مدرسه ارز دیجیتال | آموزش رایگان ارز دیجیتال

معنا و تعریف ارز دیجیتال (کریپتو کارنسی Cryptocurrency)

ارز دیجیتال که گاهی اوقات به آن کریپتو کارنسی یا کریپتو و یا رمزارز نیز می‌گویند، به هر ارزی گفته می‌شود که به صورت دیجیتال یا مجازی وجود داشته باشد. ارزهای دیجیتال از رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. ارزهای دیجیتال برای ایجاد قانون و سامان‌بخشی متکی به یک مرجع مرکزی نیستند بلکه از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها و صدور واحدهای جدید استفاده می‌کنند.

در این قسمت به معرفی اجمالی بخش‌های مختلف آموزش رایگان ارز دیجیتال می‌پردازیم.

ارز دیجیتال چیست؟

اولین مرحله آموزش رایگان ارز دیجیتال آشنایی با رمزارزها است. ارز دیجیتال یک سیستم پرداخت دیجیتال است که به بانک‌ها برای تایید تراکنش‌ها متکی نیست. این سیستم همتا به همتا (P2P) است که به افراد امکان می‌دهد در هر کجا تراکنش‌های ارسالی یا دریافتی خود را انجام دهند. به‌جای حمل پول فیزیکی و رد و بدل آن در دنیای واقعی، پرداخت‌های ارز دیجیتال به صورت دیجیتال در یک پایگاه داده آنلاین ثبت شده و تراکنش‌های خاص شناسایی می‌شوند. هنگامی که وجوه ارز دیجیتال را انتقال می‌دهید، تراکنش‌ها در یک دفتر کل ثبت می‌شوند. ارزهای دیجیتال در کیف پول‌های دیجیتال ذخیره می‌شوند.

ارزهای دیجیتال برای تایید تراکنش ها از رمزگذاری استفاده می‌کنند. این بدان معناست که در ذخیره و انتقال داده‌های ارز دیجیتال بین کیف پول‌ها و دفتر کل عمومی، کدنویسی به‌صورت پیشرفته نقش مهمی را ایفا می‌کند. هدف از رمزگذاری ایجاد امنیت و ایمنی است.

اولین ارز دیجیتال بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد و تا به امروز شناخته‌شده‌ترین ارز در میان ارزهای دیجیتال باقی مانده است. دلیل علاقه زیاد افراد به ارزهای دیجیتال، ترید با هدف کسب سود است. گاهی اوقات در بازار ارزهای دیجیتال، دلالان باعث افزایش قیمت می‌شوند.

ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

در این قسمت از آموزش رایگان ارز دیجیتال می‌آموزید که ارزهای دیجیتال بر روی یک دفتر کل توزیع شده عمومی به نام بلاکچین اجرا می‌شوند که تاریخچه‌ای از تمام تراکنش‌های به‌روز شده است و توسط دارندگان رمزارزها نگهداری می‌شود.

واحدهای ارز دیجیتال از طریق فرآیندی به نام ماینینگ (Mining) یا استخراج ایجاد می‌شوند. در این فرآیند از نیروی کامپیوتر برای حل مسائل پیچیده ریاضی استفاده می‌شود که در نهایت باعث ایجاد کوین می‌شود. همچنین کاربران می‌توانند رمزارزها را از کارگزاران خریداری کنند سپس آن‌ها را در کیف پول‌های ارز دیجیتال خود ذخیره یا خرج کنند.

اگر دارای ارز دیجیتال هستید، درواقع شما مالک هیچ چیز قابل لمسی نیستید. آن‌چه که شما در اختیار دارید کلیدی است که به شما امکان می‌دهد که واحدهایی از دارایی‌های خود را بدون اتکا به شخص ثالث قابل اعتماد به یک شخص دیگر منتقل کنید.

اگرچه بیتکوین از سال ۲۰۰۹ وجود داشته است، ارزهای دیجیتال و کاربردهای تکنولوژی بلاکچین هنوز در حوزه مالی نوپا هستند و انتظار می‌رود در آینده استفاده‌های بیشتری از آن‌ها شود. با استفاده از این فناوری می‌توان به انجام معاملاتی چون اوراق قرضه، سهام و سایر دارایی‌های مالی پرداخت.

