بر اساس تحقیقات انجام شده، تعداد افرادی که در سال ۲۰۲۳ طعمه کلاهبرداری عاشقانه شده‌اند نسبت به سال قبل ۲۲ درصد افزایش یافته است. با توجه به اینکه از هر ۱۰ پروفایل در پلتفرم‌های دوستیابی یکی جعلی است، افرادی که از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند باید بسیار هوشیار باشند و به هر کسی اعتماد نکنند. کاربران باید بتوانند علائم هشدار مرتبط با کلاهبرداری‌های عاشقانه در ارز دیجیتال را تشخیص بدهند تا از ضرر مالی جلوگیری کنند؛ اما کلاهبرداری عاشقانه چیست؟

در این مقاله از ایران بروکر به سوال بالا پاسخ می‌دهیم و همچنین توضیح خواهیم داد که رومنس اسکم (Romance Scam) چه پیامدهایی برای ما دارد؟ تاکتیک‌های رایج مورد استفاده توسط این نوع از کلاهبرداران چیست و چه راه‌هایی برای شناسایی و جلوگیری از آن‌ها وجود دارد؟ همراه ما باشید.

کلاهبرداری عاشقانه چیست؟

کلاهبرداری عاشقانه یا رومنس اسکم (Romance Scam) یک نوع کلاهبرداری در اینترنت است که در آن افراد، اغلب به عنوان یک شریک عاطفی به شما نزدیک شده و پس از برقراری رابطه احساسی (از راه دور) و جلب اعتماد شما، اقدام به قبل از سوء استفاده مالی از شما می‌کنند. این نوع از کلاهبرداران معمولاً با هویت جعلی، ایجاد یک رابطه عاشقانه و سپس درخواست پول یا کمک مالی اقدام به کلاهبرداری از شما می‌کنند.

تا سال ۲۰۲۷، تخمین زده می‌شود که ۴۴۰ میلیون نفر از برنامه‌های دوستیابی آنلاین برای یافتن پاترنر یا شریک عاطفی خود استفاده خواهند کرد که آنها را به یکی از راه‌های اصلی برای ایجاد روابط عاشقانه تبدیل می‌کند. در حالی که این پلتفرم‌ها بین مردم بسیار محبوب هستند و افراد زیادی به واسطه این برنامه‌ها با یکدیگر آشنا می‌شوند، متأسفانه همیشه کلاهبردارانی در آن‌ها وجود دارند که از اعتماد شما سوء استفاده کرده و پول شما را به جیب می‌زنند.

کلاهبرداران رومنس اسکم از چه تکنیک‌هایی استفاده می‌کنند؟

در حالی که مردان بیشتر طعمه کلاهبرداری‌های رومنس اسکم می‌شوند، زنان ضررهای بیشتری را در این کلاهبرداری‌ها تجربه می‌کنند. طبق یک گزارش‌ جدید، افرادِ با رده سنی بین ۶۵ تا ۷۴ سال به طور مداوم بیشترین خسارت‌ را به دلیل این کلاهبرداری ها تجربه می‌کنند.

اما این نوع کلاهبرداری چگونه رخ می‌دهد؟ کلاهبرداران معمولاً تاکتیک‌های رایج زیر را برای فریب قربانیان خود به کار می‌گیرند:

