بیت کوین دقیقا چیست؟
بیت کوین می‌تواند تعاریف متفاوتی داشته باشد و این بستگی به فردی دارد که شما از او در این مورد سوال می‌پرسید.
احتمالا هنگامی که آن شخص شروع به صحبت درمورد بیت‌کوین می‌کند، عبارات و اصطلاحات فنی عجیب و غریبی را می‌شنوید.
کلمات و عباراتی مانند: بلاکچین، پروتکل، شبکه‌های همتا به همتا، دفتر کل توزیع شده و …
خدای من… چقدر پیچیده!
زمانی که افراد سعی دارند بیت کوین را دقیق توصیف کنند، ادبیات آن‌ها به سرعت فنی و پیچیده می‌شود و این‌جاست که شما (به عنوان مخاطب) حس می‌کنید در حال غرق شدن در دریایی از اصطلاحات هستید.
بنابراین به‌جای اینکه چنین مسیری را طی کنیم، بهتر است برای شروع به بررسی مشکلاتی بپردازیم که بیت کوین در تلاش برای حل آن‌هاست و چرا بیت کوین به وجود آمد؟
هنگامی که به درک درستی از بیت کوین برسید خواهید دید که همه‌چیز برای شما شفاف‌تر است، با سرعت بیشتری مفاهیم فنی را متوجه شده و می‌توانید آن‌ها را دنبال کنید.
چرا بیت کوین به وجود آمد؟
طبق اطلاعات درج شده در وایت پیپر (سپیدنامه) بیت‌کوین، هدف ساتوشی ناکاماتو این بود تا پول نقد الکترونیکی ایجاد کند.
یک نوع پول نقد الکترونیکی که به افراد اجازه می‌دهد تا پرداخت‌های آنلاین خود را به صورت مستقیم، بدون واسطه و بدون دخالت هیچ موسسه مالی انجام دهند.
به متن زیر دقت کنید:
پول نقد فیزیکی به من این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به بانک، در دنیای واقعی بتوانم به‌طور مستقیم با شخص دیگری معامله کنم. من این آزادی را دوست دارم. همچنین علاقه‌مندم چنین آزادی را در دنیای اینترنت یا آنلاین داشته باشم. پس به “نسخه دیجیتال پول نقد” یا “پول نقد دیجیتال” نیاز دارم.
راه‌حل ساتوشی برای ایجاد فضای آزاد مالی چه بود؟ بیت‌کوین
ایده ساخت نوعی پول دیجیتال که بدون هیچ واسطه مورد اعتماد، قابلیت ارسال و دریافت داشته باشد، ساده به‌نظر می‌رسد اما قبل از اینکه ساتوشی بیت‌کوین را خلق کند، همه تلاش‌ها برای ساخت یک پول دیجیتال با شکست مواجه شده بود.
پس این کار قبلا انجام نشده بود. چرا بیت کوین به وجود آمد؟
اجازه دهید با یک مثال، آن را بیشتر توضیح دهم.
فرض می‌کنیم اورسولا اسب شاخ دار، یک قناد است که کیک‌های خوشمزه‌ای می‌پزد و می‌فروشد.
کاپ کیک‌های او بسیار خاص هستند. آن‌ها ضد آب هستند و آواز می‌خوانند!
قیمت هر کاپ‌کیک یک دلار است. همراه با ارسال رایگان هوایی!
مولی پری دریایی می‌خواهد یکی از این کاپ‌کیک‌ها را بخرد.
بنابراین با پول نقد معامله می‌کنند.
چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟
- مولی یک دلار به اورسولا می‌دهد.
- حالا اسکناس یک دلاری در دستان اورسولاست.
- اورسولا مطمئن است که این اسکناس یک دلاری، واقعی و ارزشمند است.
- اسکناس یک دلاری قابل تایید است به دلیل اینکه توسط یک بانک مرکزی صادر شده.
- با توجه به این ویژگی‌ها، از اسکناس یک دلاری به عنوان وسیله‌ای برای مبادله یا خرید و فروش استفاده می‌شود. به این معنی که افراد مایل‌اند اسکناس خود را در ازای خدمات یا کالاهایی که دریافت می‌کنند معاوضه کنند.
- اورسولا کاپ‌کیک را به مولی پری دریایی می‌دهد.
حالا بیایید فرض کنیم که مولی فاصله زیادی با اورسولا دارد. این مسیر حتی برای اورسولا هم خیلی دور است؛ دورتر از آن که بتواند پرواز کند و کیک را خودش تحویل دهد. پس مجبور است با پست هوایی این کاپ‌کیک را برای مولی بفرستد.
اورسولا از مولی می‌خواهد که هزینه کاپ‌کیک را آنلاین پرداخت کند.
خب مولی چگونه می‌تواند پول نقد خود را از طریق اینترنت برای اورسولا بفرستد؟
پس مشکل پول نقد است!
پول نقد همان پولی است که به شکل فیزیکی آن را در اختیار داریم مانند اسکناس های کاغذی و سکه‌های فلزی.
و این‌جا مشکلی وجود دارد!
شما نمی‌توانید پول‌های نقد خود را از طریق اینترنت برای دیگران ارسال کنید.