نمونه‌های ارز دیجیتال

هزاران ارز دیجیتال وجود دارد که برخی از شناخته‌شده‌ترین آن‌ها عبارتند از:

بیت کوین (BTC)

بیتکوین که در سال ۲۰۰۹ تاسیس شد، اولین ارز دیجیتال بود و البته هنوز جزو رایج‌ترین ارزهای دیجیتال در دنیاست. این ارز توسط ساتوشی ناکاماتو (Satoshi Nakamoto) توسعه داده شد. این طور به نظر می‌رسد که ساتوشی ناکاماتو نام مستعار یک فرد یا گروهی از افراد است که هویت دقیق آن‌ها ناشناخته باقی مانده است.

اتریوم (ETH)

اتریوم که در سال ۲۰۱۵ ایجاد شد، یک پلتفرم بلاکچین با ارز دیجیتال مخصوص به خود است که اتریوم (Ethereum) یا اتر نام دارد. پس از بیت کوین، اتریوم محبوب‌ترین ارز دیجیتال است.

لایت کوین (LTC)

این ارز بسیار شبیه بیت کوین است اما با سرعت بیشتری در جهت توسعه نوآوری‌های جدید از جمله پرداخت‌های سریع‌تر و امکان انجام تراکنش‌های بیشتر در حال حرکت است.

ریپل (XRP)

ریپل یک سیستم دفتر کل توزیع شده است که در سال ۲۰۱۲ ایجاد شد. ریپل می تواند برای ردیابی انواع مختلف تراکنش‌ها (نه فقط ارزهای دیجیتال) استفاده شود. شرکت حامی ریپل با بانک‌ها و موسسات مختلف مالی همکاری کرده است.

همه رمزارزها به غیر از بیت کوین، به عنوان آلتکوین (Altcoin) شناخته می‌شوند تا بتوانیم آن‌ها را از رمزارزهای اصلی متمایز کنیم.

خرید ارزهای دیجیتال

شاید از خود بپرسید که چگونه باید ارز دیجیتال را با خیال راحت بخرید. برای خرید معمولا سه مرحله وجود دارد:

مرحله اول: انتخاب صرافی مناسب

اولین مرحله جهت خرید ارزهای دیجیتال انتخاب صرافی مناسب در میان صرافی‌های ایرانی و خارجی است که باید در انتخاب خود دقت ویژه‌ای داشته باشید.

• صرافی‌های ایرانی: در مقایسه با صرافی‌های خارجی، صرافی‌های ایرانی عملکرد نسبتا ضعیف‌تری دارند اما اگر در داخل ایران زندگی می‌کنید بهتر است از صرافی‌های داخلی استفاده کنید.
• صرافی‌های خارجی: به دلیل محدودیت‌ها و تحریم‌های بین المللی برای ایرانیان، فعالیت کاربران ایرانی در بسیاری از صرافی‌ها با محدودیت مواجه است. این صرافی‌ها ممکن است دارای احراز هویت اجباری باشند و یا اینکه با آی پی ایران امکان فعالیت در آنها وجود ندارد.

مرحله دوم: خرید از صرافی

بعد از انتخاب صرافی و ایجاد حساب در آن، گام بعدی این است که ارز دیجیتال مورد نظر خود را خریداری کنید. در صورت استفاده از صرافی‌های داخلی، امکان واریز و برداشت ریالی برای شما وجود دارد.

نکته مهمی که در خرید خود باید در نظر بگیرید، کارمزدها هستند که شامل کارمزد واریز و برداشت به علاوه کارمزد معاملات است.

مرحله سوم: انتقال به کیف پول

از آن‌جایی که صرافی‌ها محل مناسبی برای ذخیره دارایی‌های دیجیتالی شما نیستند، بهتر است بعد از خرید، رمزارزهای خود را به کیف پول خود که امن‌ترین مکان برای نگهداری دارایی‌های شما است منتقل کنید.

