بر اساس داده‌ها، روز دوشنبه ۱۶ سپتامبر، یوان چین به قوی‌ترین سطح خود در ۹ سال گذشته در برابر دلار آمریکا رسید و با نرخ ۷.۱۱۸ به ازای هر دلار معامله شد.
در همین حال، ارزش یوان در برابر سایر ارزهای اصلی به شدت افت کرده و این موضوع زنگ خطر را از هند تا مکزیک به صدا درآورده است. با این حال، این روند نه یک اتفاق غیرمنتظره، بلکه دقیقاً همان چیزی است که پکن درحال‌حاضر به دنبال آن است؛ اقدامی که بزرگ‌ترین شرکای تجاری چین را خشمگین کرده است.
یوان از ابتدای سال تاکنون حدود ۳٪ در برابر دلار تقویت شده، اما در برابر یورو بیش از ۱۰٪، در برابر پوند ۵٪ و در برابر ین ژاپن ۳٪ سقوط کرده است. این واگرایی باعث شده صادرات چین در خارج از آمریکا به‌طور چشمگیری ارزان شود، درست در زمانی که صادرات به آمریکا همچنان در حال کاهش است.
طبق داده‌های گمرکی چین، سهم صادرات این کشور به ایالات متحده در ماه آگوست به کمتر از ۱۰٪ رسید، در حالی که سال گذشته حدود ۱۵٪ بود. در عوض، صادرات به اروپا، آفریقا، آمریکای لاتین و آسیای جنوب شرقی به سرعت در حال رشد است.
بانک خلق چین (PBOC) برخلاف فدرال رزرو آمریکا (Federal Reserve) که احتمالاً این هفته نرخ بهره را کاهش خواهد داد، از این اقدام خودداری کرده است. طبق ابزار FedWatch متعلق به گروه CME، بازارها با ۹۴.۲٪ احتمال انتظار کاهش ۰.۲۵ واحد درصدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو را دارند.
این تصمیم می‌تواند اختلاف بازدهی اوراق بدهی چین و آمریکا را کاهش دهد و همزمان تقاضا برای دارایی‌های چینی را افزایش دهد، چراکه سرمایه‌گذاران جهانی در حال چرخش به سمت بازارهای نوظهور هستند.
اما پکن در موقعیتی دشوار قرار دارد. شاخص CSI 300 از ماه سپتامبر تاکنون ۴۳٪ رشد کرده است؛ رشدی که عمدتاً ناشی از خریدهای دولتی و ورود سرمایه‌های خرد به دلیل نرخ‌های پایین سپرده بوده است. هرگونه سیاست انبساطی بیشتر می‌تواند به شکل‌گیری یک حباب تمام‌عیار در بورس منجر شود.
تینگ لو (Ting Lu)، اقتصاددان ارشد چین در مؤسسه نومورا (Nomura)، تأکید می‌کند که بانک مرکزی میان دو راهی گرفتار شده است:
از یک سو تشدید حباب سهام و از سوی دیگر تشدید رکود اقتصادی.
او معتقد است اگر بازار کمی آرام بگیرد، شاید شاهد کاهش ۱۰ واحد پایه‌ای نرخ بهره در هفته‌های آینده باشیم.
در عوض، بانک مرکزی چین با تعیین نرخ میانی روزانه قوی‌تر، عملاً در حال هدایت تدریجی یوان به سمت افزایش ارزش است. روز دوشنبه نرخ میانی در سطح ۷.۱۰۵۶ تعیین شد که قوی‌ترین رقم از نوامبر سال گذشته محسوب میشود.
تامی شی (Tommy Xie)، رئیس بخش تحقیقات کلان آسیا در بانک OCBC، می‌گوید:
یوان از یک دوره طولانی ثبات به سمت روندی کنترل‌شده و افزایشی حرکت کرده است.
او پیش‌بینی می‌کند یوان تا پایان سال به ۷.۰۸ در برابر دلار برسد.
این موضوع برخلاف پیش‌بینی اکثر اقتصاددانان در ابتدای سال جاری است که انتظار داشتند چین برای مقابله با تعرفه‌های آمریکا، ارزش یوان را کاهش دهد. حتی گلدمن ساکس (Goldman Sachs) نیز اعلام کرده که این سیاست می‌تواند نوعی اقدام حسن نیت در برابر کاخ سفید ترامپ باشد. این بانک پیش‌بینی می‌کند یوان داخلی تا پایان سال به ۷.۰ برسد.
درحالی‌که نرخ یوان در برابر دلار تثبیت شده، سقوط ارزش آن در برابر سایر ارزها موجب واکنش تند شرکای تجاری شده است. تیانچن شو (Tianchen Xu)، اقتصاددان ارشد در اکونومیست (Economist Intelligence Unit)، می‌گوید:
تفاوت میان تقویت یوان در برابر دلار و تضعیف آن در برابر سایر ارزها عمدتاً ناشی از ضعف کم‌سابقه دلار است.
او توضیح داد که این وضعیت به صادرات چین کمک می‌کند تا وابستگی خود به بازار آمریکا را کاهش داده و در بازارهای غیردلاری فروش بیشتری داشته باشند.
بااین‌حال، همه از این روند راضی نیستند. لری هو (Larry Hu)، اقتصاددان ارشد در مک‌کواری (Macquarie)، می‌گوید نرخ واقعی موثر یوان (که با تورم تعدیل میشود) اکنون در ضعیف‌ترین سطح خود از دسامبر ۲۰۱۱ قرار دارد. به این معنا که کالاهای چینی تقریباً در همه بازارها به جز آمریکا ارزان‌تر شده‌اند و همین امر مازاد تجاری چین با سایر کشورها را افزایش داده است.
هند که بیشترین آسیب را دیده، در هشت ماه نخست سال جاری با چین ۷۷.۷ میلیارد دلار کسری تجاری ثبت کرده که نسبت به سال گذشته ۱۶٪ بیشتر است. دهلی نو اکنون خواستار اقدام فوری بلوک بریکس (BRICS) شده است. در مکزیک نیز دولت در حال بررسی افزایش تعرفه واردات خودروهای آسیایی از ۲۰٪ به ۵۰٪ است؛ اقدامی که آشکارا چین را هدف قرار داده است.
استفان جن (Stephen Jen)، مدیر مؤسسه Eurizon SLJ Capital، این اقدام چین را کاهش ارزش فرصت‌طلبانه خواند و افزود:
اگر پکن یک نرخ ارز متعادل‌تر و کمتر تهاجمی را دنبال کند، می‌تواند حسن‌نیت بیشتری از سوی جامعه جهانی کسب کند.
به عبارت دیگر، موج مخالفت جهانی در برابر سیاست‌های ارزی چین در حال شکل‌گیری است و پکن کاملاً از آن آگاه است.
نظرات کاربران