مشکلی که پول نقد به همراه دارد این است که خریداران و فروشنده‌ها باید به صورت فیزیکی در یک مکان حضور داشته باشند تا بتوانند به صورت نقدی معامله کنند که خب همیشه امکان‌پذیر نیست.
از آن‌جایی که پول نقد، فیزیکی است چگونه می‌توان آن را به‌صورت آنلاین انتقال داد؟
با دیجیتالی کردن پول!
اما اگر دیجیتال باشد، شاید این‌طور به‌نظر برسد که می‌توان به راحتی از آن تولید کرد! (جعل پول‌های دیجیتالی)
بنابراین چگونه باید از دوبار خرج شدن پول دیجیتال جلوگیری کرد؟
پس این یکی از مشکلات پول دیجیتال است!
البته مشکل دیگری هم وجود دارد.
مولی می‌خواهد از پول نقدی که در کیف‌پول خود دارد استفاده کند. اما اگر بخواهد پول نقد را به صورت الکترونیکی (دیجیتالی) ارسال کند، باید به یک موسسه مالی مانند بانک تکیه کند.
ولی اگر مولی حساب بانکی نداشته باشد چه؟ متاسفیم مولی! پس نمی‌توانی آن کاپ‌کیک را بخری.
خوشبختانه در این داستان، مولی حساب بانکی دارد!
اما وابستگی به چنین موسسات مالی یک تهدید یا خطر است.
برای مثال، فرض کنید کوسه‌های حریصی که بانک را اداره می‌کنند، عاشق کلوچه هستند و از کاپ‌کیک متنفرند.
از آن‌جایی که بانک به هیچ‌وجه طرفدار کاپ‌کیک نیست، ممکن است از قدرت خود سوء‌استفاده کند و تصمیم بگیرد تراکنش مولی را مسدود کند. حتی ممکن است بانک اجازه ندهد هیچ تراکنشی مرتبط با کاپ‌کیک صورت بگیرد.
تعجب کردید نه؟ من هم کاملا رک صحبت می‌کنم!
یا ممکن است بانک برای تراکنش‌هایی که با نقاط دور انجام می‌شود کارمزد بیشتری دریافت کند.
سناریوی بدتری هم می‌تواند وجود داشته باشد. مثلا بانک یک دیدگاه منفی نسبت به گروه یا نهادی (تک‌شاخ‌ها) دارد و آن‌ها را کلاهبردار می‌داند. پس هر شخصی (پری‌دریایی) که با آن‌ها وارد معامله می‌شود نیز بدون هیچ استثنایی از دیدگاه بانک، مشکوک به هم‌دست بودن با آن گروه است.
بنابراین با اینکه مولی فقط یک پری دریایی است، از دیدگاه بانک کلاهبردار به شمار می‌رود چون در تلاش است از یک تک‌شاخ کاپ‌کیک بخرد.
در نتیجه ممکن است بانک، حساب مولی را مسدود کند و در این‌صورت مولی دیگر نمی‌تواند به پول خود دسترسی داشته باشد.
پس حساب مولی توسط بانک مسدود شده است و بانک به عنوان یک نهاد اقتصادی می‌تواند پول او را کنترل کند.
به سیستمی که در آن یک نهاد واحد به عنوان مسئول وجود دارد، سیستم متمرکز (Decentralized) می‌گویند.
متمرکز به معنای کنترل شدن توسط یک منبع است.
مولی فقط یک کاپ‌کیک می‌خواهد و حالا ناامید شده است.
با خودش فکر می‌کند:
اگر می‌توانستم از پول نقد استفاده کنم، مجبور نمی‌شدم به بانک بروم!
کاش یک نسخه دیجیتالی از پول نقد وجود داشت که کاملا در کنترل خودم بود.
طوری که این پول دیجیتال را دقیقا مثل پول نقد، در هرجایی که می‌خواهم خرج کنم بدون اینکه هیچ نیازی به تایید شخص، شرکت یا نهاد خاصی داشته باشم.
پس مولی به ۲ چیز نیاز دارد:
- پول دیجیتالی که بتوان بصورت آنلاین از آن استفاده کرد.
- هیچ نهادی آن را کنترل نکند و غیرمتمرکز باشد.
احتمالا تا به حال پی برده‌اید که سیستم غیرمتمرکز دقیقا برعکس متمرکز است و در آن نهاد واحدی برای کنترل وجود ندارد.
در سیستم غیرمتمرکز، کنترل و تصمیم‌گیری برعهده کاربران است.
تمرکز زدایی در سیستم اقتصادی و مالی به این معناست که شما مجبور نیستید با یک واسطه مانند بانک یا سایر موسسات مالی در ارتباط باشید.
در این سیستم شما آزادانه می‌توانید پول‌های دیجیتال خود را خرج کنید، بدون اینکه نگران مسدود شدن تراکنش‌ها یا حساب بانکی‌تان باشید.
پس مولی به دنبال پول نقد دیجیتال غیرمتمرکز است!
اما در واقع انجام این کار بسیار دشوار است!
امیدوارم تا حدودی متوجه شده باشید که چرا بیت کوین به وجود آمد ؟ در قسمت‌های بعد به بررسی دلایل آن می‌پردازیم!
