
CFD مخفف عبارت «Contract For Difference» به معنای قرارداد مابهالتفاوت است. CFD یک ابزار مالی قابل معامله است که تغییرات قیمت یک دارایی پایه مشخص را نشان میدهد. در قرارداد مابهالتفاوت (معاملات CFD) خریدار و فروشنده توافق میکنند، که تفاوت بین قیمت فعلی یک دارایی پایه، و قیمت آن دارایی را هنگام پایان قرارداد، بپردازند.
امکانی که معاملات CFD فراهم میکند، این است که میتوانید افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی را حدس بزنید، بدون آنکه نیاز باشد مالک آن دارایی شوید.
در ادامه مباحث مهم فارکس یعنی معالات CFD همراه شما هستیم. با ما همراه باشید.
معاملات CFD چگونه کار میکنند؟
منطقی که پشت معاملات CFD هست، ساده است. اگر قیمت یک دارایی ۵٪ بالا برود، ارزش CFD شما هم بالا میرود. اما اگر دارایی ۵٪ کاهش قیمت داشته باشد، CFD شما هم به میزان ۵٪ از ارزشش کم میشود.
CFDها به شما این امکان را میدهند که روی کاهش، یا افزایش قیمتها شرطبندی کنید، بدون آنکه لازم باشد مالک آن دارایی شوید. از این قراردادها برای معامله در بازارهای زیادی مثل فارکس، سهام، شاخصها، کالاها و ارز دیجیتال استفاده میشود.
پس در این درس قرار است در مورد معاملات CFD صحبت کنیم.
قراردادهای CFD این امکان را به معاملهگران میدهند که بر اساس ارزش یک ارز در برابر ارز دیگر معامله کنند.
معاملات CFD عبارت است از خرید و فروش قراردهای CFD، از طریق ارائه دهندگان آنلاین، که در مارکت به ارائهدهندگان CFD معروفند.
وقتی شما یک پوزیشن CFD را با یک «ارائهدهنده CFD» باز میکنید، ارائهدهنده CFD یک قرارداد مابهالتفاوت بین خودش و شما صادر میکند. بنابراین شاید نام دقیقتر ارائهدهنده CFD، «تنظیمکننده CFD» یا «صادرکننده CFD» باشد. نهادهای نظارتی هم از اصطلاح صادرکننده CFD استفاده میکنند.
منظور از CFD در معاملات فارکس این است که یک قرارداد یا یک توافقنامه میان طرفین بسته میشود و به موجب آن، مابهالتفاوت قیمت یک جفتارز مشخص، میان زمانی که قرداد تنظیم میشود و زمانی که قرارداد تمام میشود، باید پرداخت شود.
شما اگر در این معامله شرکت کردید باید مابهالتفاوت قمیت اولیه و نهایی را پرداخت یا دریافت کنید.
- اگر تفاوت قیمت اولیه و نهایی مثبت باشد(یعنی قیمت بالا رفته باشد)، صادرکننده CFD باید مابهالتفاوت را به شما پرداخت کند.
- اگر تفاوت قیمت اولیه و نهایی منفی باشد(یعنی قیمت پایین آمده باشد) شما باید به صادرکننده CFD مابهالتفاوت را پرداخت کنید.
با قراردادهای CFD شما میتوانید تغییرات قیمت را پیشبینی کنید و از این طریق سود کنید.
«پوزیشن لانگ» و «پوزیشن شورت» در CFD از اصطلاحات رایج هستند.
بنابراین قبل از بستن قرارداد CFD، میتوانید یکی از این دو گزینه را انتخاب کنید:
- CFD را با قیمت درخواستی مشخصشده بخرید (go long).
- CFD را به قیمت پیشنهادی مشخصشده بفروشید (go short).
انتخابتان پیشبینی شما نسبت به افزایش یا کاهش قیمت دارایی پایه را نشان میدهد.
به عبارت دیگر:
- پوزیشن لانگ به معنای بستن قرارداد CFD است، با این پیشبینی که قیمت دارایی پایه افزایش پیدا میکند (شرط میبندم که قیمت بالا میرود).
- پوزیشن شورت به معنای بستن قرارداد CFD با این پیشبینی است، که قیمت دارایی پایه کاهش پیدا میکند (شرط میبندم که قیمت پایین میآید).