نحوه ذخیره ارزهای دیجیتال

بعد از خریداری ارزهای دیجیتال، به منظور حفظ دارایی‌های خود از سرقت یا هک، باید آن‌ها را در محلی امن ذخیره کنید. معمولا ارزهای دیجیتال در کیف پول‌های ارز دیجیتال ذخیره می‌شوند که به دو صورت دستگاه‌های فیزیکی و نرم‌افزارهای آنلاین در دسترس هستند. از کیف پول‌ها برای ذخیره کلیدهای خصوصی (Private Key) ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.

برخی از صرافی‌ها دارای کیف پول اختصاصی هستند و امکان ذخیره‌سازی مستقیم از طریق پلتفرم را برای کاربران خود فراهم می‌کنند. با این حال، همه صرافی‌ها یا کارگزاری‌ها به طور خودکار خدمات کیف پول را ارائه نمی‌دهند.

به طور کلی، کیف پول‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

کیف پول‌های گرم (Hot Wallet) و کیف پول‌های سرد (Cold Wallet)

• ذخیره‌سازی در کیف پول‌های گرم: اصطلاح “کیف پول گرم” به ذخیره‌سازی ارزهای دیجیتال از طریق نرم افزارهای آنلاین اشاره دارد که از کلیدهای خصوصی شما برای حفظ دارایی‌هایتان نگهداری می‌کنند.

• ذخیره‌سازی در کیف‌پول‌های سرد: برخلاف کیف پول‌های گرم، کیف پول‌های سرد (که به عنوان کیف پول‌های سخت‌افزاری نیز شناخته می‌شوند) برای ذخیره ایمن کلیدهای خصوصی شما به دستگاه‌های الکترونیکی آفلاین متکی هستند.

معمولا کیف پول‌های سرد کارمزد دریافت می‌کنند؛ درحالیکه در کیف پول‌های گرم اینگونه نیست.

خرید با ارزهای دیجیتال

در زمان راه‌اندازی بیت کوین، هدفی که اولین بار برای آن در نظر گرفته شده بود این بود که وسیله‌ای برای تراکنش‌های روزانه باشد و خرید همه چیز، از یک فنجان قهوه گرفته تا کامپیوتر یا حتی اقلام بزرگتر مانند املاک و مستغلات را ممکن سازد. البته این هدف تاکنون به صورت کامل محقق نشده است و با وجود افزایش تعداد موسسات پذیرنده ارزهای دیجیتال، تراکنش های بزرگ با بیت کوین به ندرت اتفاق می‌افتد. با این وجود، خرید انواع محصولات متنوع از برخی وبسایت‌ها با استفاده از ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر است که در اینجا به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سایت‌های فناوری و تجارت الکترونیک:

چندین شرکت فروش محصولات فناوری مانند newegg.com، AT&T و مایکروسافت ارزهای دیجیتال را در وبسایت‌های خود می‌پذیرند. Overstock ک یک پلتفرم تجارت الکترونیک است، از اولین وبسایت‌هایی بود که بیت کوین را پذیرفت. در شرکت‌های دیگر مانند Shopify، Rakuten و Home Depot نیز امکان پرداخت با بیت کوین وجود دارد.

کالاهای لوکس و گران‌قیمت:

برخی از خرده‌فروشان کالاهای گران قیمت، رمزارزها را به عنوان نوعی از پرداخت می‌پذیرند. به عنوان مثال، خرده فروشی آنلاین برند Bitdails ساعت‌های رولکس (Rolex)، پتک فیلیپ (Patek Philippe) و دیگر ساعت‌های گران قیمت را در ازای دریافت بیت کوین به فروش می‌رساند.

ماشین‌ها:

برخی از فروشندگان خودرو (از فروشندگان برندهای بازار عمده گرفته تا فروشندگان ماشین‌های لوکس و سطح بالا) در حال حاضر ارز دیجیتال را به عنوان پرداخت می‌پذیرند.

بیمه:

در آوریل ۲۰۲۱، شرکت بیمه سوئیسی AXA اعلام کرد که پذیرش بیت کوین را به عنوان روش پرداخت برای تمام خطوط بیمه به جز بیمه عمر (به دلیل مسائل نظارتی) آغاز کرده است.

بیمه پریمر شیلد (Premier Shield) در ایالات متحده که بیمه‌نامه‌های خانه و خودرو می‌فروشد نیز بیت کوین را برای پرداخت حق بیمه می‌پذیرد.

