پول به هر شکل که باشد، به‌عنوان وسیله ای برای مبادله، ذخیره ارزش و واحد حساب استفاده می‌شود. این ویژگی مشترک ارز فیات و ارز دیجیتال است. اما با مقایسه ارز دیجیتال و ارز فیات تفاوت‌های این دو واحد پولی مورد استفاده را می‌توان مشاهده کرد. هردو گروه ارزهای دیجیتال و فیات براساس اعتماد کاربران، ارزش‌گذاری می‌شود. در ارز فیات این اعتماد مربوط به اعتمادی است که مردم به دولت و بانک‌های مرکزی دارند و در ارز دیجیتال اعتمادی است که سیستم بلاکچین و توافقی که روی آن انجام می‌شود، ایجاد می‌کند.
ازسوی‌دیگر ارز فیات به‌صورت متمرکز است به این معنی که توسط شخص ثالث صادر و کنترل می‌شود. درحالی‌که ارز دیجیتال به‌صورت غیرمتمرکز بوده و معاملات به‌صورت همتابه‌همتا انجام می‌شود.
تعداد ارزهای دیجیتال محدود است درحالی‌که ارز فیات می‌تواند به‌دلخواه صادر شود. مثلاً تعداد بیت کوین محدود به 21 میلیون واحد است. این تفاوت ارز دیجیتال و فیات می‌تواند توضیح‌دهنده جنبه تورمی ارزهای دیجیتال و ارز فیات باشد.
امنیت ارزهای فیات نسبت‌به ارزهای دیجیتال پایین‌تر است. ارز فیات نسبت‌به حملات مجازی سارقان برای خالی کردن حساب‌های بانکی حساس است و به‌همین دلیل نسبت به سرقت و دزدی آسیب‌پذیری زیادی دارد.
ارز فیات چیست؟
از گذشته‌های دور پول ارزش خود را از کالاهای گرانبها، مثل طلا و نقره، نمک و بسیاری کالای دیگر، می‌گرفت. ارز فیات به‌دلیل اینکه توسط دولت به‌عنوان واحد ارزش‌گذاری قانونی و پول رسمی اعلام شده است، ارزشمند است و به‌خودی‌خود ارزش ذاتی ندارد.
ارز دیجیتال چیست؟
ارزدیجیتال یا رمزارزها، واحد‌های پولی هستند که به‌عنوان وسیله مبادله ازطریق یک شبکه کامپیوتری طراحی شده‌اند که به هیچ مرجع مرکزی، مانند دولت یا بانک، برای حفظ یا نگهداری وابسته نیستند. درحالی‌که پول فیات در معرض تورم است و بانک‌های مرکزی می‌توانند هر زمان‌که بخواهند مقدار بیشتری از آن را منتشر کنند، ارزهای دیجیتال پیشرو مانند بیت کوین، دارای عرضه ثابت 21.000.000 واحد هستند که این ویژگی باعث می‌شود از طلا هم کمیاب‌تر باشد.
مقایسه ارز دیجیتال و ارز فیات
برای آشنایی بیشتر با ارزهای دیجیتال و ارز فیات در ادامه ویژگی‌های هر کدام را به‌تفکیک بررسی می‌کنیم.
ویژگی‌های ارز فیات
ارز فیات مانند ابزاری برای دولت‌ها عمل می‌کند. به‌طوری‌که در تنظیم سیاست‌های پولی و ثبات بازارهای جهانی و مدیریت ارز آن کشور مورد استفاده قرار می‌دهند. به‌علاوه وسیله‌ای است که در کسری ذخایر بانکی استفاده می‌شود و بانک مرکزی می‌تواند برای جبران کسری صندوق خود و پاسخگویی به تقاضای مشتریان، مقدار پول بیشتری را منتشر کنند.
ارزش پول کاملاً وابسته به دولت است. بدترین حالتی‌که می‌توان برای ارز فیات تصور کرد این است که به‌طور کامل ارزش خود را از دست دهد. زمانی که بانک‌ها برای برداشت‌های روزانه، کارمزدها و محدودیت‌های زیادی اعمال می‌کنند، کاهش ارزش ارز فیات قابل مشاهده است.
