تحلیل سنتیمنتال یکی از داده‌های کلیدی در بازارهای مالی است که مستقیما بر نحوه ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی معامله‌گران اثر می‌گذارد؛ به همین دلیل، نمی‌توان تنها به تکنیکال و فاندامنتال تکیه کرد. تریدرها برای بالابردن نرخ موفقیت، نیاز دارند که بدانند جمع بازار دقیقاً چه احساسی نسبت به روند پیش‌رو دارد، این همان چیزی است که تحلیل سنتیمنتال ارائه می‌دهد. درک این احساسات، چشم‌انداز واضح‌تری از حرکات احتمالی قیمت می‌دهد و مشخص می‌کند تمایلات غالب فعالان بازار نسبت به یک دارایی، صعودی است یا نزولی.
اگر می‌خواهید بدانید این داده رفتاری چگونه مسیر آینده قیمت را تغییر می‌دهد و اصلا چطور می‌توان از آن در کنار ابزارهای دیگر برای ترید دقیق‌تر استفاده کرد، ادامه این مقاله را از دست ندهید.
تحلیل سنتیمنتال یا احساسات چیست؟
تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی ابزاری کاربردی و بسیار موثر برای تحلیل احساسات، رفتارها، نگرش‌ها و تصمیمات جمعی تریدرها در مواجهه با رفتار قیمت یک دارایی است. شما با آموزش تحلیل سنتیمنتال، می‌توانید به درک مناسبی در مورد احساسات بازار برسید. برای تصمیم‌گیری بر اساس سوگیری‌های احساسی، باورها یا خلق و خوهای غالب، معامله‌گران می‌توانند از این درک از روانشناسی جمعی بازار بهره‌مند شوند.
در فارکس، تحلیل احساسات نشان می‌دهد معامله‌گران نسبت به یک دارایی خوش‌بین‌اند یا بدبین؛ همین سوگیری‌های احساسی می‌تواند مسیر احتمالی قیمت را مشخص کند. زمانی که تحلیل تکنیکال و فاندامنتال قادر به توضیح برخی حرکات نیستند، سنتیمنت تصویر روان‌شناختی بازار را آشکار می‌کند و به معامله‌گر دید عمیق‌تری می‌دهد.
برای این که بهتر درک کنید، تحلیل سنتیمنتال چیست، به این مثال توجه کنید: اگر اکثر تریدرها روی یک نماد معاملاتی (مثلا یورو به دلار آمریکا)، معامله خرید (Buy) باز کنند، یعنی انتظار دارند جهت روند آتی آن نماد معاملاتی صعودی باشد.
برعکس، اگر اکثر معامله‌گران پوزیشن فروش (Sell ) باز کنند، یعنی دیدگاه کلی آنها به نزولی بودن (یا شدن) روند آتی قیمت اشاره دارد. همچنین، در صورتی که تعداد نظرات هر دو گروه (خریداران و فروشندگان) تقریبا مساوی باشد، می‌توان انتظار داشت روند بازار در حالت بی‌تصمیمی یا رنج قرار گیرد.
اهمیت تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی
روندها در بازار فارکس به همان اندازه که از داده‌های اقتصادی و رویدادهای خبری تاثیر می‌گیرند، احساسات انسانی نیز در تغییر جهت آنها دخیل هستند. وقتی بخش قابل‌توجهی از معامله‌گران دیدگاه مشترکی دارند، اقدامات جمعی آنها می‌تواند روند را شکل دهد یا بر نوسانات قیمت تأثیر بگذارد. بنابراین، آموزش تحلیل سنتیمنتال و گنجاندن آن در معاملات می‌تواند مزایای عمده‌ای داشته باشد و میزان موفقیت شما را افزایش دهد.
تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی ضمن این که دریچه‌ای منحصربه‌فرد را به روانشناسی بازار ارائه می‌دهد، اطلاعات دقیقی درباره میزان خوش‌بینی یا بدبینی معامله‌گران نسبت به یک ارز مشخص ارائه می‌دهد. این یک واقعیت است که احساسات معامله‌گران پیامدهای مادی در بازار دارد و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. بدون تردید، «احساسات» همیشه بازار را حرکت نمی‌دهد، اما می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا درک کنند که چرا بازار حرکت می‌کند و حرکت بعدی آن به کدام سو خواهد بود.
تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی همچون «پایه سوم»، یک «سه‌پایه» عمل می‌کند که دو پایه دیگر را «تحلیل فاندامنتال» و «تحلیل تکنیکال»، تشکیل می‌دهند. عدم توجه به هرکدام، یک نقص فنی بزرگ را به‌وجود می‌آورد که می‌تواند زیان‌های بزرگی را باعث شود.
مزایا و معایب تحلیل سنتیمنتال
اگر واقعا می‌خواهید بفهمید این نوع تحلیل چطور می‌تواند معاملاتتان را جلو ببرد و در چه شرایطی ممکن است شما را به اشتباه اندازد، لازم است به مزایا و معایبش آگاه باشید. در ادامه، تصویری شفاف از نقاط قوت و محدودیت‌های تحلیل سنتیمنتال پیش‌روی شما است تا بتوانید تصمیم بگیرید چه زمانی باید روی آن حساب کنید و چه زمانی نه.
مزایای تحلیل سنتیمنتال
- تشخیص روندهای بازار: تحلیل احساسات به معامله‌گران در درک تمایل بازار به صعود یا نزول، کمک می‌کند. معامله‌گران می‌توانند موقعیت‌های خود را با احساسات غالب بازار تطبیق دهند. احساسات مثبت معمولاً احتمال افزایش ارزش یک دارایی را بیشتر می‌کند و احساسات منفی نیز می‌تواند زمینه‌ساز افت قیمت باشد.
- تشخیص بازگشت‌های بازار: زمانی که جو بازار بیش از حد صعودی یا نزولی شود، ممکن است بازگشت قیمت در افق دید قرار گیرد؛ مثلا اگر تعداد زیادی از تریدرها با اعتماد زیادی وارد خرید شده باشند، احتمال اصلاح یا عقب‌نشینی قیمت بیشتر میشود.
- پیش‌بینی تغییرات بازار با رصد داده‌های رفتاری و خبری: با بررسی اخبار، واکنش‌های بازار، رفتار معامله‌گران و داده‌های احساسی منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی و منابع مختلف، می‌توان درک دقیقی از حالوهوای بازار پیدا کرد. این داده‌ها گاهی پیش از وقوع حرکت، تغییرات احتمالی را نشان می‌دهند و تصویر واضحی از رفتار جمعی معامله‌گران ارائه می‌دهند.
محدودیت‌ها یا معایب تحلیل احساسات
- خلق و خو و احساسات می‌توانند سریع تغییر کنند؛ بنابراین ممکن است نتایج هم ناگهانی تغییر کرده و شرایط دلخواه و مورد انتظار حاصل نشود.
- سیگنال‌های سنتیمنتال می‌توانند شامل داده‌های بی‌اهمیت یا گمراه‌کننده باشند، به‌ویژه وقتی که آنها را از رسانه‌های اجتماعی یا انجمن‌های عمومی و دیگر منابع غیرمعتبر دریافت می‌کنید.
- داده‌های سنتیمنتال به تنهایی کافی نیست و باید در کنار تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده شود.
- منبع موثق و دقیقی برای دسترسی به داده‌های معتبر وجود ندارد. منابع رایگان یک «جزء کوچک» از «کل تریدرهای آن نماد معاملاتی» بوده و غیر قابل اطمینان است.
- تحلیل‌های نامعتبر و گاها احساسی یا اطلاعات نادرست از سوی کسانی که دانش چندانی ندارند، می‌تواند بر نتایج آن تأثیر منفی بگذارد.
- ابزارهایی مانند گزارش COT، داده‌های گذشته را ارائه می‌دهند که برای تحلیل بازار در زمان آینده اعتبار چندانی ندارند.
