احتمالا این چند سال اخیر اسم بیت کوین را زیاد شنیده‌اید و از سودهایی که بازار ارزهای دیجیتال به جیب تریدرها سرازیر کرده‌اند، خیلی تعجب کرده‌اید. سودهایی چند ده میلیونی که یک شبه به سرمایه شما اضافه شود واقعا وسوسه‌انگیز است و شما هم می‌خواهید از این سودها بی نصیب نمانید اما برای ورود به دنیای کریپتوکارنسی باید ابتدا با ساز و کار این بازارها و هزاران رمزارزی که در این بازارها خرید و فروش می‌شوند، آشنا شوید.
اگر مسیر جستجوهای شما به این مقاله رسیده است احتمالا می‌خواهید بدانید که ارز دیجیتال ریپل چیست و چگونه کار می‌کند؟
ریپل (Ripple) یک شبکه انتقال پول است که برای پاسخگویی به نیازهای صنعت خدمات مالی در جهان، طراحی شده است. این شبکه یک رمزارز اختصاصی به نام ریپل دارد که با نماد XRP شناخته می‌شود. احتمالا در تحقیق در مورد رمزارزهای مختلف اصطلاحی به نام مارکت کپ (Market Cap) به گوش شما خورده باشد.
مارکت کپ به معنی مجموع ارزش بازار است. برای این که مارکت کپ یک ارز را محاسبه کنیم باید مجموع قیمت تمام توکن‌های در حال گردش در بازار را به دست بیاوریم. حالا که با این اصطلاح آشنا شدید باید بدانید که توکن XRP همیشه جزو ۱۰ ارز برتر بازار از لحاظ ارزش بازار است.
تا این جا متوجه شدیم که ریپل چیست، با چه نمادی شناخته می‌شود و جایگاه آن در بازار ارزهای دیجیتال کجاست؟ اما این کافی نیست. برای شناخت کامل این رمزارز باید اطلاعات بیشتری داشته باشیم پس در ادامه ببینیم این ارز دیجیتال چطور کار می‌کند؟
ارز دیجیتال ریپل چیست؟
ریپل در واقع شرکت سازنده توکن XRP است که یک سیستم پرداخت و شبکه تبادل ارز هم ایجاد کرده که پرداخت‌های بین‌المللی را انجام می‌دهد. آقای پت وایت که مدیرعامل کمپانی Bitwave است درباره ریپل می‌گوید:
ریپل از همان ابتدا به عنوان جایگزینی برای سوئیفت (شبکه مطرح انتقال پول) یا تبدیل شدن به واسطه پرداخت در تعاملات بین موسسات مالی بزرگ، طراحی شد.
این یعنی وقتی کمپانی‌های بزرگ قراردادهای مالی امضا می‌کنند و می‌خواهند پول‌های بزرگ جا به جا کنند، این کار را با استفاده از شبکه ریپل انجام بدهند. مزیت این شبکه نسبت به سوئیفت چیست؟ کارمزد پایین‌تر و سرعت و امنیت بالاتر.
در واقع شبکه ریپل یک واسطه قابل اعتماد بین طرفین یک معامله محسوب می‌شود چون به سرعت تراکنش را تایید کرده و اطمینان می‌دهد که پول بدون مشکل به حساب مقصد نشسته است. ریپل می‌تواند کار نقل و انتقالات یا تبدیل ارزهای مختلف به یکدیگر را تسهیل کند.
هر زمان که کاربران با استفاده از شبکه ریپل یک تراکنش انجام بدهند، باید مقدار خیلی کمی توکن XRP به عنوان کارمزد پرداخت کنند. یکی از اعضای هیات مدیره کمپانی Onchain Custodian در مورد هزینه تراکنش‌ها در شبکه ریپل می‌گوید:
هزینه استاندارد تراکنش در شبکه ریپل برابر با ۰.۰۰۰۰۱ از توکن XRP است که در مقایسه با کارمزدهای بزرگی که بانک‌ها بابت پرداخت‌های بین‌المللی دریافت می‌کنند، واقعا ناچیز است.
حالا که فهمیدیم شبکه ریپل چیست و اصلا چرا کمپانی‌ها از این شبکه برای نقل و انتقالات بین‌المللی پول استفاده می‌کنند، هزینه تراکنش چطور محاسبه می‌شود و نقش توکن XRP که مردم با اسم ریپل می‌شناسند، چیست، بهتر است با خود این توکن هم بیشتر آشنا شویم.
