یکی از جدیدترین و هیجان‌انگیزترین تحولات حوزه ارزهای دیجیتال، مفهوم «ری‌ استیکینگ (Restaking)» است. این فناوری نوین که به تازگی در شبکه‌های بلاکچین مطرح شده، پتانسیل ایجاد تغییرات قابل توجهی در نحوه استفاده از دارایی‌های دیجیتال و افزایش امنیت شبکه‌های مختلف را دارد. در این مقاله، به بررسی عمیق مفهوم ری‌ استیکینگ، نحوه عملکرد آن، مزایا و چالش‌های پیش رو می‌پردازیم.

ری‌ استیکینگ چیست؟

ری‌ استیکینگ یک مفهوم نوآورانه در دنیای ارزهای دیجیتال است که به ولیدیتورها (validators) در شبکه‌های بلاکچین مبتنی بر اثبات سهام (Proof of Stake) مانند اتریوم و سولانا اجازه می‌دهد تا از دارایی‌های استیک شده خود در خدمات دیگر نیز استفاده کنند. این فرآیند به افزایش کارایی سرمایه و بهبود امنیت شبکه‌های مختلف کمک می‌کند.

در سیستم‌های اثبات سهام، ولیدیتورها مقداری از ارز بومی شبکه را به عنوان وثیقه قفل می‌کنند تا در فرآیند تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید مشارکت کنند. پیش از ظهور ری‌ استیکینگ، این دارایی‌های قفل شده نمی‌توانستند در پروتکل‌های دیگر مورد استفاده قرار گیرند. این محدودیت دو مشکل اساسی ایجاد می‌کرد: اول، ولیدیتورها در میزان پاداش‌هایی که می‌توانستند از دارایی‌های استیک شده خود دریافت کنند محدود بودند. دوم، امنیت شبکه نمی‌توانست بین پلتفرم‌های مختلف به اشتراک گذاشته شود.

ری‌ استیکینگ با تمرکز بر تجمیع و گسترش امنیت شبکه‌های بزرگ بلاکچینی به سایر خدمات مانند شبکه‌های اوراکل (Oracle)، لایه‌های ‌دسترس‌پذیری داده‌ها (DA) و پل‌های کراس چین (Cross Chain)، این محدودیت‌ها را برطرف می‌کند. همچنین به ولیدیتورها اجازه می‌دهد تا با استفاده از یک ارز دیجیتال واحد، چندین نوع پاداش را برای کمک به امنیت چندین پلتفرم به طور همزمان دریافت کنند.

نحوه عملکرد ری‌ استیکینگ

پروتکل‌های ری‌ استیکینگ یک سرویس اختیاری ارائه می‌دهند که در آن ولیدیتورها (که در این حالت «ری‌استیکر» نامیده می‌شوند) می‌توانند ارزهای دیجیتال استیک شده خود مانند اتر یا سولانا را همزمان در چندین پروتکل مختلف به کار گیرند. این فرآیند شامل دارایی‌های لیکویید استیک شده از پروتکل‌هایی مانند راکت پول (Rocket Pool) و لیدو فایننس (Lido Finance) نیز می‌شود.

ایگن لیر (EigenLayer) به عنوان یکی از پیشگامان این حوزه، مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند را ارائه می‌دهد که به ولیدیتور‌های اتریوم اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را مجدداً استیک کرده و سایر پروتکل‌های مبتنی بر اتریوم را ایمن سازند. ایگن لیر این پروتکل‌ها را «ماژول‌» یا «سرویس‌های اعتبارسنجی فعال (AVS)» می‌نامد.

هنگام استفاده از پروتکل‌های ری‌ استیکینگ، کاربران شرایط اسلشینگ (slashing) ‌تعیین شده توسط هر ماژول را علاوه بر معیارهای جریمه خود اتریوم می‌پذیرند. اسلشینگ یک بخش مهم از سیستم‌های اثبات سهام است که در آن بخشی یا تمام دارایی‌های استیک شده یک ولیدیتور در صورت تشخیص رفتار مخرب توسط پروتکل، مصادره می‌شود.

