این مقاله را سیلوَن سورل نوشته است و در تاریخ 21 فوریه 2023 با عنوانِ «چرا دولتها هرگز نمیتوانند با قطع اینترنت بیتکوین را مسدود کنند؟» در وبسایت اینبیتکوینویتراست منتشر شده است. وبسایت ایرانبروکر ترجمۀ آن را برای اولینبار و بهصورت کامل ارائه میدهد.
بیتکوین بدون اینترنت هم به حیات خود ادامه خواهد داد، اما احتمالاً به شیوهای متفاوت از سیستم فعلیاش…
در اینجا قصد دارم از احتمالِ پایان کار بیتکوین بگویم. ابتدای سال 2023، در مقالهای به مرگ بیتکوین پرداختم و با فهرستکردن ادعاهایی که در اینباره میشود، توضیح دادم که چرا بیتکوین میماند و برخلاف 90 درصد از رمزارزهایی که از سال 2014 تا به امروز درگذشتهاند، به حیات خود ادامه خواهد داد.
رویهمرفته، 471 رمزارز ریق رحمت را سرکشیدهاند. جای شگفتی است که مخالفان بیتکوین همچنان بر طبل مرگ بیتکوین میکوبند؛ حال آنکه که بیتکوین حیّوحاضر است و تاریخ آن اعلامیههای ترحیم دیگر گذشته.
احتمالاً شما هم همان انتقادات همیشگی و کاذب را بارها شنیده باشید: «بیتکوین یک طرح پانزی است»، «بیتکوین بلایِ جانِ محیطِ زیست است»، «بیتکوین تنها در فعالیتهای غیرقانونی بهکار میرود»…
ممکن است تصور کنید که دارم حرفهای تکراری میزنم امّا، بهخاطرِ حرفهای تکراریِ مخالفان بیتکوین است که مجبور میشوم، اغلب برای تازهواردان این عرصه، همین حرفها را تکرار کنم. اگرچه ممکن است عدهای فهمیده باشند که افرادِ قدرتمندِ حاضر در رأسِ نظام فعلی قصد دارند، به هر قیمتی که شده، روایت خودشان را به کرسی بنشانند و از نظام کنونی دفاع کنند، اما هنوز افرادی هستند که سؤالاتی دارند و بهندرت چشمانشان به نقائصِ نظام فعلی باز میشود.
فهمیدن این نکته که تا چه اندازه باید به دیگران کمک کرد، همیشه آسان نیست. اما در این راه تمام توشوتوانم را به کار میگیریم.
در این مقاله میکوشم به انتقادی از بیتکوین پاسخ دهم که، پس از مدتی، اخیراً دوباره مطرح شده و مخالفان بهندرت روی آن مانور میدهند. طبق این انتقاد، گفته میشود که دولتها میتوانند بهمنظور انسداد کامل سیستم بیتکوین اینترنت را قطع کنند…
طبق نظر کسانی که این ادعا را طرح میکنند، با قطع اینترنت شبکۀ بیتکوین دیگر نمیتواند به حیات خود ادامه دهد.
سؤال کلیتری از دل این انتقاد بیرون میآید: در صورت قطع کاملِ اینترنت، بیتکوین چگونه میتواند به بقای خود ادامه دهد؟
پیش از آنکه به کندوکاوِ دقیق این مسئله بپردازم، لازم است خاطرنشان کنم که احتمال وقوع چنین پیشامدی بسیار بعید است. در واقع، مخالفان بیتکوین باید بدانند که اینترنت چیزی نیست که بشود مانند یک چراغ خاموشش کرد یا سرور کامپوتریِ منفکی نیست که بتوان از کارش انداخت. قطع کامل اینترنت نیازمندِ همکاری و هماهنگی تمام کشورهای جهان است. کشورهای عضو گروه 20 برای توافق بر سر حداقل مالیات بر سود شرکتهایِ چندملیتی هم با دشواریهای فراوانی مواجهند و نمیتوانند کامل به توافق برسند. همیشه کشوری هست که دست روی فرصتی بگذارد و سعی کند از آن منفعت کسب کند. باید نظریۀ مشهور بازیها را به این دست از مخالفانِ بیتکوین یادآوری کنیم.
از سوی دیگر، نظام مالی و پولیِ کنونی بدون اینترنت دوام نخواهد آورد. گذشته از نظام مالی و پولی، نظامهای دیگری که عملکرد صحیحِ جوامع ما را تضمین میکنند نیز، همگی فرومیپاشند. رعب و وحشت همهجا را فرا خواهد گرفت. در چنین شرایطی، افرادی که ثروت خود را در قالب بیتکوین ذخیره کردهاند، ازقضا، مزیت بیشتری در این سناریو خواهند داشت؛ چراکه میتوانند از دارایی خود محافظت کنند.
اما کسانی که صرفاً از نظام کنونی ارتزاق کردهاند، منابعشان قطع میشود؛ چراکه دیگر نمیتوانند داراییهایشان را از بانک بیرون بکشند. بله، در چنین شرایطی، با قطعشدنِ سرورهایِ متمرکز بانکی، دیگر نمیتوانید پول خود را از بانکها برداشت کنید. بدین ترتیب، میتوان گفت که قطع کامل اینترنت، بیش از همه، به نظامِ کنونی آسیب خواهد رساند.
