امور را در اختیار ندارد و عموم مردم میتوانند آزادانه و بدون دریافت مجوز خاصی، در این شبکه مشارکت کنند و از امکانات و خدمات آن بهره ببرند.
متن باز یا Open Source بودن: تمام جزئیاتی که در این قراردادها و امورمالی هوشمند اتفاق میافتد باید به صورت کاملا شفاف در اختیار عموم مردم باشد و هرکسی میتواند اتفاقات و جزییات این پلتفرمها را مشاهده کند.
خداحافظی با خطای انسانی: به لطف قراردادهای هوشمند، خطاهای انسانی روزانه از فرآیند معاملات حذف میشود. مگر اینکه خود قراردادها بد نوشته شده باشند.
یک سیستم سالمتر: پاندمی ویروس کرونا نشان داد که سیستم های مالی سنتی (CeFi) در برابر شوک های جهانی بسیار آسیب پذیر هستند. این به این دلیل است که سیستمهای مالی متمرکز مبتنی بر تماس مستقیم بین افراد است.
ذخیره توزیع شده اطلاعات: تمام اطلاعات، تراکنشها و به طور کلی هرگونه دیتا در این محصول باید در یک بستر توزیع شده ذخیره شود و بدون هیچ مرجع مرکزی فعالیت کند.
کنترل اطلاعات: کنترل دارایی و اطلاعات هر کاربر کاملا به عهده خود اوست و کاربر میتواند بدون واسطه یا هر نهاد نظارتی به محصولات و خدمات مالی غیرمتمرکز وصل شده و از آن استفاده کند.
معایب و چالشها
عدم قطعیت: اگر بلاکچین میزبان پروژه DeFi ناپایدار باشد، پروژه به طور خودکار این بیثباتی یا نقص را از بلاکچین میزبان به ارث میبرد. بلاکچین اتریوم هنوز دستخوش تغییرات زیادی است، بهعنوان مثال اشتباهاتی که هنگام انتقال از PoW به سیستم جدید آپدیت اتریوم 2 (Eth 2.0 PoS) انجام میشود، میتواند در کنار مزایایی که قرار است به آن اضافه شود، خطرات جدیدی را برای پروژههای DeFi ایجاد کند.
مقیاس پذیری: یکی دیگر از مشکلات بزرگ پروژههای DeFi، مقیاس پذیری بلاکچین میزبان است. دو مشکل عمده از مساله مقیاس پذیری ناشی میشود: 1- تایید تراکنشها زمان زیادی میبرد 2- تراکنش در مواقع شلوغ بسیار گران هستند و گس (Gas) شبکه افزایش زیادی پیدا میکند.
وجود مشکلات در کدهای توسعهدهنده: آسیبپذیری قراردادهای هوشمند منبع اصلی مشکلات بسیاری از پروژههای DeFi است. اگر کوچکترین نقصی در کد قرارداد هوشمند وجود داشته باشد، میتواند منجر به از دست رفتن سرمایههای زیادی شود.
نقدینگی کم: نقدینگی را میتوان بهعنوان یکی از مهمترین عوامل پروژههای مبتنی بر پلتفرم DeFi و پروتکلهای بلاکچین در نظر گرفت. کل ارزش قفل شده در DeFi تا اکتبر 2020 بیش از 12.5 میلیارد دلار است. این یک قطره در اقیانوس سرمایههای در گردش سیستمهای مالی سنتی و متمرکز است.
نداشتن بیمه و تضمین: بیمه از سرمایهگذاران در صورت هک یا سایر فعالیتهای تقلبی محافظت میکند. بیمه نقش بسیار مهمی در تامین سیستمهای مالی متمرکز دارد در حالی که در DeFi این مورد هنوز به طور جدی بررسی و اجرا نشده است.
محصولات و خدمات امور مالی غیرمتمرکز (Defi)
امروزه بسیاری از پلتفرمها و سیستمها از Defi برای شروع و راهاندازی کسب و کار و خدمات خود استفاده میکنند و این فناوری نو را میتوان پایه و اساس بسیاری از پلتفرمها که در ادامه برخی از آنها را باهم بررسی میکنیم، دانست.
صرافی های غیرمتمرکز (DEX): یکی از مهمترین و کارآمدترین محصولات فناوری دیفای، راهاندازی و پشتیبانی از صرافیهای غیرمتمرکز است. تمام صرافیهای مشهور و معروف مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ که میزان سرمایه قفل شده (TVL) بسیار زیادی در خود دارند با استفاده از فناوری Defi فعالیت میکنند. این صرافیها به کاربران کمک میکنند تا مبادلات توکن و بسیاری از معاملات مربوط به حوزه رمزارزها را بدون واسطه و بدون نیاز به احراز هویت انجام دهند.