هر AVS شرایط اسلشینگ خاص خود را تعیین می‌کند تا ولیدیتورها ‌تشویق شوند که در راستای منافع شبکه عمل کنند. بدون این جریمه‌ها، ولیدیتورهای مخرب می‌توانند به صورت جمعی ماژول‌های آسیب‌پذیر را هدف قرار داده و به آن‌ها حمله کنند.

مشابه مدل‌های اثبات سهام نیابتی (Delegated)، ولیدیتورها می‌توانند به اپراتورهای ثبت شده اعتماد کرده و ‌از طرف آن‌ها استیک کنند. این امر به ری‌استیکرهایی که ممکن است زمان یا تجهیزات لازم برای برآورده کردن نیازهای منابع سیستم برخی ماژول‌ها را نداشته باشند، فرصتی برای مشارکت در شبکه‌های آن‌ها و کسب پاداش (منهای کارمزدهای دریافتی توسط اپراتور) را می‌دهد.

مکانیزم‌ های فنی ری‌ استیکینگ

در هسته ری‌ استیکینگ، مفهوم استفاده چندباره از دارایی‌های از قبل استیک شده قرار دارد. این امر معمولاً توسط پروتکل‌های بلاکچینی که توکن‌های ثانویه یا مشتقاتی را صادر می‌کنند که نماینده دارایی‌های استیک شده اصلی هستند، امکان‌پذیر می‌شود. این توکن‌های ثانویه ویژگی‌های دارایی‌های استیک شده، از جمله ارزش و قابلیت‌های استیکینگ آن‌ها را حفظ می‌کنند، اما انعطاف‌پذیری بیشتری نیز ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، در برخی پروتکل‌ها، هنگامی که توکن‌های اصلی مانند اتریوم را استیک می‌کنید، ممکن است یک توکن مشتقه دریافت کنید که می‌تواند درست مانند توکن استیک شده اصلی برای استیکینگ یا وام‌دهی بیشتر در اکوسیستم دیفای استفاده شود.

ری‌استیکینگ به شدت بر قراردادهای هوشمند برای مدیریت روابط بین دارایی‌های اصلی و مشتقات آن‌ها متکی است. این قراردادها صدور، مدیریت و بازنشستگی توکن‌های مشتقه را بر اساس وضعیت دارایی‌های استیک شده زیربنایی مدیریت می‌کنند. قراردادهای هوشمند این فرآیندها را خودکار می‌کنند و اطمینان می‌دهند که آن‌ها بر اساس قوانین از پیش تعیین شده و بدون نیاز به دخالت دستی اجرا می‌شوند. بدین ترتیب یکپارچگی و امنیت تراکنش‌ها ‌حفظ می‌شود.

با ری‌ استیک کردن دارایی‌های استیک شده، کاربران می‌توانند منابع سودده خود را چند برابر کنند. چنین چیزی به این دلیل است که توکن‌های مشتقه نیز می‌توانند پاداش‌های استیکینگ کسب کنند، مشابه دارایی‌های استیک شده اصلی. بنابراین، ری‌ استیکینگ کارایی دارایی‌های استیک شده را تقویت می‌کند. این امر به هولدرها اجازه می‌دهد در فعالیت‌های متعدد تولید بازدهی در پروتکل‌های مختلف یا در درون یک اکوسیستم مشارکت کنند و بازده کلی سرمایه‌گذاری را به طور قابل توجهی افزایش دهند.

ایگن لیر: یک کاربرد واقعی از ری‌ استیکینگ

ایگن لیر نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجهی در استفاده از فناوری بلاکچین است که با ارائه ری‌ استیکینگ اتریوم، هم امنیت بهبود یافته و هم کاربرد متنوع‌تری را به شبکه اتریوم می‌آورد. این رویکرد نوآورانه به استیکرهای اتریوم اجازه می‌دهد تا دارایی‌های استیک شده خود را بیشتر اهرم کنند، بدون اینکه نیاز به تعهد وجوه اضافی داشته باشند یا امنیت دارایی‌های خود را به خطر بیندازند.