• ارسال هدیه یا توکن: کلاهبرداران رومنس اسکم ممکن است هدایا یا توکن‌هایی را برای دستکاری عاطفی قربانیان خود به آن‌ها ارسال کنند و پس از جلب اعتماد، مبالغ بیشتری را از آن‌ها درخواست نمایند.
• هویت جعلی: کلاهبرداران اغلب برای جلب اعتماد و ایجاد ارتباط عاطفی، شخصیت‌های دروغین برای خود ایجاد می‌کنند. در برخی موارد، کلاهبرداران برای افزودن اعتبار به داستان‌های خود و جلب اعتماد، خود را به عنوان افراد حرفه‌ای مانند پرسنل نظامی یا صاحبان کسب‌وکار معرفی می‌کنند.
• بمباران عشقی: مجرمان کلاهبرداری عاشقانه معمولاً قربانیان خود را با ابراز علاقه شدید و وعده‌های پوچ تحت کنترل در آورده و به سرعت وابستگی عاطفی ایجاد می‌کنند.
• مکالمات از پیش نوشته‌شده: کلاهبرداران اغلب از متن‌های از پیش تعریف‌شده استفاده می‌کنند تا سرعت برقراری ارتباط خود را بالا برده و بتوانند با چندین قربانی به صورت همزمان ارتباط ایجاد کنند.
• تهدید و باج‌گیری: در برخی موارد، کلاهبرداران رومنس اسکم در ارز دیجیتال به تهدید یا باج‌گیری متوسل شده و از اطلاعات شخصی که با آن‌ها به اشتراک گذاشتید، برای وادار کردن شما به ارسال پول بیشتر استفاده می‌کنند.
• قربانیان متعدد: کلاهبرداران عاشقانه به طور همزمان با چندین قربانی ارتباط برقرار می‌کنند. گفتنی است، در بسیاری از موارد، قربانیان کلاهبرداری عاشقانه در ارز دیجیتال افراد مسن هستند (کلاهبرداری که تحت عنوان استثمار مالی سالمندان (EFE) نیز شناخته می‌شود).

برای انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال ایرانی، به صفحه نقد و بررسی صرافی‌ ها در ایران بروکر مراجعه کنید.

علائم هشدار کلاهبرداری عاشقانه در ارز دیجیتال

اداره تحقیقات فدرال (FBI) گزارش داده است که کلاهبرداران به طور فزاینده‌ای از کلاهبرداری عاشقانه به عنوان راهی برای ترغیب قربانیان به سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. در طی یک دوره هشت ماهه در سال ۲۰۲۱، مرکز شکایات جرایم اینترنتی FBI (IC3) عدد خیره کننده ۱۸ هزار شکایت مربوط به کلاهبرداری های عاشقانه را ثبت کرد که منجر به خسارت تقریبی ۱۳۳ میلیون دلاری قربانیان شد.

این افزایش سواستفاده‌های مالی بر نیاز به هوشیاری بیشتر افراد دلالت دارد. علائم هشدار کلیدی که باید مراقب آنها باشید عبارتند از:

• الگوهای تراکنش غیرمعمول: تراکنش‌های مالی مکرر، غیرمنتظره یا بزرگ، به ویژه آنهایی که شامل نقل و انتقالات خارج از کشور هستند.
• وام‌های ارز دیجیتال: مشتری وام بزرگی می‌گیرد و از درآمد آن برای خرید ارز مجازی استفاده می‌کند یا درآمد حاصل از آن را به یک ارائه دهنده خدمات دارایی مجازی (VASP) برای خرید ارز مجازی منتقل می‌کند.
• درخواست ناگهانی مبالغ هنگفت: درخواست‌های سریع برای ارسال پول هنگفت، به ویژه با طرح یک داستان عاشقانه یا موقعیت اضطراری.
• اطلاعات حساب متناقض: تناقض بین اطلاعات ارائه‌شده و الگوهای تراکنش آنها، مانند تغییرات ناگهانی در شماره تماس یا آدرس.
• برداشت‌های غیرمعمول یا پیش‌پرداخت‌های نقدی: حساب‌هایی با موجودی‌های زیاد که غیرفعال هستند یا فعالیت محدودی دارند، برداشت‌های ثابت، نامشخص، ناگهانی و غیرعادی.
• چندین طرف غیر مرتبط که پول ارسال می‌کنند: شناسایی افراد متعددی که برای یک ذینفع پول ارسال می‌کنند، به خصوص اگر ارتباط واضحی بین آن‌ها وجود نداشته باشد، ممکن است نشانه یک شبکه کلاهبرداری عاشقانه باشد.
• تراکنش‌های مجزا خارج از رفتار معمول مشتری: تراکنش‌هایی که به طور قابل توجهی از الگوهای خرج کردن یا رفتار مالی معمول مشتری متفاوت است.