برای پایان دادن به معامله، برعکس شروع معامله را انجام میدهید.

در هر دو حالت، وقتی معاملات CFD را میبندید، میزان سود یا ضرر شما را تفاوت میان قیمت بازکردن پوزیشن CFD و بستن آن تعیین میکند. به طور خلاصه، مابهالتفاوت، میزان سود یا زیان شما را نشان میدهد.
(به علاوه اینکه کارمزدها و دیگر هزینهها، مثل هزینههای سوآپ هم حساب میشود.)
همان طور که از نام CFD یا همان قرارداد مابهالتفاوت پیداست، CFD قراردادی است که در آن دو طرف توافق میکنند تفاوت قیمت یک دارایی پایه را بپردازند، و منظور از تفاوت قیمت هم، تفاوت قیمت بین زمان انعقاد قرارداد و پایان قرارداد است.
- اگر قیمت دارایی بالا رفت، خریدار وجه نقد را از فروشنده دریافت میکند.
- و اگر قیمت دارایی پایین آمد، فروشنده وجه نقد را به خریدار پرداخت میکند.
به عنوان مثال، پیشبینی شما این است که قیمت پوند به ین ژاپن (GBPJPY) پایین میآید، بنابراین CFD را به پوند به ین ژاپن (GBPJPY) میفروشید که به موجب آن توافق میکنید تفاوت قیمت را پرداخت خواهید کرد. حال اگر قیمت پوند به ین ژاپن (GBPJPY) پایین بیاید، شما سود خواهید کرد، و درصورتی که قیمت پوند به ین ژاپن (GBPJPY) افزایش پیدا کند، ضرر میکنید.
این تفاوت قیمت و مبلغی که باید پرداخت شود، همیشه به صورت نقدی تسویه میشود. اما توجه داشته باشید که این پول نقد فقط تفاوت قیمت دارایی پایه میان زمان انعقاد قرارداد و پایان قرارداد است، و دارایی پایه اصلا بین طرفین مبادله نمیشود.
به عنوان مثال، وقتی که یک پوزیشن CFD مربوط به جفت ارز یورو به دلار (EURUSD) را میبندید، هیچ یورو یا دلار واقعی به صورت فیزیکی مبادله نمیشود، بلکه فقط تفاوت قیمت پرداخت میشود.
شما در قراردادهای CFD فقط روی پیشبینیتان از قیمت دارایی پایه موردنظر شرطبندی میکنید.
در ایالات متحده قراردادهای CFD ممنوع است، بنابراین معاملهگران خردهفروش فارکس در ایالات متحده از قراردادهای «rolling spot FX» برای انجام معاملات استفاده میکنند. از نظر فنی این قراردادها با قراردادهای CFD متفاوت میباشند، اما در واقعیت یکی هستند.
هر دو قراردادهای تسویه نقدی هستند که به شما این امکان را میدهند که با تغییرات قیمت یک جفتارز معامله کنید. زمانی که قراردادها منعقد شوند، مابهالتفاوت قیمت نهایی و قیمت زمان انعقاد قرارداد را دریافت یا پرداخت میکنید.
هر دو این قراردادها به شما این امکان را میدهند، که غیرمستقیم یک دارایی را معامله کنید. غیرمستقیم به این معنا که شما هرگز مالک آن دارایی نمیشوید، ولی از تغییرات قیمت دارایی، سود یا ضرر میکنید.
قراردادهای CFD از مشتقات «فرابورس» (OTC) هستند، زیرا مستقیما بین دو طرف معامله میشوند، نه در یک بورس رسمی. دو طرف قرارداد در واقع شما و بروکرتان هستید.
شما به جای خرید یا فروش ارزهای فیزیکی و واقعی، CFD را معامله میکنید، که قراردادی است که به واسطه آن از حدس در مورد افزایش یا کاهش یک جفتارز کسب سود میکنید.
CFDها = مشتقات لوریجدار
تا اینجا در مورد این صحبت کردیم که معاملات CFD یک ابزار مالی است که به معاملهگران خردهفروش این امکان را میدهد که با حدس در مورد تغییر قیمت یک دارایی، بدون آنکه لازم باشد مالک دارایی شوند، معامله کنند. اما یکی دیگر از ویژگیهای مهم CFD این است که معامله با مارجین هستند و میتوانید لوریج بگیرید.