ایگن لیر در هسته خود، عملکرد دارایی‌های استیک شده موجود در اتریوم را گسترش می‌دهد. این دارایی‌ها به جای اینکه صرفاً بلاکچین اتریوم را ایمن کنند، اکنون می‌توانند سایر پروتکل‌ها و لایه‌هایی که بر روی اتریوم ساخته شده‌اند را نیز ایمن کنند. این کار از طریق فرآیندی انجام می‌شود که در آن امنیت ارائه شده توسط این دارایی‌های استیک شده مجدداً هدف‌گذاری یا ری‌ استیک می‌شود تا از شبکه‌ها و برنامه‌های کاربردی بیشتری پشتیبانی کند و در نتیجه قابلیت‌ها و انعطاف‌پذیری کلی اکوسیستم اتریوم را افزایش دهد.

ایگن لیر از یک چارچوب پیچیده استفاده می‌کند که در آن اتر استیک شده می‌تواند برای مشارکت در تأمین امنیت برنامه‌های غیرمتمرکز و خدمات اضافی استفاده شود. این امر نیازی به آن‌استیک (Unstake) کردن اتر ندارد و بنابراین امنیت و یکپارچگی اصلی شبکه اتریوم را حفظ می‌کند. در اصل، استیکرها به ایگن لیر اجازه می‌دهند از اتر استیک شده آن‌ها به عنوان نوعی وثیقه یا امنیت برای سایر پروژه‌ها در فضای اتریوم استفاده کند.

ایگن پاد (EigenPod) چیست؟

ایگن لیر از طریق قراردادهای هوشمند خاصی به نام ایگن پاد (EigenPod) عمل می‌کند. این قراردادها به ایگن لیر اجازه می‌دهند شرایط اسلشینگ را بر روی اتر استیک شده اعمال کنند. به این ترتیب، ایگن لیر امنیت اتریوم را به پروتکل‌های موجود در اکوسیستم خود گسترش می‌دهد.

ایگن پاد را می‌توان به عنوان یک حساب جداگانه در نظر گرفت که بین کیف پول ری‌استیکر و دارایی‌ استیک شده او قرار می‌گیرد. برداشت‌ سود استیکینگ و پاداش‌ها همگی باید قبل از رفتن به حساب ولیدیتور از ایگن پاد عبور کنند که به ایگن لیر اجازه می‌دهد جریمه‌هایی را برای ولیدیتورهایی که عملکرد ضعیفی دارند، اعمال کند.

انواع ری‌ استیکینگ

به طور کلی دو نوع ‌ری‌ استیکینگ وجود دارد:

1. ری‌استیکینگ بومی (Native Restaking): این روش مشابه استیکینگ بومی اتر است و تنها برای کسانی در دسترس است که مایل به اجرا (یا در حال حاضر در حال اجرای) یک نود ولیدیتور اتریوم هستند. تنها تفاوت موجود در ری‌استیکینگ بومی این است که یک ایگن پاد به عنوان آدرس برداشت برای سهام شما تعیین می‌شود.
2. لیکویید ری‌استیکینگ (Liquid Restaking): این روش از توکن‌های لیکویید استیکینگ ‌(LST) استفاده می‌کند. در این نوع ری‌ استیکینگ، کاربران LST‌های خود را در قراردادهای ایگن لیر سپرده‌گذاری می‌کنند. ایگن لیر در حال حاضر از استیکینگ برای 12 توکن LST از جمله گزینه‌های محبوبی مانند Rocket Pool Ether (rETH) ،‌Lido Staked Ether (stETH) و Coinbase Staked Ether (cbETH) پشتیبانی می‌کند.

