وقتی درباره بلاک چین و بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال حرف می‌زنیم ظاهرا داریم از یک چیز حرف می‌زنیم اما در واقع چنین نیست. این موضوعات صرفا یک واقعیت مشخص و عینی نیستند؛ بلکه پدیده‌هایی دارای سطوح و جوانب مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز هستند؛ زیرا وضعیت زندگی هر فرد و این که در چه کشوری زندگی می‌کند و شغلش چیست و تحصیلاتش چیست و… در رویکردش نسبت به این موضوعات تاثیر دارد.
به همین خاطر قاطعانه می‌توانم بگویم ما حداقل دو نوع رویکرد به این موضوعات داریم. رویکرد آسیایی و رویکرد غربی. درست است که در جهان پیچیده امروزی، تقسیم‌بندی چیزها مانند گذشته، به آسیایی و غربی چندان راحت نیست؛ اما هنوز هم تفاوت‌های معناداری میان آسیا و غرب دیده می‌شوند. البته کشوری مانند ونزوئلا هم با این که در غرب جغرافیایی قرار دارد اما از جهاتی مانند آسیا قلمداد میشود.
در این مقاله می‌خواهم نشان دهم بیت کوین برای همه مردم دنیا یک پدیده یکسان نیست و وضعیت زندگی در آسیا یا غرب، بیت کوین را برای مردم آن مناطق به شیوه خاصی تعریف می‌کند. در این مقاله در غالب موارد وقتی نام بیت کوین را می‌بینید، در واقع منظورم کلیتی فراگیر شامل بلاک چین و بیت کوین و دیگر آلت کوین هاست.
زندگی در آسیا و غرب؛ تفاوت های ساده و نتایج بزرگ
زندگی مردم در کشورهای آسیایی با چند فاکتور مختلف تعریف میشود؛ فاکتورهایی که در عین ثابت بودن، شدت و ضعفشان کمی متغیر است. فاکتورهایی مانند جنگ و تنش‌های سیاسی و نظامی، نوسانات شدید اقتصادی، تورم، فقر عمومی، بیکاری، تمایل به مهاجرت. و این بر خلاف کشورهای غربی است که دولت برای عموم مردم، زیرساخت‌های قوی، ثبات اقتصادی، امنیت، رفاه و البته آزادی زیادی را فراهم کرده است.
همین تفاوت‌ها هستند که میان مردم آسیا و غرب در خصوص سرمایه‌گذاری نیز تفاوت می‌آفرینند. سرمایه‌گذاری در غرب عمدتا به هدف مدیریت ثروت و جلوگیری از کاهش ارزش آن در اثر تورم‌های تک رقمی و سپس افزایش ثروت است؛ اما در آسیا عمدتا به هدف جلوگیری از کاهش ارزش سرمایه در اثر تورم‌های دو رقمی و در مرحله بعدی افزایش ناگهانی ثروت است.
تورم دهه ۱۹۸۰ ویتنام که در تاریخ این کشور کم‌سابقه بوده و بحران مالی ۱۹۹۷ در آسیا و بحران تورمی ونزوئلا در سالیان اخیر، چند مثال خوب برای مطالعه و فهم وضعیت زندگی در شرایط بی‌ثبات اقتصادی هستند. البته مثال‌های نزدیک‌تری هم وجود دارند.
این در حالی است که تورم در کشورهای غربی به سختی دورقمی میشود و در مواردی مثل سوئیس، بنا به ملاحظات خاصی ممکن است حتی منفی شود. تورم نه برای مردم و نه برای دولت‌ها قابل تحمل و مماشات نیست و حتی به قیمت خطر رکود، با سیاست‌های انقباضی، تورم را به محدوده امنش برمی‌گردانند.
خیز آسیایی به سمت بیت کوین
با درک چنین موضوعاتی است که تفاوت رویکرد آسیایی و غربی به بیت کوین به طور خاص و ارزهای دیجیتال به طور عام را متوجه می‌شویم. بیت کوین در آسیا به مثابه راهی برای کسب ثروت است؛ و در غرب راهی برای مدیریت ثروت. در آسیا خلق ارزش می‌کند و در غرب ذخیره ارزش. بیت کوین در آسیا راهی برای یک شبه پولدار شدن است؛ در شرایطی که دیگر راه‌های پولدار شدن مانند کار کردن در شرایط اقتصادی سالم و قوی چندان فراهم نیستند.
برای همین است که فعالان بازار کریپتو در آسیا تنها و تنها به سود اهمیت می‌دهند و کاری ندارند که یک ارز دیجیتال خاص، چه تیم توسعه‌ای دارد؟ چه توکنومیکسی دارد؟ اسکم هست یا نه؟ همین که بتواند یک سود ناگهانی و انفجاری بدهد برای آن‌ها کافی است که رویش قمار کنند.
