صرافی‌های متمرکز (CEX)، سال‌هاست که جز ارکان اصلی ارز دیجیتال هستند؛ اما صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) برای تسهیل معاملات نیازی به واسطه ندارند. یونی سواپ (Uniswap) بزرگترین صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت خود را آغاز کرد.
این صرافی به کاربران اجازه معامله بدون واسطه ارزهای دیجیتال را، در هر نقطه از جهان، می‌دهد. ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI) توکن حاکمیتی و ارز دیجیتال اختصاصی پروتکل است. این صرافی با اهدای توکن یونی (UNI) و کاهش کارمزد تراکنش‌ها، به کاربران خود انگیزه حفظ نقدینگی صرافی را می‌دهد. این مقاله نوشته شده تا هر آنچه را که باید در مورد صرافی و ارز دیجیتال یونی سواپ بدانید را به شما آموزش دهد.
صرافی یونی سواپ (Uniswap)
یکی از اولین برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) که در اتریوم توجه بسیاری را به خود جذب کرد، یونی سواپ بود. یونی سواپ به بیان دقیق‌تر، یک پروتکل نقدینگی خودکار است. هیچ اوردر بوک یا نظارت شخص ثالثی برای انجام معاملات در این صرافی نیاز نیست. صرافی یونی سواپ به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون واسطه، و به صورت غیرمتمرکز و بدون ایجاد تغییر از سوی نهاد نظارتی، معامله کنند. بلاک چین Uniswap متن باز است و هر کسی می‌تواند کد بلاکچین را مشاهده کرده و در آن مشارکت کند.
در یونی سواپ، یکی از محبوب‌ترین پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، هر کسی می‌تواند رمزارز خود را به ذخایر خاصی به نام استخر نقدینگی قرض دهد. کاربران در ازای ارائه پول به این استخرها، کارمزد دریافت می‌کنند. این صرافی از چندین دارایی کریپتو، از جمله توکن UNI، استفاده می‌کند تا خدماتی تقریباً مشابه با یک صرافی سنتی ارائه دهد. البته این خدمات به صورت غیرمتمرکز در اخیار کاربران قرار می‌گیرد. این صرافی به هرکسی اجازه عرضه و مبادله توکن در بازار را می‌دهد.
اولین نسخه یونی سواپ (Uniswap V1)، در سال 2018 عرضه شد. دومین ورژن در سال 2020 و ورژن سوم نیز در سال 2021 راه‌اندازی شد. پلتفرم Uniswap قابلیت پشتیبانی از تبادل هر توکن دیجیتالی که از استاندارد ERC-20 اتریوم پیروی می‌کند را داراست. این صرافی با استفاده از قراردادهای هوشمندی که توسط بلاک چین فعال می‌شوند، به عنوان یک بازارساز خودکار عمل می‌کند. کاربران یونی سواپ همچنین می‌توانند به طور ایمن استخرهای نقدینگی ایجاد کنند، نقدینگی ارائه دهند و انواع دارایی‌های دیجیتال را مبادله کنند.
به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز، یونی سواپ از طراحی آزاد استفاده می‌کند که نیازی به دریافت مجوز ندارد. این پروتکل برای همه در دسترس است و توانایی محدود کردن اشخاص خاصی را ندارد. هر کسی که بخواهد می‌تواند از این صرافی برای معامله دارایی‌های دیجیتال، تامین نقدینگی یا ایجاد یک بازار جدید برای مبادله یک جفت دارایی دیجیتال جدید استفاده کند. Uniswap از قراردادهای هوشمند برای جلوگیری از مشکلات نقدینگی استفاده می‌کند که به طور سنتی بر صرافی‌های متمرکز تأثیر می‌گذارد.