علائم هشدار رفتاری

علاوه بر شاخص‌های مالی بالا، رفتارهای خاص زیر نیز می‌تواند نشان‌دهنده یک کلاهبرداری عاشقانه باشد:

• عدم تجربه: مشتری که سابقه استفاده، مبادله یا تعامل با ارز مجازی را نداشته است، سعی می‌کند مقدار قابل توجهی ارز فیات را از یک حساب بانکی موجود یا حساب تازه افتتاح‌شده با ارز مجازی مبادله کند.
• پاسخ به درخواست: مشتری یک پیام ناخواسته را به صورت آنلاین یا از طریق متن دریافت می‌کند و به یک فرصت سرمایه گذاری با استفاده از ارز مجازی که ظاهراً سود قابل توجهی به همراه دارد،‌ابراز علاقه می‌کند.
• تسلیم شدن در برابر اجبار: مشتری اشاره می‌کند که فردی که اخیراً با آنها تماس گرفته است به آنها گفته که ارز فیات خود را با یک ارز مجازی در یک کیوسک ارز مجازی مبادله کنند. سپس از آنها خواسته شد تا ارز مجازی را به آدرسی که شخص ارائه می‌دهد واریز کنند.

نمونه‌هایی از کلاهبرداری Romance Scam

در زیر برخی نمونه‌ها از کلاهبرداری‌های رومنس اسکم را برایتان آورده‌ایم:

پیگ بوچرینگ (Pig butchering)

پیگ بوچرینگ (به معنی سلاخی خوک) یک نوع کلاهبرداری است که پلن سرمایه گذاری، کلاهبرداری عاشقانه و کلاهبرداری ارزهای دیجیتال را با هم ترکیب می‌کند. این اصطلاح از ایده غذا دادن به خوک‌ها قبل از کشتار آن‌ها نشات گرفته است. در این نوع کلاهبرداری، گروهی از کلاهبرداران ارزهای دیجیتال در سایت‌های دوستیابی و شبکه‌های اجتماعی قربانیان را جستجو می‌کنند. آنها حساب‌های جعلی ایجاد کرده و از طریق سایت‌هایی مانند Tinder یا واتس اپ با قربانیان خود تماس می‌گیرند. هدف جلب اعتماد قربانی و تبدیل شدن به  پارتنر عاطفی او از طریق مکالمات دوستانه و احساسی است. کلاهبردار حتی ممکن است اظهار کند که نیمه گمشده قربانی است.

در یک پرونده پیگ بوچرینگ، مقامات ایالات متحده ۹ میلیون دلار ارز دیجیتال را کشف و ضبط کردند که توسط یک سازمان جنایی که از بیش از هفتاد قربانی کلاهبرداری کرده‌ بود، سرقت شده بود. این وجوه از طریق آدرس‌های بلاکچینی مختلف پولشویی شده و با استفاده از تکنیکی به نام چین هوپینگ (chain hopping) با ارزهای دیجیتال مختلف مبادله شده بودند.

مشکل مالی ساختگی

در این سناریو، یک کلاهبردار یک رابطه عاشقانه با قربانی برقرار می‌کند و سپس در مورد یک وضعیت اضطراری مالی صحبت می‌کند. کلاهبردار قربانی را متقاعد می‌کند که به دلیل یک بیماری ناگهانی، مشکل قانونی یا یک بحران پیش بینی نشده، به شدت به پول نیاز دارد و از احساسات قربانی برای ارسال پول سوء استفاده می‌کند.

