
اوراکلهای بلاکچین ارتباط بین دنیای خارجی و بلاکچین را از طریق ارائهی خدمات شخص ثالث در طی قراردادهای هوشمند که حاوی اطلاعات خارجی هستند برقرار میسازند. بلاکچینها و قراردادهای هوشمند فقط به دادههای داخل شبکه دسترسی داشته اما این در حالی است که برای عملی شدن بسیاری از توافق نامهها نیاز است که اطلاعات خارجی نیز قابل دسترس باشند.
نقش حیاتی اوراکلهای بلاکچین در این مرحله شروع شده و دادههای داخل و خارج زنجیره به یکدیگر مرتبط میکنند. بنابراین اوراکلهای قراردادهای هوشمند را به این طریق گسترش داده و با در اختیار قرار دادن اطلاعات خارجی نقش حیاتی برای بقای این اکوسیستم ایفا میکنند.

باید توجه کرد که اوراکلها خود منابع اطلاعاتی نبوده بلکه با جستجوی منابع خارجی و تایید و احراز هویت آنها اطلاعات را استخراج کرده و به شبکهی بلاک چین ارسال میکنند. این داده شامل عواملی مانند اطلاعات قیمت، پرداختهای موفقیتآمیز تکمیل شده و یا دمای اندازه گیری شده توسط یک حسگر هستند.
برای اینکه اطلاعات خارجی در دسترس شبکه قرار بگیرند لازم است که از منابع شبکه استفاده شده و قراردادهای هوشمند فراخوانی شوند. اوراکلهای بلاک چین بر اساس عملکرد در انواع گوناگونی طراحی شدهاند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
نمونهای از یک اوراکل بلاکچین
فرض کنید دو نفر بر سر نتیجهی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرطبندی میکنند. آنها بر سر شرایط مسابقه به توافق رسیده و وجوه خود را داخل یک قرارداد هوشمند میگذارند و بلاک میکنند. پس از اعلام نتایج فرد برنده کل وجوه را دریافت میکند. با توجه به اینکه قراردادهای هوشمند برای آگاهی از اطلاعات خارجی به یک اوراکل نیز دارند.
بنابراین در مورد این مثال پس از اتمام رای گیری اوراکل از یک API مطمئن نتیجه انتخابات را دریافت کرده و آن را در اختیار قرار داد هوشمند قرار میدهد و در نهایت با توجه به نتایج وجوه به فرد برنده منتقل میشود. اگر اوراکل وجود نداشت به هیچ عنوان امکان تسویه وجوه با یکی از شرکت کنندگان وجود نداشت.

انواع اوراکلهای بلاک چین
اوراکلهای بلاکچین بر اساس فاکتورهای زیر تقسیمبندی میشوند:
- منبع: منشا دادهها سخت افزاری است یا نرم افزاری؟
- جهت داده ها: دادهها ورودی هستند یا خروجی؟
- اطمینان: شبکه متمرکز است یا غیر متمرکز؟
یک اوراکل میتواند در دستههای مختلفی قرار بگیرد. برای مثال وقتی منبع اطلاعات یک اوراکل، یک شرکت است این همان یک اوراکل نرمافزار ورودی متمرکز نام دارد.
اوراکل نرم افزاری
اوراکلهای نرم افزاری اطلاعات را از منابع آنلاین مانند وب سایتها، سرورها و به طور کلی هر منبعی دادهای که بر پایهی وب است دریافت میکند و به بلاکچین انتقال میدهد. با توجه به وصل بودن اوراکلهای نرم افزاری به اینترنت علاوهبر تامین اطلاعات مورد نیاز قراردادهای هوشمند در وقت نیز صرفه جویی کرده و به صورت لحظهای اطلاعات را منتقل میکنند.
این مزایا باعث شده که بیشترین کاربرد را در شبکه بلاکچین داشته باشند. اطلاعاتی که از طریق این رابطهای نرم افزاری منتقل میشوند معمولا از جنس نرخ ارز، قیمت ارز دیجیتال یا اطلاعات گروهی لحظهای است.
اوراکلهای سخت افزاری
اوراکلهای سخت افزاری جهت ارتباط قراردادهای هوشمند با اطلاعات واقعی در دنیای فیزیکی طراحی شدهاند. این اطلاعات میتوانند از طریق حسگرهای الکترونیکی، بارکد خوانها و سایر دستگاههای اطلاعات خوان دریافت شده و به شبکه منتقل شوند. این پلهای ارتباطی جهت قابل درک شدن اطلاعات برای قراردادهای هوشمند آنها را به مقادیر دیجیتالی ترجمه میکنند.
برای مثال میتوان سنسور بررسی حرکت کامیونهای حمل و نقل را معرفی کرد که رسیدن یا عدم رسیدن کامیون را برای تصمیم گیری به قراردادهای هوشمند انتقال میدهند.
اوراکلهای ورودی و خروجی
این اوراکلها مخالف یکدیگر عمل کرده به طوری که ورودیها اطلاعات خارجی را به قراردادهای هوشمند منتقل کرده و خروجیها اطلاعات قرادادهای هوشمند را به فضاهای خارج بلاک چین ارسال میکنند. از اوراکلهای ورودی میتوان به نمونهای که میزان دمای قابل اندازه گیری توسط سنسور را به یک قرارداد هوشمند منتقل میکند نام برد. قفل هوشمند نیز یکی از نومونههای اوراکلهای خروجی است. چنانچه وجوه لازم برای باز شدن یک قفل هوشمند واریز شوند اطلاعات آن از طریق یک اوراکل خروجی از قرارداد هوشمند به سمت مکانیزم مربوطه فرستاده میشود و قفل باز میشود.