یونی سواپ چطور عمل می‌کند؟
یونی سواپ با طرحی به نام بازارساز محصول ثابت (Constant Product Market Maker) کار می‌کند، که نوعی مدل به نام بازارساز خودکار (AMM) است. بازارسازان خودکار قراردادهای هوشمندی با قابلیت نگهداری ذخایر نقدینگی (یا استخرهای نقدینگی) هستند، که معامله‌گران از آنها برای معاملات خود استفاده می‌کنند. این ذخایر، توسط تامین‌کنندگان نقدینگی تامین می‌شود. هر سرمایه‌گذار که ارزشی معادل دو توکن را در استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کند، می‌تواند یک تامین‌کننده نقدینگی باشد. در مقابل، معامله‌گران هنگام انجام معاملات کارمزدی را به استخر می‌پردازند. این کارمزد بر اساس سهم تامین‌کنندگان نقدینگی از استخر بین آنها توزیع می‌شود.
تامین‌کنندگان نقدینگی با واریز ارزشی معادل دو توکن، بازارسازی می‌کنند. این ارزها ممکن است اتر (ETH) و یک توکن ERC-20 دیگر، یا دو توکن ERC-20 باشند. این استخرها معمولاً از استیبل کوین‌هایی مانند DAI، USDC یا USDT تشکیل می‌شوند. در مقابل، این افراد «توکنهای نقدینگی» را دریافت می‌کنند که سهم آنها از کل مجموعه نقدینگی را نشان می‌دهد. توکنهای نقدینگی را می‌توان بعدا برای داشتن سهمی در استخر نقدینگی بازخرید کرد.
همانطور که پیش از این گفته شد، پلتفرم Uniswap از قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین برای تسهیل معاملات غیرمتمرکز بسیاری از دارایی‌های دیجیتال مختلف استفاده می‌کند. جفت ارزها از طریق استخرهای نقدینگی مبادله می‌شوند، که از قراردادهای هوشمند برای تعادل خودکار پس از هر معامله استفاده می‌کنند. به صورت کلی، کاربران Uniswap می‌توانند به روش‌های مختلفی در صرافی غیرمتمرکز شرکت کنند:
- ساخت بازار جدید: کاربران Uniswap می‌توانند از قراردادهای هوشمند برای ایجاد بازارهای جدید برای مبادله جفت دارایی‌های دیجیتال جدید استفاده کنند.
- مبادله دارایی‌ها از طریق بازارهای موجود: یونی سواپ می‌تواند از این پلتفرم برای مبادله دارایی‌های دیجیتالی استفاده کند، که قبلا از طریق بازارهای غیرمتمرکز ایجاد شده‌اند.
- تامین نقدینگی و دریافت جایزه: کاربران این صرافی می‌توانند نقدینگی خود را با استیک کردن دارایی‌های دیجیتال خود تأمین کنند. کسانی که ارزهای دیجیتال خود را در پلتفرم Uniswap به اشتراک می‌گذارند با ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI) پاداش می‌گیرند.
- شرکت در اداره یونی سواپ: هولدرهای ارز دیجیتال یونی سواپ، می‌توانند در اداره این پروتکل و رای‌گیری‌ها، متناسب با میزان UNI خود، شرکت داشته باشند.
ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI)
ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI)، توکن اصلی پروتکل یونی سواپ است و به دارندگان آن حق حاکمیت می‌دهد. این حق حاکمیت، به این معناست که دارندگان UNI می‌توانند درباره تغییرات پروتکل رای دهند. هنگامی که Uniswap این توکن را در سپتامبر 2020 منتشر کرد، از شکل منحصر به فردی از توزیع استفاده کرد و 400 توکن UNI را به صورت ایردراپ به هر آدرس اتریومی ارسال کرد که تا به حال از این پروتکل استفاده کرده بودند. بیش از 250,000 آدرس اتریوم این ایردراپ را دریافت کردند که در آن زمان ارزشی معادل تقریبا 1,400 دلار داشت. پس از آن، ایردراپ‌ها به روش محبوبی برای پاداش دادن به کاربران قدیمی برنامه‌های دیفای (DeFi) تبدیل شد.