مطالعه بیشتر: تفاوت سیستمهای متمرکز و غیر متمرکز
بازارساز خودکار (AMM): AMMها همان صرافیهای غیرمتمرکز هستند با یک تفاوت مهم، پلتفرمهای DEX از دفترهای سفارش (که شامل معاملات P2P هستند، Order Book) برای قیمتگذاری استفاده میکنند، در حالی که یک پلتفرم AMM از یک فرمول ریاضی ویژه برای قیمتگذاری داراییها استفاده میکند و نقدینگی از ارائهدهندگان نقدینگی تامین میشود که معمولاً بهعنوان پاداش، توکنهای خاصی را به دست میآورند، نه اینکه نیاز به حضور افراد و ثبت معاملات داشته باشند.
وام دادن (Lending): کسب و کار وام با استفاده از رمزارزها قطعا یک جایگزین جذاب برای بسیاری از افراد است. وامدهندگان سرمایه خود را در اختیار دیگران میگذارند و سود دریافت میکنند در حالی که وامگیرندگان به سرمایه دسترسی پیدا میکنند. با DeFi، وامگیرندگان میتوانند از وجوه خود بهعنوان وثیقه استفاده کنند و بدون امتیاز اعتباری وام بگیرند.
استیک کردن (Staking): برخی از بلاکچینها مانند بیتکوین بر اساس اثبات کار (PoW) و برخی دیگر مبتنی بر اثبات سهام (PoS) هستند. استیک کردن نوعی فعالیت سهامداری است که در آن شما با قفل کردن داراییهای خود در یک شبکه مبتنی بر PoS پاداش دریافت میکنید و در مقابل تأمین امنیت و تأیید تراکنشهای یک شبکه بلاکچین مبادله میکنید.
توکن غیر قابل تعویض (NFT): NFT ها یک پدیده جدید در فضای رمزنگاری هستند که کاربردهای زیادی مانند شناسایی، هنر (مالکیت دیجیتال)، بازی، کلکسیون، ورزش، رسانه و سرگرمی، املاک و غیره دارد و پایه و اساس پلتفرمهای خرید و فروش NFT ها بر فناوری دیفای قرار دارد.
ارائه استیبل کوینها بر بستر دیفای: شکل دیگری از DeFi، استیبل کوین است. ارزهای دیجیتال اغلب نوسانات قیمتی شدیدتری را نسبت به فیات تجربه میکنند. استیبل کوینها، ارزهای رمزنگاری شده را به ارزهای فیات مانند دلار آمریکا متصل میکنند تا قیمت را تحت کنترل نگه دارند. همانطور که از نام آن پیداست، هدف استیبل کوینها افزایش سرعت و سهولت معاملات و ایجاد ثبات قیمتی است.
ریسکها و خطرات دیفای DEFI
دیفای یک نوآوری فوقالعاده است و بسیاری معتقدند آینده امور مالی است. با این حال، مثل هر فناوری جدید دیگری، تأمین مالی غیرمتمرکز با خطراتی مواجه است که این خطرات هم شامل موارد سیستمی است و هم خطرات بیرونی.
خطر سیستمی، احتمال آسیبپذیری در قرارداد هوشمند است. اگر پروتکل دیفای به طور کامل برای باگها تست نشده باشد، ممکن است توسط یک هکر مورد سوءاستفاده قرار بگیرد و پولها سرقت شوند. اگر این اتفاق رخ دهد، احتمال جبران خیلی کم است: در دیفای امکان دخالت سازمانهای انسانی وجود ندارد، بنابراین اگر سرمایهتان را از دست دادید، هیچ خط تلفنی برای پشتیبانی یا هیچ فرمی برای تشکیل پرونده وجود ندارد.
آسیبپذیری قرارداد هوشمند
متأسفانه محبوبیت روزافزون دیفای و هجوم اپلیکیشنهای جدید دیفای، باعث شده شاهد افزایش استفاده از قراردادهای هوشمند برای تخلیه سرمایه باشیم.
به طور کلی، پروتکلهای اولیه دیفای مانند آنهایی که قبلا ذکر کردیم، جزء امنترین پروتکلهایی هستند که میتوان از آنها استفاده کرد، زیرا به طور گسترده مورد بازرسی قرار گرفتهاند، هرچند که هنوز هم احتمال خطا در آنها هست. هرچه سرویس دیفای جدیدتر و آزمایشیتر باشد، احتمال آسیبپذیری آن بیشتر است.
اصلاح بازار
محبوبیت دیفای بیشتر به خاطر نرخ سود نسبت به بازارهای مالی سنتی است. با نرخ بهره در پایینترین حد، امکان کسب بازدهی دو رقمی و در برخی موارد سه رقمی، بسیار جذاب است.
- تقاضا برای لوریجی که پیشتر ذکر شد، بالا میرود و این باعث افزایش نرخ بازده میشود.