کلاهبرداری با ارزهای دیجیتال

متاسفانه جرایم ارزهای دیجیتال در حال افزایش است. چند نمونه از کلاهبرداری‌ ارز دیجیتال عبارتند از:

وبسایت‌های جعلی: سایت‌های جعلی با نشان دادن رضایت‌مندی جعلی کاربران و به کار بردن اصطلاحات تخصصی رمزنگاری، نوید سودهای کلان و تضمین‌شده می‌دهند و شما را تشویق به سرمایه گذاری در این وبسایت‌ها می‌کنند.

طرح‌های پانزی: مجرمان ارزهای دیجیتال، به تبلیغ فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌پردازند و با پرداخت پول سرمایه‌گذاران قدیمی به سرمایه‌گذاران جدید، توهم بازدهی کلان برای افراد ایجاد می‌کنند. یکی از پروژه‌های کلاهبرداری، بیت کلاب نتورک (BitClub Network) بود که بیش از ۷۰۰ میلیون دلار کلاهبرداری کرد. عاملان این پروژه در دسامبر ۲۰۱۹ تحت تعقیب قانون قرار گرفتند.

حمایت افراد مشهور: کلاهبرداران در فضای مجازی به عنوان میلیاردرها یا نام‌های معروف ظاهر می‌شوند که قول می‌دهند سرمایه‌گذاری شما در یک ارز دیجیتال چند برابر شود و با همین روش، مقدار پولی را که سرمایه‌گذاری می‌کنید می‌دزند. همچنین ممکن است آن‌ها از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان یا اتاق‌های گفتگو استفاده کنند تا شایعاتی مبنی بر حمایت یک تاجر بزرگ از یک ارز دیجیتال خاص را به گوش افراد برسانند. سپس زمانی که سرمایه‌گذاران را تشویق به خرید کردند و قیمت را بالا بردند، کلاهبرداران سهام خود را می‌فروشند و ارزش ارز کاهش می‌یابد.

کلاهبرداری‌های عاشقانه: اداره تحقیقات فدرال (FBI) درباره کلاهبرداری‌های دوستیابی آنلاین می‌دهد. این کلاهبرداران در رسانه‌های اجتماعی یا اپلیکیشن‌های دوستیابی ابتدا با افرادی آشنا می‌شوند وسپس آن‌ها را متقاعد می‌کنند تا بر روی ارزهای مجازی سرمایه‌گذاری و یا معامله کنند. مرکز شکایات جرایم اینترنتی FBI، در هفت ماه اول سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۸۰۰ گزارش از کلاهبرداری‌های عاشقانه در ارزهای دیجیتال ارائه کرد که زیان آن به ۱۳۳ میلیون دلار رسید.

به غیر از روش‌های ذکر شده، ممکن است کلاهبرداران خود را به عنوان تریدران قانونی ارزهای مجازی معرفی کنند و یا با راه‌اندازی صرافی‌های جعلی مردم را فریب دهند تا به آن‌ها پول دهند.

آیا ارز دیجیتال امن است؟

ارزهای دیجیتال معمولا با استفاده از فناوری بلاکچین ساخته می‌شوند. بلاکچین ابزاری است که با استفاده از برچسب‌های زمانی تراکنش‌ها را در بلاک‌ها ذخیره می‌کند.

با اینکه این یک فرآیند نسبتا پیچیده و فنی است اما نتیجه یک دفتر دیجیتالی از تراکنش‌های ارزهای دیجیتال است که دستکاری آن برای هکرها دشوار است.

علاوه بر این، تراکنش‌ها نیاز به یک فرآیند احراز هویت دو مرحله‌ای دارند. به عنوان مثال ممکن است از شما خواسته شود برای شروع یک تراکنش، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنید. سپس ممکن است مجبور شوید یک کد احراز هویت را که از طریق پیامک به تلفن همراهتان ارسال می‌شود را وارد کنید.