توکن XRP چیست؟
XRP یک رمزارز است که روی بستر بلاکچین XRP Ledger اجرا می‌شود. این بلاکچین توسط جد مک کالب، آرتور بریتو و دیوید شوارتز مهندسی و ساخته شده است. بعدها مک کالب و بریتو شبکه ریپل را ایجاد کردند که از توکن XRP برای تسهیل تراکنش‌های انجام شده روی شبکه، استفاده می‌کند. شما می‌توانید به دو صورت از XRP استفاده کنید؛ روش اول این که به عنوان یک رمزارز آن را برای سرمایه‌گذاری خریداری کرده و هر زمان که بخواهید با ارزهای دیگر مبادله کنید، روم دوم این که از آن به عنوان کارمزد تراکنش‌هایی که در شبکه ریپل انجام می‌دهید، استفاده کنید.
احتمالا می‌دانید که رمزارزها بر بستر بلاکچین ساخته و اجرا می‌شوند. حالا بلاکچین XRP کمی متفاوت با سایر ارزهای دیجیتال کار می‌کند. بقیه رمزارزها دفتر کل تراکنش‌ها و فرآیندهای اعتبارسنجی خود را برای هر کسی که بتواند سریع‌تر معادلات پیچیده آنها را حل کند، باز می‌کنند. با این وجود امنیت تراکنش‌ها کاملا حفظ می‌شود چون همه کسانی که به دفتر کل دسترسی دارند باید فرآیند اعتبارسنجی را تایید کنند تا فرد جدید به دفتر کل اضافه شود.
همانطور که از نام دفتر کل پیداست، تمام تراکنش‌ها در آن ثبت شده و دسترسی به آن تنها برای یک نفر فراهم نیست بلکه تمام اعضای شبکه به آن دسترسی دارند و باید اضافه شدن یک تراکنش به آن را تایید کنند. به همین دلیل امکان هک شدن یا اضافه کردن تراکنش‌های ساختگی وجود ندارد.
اما شبکه ریپل توکن XRP تا حدودی فرآیندها را متمرکز کرده و از یک پروتکل موافقت عمومی که اصطلاحا به آن پروتکل اجماع می‌گویند، استفاده می‌کند. طرز کار این پروتکل به این صورت است که همه می‌توانند نرم افزار اعتبارسنجی آن را دانلود کنند اما لیست‌هایی از نود‌های اختصاصی (هر کاربر شبکه ریپل یک نود (Node) محسوب می‌شود) در اختیار پروتکل قرار دارد که کاربر می‌تواند برای تایید تراکنش خود از میان آنها انتخاب کند و مطمئن باشد که احتمال کلاهبرداری توسط آنها وجود ندارد.
به دلیل اینکه تراکنش‌های جدید به طور دائمی در شبکه ریپل در حال انجام شدن هستند، تاییدکنندگان که به دفتر کل دسترسی دارند هر سه تا پنج ثانیه دفتر خود را آپدیت می‌کنند تا اطلاعات آن با سایر دفاتر همگام‌سازی شود و اطلاعات تراکنش‌های جدید به دفاتر آنها هم اضافه شود. اگر کوچکترین عدم تطابقی در دفاتر وجود داشته باشد، تاییدکنندگان کار را متوقف کرده تا مشکل را پیدا کنند. همین روند به شبکه کمک می‌کند که تراکنش‌ها را با امنیت کامل تایید کند و یک مزیت رقابتی نسبت به سایر بلاکچین‌ها محسوب می‌شود.
عضو هیات مدیره کمپانی Onchain Custodian در مورد مزیت شبکه ریپل نسبت به سایر رقبا می‌گوید: «تاییدیه تراکنش‌های بیت کوین از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد و کارمزد تراکنش‌ها هم بالا است اما تراکنش‌های XRP ظرف مدت چهار تا پنج ثانیه تایید شده و کارمزد خیلی پایین‌تری هم دارند».
حالا که این تفاوت در زمان تایید تراکنش و کارمزد را دیدید بهتر می‌توانید متوجه شوید که چرا کمپانی‌های بزرگ باید شبکه ریپل و استفاده از توکن XRP را به سیستم‌های مرسوم مانند سوئیفت ترجیح بدهند. در واقع رمزارزها و شبکه‌های بلاکچین آمده‌اند تا انقلاب در صنعت مالی ایجاد کنند.
تا اینجا که با این رمزارز جذاب آشنا شدید حتما می‌خواهید بدانید که چطور می‌توانید مقداری از آن را داشته باشید و آیا می‌توان آن را استخراج کرد یا نه؟ در ادامه مطلب به همین موضوع می‌پردازیم.
