گزارش هفتگی گلس نود | بازار در دوراهی سرنوشت ساز

در هفته‌های اخیر، بازار ارزهای دیجیتال شاهد کاهش قیمت بیت کوین بوده است. قیمت این ارز دیجیتال برتر در محدوده ۹۳ تا ۹۷ هزار دلار معامله می‌شود که منجر به رکود در کل بازار دارایی‌های دیجیتال شده است.

یکی از نکات قابل توجه در این گزارش، کاهش ورودی سرمایه به بازار ارزهای دیجیتال و همچنین کاهش فعالیت در بازار مشتقات است. این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در حال حاضر محتاط‌تر شده‌اند و تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری در این بازار دارند.

گزارش گلس نود با بررسی الگوی انباشت کوتاه مدت دارندگان بیت کوین، شباهت‌هایی را با ماه می ۲۰۲۱ مشاهده کرده است. در آن زمان نیز بازار شرایط نسبتاً چالش‌برانگیزی را تجربه می‌کرد. این موضوع می‌تواند هشداری برای آینده بازار باشد.

بازار در حال استراحت؛ کاهش مومنتوم قیمتی

بازار بیت‌ کوین در اواخر ژانویه 2025 تلاشی برای عبور از سقف تاریخی (ATH) و ورود به مرحله کشف قیمت‌های جدید داشت. با این حال، این روند صعودی نتوانست نیروی لازم را به دست آورد و از آن زمان تاکنون، بازار وارد یک دوره فشردگی و تثبیت قیمتی شده است. این کاهش مومنتوم در بیشتر دارایی‌های دیجیتال نیز مشاهده می‌شود.

🔹 عملکرد دارایی‌های دیجیتال:
✅ بیت کوین: رشد +48.4% (نوامبر 2024) → افت -5.9% (فوریه 2025)
✅ اتریوم: رشد +60.3% (دسامبر 2024) → افت -16.9% (فوریه 2025)
✅ سولانا: رشد +53.2% (نوامبر 2024) → افت -33.1% (فوریه 2025)
✅ شاخص میم کوین‌ها: رشد +90.2% (دسامبر 2024) → افت -37.4% (فوریه 2025)

میم کوین‌ها و سولانا در دوره‌های صعودی عملکرد چشمگیری داشته‌اند اما در شرایط نزولی، با اصلاحات شدید قیمتی مواجه شده‌اند. از سوی دیگر، اتریوم در این چرخه ضعیف‌ترین عملکرد را داشته است. اگرچه در هفته اخیر نسبت به سولانا بهتر عمل کرده، اما روند صعودی پایداری برای آن شکل نگرفته است.

بررسی عملکرد بازار از ابتدای ۲۰۲۳ تاکنون

افت اخیر پس از یک دوره رشد قوی در دارایی‌های دیجیتال رخ داده است. بررسی عملکرد از اوایل 2023 نشان‌دهنده تفاوت قابل توجه بین روندهای هر دارایی است:

🔹 بیت‌ کوین: در محدوده‌ای 3.4 برابر بالاتر از آوریل 2023 معامله می‌شود و همچنان به‌عنوان معیار بازدهی بازار کریپتو شناخته می‌شود.
🔹 اتریوم: نسبت به سایر دارایی‌ها ضعیف‌تر عمل کرده و در محدوده 1.3 تا 2 برابر نسبت به آوریل 2023 قرار دارد.
🔹 سولانا: بازدهی آن در ژانویه 2025 به اوج 11.8 برابر رسید، اما با اصلاح اخیر، این میزان به 7.6 برابر کاهش یافته است.
🔹 میم کوین‌ها: در اواسط 2024 افزایش شدیدی را تجربه کردند و به سقف 5.2 برابر از سال 2023 رسیدند. اما در هفته‌های اخیر، بیشترین افت را در میان دارایی‌های دیجیتال داشته‌اند.

این آمار نشان می‌دهد که سولانا نوسان‌پذیری بالایی (High-Beta) دارد؛ به این معنا که هم بیشترین رشد را تجربه کرده و هم شدیدترین اصلاحات قیمتی را متحمل شده است. از سوی دیگر، بیت‌ کوین همچنان روندی باثبات‌تر داشته و به‌عنوان دارایی مرجع در بازار شناخته می‌شود. کاهش تقاضا برای میم‌کوین‌ها نیز بیانگر تغییر در تمایل سرمایه‌گذاران به پذیرش ریسک است.