- ارزش پایین احساسات خرده‌‌‌تریدرها و تضاد داده‌ها: احساسات معامله‌گران خرد همیشه بازتاب رفتار کل بازار نیست. ابزارهای مختلف نیز ممکن است سیگنال‌های متناقضی ارائه دهند.
ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل سنتیمنتال
ابزارهای و اندیکاتورهای مختلفی وجود دارد که معامله‌گران می‌توانند برای سنجش احساسات بازار از آنها استفاده کنند؛ بااین‌وجود، این ابزارها ممکن است که محدودیت‌های بسیاری داشته باشند که میزان تاثیر به نوع استفاده و دانش تحلیلی شما دارد. بهترین ابزارهای معروف برای تحلیل سنتیمنتال عبارت‌اند از:
- گزارش تعهد معامله‌گران (COT)
- اخبار و رسانه‌های اجتماعی
گزارش تعهد معامله‌گران (COT)
گزارش COT (مخفف عبارت Commitments of Traders)، یک تحلیل سنتیمنتال هفتگی و ابزاری مهم است که توسط معامله‌گران فارکس استفاده میشود. این گزارش هفتگی، توسط کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده (CFTC) منتشر میشود. جزئیاتی از پوزیشن‌های بانک‌های تجاری در مورد موقعیت‌های نگهداری‌شده توسط سفته‌بازان بزرگ مانند صندوق‌های پوشش ریسک ارائه می‌دهد. گزارش COT نشان می‌دهد که سفته‌بازان روی چه ارزهایی موقعیت خرید یا فروش فعال دارند.
این داده‌ها بیشتر برای تریدرهای روندی مناسب است تا با تحلیل این گزارش بتوانند به تغییرات احتمالی روند آتی در یک نماد معاملاتی پی ببرند و ایده‌های معاملاتی مناسبی به دست آورند.
اخبار و رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی به دقت آنچه را معامله‌گران به‌صورت آنلاین و در اخبار به اشتراک می‌گذارند، بررسی می‌کنند. برنامه‌های ویژه با هوش مصنوعی (AI)، بسیاری از پست‌های رسانه‌های اجتماعی، مقالات و تالارهای گفتگوی معامله‌گران را اسکن می‌کنند و بحث‌های مثبت یا منفی در مورد دارایی را مورد بررسی قرار می‌دهند.
این تحلیل آنی از احساسات جمعی معامله‌گران، کمک می‌کند پیش‌بینی کرد که بازار احتمالاً به کدام سمت حرکت خواهد کرد.
بهترین اندیکاتورهای تحلیل سنتیمنتال
- اندیکاتور CCI: اندیکاتور اعتماد مصرف‌کننده Consumer Confidence Index یا CCI، احساسات کلی مصرف‌کننده را در مورد اقتصاد اندازه‌گیری می‌کند.
- اندیکاتور Fear and Greed: اندیکاتور ترس و طمع یک شاخص ترکیبی از CNN است که احساسات بازار را در مقیاسی از ترس شدید تا طمع شدید، بر اساس عوامل مختلف، اندازه‌گیری می‌کند. سطوح بالای طمع اغلب نشان‌دهنده اوج بازار است و سطوح بالای ترس نشان‌دهنده فرصت‌های مناسب برای خرید.
- اندیکاتور Market Volatility Index: اندیکاتور نوسان بازار (VIX) که با نام شاخص ترس شناخته میشود، انتظارات بازار را از نوسانات آینده بر اساس قیمت‌گذاری اختیار معامله اندازه‌گیری می‌کند.
- اندیکاتور MOVE: نوسانات ضمنی آپشن‌های خزانه‌داری ایالات متحده را اندازه‌گیری می‌کند و منعکس‌کننده احساسات مربوط به نوسانات نرخ بهره و ثبات بازار اوراق قرضه است.
- اندیکاتور BPI: شاخص درصد صعودی (Bullish Percentage Index)، درصد سهام در یک شاخص خاص را نشان می‌دهد که مانند سیگنال‌های خرید بر اساس نمودارهای نقطه‌ای و رقمی، عمل می‌کند. BPI بالا (معمولاً بالای 70٪) نشان‌دهنده احساسات صعودی قوی است، درحالی‌که BPI پایین (زیر 30٪) نشان‌دهنده احساسات نزولی است.