بنابراین CFD از جمله مشتقات لوریجدار است.
معامله با لوریج به این معنا است که شما میتوانید یک پوزیشن سایز بزرگ باز کنید، بدون آنکه لازم باشد کل مبلغ را پرداخت کنید.
فرض کنید میخواهید یک پوزیشن پوند به دلار (GBPUSD) که معادل یک لات استاندارد (۱۰۰۰۰۰ واحد) است را باز کنید. بدون لوریج شما باید تمام مبلغ را همان ابتدا پرداخت کنید. اما با یک محصول لوریجدار مثل CFD، شاید لازم باشد فقط ۳٪ مبلغ (یا حتی کمتر) را پرداخت کنید.
این به آن معنا است که میتوانید یک پوزیشن CFD باز کنید، اما فقط درصد کمی از ارزش پوزیشن را به عنوان سپرده («مارجین») پرداخت کنید.

هنگامی که میخواهید از معاملات CFD استفاده کنید، دو نوع مارجین وجود دارد.
- مارجین اولیه؛ سپرده اولین موردنیاز برای بازکردن یک پوزیشن است.
- مارجین نگهداری؛ مارجین اضافیای است که اگر پوزیشن شما ضرر کند، ضرری که مارجین اولیه (و وجه موجود در حساب شما) نتواند آن را جبران کند، از آن استفاده میشود.
اگر نتوانید مارجین موردنیاز معامله خود را نگه دارید، از ارائهدهنده CFD با شما تماس گرفته میشود، که مبلغ بیشتری به حسابتان واریز کنید. و اگر این کار را نکنید، پوزیشن به طور خودکار بسته میشود و ضررها متوجه شما است.
به این نوع معامله، «معامله با مارجین» گفته میشود.

مثلا، برای یک قرارداد CFD با نسبت لوریج 50:1 که مارجین موردنیاز آن ۲٪ است، شما فقط لازم است یک مارجین اولیه ۲۰۰ دلاری پرداخت کنید تا به اندازه ۱۰۰۰۰ دلار جفت ارز یورو به دلار (EURUSD) معامله کنید.
نسبت لوریج، نسبت بین کل ارزش مفهومی پوزیشن CFD و مبلغی است که معاملهگر به عنوان سپرده پرداخت کرده است (مارجین اولیه موردنیاز).
یعنی شما در واقع ۹۸٪ از ارزش CFD را قرض میگیرید.
سود یا ضرر بر اساس تغییراتی که کل ارزش پوزیشن دارد، مشخص میشود.
این به آن معنا است که اگرچه شما فقط مقدار کمی از کل ارزش مفهومی پوزیشن CFD را پرداخت میکنید، اما همه سود یا ضرر را دریافت یا پرداخت میکنید، انگار که ۱۰۰٪ کل ارزش مفهومی را پرداخت کرده باشید.
به عنوان مثال، اگر کل ارزش اولیه پوزیشن در یک معامله CFD معادل ۱۰۰۰۰ پوند باشد، و نسبت لوریج ارائهشده بروکر ۱۰۰:۱ باشد، مارجین اولیه موردنیاز برای شما ۱٪ از ۱۰۰۰۰ پوند است، بنابراین شما فقط باید ۱٪ از ۱۰۰۰۰ پوند را پرداخت کنید، که معادل ۱۰۰ پوند است.
اگر بازار مقدار 50 درصد به سمت ضرر پوزیشن شما حرکت کند، ضرر ۵۰ درصدی (۵۰ پوندی) به مارجینی که به عنوان سپرده پرداخت کرده بودید، وارد میشود.
لوریج در قرادادهای CFD، معاملهگران را در معرض ضررهایی بیشتر از وجه سپردهشان هم قرار میدهد. و گاهی حجم ضرر چشمگیر، و قابل توجه است. البته میزان ضرر بسته به لوریجی که از آن استفاده کردهاند، و نوسانات دارایی متفاوت است.