جریان سرمایه، محرک اصلی بازار

عملکرد قوی سولانا در دو سال گذشته هم‌راستا با ورود پایدار سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران بوده است. بررسی تغییرات ماهانه در ارزش تحقق‌یافته (Realized Cap) نشان می‌دهد که جریان سرمایه در میان دارایی‌های دیجیتال به شکل متفاوتی حرکت کرده است:

🔹 سولانا: همواره میزان بالایی از ورود سرمایه را به خود اختصاص داده که از رشد قیمتی آن حمایت کرده است.
🔹 اتریوم: کمترین میزان ورود سرمایه خالص را در میان دارایی‌های اصلی داشته که توضیح‌دهنده عملکرد ضعیف‌تر آن نسبت به رقبا است.
🔹 میم کوین‌ها: شاهد چندین موج ناگهانی اما ناپایدار ورود سرمایه بوده‌اند که نشان‌دهنده افزایش معامله‌گری بدون پشتیبانی از روندی پایدار است.

با این حال، در هفته‌های اخیر، کاهش مومنتوم ورودی سرمایه در تمام دارایی‌های دیجیتال مشهود است. به‌ویژه، اتریوم و میم کوین‌های برتر اکنون با خروج سرمایه خالص مواجه شده‌اند:

📉 اتریوم: کاهش 0.1%- در ارزش تحقق‌یافته
📉 میم کوین‌ها: کاهش 5.9%- در ارزش تحقق‌یافته

این داده‌ها نشان می‌دهد که تمایل سرمایه‌گذاران به دارایی‌های پرریسک کاهش یافته و احتمال چرخش سرمایه از دارایی‌های پرنوسان به دارایی‌های باثبات‌تر در آینده وجود دارد.

ضعف در بازار معاملات فیوچرز

با کاهش مومنتوم در بازارهای اسپات، جریان سرمایه در بازار معاملات فیوچرز (Perpetual Futures) نیز رو به کاهش است. کاهش تقاضا در بازار اسپات باعث افت شدید در میزان موقعیت‌های باز (Open Interest – OI) در بازارهای فیوچرز شده که نشانه‌ای از کاهش فعالیت‌های معامله‌گری و کاهش سود معاملات آربیتراژی (Cash and Carry Yields) است.

📉 نرخ تغییر معاملات باز بازارهای فیوچرز در ۳۰ روز گذشته:
🔸 بیت‌ کوین: 11.1%-
🔸 اتریوم: 23.8%-
🔸 سولانا: 6.2%-
🔸 میم کوین‌ها: 52.1%-

افت گسترده در حجم معاملات باز نشان می‌دهد که معامله‌گران اهرمی در حال کاهش موقعیت‌های خود هستند، که احتمالاً ناشی از کاهش مومنتوم بازار و افزایش عدم اطمینان سرمایه‌گذاران است.

بیشترین میزان کاهش مربوط به میم کوین‌ها است، زیرا این دارایی‌ها معمولاً جذب‌کننده معاملات اهرمی کوتاه‌مدت هستند، اما در شرایط ضعف احساسات بازار، سریع‌تر از سایر دارایی‌ها سقوط می‌کنند.

فاندینگ ریت و افزایش احساسات نزولی

کاهش موقعیت‌های باز (Open Interest) با افت نرخ‌های تأمین مالی (Funding Rates) در معاملات فیوچرز بیشتر تأیید شده است. این روند نشان‌دهنده افزایش احساسات نزولی و خروج معامله‌گران از موقعیت‌های اهرمی، به‌ویژه در دارایی‌های پرریسک است.

• بیت‌ کوین و اتریوم: فاندینگ ریت همچنان مثبت است. این دارایی‌ها به دلیل نقدینگی بالا، معمولاً فاندینگ ریت مثبتی دارند، مگر در مواقعی که شاهد حذف شدید اهرم باشیم.
• سولانا: فاندینگ ریت آن کاهش یافته و اخیراً منفی شده است که نشان‌دهنده افت تقاضا برای موقعیت‌های خرید اهرمی (Long Positions) است.
• میم کوین‌ها: فاندینگ ریت آنها بسیار منفی شده که نشان می‌دهد موقعیت‌های فروش (Short) بر بازار غلبه کرده‌اند و بسیاری از معامله‌گران در حال بستن موقعیت‌های خود یا لیکویید شدن هستند.