اندیکاتورهای حجم به عنوان ابزارهای کمکی
همچنین، از اندیکاتورهای ارائه‌دهنده «میزان حجم معاملات» نیز می‌توانید استفاده کنید که مهم‌ترین و کاربردی‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- میانگین‌های متحرک: با استفاده از مووینگ اوریج‌ها (مثلاً ۵۰ روزه یا ۲۰۰ روزه)، تحلیل روندها می‌تواند دیدی کلی از احساسات بازار ارائه دهد.
- اندیکاتور قدرت نسبی (RSI): این اندیکاتور سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند و نشان می‌دهد که آیا یک دارایی در وضعیت «اشباع خرید» یا «اشباع فروش» قرار دارد که منعکس کننده احساسات معامله‌گران است.
- اندیکاتور OBV: اندیکاتور OBV قیمت و حجم را با هم ترکیب می‌کند تا نشان دهد که حجم چگونه بر روند قیمت تأثیر می‌گذارد.
- اندیکاتور Accumulation/Distribution Line: اندیکاتور خط انباشت/توزیع، جریان تجمعی پول به داخل و خارج نماد معاملاتی را اندازه‌گیری می‌کند و نشان‌دهنده احساسات است.
- اندیکاتور Smart Money Index: اندیکاتور SMI یا پول هوشمند، جریان وجوه به داخل و خارج از بازار را ردیابی می‌کند و رفتار معامله‌گران سازمانی را (پول هوشمند، بازارسازها، بزرگان بازار) منعکس می‌کند. افزایش SMI نشان دهنده خوش‌بیی است و کاهش SMI می‌تواند نشان‌دهنده احساسات نزولی باشد.
تفاوت تحلیل سنتیمنتال با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال
اگر بخواهید ساده و سریع تفاوت این سه نوع تحلیل را درک کنید:
- تحلیل تکنیکال رفتار قیمت را از دل الگوها و سابقهٔ بازار استخراج می‌کند.
- تحلیل فاندامنتال روندهای اقتصادی را مبنای پیش‌بینی می‌گذارد.
- تحلیل سنتیمنتال به احساسات و رفتار معامله‌گران توجه دارد.
حال به جدول مقایسه تحلیل سنتیمنتال، تکنیکال و فاندامنتال توجه کنید:
| ویژگی‌ها | تحلیل سنتیمنتال | تحلیل تکنیکال | تحلیل فاندامنتال |
|---|---|---|---|
| تمرکز اصلی | احساسات و رفتار معامله‌گران | حرکت قیمت و الگوها | اقتصاد، اخبار و شاخص‌ها |
| نوع داده | ذهنی، رفتاری، غیرمستقیم | قیمت، حجم، الگوها | اقتصادی و مالی |
| منبع داده | رسانه‌ها، COT، شبکه‌های اجتماعی | چارت و تاریخچه قیمت | نرخ بهره، GDP و تورم |
| دقت | متغیر و پرنوسان | متوسط تا بالا | بالا (در بلندمدت) |
| افق زمانی | کوتاه‌مدت و میان‌مدت | همه تایم فریم‌ها | بلندمدت |
| کاربرد مناسب | تشخیص حالوهوای بازار | ورود/خروج دقیق | تعیین جهت کلی اقتصاد |
| محدودیت‌ها | نبود منبع معتبر، تغییر سریع احساسات | نیاز به تجربه | تاخیر در اثرگذاری |
| مناسب برای | تریدرهای احساسی‌محور و روندی | همه سبک‌ها | سوئینگ و پوزیشن تریدرها |
تحلیل سنتیمنتال
در تحلیل سنتیمنتال، احساسات معامله‌گران نسبت به روند آتی قیمت بررسی و تحلیل میشود اما مشکل‌ترین بخش، آن است که هیچ‌گونه منبع معتبری برای ارائه داده‌های دقیق وجود ندارد تا شما با اتکا به آن اطلاعات بتوانید تصمیم‌گیری قاطع و مطمئنی را داشته باشید. اما زمان مناسب استفاده از تحلیل سنتیمنتال چه موقع است؟
- بازار تحت تأثیر اخبار ناگهانی است.