اوراکلهای متمرکز و غیر متمرکز
این گونه اوراکلها تحت نظارت یک نهاد واحد بوده و تنها منبع تهیه کننده اطلاعات قراردادهای هوشمند هستند. وجود تنها یک منبع اطلاعاتی بسیار خطرناک بوده و امنیت کمی دارد؛ زیرا این قراردادهای هوشمند تحت تاثیر مستقیم نهاد کنترل کننده بوده و در صورت دخالت بازیگران نامناسب یا بدخواه قرارداد هوشمند بسیار متاثر خواهند شد. بنابراین اوراکلهای متمرکز به دلیل داشتن یک نقطهی ضعف واحد در برابر حملات بسیار آسیبپذیر هستند.
اوراکلهای غیر متمرکز بر خلاف اوراکلهای متمرکز از چندین منبع استفاده کرده و ضریب اطمینان اطلاعات ارسال شده به قراردادهای هوشمند را بالا میبرند. آنها برای این کار از چندین اوراکل را بررسی کرده و اطلاعات آنها را با هم تطبیق میدهند و به همین علت آنها را اوراکلهای اجماع نیز مینامند.
در برخی از پروژههای بلاکچین خدمات حاصل از اوراکلهای غیر متمرکز را در اختیار سایر بلاک چینها قرار میدهند. همچنین برای اعتبار بخشیدن به یک نتیجهی خاص از این اوراکلها به دلیل وجود خاصیت اجماع عمومی آنها میتوان به جهت پیش بینی نتایج استفاده کرد. باید توجه داشت که منظور از هدف اوراکلهای غیر متمرکز در عدم دستیابی به اعتماد، از بین بردن کامل اعتماد نیست بلکه منظور توزیع اعتماد در بین بسیاری از شرکت کنندگان است.
اوراکلهای مخصوص قراردادهای خاص
این اوراکلها برای استفاده در یک قرارداد خاص طراحی شدهاند و چنانچه کسی بخواهد چندین قرارداد را ست کن بایستی از چندین اوراکل خاص همزمان استفاده کند. از معایب این اوراکلها هزینههای بالای نگهداری و وقت گیر بودن آنها است. بنابراین اینها عملا برای استخراج اطلاعات از چندین منبع توصیه نمیشوند. از سوی دیگر چون میتوان این اوراکلها را از پایه برای موارد خاصی طراحی کرد بنابراین انعطافپذیری بالایی را جهت تطبیق آنها با نیازهای خاص مصرف کنندگان دارند.
اوراکلهای انسانی
این نوع از اوراکلها انسانی بوده و افراد متخصص و مجرب اطلاعات مورد نیاز قراردادهای هوشمند را با تحقیق و بررسی از منابع گوناگون در اختیار شبکه قرار میدهند. کلاهبرداران عموما امکان جعل هویت اوراکلهای انسانی را ندارند، زیرا هویت افراد با استفاده از سیستم رمزنگاری قبل از ورود بایستی تایید شوند.
مشکل اوراکلها
اوراکلها دادههای جمع آوری شده را به قراردادهای هوشمند منتقل کرده و سیستم تصمیمات لازم را بر اساس آنها اتخاذ میکند؛ بنابراین اکوسیستم بلاچین مشکلی نداشته و کاملا سالم است. اما مشکل اصلی در طراحی اوراکلها است؛ به طوری که در خطر افتادن اوراکل به معنای در خطر افتادن قرارداد هوشمند استفاده کننده از آن اوراکل است.

به دلیل آن که اوراکلها بخشی از توافق نامههای جمعی اصلی بلاک چین به شمار نمیآیند بنابراین به عنوان بخشی از سیستم امنیتی بلاک چینهای عمومی به حساب نمیآیند. بین اعتماد به اوراکلهای شخص ثالث و اجرای غیر قابل اعتماد قراردادهای هوشمند همواره تضاد وجود داشته و مسئلهای حل نشدنی به نظر میآید.
همچنین امکان وجود تهدید افراد مخربی که به جریان بین اوراکلها و قراردادها دسترسی داشته باشند وجود داشته که میتواند با اصلاح یا جعل دادهها امنیت قرارداد را به مخاطره می اندازند.
جمعبندی از اوراکل (Oracle) چیست؟
برای آن که شبکهی بلاک چین به یک پذیرش جهانی دست پیدا کند نیاز است که مکانیسمی قابل اطمینان بین قراردادهای هوشمند و دنیای خارجی وجود داشته باشد. بنابراین در صورتعدم وجود اوراکل ها، قراردادها از اطلاعات دنیای خارجی بازمانده و دچار محدودیت اطلاعات درون شبکهای میشود.
غیر متمرکز بودن اوراکلها امکان افزایش سطح امنیت را به اکوسیستم بلاک چین میتوانند اضافه کنند. اوراکلهای بلاک چین یکی از حیاتیترین عناصر سازندهی شبکه بوده که نیاز است به شیوهای قابل اطمینان در هر دو حالت قابل اعتماد و غیر قابل اعتماد جهت توسعهی شبکه بلاک چین اجرا شوند. در پایان از شما دعوت میکنیم با ایران بروکر همراه شوید تا با جوانب مختلف دنیای ارزهای دیجیتال هر چه بیشتر آشنا شوید.