برخی پلتفرم‌ها مانند رنزو (Renzo) و اترفای (EtherFi)، قابلیت لیکویید ری‌ استیکینگ ‌را حتی بیشتر هم گسترش می‌دهند. این پروتکل‌ها LST‌های کاربران را می‌پذیرند و در عوض به آن‌ها توکن‌های لیکویید ری‌ استیکینگ ‌(LRT) می‌دهند. در ادامه توضیحات بیشتری درباره این دو پلتفرم می‌دهیم.

چگونه اتریوم را در ایگن لیر ری استیک کنیم؟

نحوه شروع ری استیک ‌بومی در ایگن لیر:

۱. کیف پول خود را به برنامه ایگن لیر متصل کنید و مطمئن شوید که به شبکه اصلی اتریوم متصل هستید.
۲. روی «ایجاد ایگن پاد» کلیک کنید.
۳. اگر موفق شدید، آدرس ایگن پاد در سمت راست صفحه نمایش داده می‌شود.
۴. حالا که آدرس ایگن پاد خود را دارید، می‌توانید ۳۲ اتر خود را مانند روش معمول استیکینگ اتر، در ‌بیکن چین (Beacon Chain) سپرده‌گذاری کنید.
۵. نکته مهم این است که باید آدرس ایگن پاد را به عنوان اعتبارنامه برداشت پاداش‌های استیک خود تعیین کنید.
۶. پس از سپرده‌گذاری، حدود چهار ساعت طول می‌کشد تا فرآیند نهایی شود. پس از آن، می‌توانید یک اپراتور را برای نمایندگی استیک خود انتخاب کنید.

نحوه شروع لیکویید ری استیک در ایگن لیر:

اگر می‌خواهید در لیکویید ری استیک مشارکت کنید، می‌توانید مراحل زیر را برای سپرده‌گذاری توکن‌های LST خود در ایگن لیر دنبال کنید.

توجه داشته باشید که می‌توانید به راحتی اتر را از طریق استیدر لبز (Stader Labs) یا لیدو به LST تبدیل کنید.

۱. کیف پول خود را به برنامه ایگن لیر متصل کنید و مطمئن شوید که به شبکه اصلی اتریوم متصل هستید.
۲. LST مورد نظر برای ری استیک ‌را از لیست انتخاب کنید.
۳. مقدار LST مورد نظر برای استیک مجدد را وارد کرده و روی «استیکینگ» کلیک کنید. اگر اولین بار است که یک LST را سپرده‌گذاری می‌کنید، باید تأییدیه توکن را برای ری استیک ‌تنظیم کنید.
۴. پس از تأیید توکن، می‌توانید تراکنش استیکینگ را تأیید کنید.
۵. اگر تراکنش موفقیت‌آمیز باشد، سپرده خود را در «موجودی ری استیک» این برنامه مشاهده خواهید کرد.

نمونه‌ هایی از دیگر پروتکل‌ های ری‌ استیکینگ

علاوه بر پروتکل ری‌ استیکینگ مبتنی بر اتریوم ایگن لیر، نمونه‌های دیگری هم از پروتکل‌های ری‌ استیکینگ در مراحل اولیه توسعه در سایر بلاکچین‌های لایه اول پیشرو وجود دارند:

• برای بیت‌ کوین: Babylon
• برای سولانا: Picasso
• برای نیر (Near): Octopus 2.0

فرآیند نمایندگی (Delegation):

پس از استیک کردن موفقیت‌آمیز اتر یا سپرده‌گذاری LST‌ها، باید رمزارزهای خود را به یک نماینده بدهید. نهادهایی که نمایندگی توکن‌های خود را به آن‌ها می‌دهید – کسانی که مستقیماً به اجرای سرویس‌های اعتبارسنجی فعال در ایگن لیر کمک می‌کنند – اپراتور نامیده می‌شوند.