- می‌خواهید بدانید اکثریت معامله‌گران چه فکری می‌کنند.
- زمانی که حجم احساسات، جهت کوتاه‌مدت قیمت را تغییر می‌دهد.
تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال روی حرکات قیمت تمرکز دارد. این تحلیل براساس شواهدی از تکرار الگوهای معاملاتی در گذشته چارت، داده‌هایی را ارائه می‌کند تا سطح آگاهی شما را به‌قدری افزایش دهد که بتوانید وضعیت آینده قیمت را پیش‌بینی کنید و برای ورود به معامله در نقاط مناسب احتمالی تصمیم بگیرید. اما چه زمانی از تحلیل تکنیکال استفاده کنیم؟
- نیازمند زمان‌بندی دقیق هستیم
- یافتن نقاط ورود، خروج و حد ضرر
- در سبک‌هایی مثل اسکالپ، روزانه و سوئینگ
تحلیل فاندامنتال
شاید بتوان گفت که یکی از بهترین و صادق‌ترین تحلیل‌ها در بازارهای مالی، تحلیل فاندامنتال است که در مقایسه با دو تحلیل دیگر داده‌هایی به مراتب صحیح‌تر و کاربردی‌تر را ارائه می‌دهد. بااین‌حال به دلیل این که به احتمال تغییرات قیمتی در بلندمدت اشاره می‌کند، برای تریدرهای اسکالپر تا روزانه (که نهایتا تا پایان روز معاملات خود را می‌بندند)، کارایی چندانی ندارد. چه زمانی از تحلیل فاندامنتال استفاده کنیم؟
- جهت بزرگ‌تر و بلندمدت بازار اهمیت دارد
- تحلیل رویدادهای کلان اقتصادی
- درک دلایل حرکت‌های مهم قیمت
هر سه تحلیل نقش جداگانه‌ای دارند، هیچ‌کدام به‌تنهایی کافی نیستند و این ترکیب آنها است که تصویر واقعی‌تری از بازار می‌سازد.
کاربردهای تحلیل سنتیمنتال
این که تحلیل سنتیمنتال را به‌عنوان بخشی از استراتژی کلی معاملات خود در نظر بگیرید، ایده بسیار خوبی است. اگرچه احساسات نباید تنها عامل محرک معاملات باشد، اما آگاهی از تغییرات حال و هوای بازار می‌تواند زمینه‌های ارزشمندی را فراهم آورد. در ادامه به برخی از کاربردهای تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی اشاره می‌کنیم:
تایید روندهای قیمتی
تحلیل سنتیمنتال می‌تواند به تایید یا رد روندهای قیمتی موجود کمک کند. وقتی احساسات عمومی به سمت خرید متمایل است و قیمت‌ها در حال افزایش هستند، می‌تواند نشان‌دهنده ادامه روند صعودی باشد. برعکس، اگر احساسات به سمت فروش تغییر کند درحالی‌که قیمت‌ها در حال افزایش هستند، ممکن است نشان‌دهنده ضعف در روند باشد.
فرضا اگر 70% بازار روی خرید متمرکز و ساختار تکنیکال هم صعودی باشد، احتمال ادامه روند تقویت میشود.
شناسایی نقاط بازگشت
وقتی احساسات به سطوح بسیار بالایی می‌رسد، می‌تواند نشان‌دهنده بازگشت قریب‌الوقوع قیمت باشد. به‌عنوان مثال، اگر 80% از معامله‌گران در یک جهت قرار گرفته باشند، ممکن است نشان دهد که بازار در شرف حرکت در خلاف جهت آن روند است.
معاملات معکوس
معامله‌گران باتجربه‌تر گاهی اوقات برخلاف آنچه بازار فکر می‌کند عمل می‌کنند. مثلا اگر تحلیل نشان دهد که همه، دیدگاه‌های بسیار امیدوارانه‌ای نسبت به یک ارز دارند، یک معامله‌گر ممکن است که خلاف جهت شرط‌بندی کند و در قیمت‌های بالا بفروشد.