مستند سال ۲۰۲۲ نتفلیکس، The Tinder Swindler، این نوع کلاهبرداری‌ها را مورد بررسی قرار داد. شیمون هایات (Shimon Hayut) در این مستند ادعا کرد که از میلیون ها نفر در سراسر جهان به واسطه یک طرح پانزی کلاهبرداری کرده است. او با چندین زن به صورت آنلاین قرار می‌گذاشت و پس از جلب اعتماد آن‌ها و ایجاد ارتباط عاطفی، به دروغ می‌گفت که با یک مشکل مالی وخیم مواجه شده است (ادعا می‌کرد که حساب بانکی او را مسدود کرده‌اند یا معامله تجاری او به خوبی پیش نرفته است) و سپس از قربانی درخواست ارسال پول می‌کرد. قربانیان او این پول را از طریق وام و پس انداز شخصی خود تامین می‌کردند. در همین حال، هایات از این پول برای تامین هزینه قرارهای مجلل بعدی خود استفاده کرد.

کلاهبرداری ارثیه

کلاهبرداران Romance Scam همچنین ممکن است داستان‌های مفصلی از ارث و میراث بسازند و ادعا کنند که وارث ثروت قابل توجهی هستند اما در دسترسی به آن با موانعی روبرو هستند. کلاهبردار به دنبال حمایت عاطفی و مالی از قربانی است. قربانی بی‌خبر هم با وعده‌های وسوسه‌کننده فریب می‌خورد، اما در نهایت به لحاظ مالی تخلیه می‌شود.

در سال ۲۰۲۲، کمیسیون تجارت فدرال (FTC) ۲۷۰۰ گزارش در مورد «کلاهبرداری با وعده ارث و میراث» دریافت کرد که افزایشی ۱۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ حکایت داشت. در یک پرونده، سه نفر به اجرای طرح کلاهبرداری ارثیه در پلتفرم‌های مختلف دوستیابی آنلاین متهم شدند. طبق اسناد دادگاه، متهمان ظاهراً با قربانیان تماس گرفتند و به دروغ به آنها اطلاع دادند که ارث زیادی دریافت کرده‌اند و قربانیان را متقاعد کردند که برای مطالبه مبلغ مقطوع برای آنها پول بفرستند و در نتیجه مجموعاً بیش از ۷۵۰ هزار دلار سود کردند.

روش کار پلتفرم‌های سرمایه گذاری جعلی

کلاهبرداران پس از جلب اعتماد قربانیان خود، آدرس وب‌سایت یک پلتفرم سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال را ارسال کرده و ادعا می‌کنند ثروت خود را از آنجا به دست آورده‌اند. این یک وب‌سایت ساختگی است که توسط کلاهبرداران کنترل می‌شود؛ اما شبیه به یک صرافی قانونی طراحی شده است.

این سایت‌های جعلی اغلب دارای نام‌های دامنه‌ای هستند که بسیار شبیه به پلتفرم‌های معتبر ارز دیجیتال است. آن‌ها همچنین علائم تجاری و سایر محتواهای شرکت‌های معتبر را از طریق سرقت هویت کسب‌وکار تصاحب می‌کنند.

کلاهبردار قربانی را در هر مرحله از فرآیند سرمایه گذاری هدایت کرده و ارسال پول به پلتفرم کلاهبرداری را تا حد امکان بدون مشکل انجام می‌دهد.

اینگونه است که کلاهبرداران از پلتفرم‌های معاملاتی جعلی برای دریافت پول در کلاهبرداری های عاشقانه ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند:

• به قربانی گفته می‌شود که یک حساب کاربری در یک صرافی قانونی ارز دیجیتال مانند Coinbase یا Crypto.com ایجاد کند.
• ریسک اولیه این کار پایین است. قربانی تشویق می‌شود تا بیش از هزار دلار ارز دیجیتال (به عنوان مثال، بیت کوین یا تتر USDT)) را از طریق حساب خود خریداری کند.
• در موارد خاص، ممکن است به قربانی گفته شود که آن وجوه را به یک کیف پول غیرامانی روی گوشی موبایل خود منتقل کند. کلاهبرداران استفاده از این کیف پول‌های خارجی را ترجیح می‌دهند، زیرا احتمال اینکه انتقال وجوه از قربانی به کلاهبردار ردیابی شود را کاهش می‌دهد.