هدف اصلی توکن یونی این است که به دارندگان اجازه دهد تا به پیشنهادات مختلف رای دهند و به پیشرفت‌هایی برای بهبود بیشتر و توسعه پلتفرم کمک کنند. این موضوع نه تنها اعتماد جامعه به پروتکل Uniswap را افزایش می‌دهد، بلکه مفهوم حفاظتی بهتری را برای دارایی کاربران ارائه می‌دهد.
چند توکن یونی در گردش است؟
1 میلیارد توکن UNI در زمان پیدایش تشکیل شده است. 60 درصد آن، بین اعضای انجمن یونی سواپ توزیع می‌شود، در حالی که 40 درصد دیگر در طول چهار سال در اختیار اعضای تیم، سرمایه گذاران و مشاوران قرار می‌گیرد. Uniswap اعلام کرد که قصد دارد در مجموع 1 میلیارد ارز دیجیتال یونی سواپ را طی چهار سال توزیع کند. بخشی از این توزیع از طریق استخراج نقدینگی صورت می‌گیرد. در این حالت UNI بین کسانی که نقدینگی را به استخرهای Uniswap زیر ارائه می‌کنند توزیع می‌شود:
- ETH / USDT
- ETH / USDC
- ETH / DAI
- ETH / WBTC
چطور توکن یونی بدست آوریم؟
اگر قبلا از Uniswap استفاده کرده‌اید، احتمالاً می‌توانید به ازای هر آدرسی که از یونی سواپ استفاده کرده، 400 توکن یونی درخواست کنید. برای بدست آوردن ارز دیجیتال یونی سواپ مراحل زیر را انجام دهید:
- وارد سایت app.uniswap.org شوید.
- کیف پولی را متصل کنید که قبلا با آن از یونی سواپ استفاده کردید.
- برای دریافت توکنهای یونی بر روی گزینه «Claim your UNI tokens» کلیک کنید.
- تراکنش را در کیف پول خود تأیید کنید. (می‌توانید از طریق Ethscan Gas Tracker، هزینه‌های گس را بررسی کنید.)
- اکنون توکنهای UNI وارد کیف پول شما شده است.
چه کیف پولی برای ارز دیجیتال یونی سواپ مناسب است؟
به صورت کلی، نوع کیف پولی که انتخاب می‌کنید بستگی به نوع استفاده شما و میزان دارایی‌های UNI شما دارد. کیف پول سخت افزاری یا کیف پول سرد، با ذخیره‌سازی و پشتیبان گیری آفلاین، امن‌ترین گزینه است. کیف پول لجر (Ledger) از ERC-20 پشتیبانی کرده و به کاربران امکان ذخیره، ارسال و دریافت UNI را می‌دهد. استفاده از کیف پول‌های سخت‌افزاری کمی پیچیده بوده و گزینه گران‌تری محسوب می‌شوند. به این ترتیب، برای ذخیره مقادیر زیاد UNI و برای کاربران با تجربه‌تر مناسب هستند.
کیف پول‌های نرم افزاری مانند تراست ولت نیز گزینه دیگری بوده و استفاده از آنها رایگان و آسان است. آنها را می‌توان به سادگی برای تلفن همراه یا دسکتاپ دانلود کرد. اگرچه استفاده از این کیف پول‌ها ساده است؛ اما امنیت کمتری نسبت به کیف پول‌های سخت‌افزاری دارند و ممکن است برای مقدار کمتر توکن یونی یا کاربران تازه‌کار مناسب‌تر باشند.
کیف پول‌های آنلاین یا کیف پول‌های تحت وب نیز رایگان و آسان هستند. می‌توان به سادگی با استفاده از یک مرورگر وب، از چندین دستگاه به این کیف پول‌ها دسترسی داشت. با این حال، کیف پول‌های داغ از امنیت کمتری نسبت به کیف پول‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری برخوردار هستند. به این ترتیب، آنها برای نگهداری مقادیر کمتر یا برای معامله‌گران با تجربه مناسب هستند.