برای قراردادهای CFD فارکس معمولا نسبت لوریج تا ۱:۵۰۰ است. با نسبت لوریج ۱:۵۰۰ معاملهگر میتواند یک پوزیشن CFD به ارزش یک میلیون دلار باز کند و تنها مبلغی که به عنوان سپرده اولیه (مارجین موردنیاز) باید پرداخت کند، ۲۰۰۰ دلار است.
این نسبتهای لوریج بالا، قراردادهای CFD را به خصوص به قیمت، حساستر میکند.

خیلی از معاملهگران خردهفروش فارکس با این لوریجها ممکن است موجودی حسابشان نه تنها صفر، بلکه منفی شود. به این صورت که تمام پولشان را از دست بدهند، و حتی مبلغی به ارائهدهنده معاملات CFD نیز بدهکار شوند.
از آنجا که لوریج این امکان را به معاملهگران میدهد که پوزیشنهای بزرگتر باز کنند، معامله در فارکس را برای آنها جذاب میکند. معاملهگران با لوریج میتوانند پوزیشنهایی بزرگتر از چیزی که با پول خودشان میتوانستند، باز کنند و سود بیشتری هم دریافت کنند. اما سود زیاد یک طرف ماجرا است، و ضرر بزرگ نیز طرف دیگر.
خلاصه درس
معاملهگران تازهکار ممکن است این سؤال برایشان پیش بیاید که چه طور ممکن است ارزهایی را که مالک آن نیستیم، خرید و فروش کنیم؟!
همچنین ممکن است برایشان تعجبآور باشد که چه طور میشود چیزی را قبل از خرید، فروخت.
پاسخ ساده این است که در فارکس ارزهای واقعی خرید و فروش نمیشود، بلکه چیزی که معامله میشود، یک مشتق است.
از آنجا که شما و بروکرتان داراییهای واقعی را خرید و فروش نمیکنید، بلکه توافقنامههایی را با هم مبادله میکنید، پس لازم نیست قبل از فروش، مالک چیزی باشید.
به این مشتقات «قراردادهای مابهالتفاوت» یا «CFD» گفته میشود.
ابزار مشتقه یک ابزار مالی است که قیمت آن بستگی به نوسانات قیمت دارایی پایه دارد، یا به عبارت دیگر، از نوسانات قیمت پایه مشتق میشود.
CFD قراردادی است که به واسطه آن دو طرف توافق میکنند که تفاوت قیمت بین زمان انعقاد قرارداد و پایان قرارداد را پرداخت کنند.
در معاملات CFD، شما در واقع روی افزایش یا کاهش قیمت دارایی پایه شرطبندی میکنید. این تغییر قیمت نسبت به زمانی که قرارداد منعقد میشود، و زمانی که قرارداد پایان مییابد، است.
هرچه قیمت دارایی در جهت حدس و پیشبینی شما حرکت کند، سود بیشتری دریافت میکنید، و به میزانی که این حرکت خلاف حدس شما باشد، ضررتان بیشتر خواهد بود.
شما میتوانید یک پوزیشن CFD باز کنید، ولی تنها درصد کمی از ارزش معامله را پرداخت کنید. به این نوع معامله «معاملات لوریج» یا «معامله با مارجین» گفته میشود.
از آنجایی که در ایالات متحده CFD ممنوع است، معاملهگران فارکس با «قراردادهای رولینگ فارکس» یا «قراردادهای اسپات رولینگ فارکس» معامله میکنند. اما این قراردادها هم تقریبا همان قراردادهای CFD است و روش معاملهشان یکسان است. این قراردادها به نام «قراردادهای خردهفروشی فارکس» نیز معروفند.
بروکرهای فارکس این مشتقات یعنی «CDFها» و «قراردادهای رولینگ فارکس» را به معاملهگران خردهفروش ارائه میکنند.
از آنجا که معاملهگران خردهفروش نمیتوانند به بازار اسپات فارکس دسترسی داشته باشند، این قراردادها تنها روشی است که میتوان قیمت جفتارزها را پیشبینی کرد، و در بازار فارکس معامله انجام داد.
پرسش بعدی این است که اگر در بازار اسپات فارکس معاملات انجام نمیشود، پس این معاملات دقیقا در کجا انجام میشود؟ 🤔
در درس بعدی در مورد این پرسش صحبت میکنیم.