• به قربانی یک آدرس «واریز» ارز دیجیتال ارائه شده و به او گفته می‌شود که رمزارزهایی را برای شارژ کردن «حساب» شخصی‌اش ارسال کند. در غیر این صورت، ممکن است به قربانی این امکان داده شود که از طریق حواله بانکی پول ارسال کند.
• پس از انجام انتقال، قربانی به طرف مقابل خود در مورد واریز اطلاع داده و سپس «تراکنش واریز» در وب‌سایت کلاهبردار ظاهر می‌شود.

فعالیت‌های جعلی در ارز دیجیتال به چندین صورت انجام می‌شود:

• آربیتراژ توکن: کلاهبردار ممکن است آربیتراژ (کسب سود از اختلاف قیمت یک توکن در دو صرافی مختلف) را به قربانی پیشنهاد کند. قربانی به این باور می‌رسد که می‌تواند از اختلاف قیمت بین بیت کوین (BTC) برای مثال برای کسب سود 50٪ یا بیشتر در عرض چند دقیقه استفاده کند.
• میکرو تریدینگ: کلاهبردار بر اساس اطلاعات مخفیِ به اصطلاح «منبع» خود، زمان و شرایط دقیق را برای معاملات سریع خرید و فروش تعیین می‌کند.
• عرضه اولیه (ICO): به قربانی «فرصتی» ارائه می‌شود تا ارزهای دیجیتال جدید را با قیمت‌های پایین‌تر از بازار خریداری کند، که بلافاصله ارزش آن افزایش می‌یابد.
• استیکینگ: امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به افراد امکان می‌دهد تا خدمات مالی مختلف مانند دریافت وام را خارج از چارچوب قانونی عادی بانک ها و واسطه‌های نهادی ارائه دهند. این شبکه‌ها اغلب به توکن‌های زیادی نیاز دارند که توسط سرمایه‌گذاران برای تأمین مالی وام‌‌ها و فعالیت‌های مرتبط به آنها فراهم می‌شود. در طرح‌های کلاهبرداری دیفای، قربانیان تشویق می‌شوند تا استیبل کوین‌های خود را به‌عنوان وثیقه، با وعده‌های دروغین کسب سود بالا، سپرده‌گذاری (استیک) کنند. با این حال، قربانی استیک کردن توکن ها در استخر نقدینگی، در واقع پول خود را در جیب کلاهبرداران قرار می‌دهد.

پس از تکمیل تراکنش اولیه، سود جعلی به آدرس کیف پول قربانی ارسال می‌شود.

• برای جلب اعتماد، بسیاری از کلاهبرداران قربانی را از طریق فرآیند «برداشت» به حساب صرافی ارز دیجیتال قربانی در Coinbase یا Crypto.com هدایت می‌کنند. کلاهبرداران به قربانیان خود اجازه می‌دهند تا برای چند لحظه از هیجان دریافت پول واقعی لذت ببرند. این امر میل طرف مقابل برای سرمایه‌گذاری بیشتر را افزایش داده و قربانی را فریب می‌دهد تا فکر کند می‌تواند آزادانه پول خود را در هر لحظه برداشت کند.

• اکنون که قربانی از قابلیت اطمینان سایت مورد نظر و سود کم ریسک آن‌ متقاعد شده است، کلاهبردار آنها را ترغیب می‌کند تا مبالغ بیشتر و بیشتری را سرمایه گذاری کنند.

• کلاهبردارها سخت تلاش می‌کنند تا جریان پول ورودی را افزایش دهند. قربانیان تحت فشار قرار گرفته و تلاش می‌کنند تا هر طور که شده (با قرض گرفتن پول از دوستان و آشنایان خود، طرح‌های بازنشستگی نقدی؛ اخذ وام مسکن؛ درخواست وام بانکی) پول مورد نظر را تامین کرده و به حساب پلتفرم واریز کنند. شاید این تصمیم‌ها بسیار منطقی به نظر برسند، اما می‌توانند پیامدهای ویرانگری برای شما داشته باشند.