با وجود اینکه امنیت در ارزهای دیجیتال برقرار است اما این بدان معنا نیست که ارزهای دیجیتال غیر قابل هک شدن هستند. چندین هک با مبالغ سنگین در استارتاپ‌های ارز دیجیتال وجود داشته که هزینه زیادی را برای آنان به همراه داشته است. هکرها به کوین چک (Coincheck) به مبلغ ۵۳۴ میلیون دلار و بیت گریل (BitGrail) با قیمت ۱۹۵ میلیون دلار ضربه زدند. این دو هک از بزرگترین هک‌های ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۸ بود.

برخلاف پول‌های تحت حمایت دولت، ارزش ارزهای مجازی کاملا بر اساس عرضه و تقاضا است که این مسئله می‌تواند باعث ایجاد نوسانات شدید شود و برای سرمایه‌گذاران سود یا زیان قابل توجهی را به همراه داشته باشد. سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال از نظارت کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری در محصولات مالی سنتی مانند سهام، اوراق قرضه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری برخوردار است.

چهار نکته برای سرمایه‌گذاری امن در ارزهای دیجیتال

طبق گزارشات منابع معتبر، همه سرمایه‌گذاری‌ها دارای ریسک هستند اما برخی از کارشناسان، ارزهای دیجیتال را یکی از گزینه‌های پرخطر در سرمایه‌گذاری می‌دانند. اگر قصد سرمایه‌گذاری در رمزارزها را دارید، این نکات می تواند به شما در تصمیم‌گیری کمک کند.

درمورد صرافی‌ها تحقیق کنید

از آن‌جایی که صرافی‌های ارز دیجیتال زیادی وجود دارد، قبل از سرمایه‌گذاری درمورد آن‌ها اطلاعات کسب کنید و لازم است قبل از انتخاب صرافی، تحقیق کنید، نظرات دیگر کاربران را بخوانید و با سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر صحبت کنید.

نحوه ذخیره ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید

اگر ارز دیجیتال خریداری می‌کنید، باید آن را در جایی ذخیره کنید. می‌توانید ارزهای دیجیتال خود را در صرافی (پیشنهاد نمی‌شود) یا کیف پول دیجیتال نگهداری کنید. انواع مختلفی از کیف پول‌ها وجود دارد که هرکدام مزایا، الزامات فنی و سطح امنیتی مخصوص به خود را دارند. درست مانند انتخاب صرافی، باید قبل از سرمایه‌گذاری از انتخاب یک کیف پول امن جهت نگهداری دارایی‌هایتان مطمئن شوید.

روی ارزهای مختلف سرمایه‌گذاری کنید

“تنوع” یک استراتژی کلیدی در یک سرمایه‌گذاری خوب است. این نکته درسرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال نیز صدق می‌کند. برای مثال، تمام سرمایه خود را بیت کوین نخرید؛ فقط به این دلیل که شما آن را می‌شناسید. هزاران گزینه وجود دارد و بهتر است سرمایه خود را در خرید چند ارز تقسیم کنید.

پس از مطالعه آموزش رایگان ارز دیجیتال برای نوسانات بازار آماده شوید

بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است، بنابراین برای فراز و نشیب‌های آن آماده باشید زیرا شاهد نوسانات چشمگیر در قیمت‌ها خواهید بود. اگر سبد سرمایه یا سلامت روان شما تحمل اینگونه نوسانات را ندارد، ممکن است ارزهای دیجیتال انتخاب عاقلانه‌ای برای شما نباشند.

ارزهای دیجیتال در حال حاضر بسیار رایج هستند اما به یاد داشته باشید هنوز در گام‌های ابتدایی خود قرار دارند و به شدت پرخطر هستند. سرمایه‌گذاری روی هر چیز جدید با چالش‌هایی همراه است؛ پس آماده باشید! اگر قصد انجام این کار را دارید ابتدا تحقیق کنید و سپس برای سرمایه‌گذاری بسیار محتاط عمل کنید.

یکی از بهترین راه‌ها برای ایمن ماندن در فضای آنلاین، استفاده از آنتی ویروس‌هاست. نرم افزارهای آنتی ویروس دستگاه شما را در برابر بدافزارها، نرم‌افزارهای جاسوسی و سرقت اطلاعات حفظ کرده و از پرداخت‌های آنلاین شما با استفاده از مکانیسم‌های رمزنگاری محافظت می‌کند.