منفی شدن فاندینگ ریت در سولانا و میم کوین‌ها حاکی از کاهش تمایل سرمایه‌گذاران به دارایی‌های پرریسک و خروج از موقعیت‌های خرید اهرمی بیش‌ازحد است.

جریان سرمایه در ETFها و تأثیر آن بر بازار

در شرایطی که بازار در فاز رکود قرار دارد، علاقه مؤسسات به بیت‌ کوین و اتریوم نیز کاهش یافته است. بررسی جریان سرمایه ورودی به ETFهای اسپات در مقایسه با حجم معاملات اسپات هر دارایی، می‌تواند تأثیر ETFها بر بازار را مشخص کند.

🔹 ETFهای بیت‌ کوین: در هفته گذشته، چندین روز خروج سرمایه بیش از 200 میلیون دلار در روز را تجربه کردند. با این حال، این روند با بازگشت قوی تقاضا همراه شد، به‌طوری که ورودی سرمایه ETFها بیش از 8% از حجم معاملات اسپات جهانی را تشکیل داد. این رفتار نشان‌دهنده خرید در کف قیمتی توسط سرمایه‌گذاران سازمانی است.

🔹 ETFهای اتریوم: تقاضا برای آنها به‌شدت کاهش یافته و مقیاس جریان سرمایه آنها نسبت به بیت‌ کوین بسیار کوچک‌تر است. در حال حاضر، ورودی و خروجی سرمایه به این صندوق‌ها تقریباً در تعادل قرار دارد، که نشان‌دهنده عدم علاقه قوی سرمایه‌گذاران سنتی به اتریوم است.

این اختلاف روند در جریان سرمایه ETFها، بار دیگر نقش برتر بیت‌ کوین را در بین دارایی‌های سازمانی تأیید می‌کند. اتریوم همچنان در جذب سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و پایدار ضعیف عمل کرده که توضیح‌دهنده عملکرد ضعیف‌تر آن در سال‌های اخیر است.

آستانه کلیدی بین روند صعودی و نزولی

بیت‌ کوین در حال حاضر 1 تا 5 هزار دلار بالاتر از میانگین هزینه خرید هولدرهای کوتاه‌مدت (STH Cost Basis) که در سطح 92.5 هزار دلار قرار دارد، معامله می‌شود. به‌طور تاریخی، این سطح نقطه پیوت مهمی بین فازهای صعودی و نزولی بازار بوده است، زیرا در این محدوده، میانگین خریداران اخیر بین وضعیت سود و زیان تحقق‌نیافته جابه‌جا می‌شوند.

بررسی روندهای گذشته نشان می‌دهد که پس از رسیدن به سقف‌های تاریخی (ATH)، بیت‌ کوین معمولاً اصلاح قیمتی مشابهی را تجربه کرده است. این الگو در می 2021، نوامبر 2021، آوریل 2024 و فوریه 2024 مشاهده شده است.

در تمامی این موارد، روند نزولی بیت‌ کوین تا باند پایینی مدل هزینه خرید هولدرهای کوتاه‌مدت (یعنی 1- انحراف معیار از این سطح) ادامه داشته است. در حال حاضر، این باند پایینی 71.6 هزار دلار است که می‌تواند به‌عنوان یک سطح حمایتی بالقوه در صورت تکرار این الگوی تاریخی در نظر گرفته شود.

تحلیل رفتار بیت‌ کوین پس از ثبت سقف تاریخی

بررسی روندهای پیشین نشان می‌دهد که پس از دستیابی بیت‌ کوین به یک سقف تاریخی جدید (ATH)، معمولاً الگوی مشخصی از نوسانات و تثبیت قیمت در بازار شکل می‌گیرد. در این مرحله، حجم عرضه تحقق‌یافته در محدوده ±15 درصدی قیمت لحظه‌ای افزایش پیدا می‌کند. این موضوع نشان می‌دهد که بازار از یک روند صعودی پرشتاب به فاز تثبیت قیمتی وارد می‌شود و در یک بازه محدود نوسان می‌کند.

