عبارت بازیابی “Seed phrase” چیست؟
در سال‌های اولیه ظهور بیت کوین، یک کیف پول فقط یک کلید خصوصی تولید می‌کرد که به این معنا بود که تنها یک کلید عمومی و یک آدرس وجود داشت.
امروزه، کیف پول ارزدیجیتال این امکان را به شما می‌دهد که از یک “کلید خصوصی اصلی” “master private key“، تعداد نامحدودی کلید خصوصی تولید کنید.
این نوع کیف پول‌ها به کیف پول HD” (Hierarchical Deterministic wallet)” معروف هستند.
این کیف پول ابتدا یک کلید خصوصی اصلی تولید می‌کند و سپس نرم افزار کیف پول از آن کلید خصوصی برای ایجاد کلیدهای خصوصی “فرعی” و کلیدهای عمومی مربوط به آن استفاده می‌کند و در نهایت آدرس‌ها را تشکیل می‌دهد.
کلید خصوصی اصلی را به عنوان یک کلید خصوصی “اصلی” در نظر بگیرید که می‌تواند تعداد زیادی کلید خصوصی “فرعی” ایجاد کند. این فرآیند یک ساختار درختی ایجاد می‌کند که در آن کلیدهای “فرعی” از یک کلید “اصلی” مشتق شده‌اند.
همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، کلید خصوصی اصلی از یک عبارت بازیابی “seed phrase“ تولید می‌شود.
کیف پول از این مراحل برای ایجاد کلیدهای خصوصی استفاده می‌کند.
تمام کلیدهای خصوصی و عمومی “فرعی” از کلید خصوصی اصلی مشتق می‌شوند. بنابراین همه آن‌ها را می‌توان با ‘عبارت بازیابی” کنترل کرد.
عبارت بازیابی چیست؟
زمانی که برای اولین بار یک کیف پول بیت کوین راه‌اندازی می‌کنید، مجموعه‌ای از ۱۲ تا ۲۴ کلمه که تصادفی به‌نظر می‌رسند به شما نمایش داده می‌شود.
نه تنها خود کلمات مهم هستند، بلکه ترتیب آن‌ها نیز به همان اندازه مهم است.
این مجموعه کلمات که با ترتیب خاصی فهرست شده‌اند، “عبارات بازیابی” کیف پول هستند.
تصویر زیر نمونه‌ای از عبارات بازیابی است:
بسته به نوع کیف پول، ممکن است “عبارت بازیابی” با نام‌های دیگری نیز شناخته شود، مانند:
recovery phrase
mnemonic phrase
secret phrase
mnemonic seed
mnemonic seed phrase
seed key
wallet seed
secret recovery phrase
همه این نام‌ها در نهایت به یک معنی هستند و آن ۱۲ یا ۲۴ کلمات بازیابی را توصیف می‌کنند.
این عبارات بازیابی از یک لیست ۲۰۴۸ کلمه‌ای انتخاب می‌شوند و هر ترکیبی از این کلمات به عنوان عبارات بازیابی معتبر شناخته می‌شوند.
دلیل اینکه از کلمات (مانند “acid,” “else,” “farm,” “gym,” “opera,” “soda,” “trash,” “view”) به جای عدد استفاده می‌شود این است که خواندن و به‌خاطر سپردن اعداد طولانی برای افراد دشوار است.
در پشت صحنه، این سری از کلمات که به ترتیب وارد شده‌اند، توسط نرم افزار به رشته‌ای از ارقام تبدیل می‌شوند.
این رشته از ارقام به عنوان “Seed” شناخته می‌شوند که کلید خصوصی اصلی را تولید می‌کنند.
و این کلید خصوصی اصلی همان چیزی است که برای تولید کلیدهای خصوصی فرعی و همچنین کلیدهای عمومی استفاده می‌شود و به کیف پول اجازه می‌دهد تا هر تعداد جفت کلید را که لازم است تولید کند.