مشابه استیکینگ اتریوم، در اینجا نیز دو گزینه وجود دارد. می‌توانید به عنوان یک اپراتور عمل کنید و خودنمایندگی انجام دهید، یا می‌توانید سهام خود را به یک اپراتور موجود بدهید. در حالی که نمایندگی ‌سهام خود به یک اپراتور ساده‌ترین گزینه است، اما خودنمایندگی کنترل و مسئولیت بیشتری به شما می‌دهد. نکته مهم این است که استیکرها نمی‌توانند به اپراتورها دیکته کنند که کدام AVS را اجرا کنند.

استراتژی‌ های ری‌ استیکینگ

استراتژی ری‌ استیکینگ، رویکردی است که یک ولیدیتور در تصمیم‌گیری برای پشتیبانی و تأمین امنیت ‌AVS اتخاذ می‌کند. ولیدیتورها می‌توانند انتخاب کنند که یک، چند یا تمام AVS‌های موجود را تأمین امنیت کنند و هر انتخاب با مجموعه خاصی از پاداش‌ها و ریسک‌ها همراه است. این استراتژی شامل ایجاد تعادل بین پاداش‌های بالقوه از کارمزدها یا مشوق‌های ارائه شده توسط AVS با ریسک‌ها، از جمله اسلشینگ در صورت به خطر افتادن سرویس یا عدم عملکرد مطابق انتظار است.

رشد نمایی استراتژی‌ ها

با افزایش تعداد AVS‌ها در اکوسیستم ایگن لیر، تعداد استراتژی‌های ممکن برای ری‌ استیکینگ نیز به صورت نمایی افزایش می‌یابد. دلیل آن هم این است که هر AVS ترکیب‌های جدیدی را برای ری‌ استیکینگ اضافه می‌کند. با اضافه شدن AVS‌های بیشتر، تعداد استراتژی‌ها به سرعت رشد می‌کند و به ولیدیتورها طیف گسترده‌ای از انتخاب‌ها را ارائه می‌دهد.

پروتکل‌ های پیشرو در زمینه ری‌ استیکینگ:

ایگن لیر:

ایگن لیر یکی از پیشگامان اصلی در زمینه ری‌استیکینگ است که در شبکه اتریوم فعالیت می‌کند و به صورت مفصل درباره آن توضیح دادیم. ایگن لیر از توکن‌های LST از پروتکل‌های مختلف مانند Ankr (ankrETH) ،‌Binance (wbETH)، Origin (oETH) ،‌Lido (stETH) و Coinbase (cbETH) پشتیبانی می‌کند.

پندل فایننس (Pendle Finance):

پندل فایننس در حال گسترش فعالیت خود به بخش ری‌ استیکینگ است و قصد دارد از مفهوم ایگن لیر و لیکویید ری‌استیکینگ ‌آن استفاده کند. این پروتکل قصد دارد با استفاده از توکنیزه‌سازی بازده، یک راه‌حل نوآورانه برای مدیریت سود کاربران ارائه دهد. در این مدل، اتر روی اترفای استیک می‌شود تا eETH (یک توکن لیکویید استیکینگ) به دست آید و سپس توکن بازده eETH (YT-eETH) در ایگن لیر ری‌استیک می‌شود.

رنزو پروتکل (Renzo Protocol):

رنزو به عنوان یک مدیر استراتژی برای ایگن لیر عمل می‌کند و به کاربران در مدیریت استراتژی ری‌ استیکینگ خود کمک می‌کند. توکن ezETH این پروتکل، نماینده پوزیشن ری‌استیک شده کاربر است و کاربران می‌توانند توکن‌های لیکویید استیکینگ خود را در ازای ezETH استیکینگ کنند.

پیکاسو (Picasso):

پیکاسو یک پروژه جالب توجه است که قصد دارد مفهوم ری‌ استیکینگ را به بلاکچین سولانا بیاورد. این پروتکل قصد دارد رویکردی مشابه با ایگن لیر را در شبکه سولانا پیاده‌سازی کند و از توکن‌های LST مانند mSOL و jitoSOL، همچنین سولانای بومی و توکن‌های نقدینگی (LP) صرافی‌های غیرمتمرکز در این شبکه پشتیبانی کند.