نحوه استخراج توکن XRP
بعد از این که متوجه شدیم ریپل چیست و XRP چقدر با ارزش است حالا باید راه به دست آوردن این رمزارز را هم بدانیم. بیشتر ارزهای دیجیتالی که بر بستر بلاکچین ساخته شده‌اند از فرآیند «ماینینگ» یا استخراج استفاده می‌کنند که یک سیستم اعتبارسنجی توزیع شده است.
ماین کردن هم به انجام سریع و راحت تراکنش‌ها در شبکه کمک می‌کند هم مکانیسمی برای اضافه کردن توکن‌های جدید به سیستم کریپتو فراهم می‌کند؛ معمولا به این صورت که توکن‌های جدید به عنوان پاداش به حساب تاییدکنندگان تراکنش‌ها اضافه می‌شود و از آنها بابت حمایت از شبکه، قدردانی می‌شود. مثلا کل تعداد بیت کوین‌های موجود، ۲۱ میلیون توکن است که هرچقدر تراکنش‌های بیشتری در بلاکچین بیت کوین تایید شوند، توکن‌های بیشتری هم آزاد خواهد شد.
اما این روند در مورد توکن XRP برعکس است. یعنی این رمزارز از قبل استخراج شده و دفتر کل XRP صد میلیارد واحد از این توکن را ایجاد کرده و به صورت دوره‌ای مقداری از آن را به موجودی در گردش اضافه کرده و در دسترس عموم قرار می‌دهد. کمپانی ریپل مالک بخشی از توکن‌های XRP موجود در بازار است و همین موضوع یک انگیزه برای کمپانی محسوب می‌شود که به رشد و موفقیت این رمزارز در طی زمان کمک کند. بخش دیگری از توکن‌های XRP در حالت ذخیره قرار دارد تا از طریق فروش، به تدریج در بازار توزیع شود.
شاید با خودتان فکر کنید که ممکن است کمپانی مقدار زیادی XRP را طی یک مرحله وارد بازار کرده و منجر به کاهش قیمت توکن‌های در گردش شود چون بخشی از ارزش هر رمزارز، کمیاب بودن آن نسبت به رقبا است. آقای تیم انکینگ، مدیرعامل شرکت Digital Capital Management در این باره می‌گوید:
کمپانی ریپل تلاش کرده تا بی اعتمادی مردم نسبت به رمزارز XRP را با انجام چندین مکانیسم کاهش دهد. این تفاوت بین ماین کردن و از قبل ساخته شدن می‌تواند دلیلی برای شکل‌گیری تعارض بین کمپانی ریپل و کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در سال ۲۰۲۰ باشد..
حالا که با رمزارز XRP آشنا شدیم و می‌دانیم که ریپل چیست باید مزیت‌ها و معایبی که این شبکه دارد را هم بدانیم تا اگر قصد استفاده از آن را به عنوان واسطه پرداخت داریم، با چشم کاملا باز این کار را انجام بدهیم.
مزایای ارز دیجیتال ریپل:
پراخت سریع با ریپل
فرآیند تایید تراکنش‌ها واقعا سریع انجام می‌شود. در مقایسه با بانک‌ها که برای انتقال پول چند روز زمان صرف می‌کنند یا بیت کوین که برای تایید از چند دقیقه تا چند ساعت زمان لازم دارد، شبکه ریپل فقط چهار تا پنج ثانیه زمان برای تایید تراکنش نیاز دارد. شگفت انگیز نیست؟
کارمزد بسیار پایین ریپل
کارمزد انجام تراکنش در شبکه ریپل فقط ۰.۰۰۰۰۱ از توکن XRP است که درصد ناچیزی از یک سِنت (یک صدم یک دلار) است.
شبکه تطبیق پذیر مبادلات
شبکه ریپل نه تنها تراکنش‌هایی که با استفاده از XRP انجام شده‌اند را پردازش می‌کند بلکه می‌توان از آن برای سایر ارزهای فیات (مثل دلار، یورو، ین و غیره) و رمزارزها هم استفاده کرد.
ریپل شبکه منتخب موسسات مالی بزرگ
شرکت‌های بزرگ هم می‌توانند از شبکه ریپل به عنوان پلتفرم پرداخت استفاده کنند. بعضی از مشتریان بزرگ این شبکه شامل Santander و Bank of America هستند که نشان می‌دهد ریپل در مقایسه با سایر رمزارزها مورد اقبال بیشتری از سوی شرکت‌ها قرار گرفته است.
معایب ارز دیجیتال ریپل
تا حدودی متمرکز بودن
یکی از دلایلی که رمزارزها محبوبیت چشمگیری پیدا کردند این بود که آنها غیرمتمرکز بودند و کنترل و نظارت بر آنها از دست بانک‌های بزرگ و دولت‌ها خارج شده بود. ریپل به دلیل داشتن لیست‌های مشخص از تاییدکنندگان، تا حدودی متمرکز محسوب شده که خلاف فلسفه تمرکززدایی ارزهای دیجیتال است.