ویژگی‌های ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال، واسطه‌ها را برای انجام تراکنش از بین برده‌اند. به‌این‌ترتیب تراکنش‌های ارز دیجیتال وابسته به محدودیت‌ها و تاریخ‌های تحمیلی پردازش توسط بانک‌ها وابسته نیست. به‌علاوه مکانیسم بلاکچین می‌تواند سد دفاعی در برابر تقلب باشد، چرا که پس از پردازش تراکنش در شبکه بلاکچین اطلاعات قابل تغییر نیستند.
سیستم بلاکچین مانند یک پایگاه داده عمل می‌کند که تاریخچه مبادلاتی را که از ابتدا روی آن انجام شده است را در خود ذخیره می‌کند. این پایگاه داده توسط اعضای شبکه بلاک چین بدون هیچ واسطه‌ای به اشتراک گذاشته می‌شود. تمرکز‌زدایی در شبکه باعث می‌شود معاملات قابل دستکاری نباشند و هر عضو شبکه می‌تواند اعتبار زنجیره را بررسی کند.
اما ذکر این نکته لازم است که شبکه بلاک چین در مواردی نیز نسبت به کلاهبرداری و حملات و تکنیک‌های مورد استفاده توسط هکرها آسیب‌پذیر است.
شواهد بسیاری در سیستم مالی بین‌المللی وجود دارد که نشان می‌دهد یک ارز در خارج از مرزهای منطقه‌ای خود، ارزشی ندارد.
به‌عنوان مثالی برای این موضوع می‌توان به نایرا نیجریه اشاره کرد. ارزش این ارز در خارج از مرزهای نیجریه 30 درصد کمتر از ارزش آن در داخل کشور است. این موضوع در ارزهای دیجیتال صادق نیست. ارزهای دیجیتال توسط ملت یا دولت خاصی صادر نمی‌شوند و به‌همین دلیل در مناطق مختلف جغرافیایی نوسانی در ارزش آن مشاهده نمی‌شود و تحت تاثیر عوامل سیاسی قرار نمی‌گیرد.
سخن پایانی – تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات
ارزهای دیجیتال و ارز فیات در موارد بسیاری باهم تفاوت دارند. ارز دیجیتال برای نقص‌های ذاتی سیستم مالی سنتی، توسط ساتوشی ناکاموتو ایجاد شد. ازجمله دلایل ساخت ارزهای دیجیتال می‌توان به تمرکز، سطح امنیت و تورم‌زدایی اشاره کرد.
با این‌همه هرکدام از ارزهای دیجیتال و ارز فیات مزایا و معایب و مخالفان و موافقان خاص خود را دارند. تنها گذشت زمان نشان خواهد داد که ارز دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات، در اقتصاد جهانی چه نقشی ایفا خواهد کرد.
سوالات متداول – مقایسه ارز دیجیتال و پول فیات
ارز فیات چیست؟
واحد پول محلی که توسط دولت برای انتقالات و خرید و فروش کالا و خدمات تعیین می‌شود.
ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟
رمزارز، پول دیجیتالی است که برای تایید تراکنش‌ها به بانک یا موسسه مالی نیاز ندارد و می‌تواند برای خرید یا سرمایه‌گذاری استفاده شود. سپس تراکنش‌ها در یک بلاک چین به‌عنوان پایگاه داده غیرقابل تغییر تأیید و ثبت می شوند.
آیا رمز ارز همان فیات است؟
پول فیات یک ارز قانونی است که ارزش آن به یک ارز دولتی مانند دلار آمریکا مرتبط است، درحالی‌که ارز دیجیتال یک دارایی دیجیتال است که ارزش خود را از بلاک چین اصلی خود به‌دست می‌آورد.
سرمایه گذاری در فیات بهتر است یا ارزدیجیتال؟
هر دو نوع پول دارای مزایا و معایب خود هستند. فیات تحت نظارت و قانونمند و پایدار است درحالی‌که رمزارز غیرمتمرکز است و نمی‌توان نسخه تقلبی آن را صادر کرد. بنابراین، دشوار است که بگوییم آیا فیات بهتر از کریپتو است یا خیر.