برای بررسی و انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال خارجی، به صفحه نقد و بررسی صرافی ها مراجعه کنید.

شرکت ها چگونه می‌توانند کلاهبرداری های عاشقانه را تشخیص دهند؟

آشنایی با فناوری، آموزش کارمندان و همکاری با مجریان قانون همگی نیاز است تا شرکت‌ها از خود در برابر کلاهبرداری‌های عاشقانه دفاع کنند. بهترین شیوه‌های کلیدی عبارتند از:

• تجزیه و تحلیل رفتاری برای شناسایی الگوهای غیرمعمول در تعامل با مشتری، مانند افزایش سریع روابط آنلاین یا تراکنش‌های مالی غیرمنتظره مرتبط با کلاهبرداری های عاشقانه.
• تقویت فرآیندهای احراز هویت، اطمینان از صحت‌سنجی کامل اطلاعات مشتری. کلاهبرداران اغلب از هویت‌های جعلی در کلاهبرداری های عاشقانه استفاده می‌کنند و تأیید دقیق اطلاعات آن‌ها می‌تواند به کشف ناسازگاری‌ها کمک کند.
• اجرای برنامه‌های آموزشی داخلی برای آموزش کارکنان در مورد کلاهبرداری های عاشقانه. افزایش آگاهی در میان کارکنان می‌تواند توانایی موسسه را برای شناسایی و جلوگیری از فعالیت‌های جعلی افزایش دهد.
• تجزیه و تحلیل تمپلیت‌های ارتباط با مشتریان، جستجوی پیام های متنی غیرطبیعی که می‌تواند نشان‌دهنده استفاده از متن‌های از پیش نوشته شده (Template) باشد. یک تاکتیک رایج در کلاهبرداری های عاشقانه.
• ارجاع متقابل اطلاعات مشتری با پایگاه‌های اطلاعاتی کلاهبرداری برای شناسایی کلاهبرداری‌های بالقوه یا ارتباط با فعالیت‌های جعلی مرتبط با کلاهبرداری های عاشقانه.
• استفاده از سیستم‌های رصد تراکنش ها برای شناسایی سریع فعالیت‌های مشکوک. کلاهبرداری های عاشقانه می‌توانند به سرعت تکامل یابند. رصد مستمر تراکنش‌‌ها احتمال تشخیص زودهنگام آن‌ها را افزایش می‌دهد.
• تقویت همکاری با سازمان‌های مجری قانون برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و در جریان ماندن از ترندهای نوظهور در کلاهبرداری‌های رومنس اسکم.
• استفاده از پلتفرم‌های پیشرفته تشخیص جعل که از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) استفاده می‌کنند. این فناوری‌ها می‌توانند داده‌های وسیعی را تجزیه و تحلیل کنند و با تاکتیک‌های در حال تکاملی که توسط کلاهبرداران رومنس اسکم استفاده می‌شوند، سازگار شوند.

جمع بندی

در این مقاله از ایران بروکر به مفهوم کلاهبرداری عاشقانه یا رومنس اسکم (Romance Scam) پرداختیم و متوجه شدیم که گرفتار شدن در این کلاهبرداری‌ها چه پیامدهای وحشتناکی می‌تواند داشته باشد. همچنین راه‌های مختلف برای شناسایی این پلتفرم‌های جعلی و جلوگیری از قربانی شدن در آن‌ها را توضیح دادیم. کلاهبرداری عاشقانه یک روش بسیار محبوب بین کلاهبرداران برای سواستفاده مالی از افراد نا‌آگاه در بازار ارز دیجیتال است. حال شما بگویید که آیا تا به حال درگیر چنین افراد کلاهبرداری در فضای مجازی شده‌اید؟ تجربه خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول