
بیت کوین پس از ماهها نوسان محدود، با شدیدترین افت خود از اواخر سال ۲۰۲۲ روبرو شد و به زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه سقوط کرد. این اتفاق ضررهای قابل توجهی را برای معاملهگران کوتاهمدت به ارمغان آورد.
عملکرد قیمتی بیت کوین در چرخه ۲۰۲۳-۲۰۲۴
بازار بیت کوین در چرخه ۲۰۲۳-۲۰۲۴ فراز و نشیبهای جالبی را تجربه کرد. بعد از سقوط صرافی FTX، قیمت بیت کوین حدود ۱۸ ماه روند صعودی باثباتی داشت. اما این روند بعد از رسیدن قیمت به ۷۳ هزار دلار با عرضه صندوقهای ETF متوقف شد و برای سه ماه در یک محدوده خاص نوسان کرد. نهایتا در اردیبهشت تا تیر 1403، بازار با شدیدترین افت قیمتی این چرخه روبرو شد و قیمت بیت کوین نسبت به بالاترین قیمت تاریخی خودش، بیش از ۲۶ درصد کاهش پیدا کرد.
با اینکه این افت قیمت قابل توجه است، اما نکته مهم اینجاست که این کاهش قیمت نسبت به چرخههای قبلی بیت کوین، ملایمتر بوده است. این موضوع نشان میدهد که زیرساختهای بازار بیت کوین در حال بالغتر شدن است و نوسانات قیمت با گذر زمان، در حال کم شدن هستند. به عبارتی دیگر، بیت کوین به عنوان یک دارایی، در حال رسیدن به ثبات بیشتری است.

اگر عملکرد قیمتی بیت کوین را در هر چرخه، از پایینترین قیمت آن چرخه بررسی کنیم، متوجه شباهت عجیبی بین بازار سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴ و دو چرخه قبلی (۲۰۱۸-۲۰۲۱ و ۲۰۱۵-۲۰۱۷) میشویم. دلیل این شباهت در مسیر قیمتی بیت کوین، موضوعی است که بحثهای زیادی را به همراه دارد، اما همچنان به عنوان یک چارچوب ارزشمند برای تحلیلگران باقی مانده تا در مورد ساختار و مدت زمان هر چرخه بیت کوین، به درک عمیقتری برسند.

اما اگر عملکرد بیت کوین را با توجه به تاریخ هاوینگ بررسی کنیم، مشاهده میکنیم که عملکرد این دوره یکی از ضعیفترین عملکردها در بین تمام دورهها بوده است. این موضوع علیرغم این اتفاق است که قبل از هاوینگ در آوریل، قیمت بیت کوین برای اولین بار در تاریخ خود، به بالاترین سطح قیمتی جدید در آن چرخه رسید.
عملکرد قیمتی بیت کوین در هر دوره هاوینگ:
- دوره ۲ 🔴: 117% افزایش
- دوره 3 🔵: 7% کاهش
- دوره 4 🟢: 30% افزایش
- دوره 5 ⚫: 13% کاهش

میتوانیم با بررسی روزانه روند صعودی بیت کوین، ببینیم در هر دوره چند بار ریزش قیمتی قابل توجه (یعنی بیشتر از یک انحراف معیار پایینتر از میانگین بلندمدت) رخ داده است. این کار به ما کمک میکند تا تعداد دفعاتی که سرمایهگذاران در طول روند صعودی بازار، شاهد ریزشهای قابل توجه بودهاند را بسنجیم.
- چرخه ۲۰۱۱-۲۰۱۳: ۱۹ بار ریزش
- چرخه ۲۰۱۵-۲۰۱۸: ۲۷ بار ریزش
- چرخه ۲۰۱۸-۲۰۲۱: ۲۶ بار ریزش
- چرخه فعلی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ (تا به امروز): ۶ بار ریزش
همانطور که مشاهده میکنید، چرخه فعلی بیت کوین تا به امروز، تنها شاهد ۶ ریزش قیمتی قابل توجه بوده است. این عدد در مقایسه با چرخههای قبل بسیار پایینتر است. این موضوع میتواند دو دلیل داشته باشد:
- احتمال اول: چرخه فعلی به طور قابل توجهی کوتاهتر و کمنوسانتر از چرخههای گذشته بوده است.
- احتمال دوم: سرمایهگذاران همچنان تمایل زیادی به خرید بیت کوین دارند و بازار همچنان برای رشد آماده است.