اترفای (etherFi):

اترفای یک پروتکل استیکینگ غیرمتمرکز و غیرحضانتی اتر است که به کاربران اجازه می‌دهد کنترل کلیدهای خصوصی خود را حفظ کنند در حالی که در استیکینگ ‌چندین بلاکچین شرکت می‌کنند. این پروتکل ‌یک بازار خدمات نود (Node) نیز ارائه می‌دهد که به بهبود کارایی اکوسیستم کمک می‌کند.

پافر فایننس (Puffer Finance):

پافر فایننس با ترکیب لیکویید استیکینگ اتریوم و ویژگی‌های ری‌ استیکینگ بومی ایگن لیر، یک پروتکل لیکویید ری‌ استیکینگ ‌بومی را معرفی می‌کند که موانع ورود را کاهش می‌دهد و چالش‌های عدم تمرکز را برطرف می‌کند. این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد با حداقل وثیقه وارد شوند و یک رویکرد جدید برای استیکینگ در اتریوم ارائه می‌دهد.

مزایای ری‌ استیکینگ

• افزایش پاداش‌ برای استیک‌کنندگان:

یکی از مهم‌ترین مزایای ری‌ استیکینگ، افزایش قابل توجه پاداش‌ها برای هولدرهای توکن‌هاست. در حالی که نرخ پاداش استیکینگ معمولی اتریوم حدود 3% سالانه است، ری‌ استیکینگ به کاربران اجازه می‌دهد این پاداش را با درآمد حاصل از چندین پروتکل دیگر تکمیل کنند. این امر می‌تواند به افزایش چشمگیر بازده سرمایه‌گذاری منجر شود.

• کاهش هزینه‌ها برای پروتکل‌های جدید:

ری‌ استیکینگ هزینه‌های راه‌اندازی و اجرای پروتکل‌های جدید را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. به جای اینکه هر پروتکل جدید مجبور باشد شبکه اعتبارسنجی خود را از صفر ایجاد کند، می‌تواند از شبکه اعتبارسنجی موجود اتریوم استفاده کند. این مفهوم که به عنوان «امنیت مشترک» شناخته می‌شود، می‌تواند به تسریع نوآوری و توسعه ‌اکوسیستم بلاکچین کمک کند.

• دور زدن محدودیت‌های لایه دوم:

بسیاری از پروژه‌ها به دلیل هزینه‌های بالای اجرا روی شبکه اصلی اتریوم، به راه‌حل‌های لایه دوم روی می‌آورند. اگرچه این راه‌حل‌ها می‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند، اما اغلب محدودیت‌هایی را در زمینه معماری پروتکل و نوع تراکنش‌های قابل اجرا ایجاد می‌کنند. ری‌ استیکینگ به پروتکل‌ها اجازه می‌دهد در لایه یک باقی بمانند و از مزایای امنیتی و انعطاف‌پذیری آن بهره‌مند شوند.

• افزایش امنیت شبکه:

با افزایش میزان دارایی‌های استیک شده، ارزش و مقاومت شبکه در برابر حملات افزایش می‌یابد. این امر باعث می‌شود شبکه به مرکزی امن‌تر و قابل اعتمادتر برای برنامه‌های غیرمتمرکز، پروتکل‌ها و پلتفرم‌ها تبدیل شود.

• کاهش فشار فروش:

ری‌ استیکینگ با افزایش کاربردپذیری توکن‌های اصلی، انگیزه فروش و خروج از بازار را کاهش می‌دهد. این امر به حفظ ارزش پروژه و سرمایه‌گذاران آن کمک می‌کند و به ایجاد یک اکوسیستم پایدارتر منجر می‌شود.