نکته مهمی که باید درمورد عبارات بازیابی بدانید این است که نرم افزار کیف پول یک عبارت اولیه ایجاد می‌کند و چون این عبارت طولانی است از عبارات بازیابی “seed” برای نمایش ساده‌تر آن استفاده می‌شود.
همچنین تمام کلیدهای خصوصی شما از عبارات بازیابی تولید شده و به آن‌ها گره خورده است.
عبارات بازیابی را یادداشت و آن را در مکانی امن ذخیره کنید!
هنگامی که نرم افزار کیف پول شما، عبارات بازیابی را تولید می‌کند، معمولا به شما دستور می‌دهد که آن را روی کاغذ یادداشت کنید.
پس عبارات را یادداشت و در مکانی امن نگهداری کنید.
اگر خواستار امنیت بیشتری هستید، آن را روی چند تکه کاغذ یادداشت کنید و هرکدام را در مکان‌های مختلف ذخیره کنید.
از آن‌جایی که تمام کلیدهای کیف پول HD از عبارات بازیابی مشتق می‌شوند، امکان ایجاد مجدد و بازیابی کیف پول ارزدیجیتال از طریق عبارات بازیابی همواره فراهم است.
حتی اگر اتفاق ناگواری برای برای کیف پول شما بیفتد، تا زمانی که عبارات کیف پول خود را در اختیار دارید، به تمام بیت کوین‌های مرتبط با کیف پولی که این عبارات را تولید کرده است نیز دسترسی خواهید داشت.
اگر کامپیوتر شما خراب شود، می‌توانید دوباره همان نرم افزار کیف پول خود را دانلود و با ارائه عبارات بازیابی، دارایی خود را بازیابی کنید.
کیف پول‌های مختلف، دستورالعمل‌های متفاوتی برای بازیابی کیف پول دارند اما به‌طور کلی، از شما خواسته می‌شود تا برای بازیابی کیف پول خود، کلمات را به ترتیب خاص عبارات اولیه تایپ یا انتخاب کنید.
هرگز از عبارات بازیابی خود اسکرین شات نگیرید و آن را در رسانه‌های دیجیتال مانند ایمیل، پیام متنی، ویرایشگر متنی ورد یا فضای ذخیره سازی گوگل ذخیره نکنید زیرا اگر کامپیوتر یا گوشی شما هک شد، باید با بیت کوین‌های خود خداحافظی کنید.
از امنیت عبارات بازیابی خود مطمئن شوید و آن‌ها را با هیچ شخصی به اشتراک نگذارید. سعی کنید حتی ذکر نکنید که عبارات بازیابی دارید. زیرا هرکسی که بتواند آن عبارات را به‌دست بیاورد، به تمام کیف پول شما و وجوه آن دسترسی پیدا خواهد کرد.
اگر کسی درمورد عبارات بازیابی شما سوال کند، به این معنی است که احتمالا سعی دارد از شما کلاهبرداری کند و دارایی‌های شما را بدزدد.
اگر عبارات بازیابی را گم کنید چه اتفاقی می‌افتد؟
عبارات بازیابی خود را مانند یک نوع رمز عبور خاص در نظر بگیریدکه در اختیار داشتن آن، تنها راه برای دسترسی به کیف پول شماست.
درصورتی که کیف پول شما خراب، حذف و گم شود یا از بین برود، عبارت بازیابی تنها چیزی است که می‌تواند کیف پول شما را بازیابی کرده و برگرداند.
اگر کیف پول خود را حذف یا گم کنید و آن عبارات را از قبل ذخیره نکرده باشید، بیت کوین‌های خود را از دست رفته در نظر بگیرید.
اگر هم آن‌ها را در جایی یادداشت کرده‌اید، امیدواریم کاغذ آن را دور نینداخته باشید.
بیت کوین‌های شما به طور ایمن در بلاکچین ذخیره می‌شوند اما درصورت عدم وجود آن عبارات، هیچ راه دیگری برای دسترسی به کیف پول‌تان وجود نخواهد داشت مگر اینکه عبارات بازیابی شما توسط شخصی به سرقت رفته باشد.
