
سرمایه گذاری در طلا میتواند به شکلهای مختلفی انجام شود: خرید سکه، طلای زینتی، شمش، یا از طریق صندوق های طلا و پلتفرمهای آنلاین. در سالهای اخیر، صندوق های سرمایه گذاری طلا به عنوان جایگزینی مناسب و قابلاعتماد برای خرید فیزیکی طلا مطرح شدهاند؛ اما آیا سرمایه گذاری در صندوق طلای بورسی بهاندازهای که تبلیغ میشود، واقعاً مزیت دارد؟ و معایب سرمایه گذاری در صندوق های طلا چیست؟
در این مطلب از ایران بروکر، با نگاهی کارشناسی و بر پایه تجربههای معاملاتی، به بررسی دقیق «مهم ترین معایب و مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا» میپردازیم. در نهایت توضیح میدهیم که جایگزین خرید صندوق های طلا چه مواردی میتوانند باشند و هنگام خرید صندوق های طلا باید به چه نکاتی توجه کنید تا بتوانید با دیدی روشنتر برای سرمایه خود تصمیم بگیرید.
معایب و مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا
برای آنکه بتوانید با شناخت کافی، بهترین تصمیمگیری ممکن را برای سرمایه گذاری یا عدم سرمایه گذاری در صندوق های طلا را بگیرید، در ادامه به بررسی مهم ترین معایب و مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا میپردازیم.
بیشتر بدانید: صندوق طلا چیست؟
مزایای صندوق سرمایه گذاری طلا
مهم ترین مزایای سرمایه گذاری در صندوق های طلا عبارتاند از:
امنیت بیشتر نسبت به خرید فیزیکی طلا
با خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری طلا دیگر نگران امنیت دارایی خود نخواهید بود؛ اما در خرید طلای فیزیکی، خطراتی چون گمشدن یا سرقت وجود دارد. حتی نگهداری طلای فیزیکی در خانه ممکن است امنیت جانی فرد را نیز به خطر بیندازد و برای افزایش امنیت دارایی طلا، هزینههایی مانند صندوق امانات یا بیمه طلا به سایر هزینههای خرید فیزیکی طلا نیز اضافه میشود.
صندوق های طلا دارای مجوز از سازمان بورس هستند (امنیت بیشتر نسبت به پلتفرم های آنلاین)
در بخش قبل درباره امنیت صندوق های طلا نسبت به خرید طلای فیزیکی صحبت کردیم. اما نوع دیگری از خرید آنلاین طلا هم وجود دارد: استفاده از پلتفرمهای آنلاین خرید و فروش طلا.
این روزها تبلیغات زیادی درباره خرید طلای آبشده از این پلتفرمها دیده میشود؛ اما آیا واقعاً میتوان به آنها اعتماد کرد؟ این پلتفرمها از کجا مجوز گرفتهاند؟ مدیر یا موسس هر پلتفرم کیست؟ آیا نظارتی روی آنها وجود دارد؟ چرا باید «روزهی شکدار» بگیریم؟ وقتی میتوان از طریق بورس کالا، طلای آنلاین را با خیال راحت خریداری کرد!
همه صندوقهای طلای بورسی تحت نظارت سازمان بورس هستند، امکان کلاهبرداری در آنها وجود ندارد و بسیاری از آنها توسط کارگزاریهای معتبر و شناختهشده پشتیبانی میشوند. به همین دلیل، امنیت این صندوق های طلا بهمراتب بالاتر از پلتفرمهای ناشناختهی آنلاین است.

کارمزد معاملاتی پایین در صندوق های طلا نسبت به خرید فیزیکی طلا
یکی از مزایای خرید صندوق های طلا کارمزد معاملاتی پایین آن است. کارمزد معاملاتی صندوق های طلا 0.12 درصد از ارزش معامله بوده که نسبت به خرید فیزیکی طلا که دارای اجرت ساخت (حداقل ده درصد به بالا)، هزینه ارزش افزوده و … است، بسیار منطقی تر خواهد بود.
امکان سرمایه گذاری با مبالغ کم در صندوق سرمایه گذاری طلا
شما میتوانید با مبلغ 100 هزار تومان سرمایه گذاری در صندوق طلا را شروع کنید؛ اما آیا با این مبلغ میتوان طلای فیزیکی خرید؟! البته برخی از پلتفرمهای آنلاین طلا نیز خرید طلا با سرمایههای اندک را امکانپذیر کردهاند.
معاف از مالیات
سود حاصل از سرمایه گذاری در صندوق های طلا از مالیات معاف است، در حالی که خرید طلای فیزیکی مشمول مالیات میشود.