• انعطاف‌پذیری بیشتر:

ری‌ استیکینگ به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد از دارایی‌های استیک شده خود در فعالیت‌های مالی مختلف استفاده کنند، بدون اینکه نیازی به خارج کردن آن‌ها از حالت استیک داشته باشند. این امر منجر به دسترسی بهتر به نقدینگی و بهره‌وری بیشتر سرمایه می‌شود.

خطرات و چالش‌ های ری‌استیکینگ:

علی‌رغم مزایای قابل توجه، ری‌استیکینگ نیز مانند هر نوآوری دیگری در دنیای ارزهای دیجیتال، با خطرات و چالش‌هایی همراه است که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند:

• افزایش ریسک اسلشینگ:

در ری‌ استیکینگ، ریسک اسلشینگ به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، زیرا دارایی‌های استیک شده در چندین پروتکل استفاده می‌شوند. هر پروتکل شرایط اسلشینگ خاص خود را دارد و تخطی از هر یک از این شرایط می‌تواند منجر به از دست دادن بخش قابل توجهی از دارایی‌های استیک شده شود.

• پیچیدگی قراردادهای هوشمند:

ری‌ استیکینگ به قراردادهای هوشمند پیچیده‌تری نیاز دارد که ریسک آسیب‌پذیری‌های امنیتی را افزایش می‌دهد. هر چه سیستم پیچیده‌تر باشد، احتمال وجود باگ‌ها یا نقاط ضعف که می‌توانند مورد سوء‌استفاده قرار گیرند، بیشتر می‌شود.

• ریسک نقدینگی:

اگرچه ری‌استیکینگ می‌تواند بازدهی را افزایش دهد، اما ‌می‌تواند نقدینگی را نیز کاهش دهد. دارایی‌های ری‌ استیک شده معمولاً برای مدت طولانی‌تری قفل می‌شوند و ممکن است فرآیند خروج از آن‌ها پیچیده‌تر و زمان‌برتر باشد.

• تمرکززدایی:

یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد ری‌ استیکینگ، پتانسیل آن برای افزایش تمرکز است. ولیدیتورهایی که از خدمات ری‌ استیکینگ استفاده می‌کنند، می‌توانند APY بالاتری ارائه دهند که ممکن است منجر به جذب سود بیشتر به سمت ولیدیتورهای خاص شود. این امر می‌تواند به تمرکز قدرت در دست تعداد کمی از ولیدیتورها منجر شود که با اصول اساسی تمرکززدایی در تضاد است.

• تأثیر بر اجماع اجتماعی اتریوم:

ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، یکی از بنیانگذاران اتریوم، نگرانی‌هایی را در مورد تأثیر بالقوه ری‌ استیکینگ بر اجماع اجتماعی اتریوم مطرح کرده است. او هشدار داده ‌پروتکل‌هایی که بر اجماع اجتماعی اتریوم تکیه می‌کنند، ممکن است برای اجماع مشکل‌ به وجود آورند. نگرانی اصلی او این است که سازندگان پروتکل‌ها ممکن است هارد فورک‌ها را به عنوان راهی برای نجات خود در صورت بروز مشکل در نظر بگیرند که می‌تواند برای شبکه اصلی اتریوم مشکل‌ساز باشد.

• پیچیدگی توکن‌های لیکویید ری‌ استیکینگ (LRT):

ظهور توکن‌های لیکویید ری‌ استیکینگ (LRT) پیچیدگی‌های جدیدی را به همراه آورده است. این توکن‌ها نماینده توکن‌های استیک شده‌ای هستند که خود نماینده توکن‌های استیک شده دیگری محسوب می‌شوند. این پیچیدگی بیشتر سؤالاتی را در مورد نحوه توزیع سود و زیان توسط ارائه‌دهندگان LRT ایجاد می‌کند.

• ریسک‌های مدل اقتصادی:

با توجه به جدید بودن مفهوم ری‌ استیکینگ، مدل‌های اقتصادی آن هنوز به طور کامل آزمایش نشده‌اند. ممکن است برخی پلتفرم‌ها برای جذب کاربران جدید، وعده‌های بازدهی بالا با توکنومیک‌های اثبات نشده ارائه دهند که می‌تواند منجر به مشکلاتی در آینده شود.