آنها معتقدند که قیمت‌ها اغلب پس از رسیدن به نقطه اوج یک طرف، جهت خود را تغییر می‌دهند. ردیابی زمانی که احساسات به نقاط مکث خوش‌بینی یا بدبینی شدید می‌رسند، به این معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط معکوس احتمالی را پیدا کنند و برخلاف نظر عموم، معامله سودآوری داشته باشند.
مدیریت ریسک
توجه به احساسات به معامله‌گران کمک می‌کند تا انتخاب‌های عاقلانه‌تری داشته باشند. اگر احساسات در یک جهت بیش از حد قوی شود، این هشدار می‌دهد که با احتیاط پیش بروند و صرفاً بر اساس احساسات شدید فعلی شرط‌بندی نکنند.
دانستن اینکه چه زمانی خیل معامله‌گران تحت تأثیر قرار می‌گیرند به این معنی است که تریدرها می‌توانند از ورود به موقعیت‌ها، صرفاً به این دلیل که دیگران هیجان‌زده یا نگران به نظر می‌رسند، خودداری کنند. در چنین مواقعی مدیریت ریسک و احتیاط به کمک آنها می‌شتابد تا این که صرفاً به احساسات بیش از حد داغ بازار واکنش نشان دهند.
تحلیل رفتار جمعی
انسان‌ها به طور طبیعی تمایل به تقلید از رفتار دیگران دارند. بنابراین، تحلیل احساسات می‌تواند به ما در درک نحوه تفکر سایر معامله‌گران و چگونگی تأثیر این تفکر بر حرکات قیمت کمک کند. این امر به ویژه در شرایط بی‌ثبات بودن بازار، جایی که احساسات می‌توانند به سرعت تغییر کنند، بسیار مهم است.
تنظیم استراتژی‌های معاملاتی
با استفاده از تحلیل احساسات، معامله‌گران می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی خود را بر اساس احساسات بازار تنظیم کنند. به عنوان مثال، اگر احساسات به شدت به سمت فروش متمایل باشد، یک معامله‌گر ممکن است تصمیم بگیرد موقعیت‌های خرید (long) خود را کاهش دهد یا حتی در فروش استقراضی (short) شرکت کند.
سوالات متداول آموزش تحلیل سنتیمنتال
تحلیل سنتیمنتال چیست و چگونه کار می‌کند؟
تحلیل سنتیمنتال در بازارهای مالی نشان‌دهنده احساس و جهت‌گیری کلی معامله‌گران نسبت به آینده قیمت است. وقتی اکثریت خوش‌بین یا بدبین می‌شوند، قیمت هم معمولا در همان جهت حرکت می‌کند.
آیا تحلیل سنتیمنتال در همه بازارها کاربرد دارد؟
بله؛ مانند تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، یک رکن اصلی در همه‌ی بازارهای مالی محسوب میشود.
آیا می‌توان تنها با تحلیل سنتیمنتال سود قطعی داشت؟
خیر؛ چون فقط تعداد معاملات را می‌بینیم نه حجم واقعی‌شان را و این پارامتر یک جزء از کل اجزا محسوب میشود. برای تصمیم‌گیری دقیق باید سنتیمنت را در کنار حجم و ابزارهای دیگر استفاده کرد.
بهترین ابزار برای تحلیل سنتیمنتال کدام است؟
گزارش COT و اخبار بازارهای مالی که برنامه اعلام آنها را می‌توانید در سایت فارکس فکتوری یا ایران بروکر مشاهده کنید. همچنین، بخش تحلیل روزانه نمادهای مختلف در ایران بروکر به همراه استفاده از اندیکاتورهای CCI ,VIX ,Fear and Greed و البته RSI به شما کمک می‌کنند تا بتوانید تحلیل سنتیمنتال را دقیق‌تر و کاربردی‌تر انجام دهید.
نظرات کاربران