نقد شوندگی بالای صندوق های طلا در بازار بورس
واحدهای صندوق های سرمایه گذاری طلا بهراحتی از طریق کارگزاریهای بورسی بهصورت آنلاین خرید و فروش میشوند و نیاز به حضور فیزیکی نیست. همچنین هر صندوق طلا دارای بازارگردان است که وظیفه آن حفظ نقدشوندگی در نماد معاملاتی است.
در پلتفرمهای آنلاینِ خرید طلای آبشده هم معاملات بهصورت غیرحضوری انجام میشود، اما نکته مهم این است که طرف معامله شما خودِ پلتفرم است. در حالی که در صندوقهای طلا، شما با سرمایه گذاران واقعی دیگر (حقیقی یا حقوقی) معامله میکنید، درست مثل بازار سهام.
مدیریت حرفهای دارایی ها صندوق های طلا توسط کارشناسان
دارایی های صندوق های سرمایه گذاری طلا توسط مدیران متخصص مدیریت میشود که ریسک سوء مدیریت را کاهش میدهد.
شفافیت اطلاعات و گزارش دهی منظم
تمامی صندوق های طلا موظف هستند بهصورت ماهانه گزارش عملکرد خود را با جزئیات در سایت کدال منتشر کنند؛ بنابراین میزان ارزش دارایی ها و نوع دارایی های آنها کاملا مشخص است. این شفافیت عملکرد یکی دیگر از مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا به شمار میرود.
معایب صندوق سرمایه گذاری طلا
هرچند مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا بسیار است؛ اما در ادامه میخواهیم به بررسی معایب سرمایه گذاری در صندوق طلا بپردازیم که قابل چشمپوشی نیستند:
عدم تحویل فیزیکی طلا
بر خلاف خرید سکه یا طلای فیزیکی، در صندوق های طلا امکان دریافت طلا وجود ندارد؛ بنابراین افرادی که به دنبال مالکیت واقعی طلا هستند، عدم تحویل فیزیکی طلا جز معایب سرمایه گذاری در صندوق طلا خواهد بود.
محدودیت عامله به روزهای کاری بورس
صندوق های طلا فقط در روزهای کاری شنبه تا چهارشنبه از ساعت 12 الی 18 قابل معامله هستند. برای مثال شما نمیتوانید در روزهای پنجشنبه و جمعه در صندوق طلا سرمایه گذاری کنید؛ بنابراین یکی از معایب صندوق طلا محدودیت زمان معاملاتی است.

احتمال فاصله زیاد بین قیمت بازار و NAV صندوق
زمانی که به دلیل اخبار متنوع، احساسات موجود در بازار مانند ترس یا طمع زیاد میشود، معاملات صندوق های طلا توسط سرمایه گذاران از حالت منطقی خارج شده و قیمت واحدهای صندوق در بازار با NAV واقعی آن اختلاف پیدا می کند. در این حالت ممکن است یک سرمایه گذار مبتدی هر واحد صندوق طلا را گرانتر از ارزش ذاتی بخرد یا ارزانتر بفروشد.
جایگزین های مناسب برای سرمایه گذاری در طلا
اگر به هر دلیل تمایل به خرید صندوق طلا ندارید و به دنبال جایگزین های مناسب برای سرمایه گذاری در طلا هستید، گزینههای آنلاین و حضوری متعددی در بازارهای مختلف وجود دارد که میتوانید از میان آنها انتخاب کنید:
خرید مستقیم سکه و طلای فیزیکی
برای افرادی که به مالکیت فیزیکی طلا علاقه دارند یا تمایل به استفاده از طلای زینتی دارند، خرید سکه و انواع اشکال طلا یکی از گزینههای سنتی اما پرریسک از نظر نگهداری و با کارمزد بالا است.
گواهی سپرده سکه و شمش طلا در بورس کالا
شما با خرید صندوق های طلا بهطور غیرمستقیم در حال خرید گواهی سپرده سکه و شمش طلا در بورس کالا هستید. حال اگر تمایل به دریافت فیزیکی طلای خریداری شده دارید یا خودتان میخواهید بهطور مستقیم داراییتان را مدیریت کنید و در عین حال خرید طلای آنلاین را ترجیح میدهید، سرمایه گذاری در گواهی سپرده طلا در بورس کالا یکی از انتخابها خواهد بود. بهتر است بدانید امکان استفاده از این گواهیها به عنوان ضامن وام نیز وجود دارد.