نحوه انتخاب پروتکل ری‌ استیکینگ مناسب

با توجه به تعدد پروتکل‌های ری‌ استیکینگ و خطرات بالقوه آن‌ها، انتخاب یک پروتکل مناسب بسیار مهم است. در ادامه برخی از فاکتورهایی که باید در نظر گرفت را ذکر می‌کنیم:

1. امنیت و اعتبار:
   اولین و مهم‌ترین فاکتور، ارزیابی اقدامات امنیتی پروتکل و سابقه آن است. بررسی کنید که آیا پروتکل مورد نظر حسابرسی‌های امنیتی معتبر را پشت سر گذاشته ‌و آیا تاکنون با مشکلات امنیتی جدی مواجه شده است یا خیر.
2. دارایی‌های پشتیبانی شده:
   بررسی کنید که پروتکل از چه دارایی‌هایی برای ری‌ استیکینگ پشتیبانی می‌کند. این مورد باید با استراتژی سرمایه‌گذاری شما همخوانی داشته باشد.
3. فرصت‌های کسب سود:
   پاداش‌ها و درآمدهای اضافی که پروتکل‌ها ارائه می‌دهند را با هم مقایسه کنید. اما به یاد داشته باشید که بازدهی بالاتر معمولاً با ریسک بیشتری هم همراه است.
4. تجربه کاربری:
   سهولت استفاده و دسترسی به پلتفرم را در نظر بگیرید. یک رابط کاربری ساده و شفاف می‌تواند ریسک اشتباهات کاربری را کاهش دهد.
5. جامعه و پشتیبانی:
   یک جامعه قوی و پشتیبانی پاسخگو می‌تواند در حل مشکلات احتمالی بسیار مفید باشد. فعالیت جامعه در شبکه‌های اجتماعی و انجمن‌ها را بررسی کنید.
6. شرایط اسلشینگ:
   شرایط اسلشینگ هر پروتکل را به دقت مطالعه کنید. برخی پروتکل‌ها ممکن است شرایط سخت‌گیرانه‌تری داشته باشند که ریسک از دست دادن دارایی را افزایش می‌دهد.
7. مدت زمان قفل شدن:
   بررسی کنید که دارایی‌های شما برای چه مدت قفل می‌شوند و فرآیند خروج چگونه است. این مورد به ویژه اگر زمانی به نقدینگی نیاز داشته باشید، مهم است.
8. توکنومیک:
   مدل اقتصادی پروتکل را بررسی کنید. آیا پایدار به نظر می‌رسد؟ آیا انگیزه‌های درستی برای همه ذینفعان وجود دارد؟

جمع‌بندی

ری‌ استیکینگ یک نوآوری هیجان‌انگیز در دنیای ارزهای دیجیتال است که پتانسیل زیادی برای افزایش کارایی سرمایه و بهبود امنیت شبکه دارد. با این حال، مانند هر فناوری نوظهور دیگری، با ریسک‌ها و چالش‌هایی نیز همراه است که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند.

برای سرمایه‌گذاران و هولدرهای ارزهای دیجیتال، ری‌ استیکینگ می‌تواند فرصتی برای افزایش بازدهی دارایی‌های خود باشد. با این حال، مهم است که قبل از مشارکت در هر پروتکل ری‌ استیکینگ، تحقیقات دقیقی انجام دهید و ریسک‌های مرتبط را به خوبی درک کنید.

در نهایت، ری‌استیکینگ نشان‌دهنده یک گام مهم در تکامل سیستم‌های اثبات سهام است. با ادامه رشد و تکامل این فناوری، احتمالاً شاهد نوآوری‌های بیشتر و راه‌حل‌های جدید برای چالش‌های موجود خواهیم بود.

سوالات متداول