اگر اینترنت جهانی به هر دلیلی قطع شود، چه توسط دولت قطع شود و چه بهخاطر قطعی برقِ ناشی از فاجعهای باشد، دسترسی به شبکۀ بیتکوین و انجام تراکنش، احتمالاً آخرین چیزی است که به ذهنتان خطور میکند.
اتفاقاً برعکس، چون خاطرتان جمع است که جای ثروتتان در شبکۀ بیتکوین امنوامان است، لذا مطمئن خواهید بود که باز هم میتوانید، دیر یا زود، به شبکۀ بیتکوین متصل شوید. اما در شرایطی که نظام فعلی حاکم باشد، اگر فاجعهای موجب قطع کامل اینترنت شود، مثلاً هولوکاست هستهای رخ دهد، در اینصورت مُدام دلنگران خواهید بود که نکند دولت پولتان را برای بازسازی ویرانیهای این فاجعه تصرّف کند.
باز برگردیم سر بیتکوین.
وقتی بیتکوین دارید، در واقع دارید ثروتتان را با خود حمل میکنید و عبارت سید (Seed) را خودتان میدانید. جای ثروتتان در خفای ذهنتان امن است. به هر حال، دیر یا زود، باز هم میتوانید تراکنش انجام دهید. اما از آنجایی که اینترنت قطع شده، به دنبال راهکار دیگری خواهید گشت.
پرسش مهمی که پیش میآید این است که هنگام انجام تراکنش در شبکۀ بیتکوین عملاً چه اتفاقی میافتد. در واقع، تنها لازم است دادههایی به نودهای شبکه ارسال کنید. اهمیت دادهها در همین است.
سالها پیش، بلاکاستریم (Blockstream) راهکاری را در دست توسعه قرار داده که به شما امکان میدهد تا بینیاز از اینترنت، نود خودتان را روی شبکۀ بیتکوین اجرا کنید و بدین منظور، از اتصال ماهوارهای استفاده میکند. برخورداری از این تکنولوژی در چنین شرایطی بسیار کارآمد خواهد بود.
علاوهبر این، باز هم میتوانیم از راهکارهای دیگری مثل ارسال دادهها از طریق پیامک استفاده کنیم و به شبکۀ بیتکوین متصل شویم. همین راهکار در آفریقا در دست توسعه قرار دارد؛ چراکه اینترنت در آفریقا چندان پایدار نیست و توسعۀ این روش میتواند دسترسی مردم را به شبکۀ بیتکوین تقویت کند.
قبلاً، در میانۀ سال 2022، از پروژۀ مانچاکورا (Manchakura) گفتم. این پروژۀ نوآورانه امکانی برای بیتکوین فرآهم آورده که بتواند از طریق شبکۀ جیاسام (GSM) ارسال و دریافت شود. این پروژه برای کشورهای آفریقاییِ غنا، کنیا، مالاوی، نامبیا، نیجریه، آفریقای جنوبی و اوگاندا طراحی شده است.
البته این پروژه هنوز در ابتدای راه است و امید آن میرود که بهمحض توسعه، کشورهای بیشتری را پوشش دهد.
«وقتی اینترنت و اسمارتفونی در کار نباشد، باز هم میتوانیم از بیتکوین استفاده کنیم (*).»
اگرچه این پروژه هنوز اول راه است، اما به هر حال میتواند ضعف اینترنت را در برخی از مناطق جبران کند و راهکاری است که در صورت قطع کامل اینترنت به کار میآید. واضح است که در صورت وقوع هولوکاست هستهای ماجرا متفاوت میشود، اما در آنصورت، نهتنها شبکۀ بیتکوین، بلکه هیچ سرویس دیگری هم نمیتواند کار کند.
راهکارهای دیگری هم برای انتقال دادهها وجود دارد؛ راهکارهایی مانند انتقال دادهها از طریق امواج رادیویی و اسنیکرنت. اسنیکرنت (Sneakernet) روشی برای انتقال دادههاست که از طریق تجهیزات جانبیای مانند کلیدهای یواسبی یا هاردهای اکسترنال و بینیاز از شبکۀ کامپیوتری انجام میشود.
تمامی این راهکارها میتوانند انجام تراکنشهای بیتکوینی را در شرایط بحرانی ممکن سازند. اگرچه ایدهآل نیستند، اما دستکم ممکن هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله بیت کوین بدون اینترنت را بخوانید.
سؤال مهم دیگری که در چنین شرایطی به ذهن خطور میکند این است که در صورت قطعِ طولانیمدت و گستردۀ اینترنت، آیا میتوانیم از چنین تراکنشهایی در نظام بانکیِ کنونی هم استفاده کنیم؟ از نظر من خیر. چراکه سیستم بانکیِ کنونی پیچیدهتر از آن است که بتواند برای ارسال و دریافت دادهها از تکنولوژی یواساسدی (USSD) یا اسنیکرنت استفاده کند.
اگر قدمی جلوتر بروید، مشاهده خواهید کرد که قطع اینترنت جهانی در بلندمدت به نفع بیتکوین تمام خواهد شد. این تنها مزیت و انعطافپذیریِ بیتکوین نسبت به نظام مالی و پولی فعلی است.
سرانجام، میتوانید خاطرجمع باشید که دولتها برای حمله به بیتکوین به این حربه متوسّل نخواهند شد؛ چراکه دودش بیشتر به چشم مخالفان بیتکوین خواهد رفت.