خرید سهام شرکتهای معدنی فعال در حوزه طلا
خرید مستقیم شرکتهای سهامی که در حوزه استخراج و فرآوری طلا فعالیت میکنند مانند سهم «فزر» یکی دیگر از روشهای سرمایه گذاری بلندمدت در طلا خواهد بود؛ اما دقت کنید که شما در حال خرید سهام یک شرکت بورسی هستید و باید ریسکهای مرتبط با خرید سهام را بپذیرید (برای مثال اگر خط تولید این شرکت خراب شود، قیمت سهام کاهش پیدا خواهد یا اگر یک معدن جدید خریداری کند، قیمت سهام افزایش پیدا میکند).
بهطور کل این نوع سرمایهگذاری پرریسکتر از خرید صندوقهای طلا خواهد بود؛ ولی در صورت صعودی بودن قیمت طلا، احتمالا در بلندمدت میتواند بازدهی بیشتری نسبت به کالای طلا (یا صندوق طلا) داشته باشد.
خرید رمز ارز پکس گلد (PAXG)
رمز ارز پکس گلد با نماد (PAXG)، یک ارز دیجیتال مبتنی بر طلا است. اگر علاقمند به سرمایهگذاری آنلاین در طلا هستید، خرید ارز دیجیتال پکس گلد میتواند یکی از گزینههای جایگزین صندوق طلا باشد.
نکات مهم برای سرمایه گذاری در صندوق طلا
پیش از هرگونه سرمایهگذاری در صندوقهای طلا به نکات زیر توجه کنید:
بررسی NAV لحظهای و مقایسه با قیمت معاملاتی واحدهای صندوق
NAV یا ارزش خالص دارایی، نشاندهنده ارزش واقعی هر واحد صندوق طلا است که بر اساس قیمت داراییهای صندوق محاسبه میشود. پیش از خرید، حتماً اختلاف بین NAV ابطال و قیمت درجشده در تابلو معاملاتی (در سایت TSETMC) را بررسی کنید تا واحدهای صندوق طلا را گرانتر از ارزش واقعی نخرید.
شناخت سابقه عملکرد صندوق و مدیران آن
برای خرید صندوق طلا بهتر است نمادی که پشتوانه بزرگی داشته و دارای مدیریت حرفهای است را انتخاب کنید. همچنین سابقه بازدهی صندوق را با سایر صندوق های طلا مقایسه کنید.
توجه به میزان دارایی تحت مدیریت (AUM)
صندوق های طلا با دارایی تحت تملک بالاتر معمولاً نقدشوندگی بهتری دارند و قابلاطمینانتر هستند.
جمع بندی | مهم ترین معایب و مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا
سرمایه گذاری در صندوق های طلا مانند هر سرمایهگذاری دیگری دارای ترکیبی از مزایا و معایب است که در این محتوا مفصل توضیح دادهایم. از یکسو، مزایایی چون امنیت بالا، ارائه عملکرد ماهیانه بهصورت شفاف در کدال، امکان سرمایهگذاری با 100 هزار تومان، کارمزد بسیار پایین و معافیت مالیاتی، صندوق های سرمایه گذاری طلا را به گزینهای مناسب برای خرید طلا، از سوی عموم مردم تبدیل کردهاند.
از طرف دیگر، عدم تحویل فیزیکی طلا، عدم مدیریت دارایی صندوق توسط سرمایه گذار، محدودیت در زمان معاملات و احتمال اختلاف بین قیمت بازار و NAV، معایب صندوق طلا هستند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت.
در نهایت مهم آن است که اکنون شما «مهم ترین معایب و مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا» را میدانید و حال بر اساس شرایط خود باید تصمیم بگیرید که کدام مدل از سرمایه گذاری در طلا را ترجیح میدهید.
سؤالات متداول مهم ترین مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق طلا
صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟
صندوق طلا نوعی صندوق قابل معامله در بورس (ETF) است که عمدتاً دارایی آن شامل گواهی سپرده سکه و شمش طلا و اوراق مشتقه طلا است.
آیا امکان دریافت طلای فیزیکی از صندوق طلا وجود دارد؟
خیر. عدم تحویل فیزیکی طلا یکی از معایب صندوق های طلا است. در صندوق های طلا فقط سود و زیان ناشی از نوسان قیمت طلا نصیب سرمایهگذار میشود.
چگونه ارزش واقعی (NAV) صندوق های طلا را بررسی کنیم؟
از طریق سایتهای رسمی مانند TSETMC یا فیپیران میتوانید NAV ابطال تمامی صندوقهای طلا را بهصورت لحظهای مشاهده و با قیمت معاملاتی خود مقایسه کنید.