سرمایه گذاران جدید در ضرر
اگر به حجم بیت کوینهایی که توسط معاملهگران کوتاهمدت نگهداری میشود نگاه کنیم، از ژانویه ۲۰۲۴ شاهد رشد قابل توجهی بودهایم. این رشد همزمان با افزایش ناگهانی قیمت بیت کوین پس از راهاندازی صندوقهای ETF اتفاق افتاد و نشاندهنده ورود قوی تقاضای جدید از سوی خریداران تازهوارد بود.
با این حال، این روند صعودی تقاضا در ماههای اخیر به ثبات رسیده است. این موضوع نشان میدهد که در سه ماهه دوم ۲۰۲۴، تعادلی بین عرضه و تقاضا برقرار شده بود. اما از آن زمان به بعد، عرضه بر تقاضا غالب شده است، زیرا تعداد کمتری از نگهدارندگان بلندمدت اقدام به فروش برای کسب سود میکنند و خریداران جدید کمتری برای خرید وارد بازار میشوند.

در بازارهای صعودی طولانیمدت، کفهای قیمتی موقت (پایین آمدن موقت قیمت) معمولا زمانی شکل میگیرند که حجم بیتکوینهای نگهداریشده توسط معاملهگران کوتاهمدت و با ضرر، به حدود ۱ تا ۲ میلیون بیتکوین برسد. در موارد شدیدتر، این مقدار بیتکوین با ضرر میتواند به ۲ تا ۳ میلیون بیت کوین هم برسد.
ما اخیرا شاهد مثالی از این موضوع بودیم. در اصلاح قیمتی اخیر که قیمت بیت کوین تا سطح ۵۳ هزار دلار پایین آمد، حجم بیتکوینهایی که زیر قیمت خرید (با ضرر) نگهداری میشدند، از ۲/۸ میلیون بیت کوین فراتر رفت. این دومین بار در ۱۲ ماه گذشته است که چنین اتفاقی رخ میدهد. بار دیگر در آگوست ۲۰۲۳ نیز بیش از ۲ میلیون بیت کوین متعلق به سرمایهگذاران جدید با ضرر غیرقابلتحقق همراه بود.

برای سنجش شدت این دورهها، میتوانیم تعداد روزهایی را بشماریم که در آنها بیش از ۲ میلیون بیت کوین متعلق به معاملهگران کوتاهمدت برای حداقل ۹۰ روز با ضرر بودهاند. بر اساس این معیار، این شاخص تاکنون برای ۲۰ روز فعال بوده است.
اگر این وضعیت را با شرایط بازار در سه ماهه دوم و سوم ۲۰۲۱ مقایسه کنیم، میبینیم که تعداد بسیار بیشتری از معاملهگران کوتاهمدت برای مدت بسیار طولانیتری (حدود ۷۰ روز متوالی) تحت فشار مالی شدید قرار گرفتند. آن دوره به اندازهای شدید بود که روحیه سرمایهگذاران را تضعیف کرد و زمینهساز بازار نزولی مخرب سال ۲۰۲۲ شد. در مقایسه با آن دوره، چرخه فعلی فعلا از ثبات نسبی برخوردار است.

توقف سودآوری در بازار بیت کوین
با کاهش قیمت بیت کوین، نسبت سود و زیان تحقق یافته سرمایهگذاران نیز به طور همزمان کاهش یافته است. این شاخص اکنون به محدوده ۰/۵۰ تا ۰/۷۵ رسیده است که سطحی خنثیتر محسوب میشود و در اصلاحات بازارهای صعودی مشاهده میشود.
همچنین میتوانیم الگوی مشابهی از نوسانات شدید در این معیار را در طول چرخه ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ مشاهده کنیم که میتواند انعکاسی از بیثباتی ذاتی و عدم اطمینان سرمایهگذاران باشد.