این رفتار در سقف‌های چرخه قبلی مشهود است، جایی که:

• در فاز صعودی شدید و کشف قیمت، حجم عرضه تحقق‌یافته کاهش می‌یابد تا زمانی که بازار به سقف قیمتی خود برسد.
• پس از رسیدن به اوج قیمت، معامله‌گران شروع به توزیع مجدد دارایی‌های خود (فروش) می‌کنند و بازار وارد فاز اصلاح یا تثبیت قیمت می‌شود.
• این نوسانات معمولاً در نزدیکی سطح هزینه خرید هولدرهای کوتاه‌مدت (STH Cost Basis) رخ می‌دهد، زیرا اعتقاد و میزان تقاضای سرمایه‌گذاران جدید در این مرحله آزمایش می‌شود.

🔸 در شرایط فعلی، حجم عرضه تحقق‌یافته با الگوهای تثبیت قیمت پس از ATH مطابقت دارد. این موضوع نشان می‌دهد که خریداران و فروشندگان در تلاش هستند تا یک تعادل جدید را در بازار ایجاد کنند، پیش از آنکه روند اصلی بعدی شکل بگیرد.

نزدیک شدن بازار به لحظه‌ ای سرنوشت‌ ساز

برای درک بهتر حساسیت بازار نسبت به حجم عرضه، می‌توان میزان بیت‌ کوین نگهداری‌شده توسط هولدرهای کوتاه‌مدت (STH) را در دوره‌های توزیع پس از سقف تاریخی (ATH) بررسی کرد. این تحلیل نشان می‌دهد که چگونه الگوهای انباشت سرمایه‌گذاران جدید شکل گرفته و آیا شرایط فعلی شباهتی به اوج‌های قبلی بازار دارد یا خیر.

مقایسه تغییرات عرضه در اختیار هولدرهای کوتاه‌مدت نشان می‌دهد:

✅ الگوی انباشت اخیر شباهت زیادی به می ۲۰۲۱ دارد، به این معنی که مقدار قابل‌توجهی از بیت‌ کوین در اختیار سرمایه‌گذاران جدید قرار دارد. در نتیجه، این گروه نسبت به افت قیمت به زیر سطح ۹۲.۵ هزار دلار حساس خواهند بود.

✅ در آوریل ۲۰۲۴ نیز شاهد انباشت گسترده سرمایه‌گذاران جدید بودیم، اما روند فعلی از نظر ساختاری شباهت بیشتری به دوره می ۲۰۲۱ دارد تا ۲۰۲۴.

با توجه به این شباهت‌ها، بازار اکنون در آستانه یک تصمیم‌گیری کلیدی قرار دارد. اگر تقاضا همچنان قوی بماند، بیت‌ کوین می‌تواند در محدوده‌ای بالاتر از سقف تاریخی خود تثبیت شود. اما اگر فشار خرید کافی نباشد، ممکن است اصلاح عمیق‌تری مشابه دوره‌های پس از ATH قبلی رخ دهد. این اتفاق می‌تواند ناشی از وحشت سرمایه‌گذاران جدید باشد که می‌بینند دارایی‌هایشان از سود تحقق‌نیافته به زیان تحقق‌نیافته تبدیل شده است.

نتیجه‌ گیری و جمع‌ بندی

بیت‌ کوین در چند هفته اخیر در محدوده ۹۵ هزار دلار در حال تثبیت بوده و نوسانات محدودی را تجربه کرده است. اما این وضعیت برای سایر دارایی‌های دیجیتال صادق نیست؛ اتریوم، سولانا و میم کوین‌ها همگی کاهش قابل‌توجهی را نسبت به اوج‌های خود تجربه کرده‌اند. به‌ویژه، میم کوین‌ها با افت شدید تقاضا، خروج سرمایه، کاهش قیمت و احساسات نزولی در بازار معاملات فیوچرز روبه‌رو شده‌اند.

برای بیت‌ کوین، سطح کلیدی ۹۲/۵ هزار دلار نقش مهمی دارد. در صورتی که قیمت به زیر این محدوده کاهش یابد، بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاران جدید متحمل زیان خواهند شد، که می‌تواند منجر به فشار فروش بیشتر شود. در هر صورت، دوره تثبیت فعلی به مراحل پایانی خود نزدیک شده و به نظر می‌رسد که بازار به‌زودی روند مشخصی را در پیش خواهد گرفت.