برای کسانی که مسائل شرعی برایشان مهم است، باید بگویم که معاملات CFD باطل هستند و شما مالک سود آنها نمیشوید.
همچنین در معاملات فیوچر در ارز دیجیتال هم همین گونه هست و باطل هستند. البته برخی از صرافی های داخلی با معاملات تعهدی، مشکل شرعی آن را حل کردند. البته باید دقت کنید که معاملات حقیقتا تعهدی و وکالتی باشد.
معاملات فیوچر کریپتو مقداری با CFD فرق دارد. در معاملات فیوچر، قرارداد آپشن خرید و فروش می شود و قرارداد CFD نیست. اما مشکل این قرارداد های آپشن این هست که تاریخ سررسید ندارد و ابدی هست(perpetual future). و وقتی هم که تاریخ سررسید نداشته باشد، هیچ ارزش مالی ندارد و صرافی ها فقط قیمت آنها را از معاملات اسپات کپی می کنند. اما به هر حال این معاملات نیز باطل هستند.
سلام و درود خدمت شما دوست عزیز
لطفا در تصویر اهرم یا لوریج تجدید نظر بفرمایید.
با سلام
به نظرم این جمله در متن مقاله صحیح نیست ( و اگر قیمت دارایی پایین آمد، فروشنده وجه نقد را به خریدار پرداخت میکند.) درست این است که ( اگر قیمت دارایی پایین آمد،خریدار وجه نقد را به فروشنده پرداخت میکند)
ممنون از تلاش تیم شما
سپاس از همراهی شما کاربر گرامی
سلام.تفاوت معاملات cfd با فیوچرز چیه؟ مثلا توی فارکس روی طلا که ترید کنیم معامله cfd هست یا فیوچرز
معاملات در فارکس به شکل CFD هستند و شما مالک دارایی نیستید. توضیحات تکمیلی در همین صفحه موجود است.
ممنون که راهنمایی دقیقی در مورد نوع معامله ارائه میدهید ، من سرمایه گذاری ایمن تر مثل خرید مستقیم ارز و طلا را ترجیح میدم . حداقل سرمایه ام رو در دستم میبینم و اینکه اهل قمار و شرطبندی نیستم و مسیرم رو همین جا مشخص می کنم تا ضرر ندم.
سلام، بسیار ممنونم از اطلاعات موشکافانه شما، آیا خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی ها مثل بایننس هم شرط بندی روی قیمت است یا آن متفاوت است؟ یا همچین مقاله ای برای ارز دیجیتال هم دارید؟
با سلام. شما زمانی که ارز دیجیتالی را خریداری میکنید مالک آن رمزارز هستید و این موضوع با فارکس تفاوت دارد.
سلام. آیا پس از باز کردن پوزیشن خرید در یک صرافی ارز دیجیتال باز هم مالک آن ارز هستیم؟ یا این موضوع فقط در زمان انتقال ارز به کیف پولمان اتفاق می افتد؟
یعنی معاملات فارکس شرط بندیه؟؟
سلام ناشناس گرامی معاملات فارکس شرط بندی نیست بلکه پیش بینی افزایش یا کاهش قیمت با دانش تکنیکال یا فاندامتال و همچنین ابزار و اندیکاتورهای موجود در بروکر میباشد شرط بندی در مسابقات اسب سواری است که در ایران نیز مرسومه و همه میتونن شرکت کنند و بی هیچ مشکلی انجام میشه و تعجبم از بکاربردن این کلمه توسط کارشناسان محترم ایران بروکر بهتر بود که می نوشتند پیش بینی در غیر اینصورت همه میتونستند بدون دانش کافی شرکت کنند و در آخر یا برده یا باخت و نیازی به این همه زحمتی که خود ایران بروکر برای گذاشتن صفر تا صد آموزش فارکس کشیده رو هم نداشتند.
التماس تفکر
سلام خدمت ایران بروکر عزیز
اگر معاملات cfd شرط بندیه پس باینری آپشن برای چیه
معاملات باینری از نوع Over The Counter (OTC) که مستقیما بین خریدار و فروشنده انجام میشود و نظارتی روی آن نیست.