بدون این عبارات بازیابی، برای همیشه دسترسی به ارزهای دیجیتال خود را از دست می‌دهید. بنابراین به یاد داشته باشید که باید عبارات بازیابی خود را ایمن نگهدارید.
آیا ممکن است کسی عبارات بازیابی شما را حدس بزند؟
همان‌طور که گفته شد، عبارات اولیه برگرفته از یک لیست خاص ۲۰۴۸ کلمه‌ای هستند. حدس عبارات بازیابی مستلزم این است که فرد بتواند همه کلمات این فهرست عظیم را حدس بزند و سپس آن‌ها را در ترتیب صحیح قرار دهد!
به عنوان مثال برای حدس یک عبارت بازیابی ۱۲ کلمه‌ای
777,788,267,247,859,345,059,
141,959,844,041,626,185 ترکیب ممکن وجود دارد.
بنابراین احتمال اینکه کسی عبارات بازیابی شما را حدس بزند اساسا صفر است.
تفاوت عبارات بازیابی “Seed Phrase” و کلید اصلی “Private Key”
زمانی که برای اولین بار کیف پول خود را ایجاد می‌کنید، کیف پول شما عبارات اولیه‌ای را تولید می‌کند.
این عبارات اولیه یا عبارات بازیابی، یک کلید خصوصی اصلی ایجاد می‌کند.
و این کلید خصوصی اصلی می‌تواند تقریبا به تعداد نامحدودی کلید خصوصی ایجاد کند.
اگر هر کلید خصوصی را به عنوان “رمز عبور” در نظر بگیرید، این رمز عبور به شما امکان می‌دهد که بیت کوین‌های خود را خرج کنید یا به یک آدرس خاص بفرستید. عبارات بازیابی نیز مانند “رمز عبور اصلی” عمل می‌کنند.
تا زمانی که رمز عبور اصلی (عبارات بازیابی) را بدانید، به تمام کلیدهای خصوصی در کیف پول‌تان دسترسی خواهید داشت.
و اگر عبارات بازیابی را نداشته باشید مجبور خواهید بود برای هر شبکه ارز دیجیتال (هر کوین)، کلید خصوصی را به‌طور جداگانه نگهداری کنید.
خوشبختانه لازم نیست درمورد کلیدهای خصوصی (و کلیدهای عمومی) نگران باشید زیرا کیف پول شما می‌تواند تمام سرمایه شما را تنها با عبارات بازیابی مدیریت کند.
کیف پول‌ها در پشت صحنه به ایجاد و مدیریت کلیدها می‌پردازند و تنها چیزی که شما نیاز دارید در اختیار داشتن عبارات بازیابی است.
اگر با برنامه‌های مدیریت رمز عبور (مانند Last pass, 1Password, Bitwarden) آشنایی داشته باشید، می‌توانید یک کیف پول را مانند یک برنامه مدیریت رمزعبور برای ارزهای دیجیتال در نظر بگیرید که رمز عبور اصلی این برنامه همان عبارات بازیابی است.
خلاصه
- کلیدهای عمومی و خصوصی همیشه به صورت جفت ساخته می‌شوند.
- کلید عمومی برای دریافت بیت کوین استفاده می‌شود.
- طول کلید عمومی زیاد است به همین دلیل در قالبی به نام آدرس فشرده می‌شود.
- آدرس مشابه شماره حساب یک حساب بانکی است.
- کلید خصوصی به شما اجازه می‌دهد وجوه متصل به یک آدرس را کنترل و با آن تراکنش کنید.
- عبارات بازیابی یک کلید خصوصی اصلی قابل خواندن برای افراد است که به شکل دنباله‌ای از کلمات است. این عبارات می‌توانند شامل تعداد نامحدودی از جفت کلیدهای عمومی و خصوصی باشند.
- اگر عبارات بازیابی گم شوند، راهی برای بازیابی کیف پول شما وجود ندارد.
همان‌طور که متوجه شدید، برای ذخیره بیت کوین، حفظ امنیت کلیدهای خصوصی امری ضروری است.