موجودی عظیم از پیش ساخته شده
گرچه بخش اعظم موجودی ریپل که در بازار گردش نمی‌کند در حالت رزرو و ذخیره قرار دارد اما ممکن است حجم زیادی از این توکن‌ها یک‌باره و در زمان نامناسب وارد بازار شده و به ارزش توکن XRP لطمه وارد شود.
شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا علیه XRP
در دسامبر سال ۲۰۲۰ کمیسیون بورس آمریکا شکواییه‌ای را علیه کمپانی ریپل فایل کرد که محتوای آن این بود که چون تصمیم‌گیری در مورد زمان آزادسازی توکن‌های XRP در اختیار کمپانی ریپل است پس باید موجودی توکن‌ها به عنوان یک اوراق بهادار ثبت شود. کمپانی ریپل این اتهام را رد کرد.
با دانستن مزایا و معایب ریپل و XRP و نحوه کار آنها شاید تصمیم به خرید و استفاده از آنها گرفته باشید. پس باید نحوه استفاده از آنها و تهیه توکن XRP را بدانید.
نحوه استفاده از ریپل و XRP
می‌توانید از توکن XRP مانند هر رمزارز دیگری برای تراکنش یا برای یک سرمایه‌گذاری بالقوه استفاده کنید. همچنین شبکه ریپل را برای انجام انواع تراکنش‌ها مانند تبادل ارزهای فیات به کار ببرید. مثلا اگر می‌خواهید دلار آمریکا را به یورو تبدیل کنید، به جای انجام تبادل از طریق بانک یا صرافی، اول باید دلارهای خود را در شبکه ریپل به XRP تبدیل کرده و سپس از این XRPها برای خرید یورو استفاده کنید. این روش بسیار سریع‌تر و ارزان‌تر است و مجبور به پرداخت کارمزدهای بالا به بانک‌ها یا صرافی‌ها نیستید.
ما در این مطلب سعی کردیم یک چشم‌انداز جامع از این که ریپل چیست و چطور از توکن XRP استفاده کنید به شما بدهیم اما توصیه برای خریدن یا نخریدن این رمزارز بر عهده ما نیست. اگر با توجه به تعاریف بالا و تحقیقات بیشتر، به این نتیجه رسیدید که ریپل می‌تواند سیستم پرداخت موفقی در آینده باشد، پس توکن XRP هم ارزش خرید دارد. فقط این نکته را همیشه آویزه گوش خود کنید که فقط مقداری از دارایی خود را در بازارهای پر نوسان سرمایه‌گذاری کنید که با از دست دادن آن، تاثیر بدی بدر زندگی شما نداشته باشد.
سوالات متداول ارز دیجیتال ریپل
آیا می‌توان از ریپل برای تراکنش‌های ناشناس استفاده کرد؟
تراکنش‌های ریپل کاملا ناشناس نیستند چون در یک دفترکل عمومی به نام XRP Ledger ثبت می‌شوند. هرچند ریپل سطح بالایی از حریم شخصی را برای کاربر فراهم می‌کند به این صورت که کاربر می‌تواند آدرس‌های مختلف ایجاد کرده و اطلاعات شخصی خود را وارد نکند. همچنین تراکنش‌های ثبت شده در دفتر کل هیچ نشانه‌ای از هویت فردی که تراکنش را انجام داده، همراه خود ندارند.
آیا ریپل قانونی است؟
استفاده از ریپل و خرید و فروش XRP در بسیاری از کشورها قانونی است. اما در حالی که بعضی از کشورها با آغوش باز این رمزارزها استقبال می‌کنند، بعضی دیگر تصمیم می‌گیرند که محدودیت‌های شدیدی بر آنها اعمال کنند. پس وضعیت قانونی بودن این ارز در هر کشور به تصمیم‌گیری دولت آن کشور بستگی دارد.
آیا سرمایه‌گذاری در ریپل امن است؟
مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، همیشه سطوحی از ریسک در سرمایه‌گذاری در ریپل هم وجود دارد. بازار کریپتو بسیار پر نوسان است و قیمت توکن XRP می‌تواند به سرعت تغییر کند. پس بهتر است با تحقیق و در نظر گرفتن آستانه تحمل خود در برابر ریسک، برای سرمایه‌گذاری تصمیم‌گیری کنید. علاوه بر این، لازم است با قرار دادن توکن‌های خود در یک کیف پول امن، از آنها در برابر هک و سرقت، محافظت کنید.
