کشورهای بریکس، از جمله روسیه، چین و هند، در حال اجرای طرحی بلندپروازانه برای کاهش تسلط دلار آمریکا در تجارت بینالمللی با ترویج استفاده از ارزهای محلی خود هستند. این استراتژی که عمدتاً توسط چین هدایت میشود، شامل تشویق کشورهایی مانند عربستان سعودی، پاکستان، روسیه، هند و کشورهای مختلف آفریقایی برای انتقال از دلار آمریکا به ارزهای محلی مانند یوان چین برای تسویهحسابهای تجاری دوجانبه است.
نفوذ چین در این ابتکار فراتر از همسایگان خود است و پویایی تجارت جهانی را تغییر میدهد. روسیه در تلاش خود برای دور زدن تحریمهای آمریکا، نفت خام را با نرخهای تخفیفی به کشورهای درحالتوسعه عرضه میکند و درخواست پرداخت به یوان چین یا روبل روسیه را دارد. در همین حال، هند نیز از استفاده از روپیه هند در قراردادهای تجاری خود با کشورهایی مانند امارات حمایت میکند.
هدف این فشار کشورهای بریکس به چالش کشیدن هژمونی دلار آمریکا در تجارت جهانی است. بااینحال، موفقیت این طرح به دلیل پویایی داخلی و ژئوپلیتیک منطقهای در گروه بریکس پیچیده است. احساس رقابت و اختلاف، بهویژه بین هند و چین وجود دارد. هند ترویج یوان توسط چین را تهدیدی برای حاکمیت مالی خود و تلاشی برای تسلط چین بر مالی جهانی میداند. تنشهای تاریخی و اختلافات مرزی بین این دو ملت این مسائل را تشدید میکند و سیاست داخلی اغلب این درگیریها را تشدید میکند.
علاوه بر این، جاهطلبیهای کشورهای بریکس با سیاستهای منطقهای درهمآمیخته است. نگرانی هند با تلاش روسیه برای واردکردن پاکستان، رقیب تاریخی هند، در ائتلاف بریکس تشدید شده است. چنین اقداماتی میتواند روابط هند و روسیه را تیره کند و اختلافات درون بریکس را برجسته کند. اختلافات داخلی این گروه فراتر از اختلافنظرهای استراتژیک است و منعکسکننده رقابت عمیقتر برای نفوذ منطقهای است.
باتوجهبه این پیچیدگیها، این سؤال مطرح میشود که آیا این کشورها واقعاً میتوانند برای به چالش کشیدن سلطه دلار آمریکا متحد شوند؟ برنامههای متفاوت و بیاعتمادی متقابل در بریکس این هدف را چالشبرانگیز میکند؛ بنابراین، آرزو برای ارتقای ارزهای محلی بهعنوان رسانههای غالب در تجارت جهانی، بیشتر یک مانور ژئوپلیتیکی است تا یک استراتژی اقتصادی منسجم.
تضادهای ذاتی و پیگیری منافع ملی در داخل بریکس نشان میدهد که دلار آمریکا همچنان ارز اصلی تجارت جهانی در آینده قابلپیشبینی خواهد بود. چشمانداز بریکس برای رقابت با دلار با ارزهای محلی، در حال حاضر، بیشتر شبیه یک جاهطلبی محقق نشده به نظر میرسد.
نظرات کاربران