چطور از یونی سواپ استفاده کنیم؟
برای استفاده از Uniswap، تنها چیزی که نیاز دارید یک کیف پول اتریوم و مقداری ETH است (که باید هزینه‌های گس را پرداخت کنید). یکی از مشکلاتی که کاربران همه برنامه‌های مبتنی بر اتریوم از جمله Uniswap با آن روبرو هستند، هزینه‌های تراکنش (کارمزد گس) است. این کارمزد ممکن است بسیار متفاوت باشد و استفاده از شبکه را گران کند. البته راه‌حل‌هایی برای این مشکل در دست اجراست.
اولین مورد استفاده توکن یونی به عنوان یک توکن حاکمیتی است. دارندگان می‌توانند توکن یونی خود را به یک آدرس متصل کنند و قدرت رای خود را واگذاری کنند. توکنهای یونی برای اشخاص و افراد مختلف کاربرد دارند. ارز دیجیتال یونی سواپ روش پرداخت جایگزین و غیرمتمرکز را خارج از دخالت واسطه‌ها فعال می‌کند و کنترل بیشتری بر پول شما فراهم می‌کند.
UNI همچنین برای سفته بازی و سرمایه‌گذاری یا به عنوان جایگزینی برای نقل و انتقالات بین‌المللی گران و کند استفاده می‌شود. این توکن همچنین می‌تواند به عنوان یک سیستم مالی جایگزین به افرادی کمک کند که به تلفن‌های هوشمند دسترسی دارند؛ اما به حساب بانکی دسترسی ندارند. این در حالی است که فرصت جدیدی برای ایجاد درآمد از طریق استیک کردن UNI ایجاد می‌کند.
آیا یونی سواپ گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری است؟
یونی سواپ به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز که از فناوری بلاک چین استفاده می کند، گزینه ایمنی برای معاملات تلقی می‌شود. قراردادهای هوشمند در پلتفرم Uniswap به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تغییر ناپذیر باشند. البته لازم به ذکر است که به صورت کلی امکان هک قراردادهای هوشمند صفر نیست.
Uniswap به هر کسی که کیف پول اتریوم دارد، اجازه می‌دهد تا بدون دخالت هیچ نهادی، توکن خود را مبادله کند. Uniswap یک پروژه نوآورانه است که توانسته محبوب‌ترین صرافی غیرمتمرکز را در صنعت کریپتو ارائه کند. تمرکززدایی و حاکمیت باز پروژه یونی سواپ از طریق توکن UNI آن را در بین طرفدارانی محبوب کرده که مخالف صرافی‌های بزرگ و متمرکز ارزهای دیجیتال هستند. علاوه بر این، استخرهای نقدینگی یونی سواپ یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذارانی است که می‌خواهند از ارز دیجیتال یونی سواپ، بدون فروش آن، درآمد کسب کنند.
تیم Uniswap راه حلی ایجاد کرده که جامعه ارزهای دیجیتال مدت‌ها انتظار آن را می‌کشید. علاوه بر این، به عنوان یک پروتکل نقدینگی خودکار، همراه با یک سیستم حاکمیتی منحصربه‌فرد از طریق توکنهای UNI، به کاربران اطمینان بیشتری می‌دهد. با Uniswap، مبادله توکنهای مبتنی بر اتریوم آسان و بدون دردسر شده است. یونی سواپ کمک بزرگی به پیشرفت امور مالی غیرمتمرکز و صرافی‌های غیرمتمرکز کرده است. همین موارد باعث شده تا توکن یونی گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری باشد. البته شایان ذکر است که سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال همواره با ریسک از دست دادن سرمایه همراه است. از همین رو، بهتر است قبل از انجام معامله درباره ارز دیجیتال یونی سواپ تحقیق کنید.