و این وضعیت در تضاد با غرب است. چطور؟ کافی است کمی دقت کنید که نویسندگان کتاب‌های تئوری و تحلیلی درباره بلاک چین و بیت کوین و کریپتو از کدام کشورها هستند! من برایتان یک لیست مختصر آورده‌ام.
| عنوان کتاب | نویسنده | ملیت |
|---|---|---|
| استادی در بیت کوین: رمزگشایی از ارزهای دیجیتال | اندریاس آنتونوپولوس | یونانی-بریتانیایی |
| استاندارد بیت کوین: جایگزین غیرمتمرکز برای بانکداری مرکزی | سیف‌الدین آموس | لبنانی (دانش‌آموخته آمریکا) |
| مبانی بلاک چین: مقدمه‌ای غیر فنی در ۲۵ گام | دنیل درشر | آلمانی |
| عصر ارزهای دیجیتال: چگونه بیت کوین و پول دیجیتال نظم اقتصادی جهانی را به چالش می‌کشند | پل ویگنا و مایکل کیسی | آمریکایی |
| میلیاردرهای بیت کوین: داستان واقعی نبوغ، خیانت و رستگاری | بن مزریچ | آمریکایی |
| طلای دیجیتال: بیت کوین و داستان درونی افراد سرکش و میلیونرهایی که می‌خواهند پول را از نو اختراع کنند | ناتانیل پاپر | آمریکایی |
| انقلاب بلاک چین: چگونه فناوری پشت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال جهان را تغییر می‌دهد | دان تاپ‌اسکات و الکس تاپ‌اسکات | کانادایی |
| دارایی‌های دیجیتال: راهنمای سرمایه‌گذار نوآور برای بیت کوین و فراتر از آن | کریس برنیسکی و جک تاتار | آمریکایی |
| بیت کوین و فناوری‌های ارزهای دیجیتال: مقدمه‌ای جامع | آرویند نارایان و دیگران | مشترک (هندی-آمریکایی و آمریکایی) |
| حمله بلاک چین ۵۰ فوتی: بیت کوین، بلاک چین، اتریوم و قراردادهای هوشمند | دیوید جرارد | بریتانیایی |
| مبانی بیت کوین و بلاک چین ها: مقدمه‌ای بر ارزهای دیجیتال و فناوری که آن‌ها را پشتیبانی می‌کند | آنتونی لوئیس | بریتانیایی |
| بلاک چین در کسب‌وکار: وعده، عمل و کاربرد فناوری اینترنت بعدی | ویلیام موگایار | کانادایی |
| بیت کوین برای افراد مبتدی | پرایپتو | ناشناس |
| زندگی پس از گوگل: سقوط داده‌های بزرگ و ظهور اقتصاد بلاک چین | جورج گیلدر | آمریکایی |
| دیفای و آینده امور مالی | کمپبل آر. هاروی و دیگران | آمریکایی |
| بیت کوین: پول سختی که نمی‌شود با آن درافتاد | جیسون اِی. ویلیامز | آمریکایی |
| بلاک چین: نقشه‌ای برای یک اقتصاد جدید | ملانی سوان | آمریکایی |
| اتریوم: بلاک چین ها، دارایی‌های دیجیتال، قراردادهای هوشمند، سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز | هنینگ دیدریچ | آلمانی |
| ماشین بی‌نهایت: چگونه یک ارتش از هکرهای کریپتو در حال ساخت اینترنت بعدی با اتریوم است | کامیلا روسو | آرژانتینی |
| ماشین حقیقت: بلاک چین و آینده همه چیز | مایکل کیسی و پل ویگنا | آمریکایی |
خب واضحا منطق بازار حکم می‌کند نویسندگان و ناشران بر اساس پیش‌بینی‌شان از سلیقه جامعه مخاطب و جذابیت یک موضوع برای آن‌ها، کتابی را نوشته و منتشر می‌کنند. گرچه این کتاب‌ها پس از مدتی به زبان‌های بسیاری ترجمه شده و در اختیار خوانندگان سراسر دنیا قرار گرفته‌اند، اما ظهور اولیه آن‌ها در غرب نکات زیادی برای تامل دارد. حتی اگر مقاله را در همین‌جا تمام کنم، همین لیست به اندازه کافی منظورم را به شما رسانده است.
شهروند غربی در غیاب نگرانی‌های رایج شهروند آسیایی درباره تورم و نوسانات اقتصادی و بیکاری و حقوق اولیه زندگی، فرصت کافی دارد تا به این موضوعات از منظر مسائل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و آینده‌پژوهانه بیندیشد و آن عطش آسیایی برای کسب سود ناگهانی را کمتر داشته باشد.