معاملهگران کوتاهمدت بیت کوین در هفته گذشته ضرر سنگینی را متحمل شدند. در این مدت، این گروه از سرمایهگذاران در مجموع ۵۹۵ میلیون دلار ضرر تحقق یافته را تجربه کردند. این بزرگترین رویداد ضرردهی از زمان پایینترین سطح چرخه ۲۰۲۲ به شمار میرود.
شدت این اصلاح قیمت از نظر دلاری نیز قابل توجه است. فقط ۵۲ روز معاملاتی از میان ۵۶۵۵ روز معاملاتی (کمتر از ۱%) ضرر روزانه بیشتری را ثبت کردهاند.

اگرچه ضرر ۵۹۵ میلیون دلاری معاملهگران کوتاهمدت در هفته گذشته عدد قابل توجهی است، اما این ضررها در مقایسه با کل سرمایه گذاری آنها چندان نگرانکننده به نظر نمیرسد.
برای درک بهتر این موضوع، ضررهای معاملهگران کوتاهمدت را به عنوان درصدی از کل سرمایه آنها در نظر گرفتهایم (ضرر تقسیم بر کل سرمایه گذاری معاملهگران کوتاهمدت). با این روش، تصویری کاملا متفاوت به دست میآید. بر اساس این محاسبه، ضررهای این گروه از سرمایهگذاران در مقایسه با اصلاحات قبلی بازارهای صعودی، نسبتا عادی به نظر میرسد.
در نمودار زیر، دورههای زمانی که در آنها هم درصد عرضه در ضرر معاملهگران کوتاهمدت و هم میزان کل ضررهای آنها، بیش از یک انحراف معیار از میانگین فاصله گرفتهاند، با رنگ آبی مشخص شدهاند.

اگر ضررهای ثبتشده توسط هر دو گروه نگهدارندگان بلندمدت و کوتاهمدت را در نظر بگیریم، میبینیم که ضررهای هفته گذشته، کمتر از ۳۶ درصد از کل جریان سرمایه در شبکه بیتکوین را تشکیل میدهند.
برعکس، در چرخههای ریزش شدید بازار مانند سپتامبر ۲۰۱۹، مارس ۲۰۲۰ و فروشهای گسترده می ۲۰۲۱، ضررها برای چندین هفته متوالی، بیش از ۶۰ درصد از کل جریان سرمایه را تشکیل میدادند. در آن دورهها، هر دو گروه نگهدارندگان (بلندمدت و کوتاهمدت) نقش قابل توجهی در ضررها داشتند.
بنابراین، میتوان گفت که شباهتهای بیشتری بین ریزش قیمت فعلی و روند نزولی که در سه ماهه اول ۲۰۲۱ منجر به رسیدن قیمت به بالاترین سطح خود شد، وجود دارد تا اینکه شباهتی به چرخههای ریزش شدید گذشته باشد.
با وجود این، همچنان وظیفه توقف روند نزولی قیمت بر عهده تقاضا در بازار است، در غیر این صورت، سودآوری سرمایهگذاران همچنان کاهش خواهد یافت.

خلاصه و نتیجهگیری
بازار بیت کوین بعد از ۱۸ ماه افزایش مداوم قیمت پس از سقوط صرافی FTX، و ۳ ماه نوسانات کمتحرک، عمیقترین ریزش قیمتی این دوره را تجربه کرد. با وجود این، ریزش قیمت در چرخه فعلی در مقایسه با چرخههای تاریخی، ملایمتر بوده است که نشاندهنده زیرساختهای نسبتاً قوی بازار در این دوره است.
کاهش شدید قیمت باعث شده تا تعداد قابل توجهی از معاملهگران کوتاهمدت دچار ضرر قابل توجهی شوند. اما با وجود این ضررها، میزان کل زیانهای ثبتشده در مقایسه با کل حجم بازار، نسبتاً کماهمیت است. همچنین، عدم مشارکت قابل توجه نگهدارندگان بلندمدت در فروش داراییهایشان، نشان میدهد که سرمایهگذاران باتجربه علیرغم نگرانیهای اخیر بازار، همچنان در سود قرار دارند.