- فعالیتهای معاملاتی صرافی غیرمتمرکز افزایش پیدا میکند که برای تأمینکنندگان نقدینگی ایجاد کارمزد میکند.
- این تصور که همه کوینهای جدید بدون در نظر گرفتن کاربردهای منحصر به فرد، پتانسیل افزایش سریع ارزش را دارند، تقاضا برای خدمات دیفای را افزایش میدهد و به کاربران با توکن اصلی خود پاداش میدهد.
همان طور که چندین بار در تاریخ بازار ارزهای دیجیتال دیده شده، همه موارد مذکور، مستعد اصلاح طولانیمدت بازار هستند. بازار نزولی تقاضا برای لوریج را کاهش میدهد، نرخ بهره را کاهش میدهد، معاملات در صرافیهای غیرمتمرکز را کاهش میدهد و در نتیجه ریوارد برای تأمین نقدینگی و ارزش توکنهای به دست آمده در کف، پایین میآید.
به قول معروف «وقتی جزر و مد تمام شود، میبینیم چه کسی برهنه شنا کرده».
خطای کاربر
خطای کاربر هم ریسکی است که احتمال آن وجود دارد. هرچند که طراحی دیفای همیشه در حال بهتر شدن است، اما هنوز به اندازه اپلیکیشنهای مالی سنتی بانکداری و پسانداز، کاربرپسند نیست. بنابراین داشتن مقداری دانش فنی به شما کمک میکند تا متوجه شوید هنگامی که با این پروتکلها کار میکنید، دقیقا چه اتفاقی میافتد و چه اقداماتی را باید انجام دهید تا مانع از دست رفتن سرمایهتان شوید.
تا وقتی که در این رابطه دانش کافی ندارید، اصلا سراغ دیفای نروید و مثل همه موارد دیگر در دنیای ارز دیجیتال، با پولی بیشتر از آنچه که میتوانید از دست بدهید، سرمایهگذاری نکنید.
آیا از محصولات و فناوریهای دیفای استفاده کنیم؟
در این مقاله سعی شد تمام موارد و جوانب مهم این فناوری به سادهترین زبان ممکن برای شما شرح داده شود.
حوزه رمزارزها و پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز توانستند در زمان بسیار کوتاهی انقلابی عظیم در سیستمهای مالی متمرکز و معاملات سنتی ایجاد کنند و سرمایه بسیار زیادی را به خود جذب کنند. اما سوالی که پیش میآید این است که آیا این فناوری مطمئن است؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که با توجه به امکانات و خدمات فوق العاده این پلتفرمها هنوز آینده این سیستمها برای بسیاری از افراد مبهم است. باید توجه داشته باشید که هم اکنون فناوری دیفای خدمات بسیار متنوع و مفیدی را ارائه میدهد اما بسیاری از پروژههای مشهور دیفای مانند meme coin YAM دچار ورشکستگی شدند. پلتفرم meme coin YAM در 35 دقیقه دچار ورشکستگی شد و ارزش آن به صفر رسید.
با این تفاسیر نمیتوان به طور قطعی یک سیستم Defi را معتبر و مطمئن معرفی کرد و لازم است قبل از استفاده و سرمایهگذاری در هر پلتفرم به طور دقیق آن را مورد بررسی قرار دهیم تا در آینده سرمایه ما دچار زیان نشود.
آینده دیفای DEFI
در مقایسه با بقیه ابعاد دنیای مالی، امورمالی غیرمتمرکز هنوز کوچک است، اما به سرعت در حال رشد و پیشرفت است و کاربران آن غالبا کسانی هستند که ارزدیجیتال دارند و با تکنولوژیهای جدید آشنا هستند. مفاهیم اصلی تأمین مالی غیرمتمرکز (دسترسی آزاد، شفافیت و برابری)، این مفهوم جدید را برای کاربران جذاب میکند.
زمان میبرد تا اپلیکیشنهای دیفای به اندازه کافی کاربرپسند شوند تا مبتدیان بتوانند راحت به آنها دسترسی داشته باشند. با توجه به نرخهای بهره پایین که در حال حاضر امور مالی سنتی دارند و بازدهی جذابی که دیفای دارد (درصد بازدهی سالانه ممکن است دورقمی یا حتی سه رقمی باشد)، میتوان متوجه شد که چرا دیفای فریبنده است.
سرمایهگذاران خرد ممکن است به زمان قابل توجهی نیاز داشته باشند تا با دنیای جدید دیفای سازگار شوند، اما سرمایهگذاران حرفهای و مؤسسات مالی با توجه به بازده سرمایهای که میتوانند تأمین کنند، انگیزه زیادی دارند تا با فرصتهای دیفای آشنا شوند و از آنها بهره ببرند.