بیت کوین: یک ابزار و دو هدف
رویکرد آسیایی‌ها و غربی‌ها در ارتباط با بیت کوین، کاملاً منعکس‌کننده دیدگاه‌های آنان نسبت به پول، زیرساخت‌ها و فناوری است. در غرب، جنبش‌هایی مانند سایفرپانک که از حریم خصوصی، مقاومت در برابر سانسور و آزادی‌های فردی حمایت می‌کنند، نقش مهمی در پذیرش بیت کوین داشته‌اند.
مثلا بسیاری از ماکسیمالیست‌ها (Bitcoin Maximalists) در آمریکا و اروپا بر این باورند که بیت کوین تنها ارز دیجیتالی است که می‌تواند به‌طور کامل از متمرکزسازی و کنترل دولتی جلوگیری کند. این افراد اغلب از آلت کوین ها انتقاد می‌کنند و بر این باورند که ارزهای دیگر نمی‌توانند به همان سطح از امنیت و غیرمتمرکزسازی برسند. در مقابل، آسیایی‌ها بیشتر به دنبال استفاده از بیت کوین برای حل مشکلات مالی روزمره و افزایش سود هستند.
کشورهایی مانند چین و کره جنوبی نمونه‌های بارزی از استقبال گسترده از ارزهای دیجیتال هستند. در چین، با وجود محدودیت‌های دولتی علیه کریپتو، مردم همچنان به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال ادامه می‌دهند. کره جنوبی نیز یکی از بزرگ‌ترین بازارهای آلت کوین ها و بیت کوین است، جایی که مردم از این ارزها به‌عنوان ابزاری برای سودآوری استفاده می‌کنند. این رفتار بیشتر به دلیل ترس از نوسانات ارزهای فیات و امید به کسب سود بیشتر از طریق سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت است.
در غرب، کشورهایی مانند ایالات متحده و آلمان بیشتر به جنبه‌های فلسفی و تکنولوژیکی بیت کوین و بلاک چین و کاربست‌های سیاسی و اجتماعی آن علاقه‌مند هستند. بیت کوین به دلیل ویژگی‌های غیرمتمرکز و امنیت آن، بیشتر به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و ذخیره ارزش شناخته میشود. بسیاری از استارتاپ‌ها و پروژه‌های مرتبط با بلاک چین از همین کشورها سرچشمه می‌گیرند.
مثلا پلتفرم‌هایی مانند PayPal و Square که در آمریکا بسیار محبوب هستند، به کاربران این امکان را می‌دهند تا به سادگی از بیت کوین برای پرداخت‌های روزمره استفاده کنند. همچنین، سرمایه‌گذاران بزرگ مانند مایکرواستراتژی (MicroStrategy) و ایلان ماسک با خریدهای بزرگ بیت کوین نشان داده‌اند که بیت کوین یک دارایی معتبر و مهم در پرتفوی سرمایه‌گذاران بزرگ است.
این در حالی است که به گزارش «Cambridge Centre forAlternative Finance» حدود 60 درصد از استخراج بیت کوین جهان در آسیا متمرکز است. بسیاری از سرمایه‌گذاران در آسیا از بیت کوین برای تجارت کوتاه‌مدت و نوسان‌گیری استفاده می‌کنند. در بازارهای آسیایی مانند ژاپن و چین، آلت کوین ها محبوبیت زیادی دارند چرا که این ارزها نوسانات شدیدتری دارند و سرمایه‌گذاران می‌توانند در مدت زمان کوتاه سودهای بزرگی به دست آورند. پروژه‌های دیجیتال آسیایی مانند Tron و NEO نیز نمونه‌هایی از این رویکرد تجاری و سودآور به ارزهای دیجیتال هستند.
سخن پایانی
بررسی این موارد در ارتباط با عوامل و زمینه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی و سیاسی فهم ما از آن‌ها را دگرگون می‌کند و ذهنیت شفاف‌تری به ما می‌دهد. در این مقاله دیدیم که معانی و ارزش‌ها و کارکردهای بیت کوین برای انسان آسیایی و غربی یکسان نیست. هر کدام از آن‌ها مشکلات خاص خودشان را دارند و بیت کوین را چاره‌ای برای همان مشکلات می‌دانند. مسئله این‌جاست که بفهمیم کدام یک از این رویکردهای آسیایی و غربی به بیت کوین، به یک فعال بازارهای مالی ذهنیت بهتری برای پیشرفت بلندمدت در دنیای سرمایه‌گذاری می‌دهد.
نظرات کاربران