کارمزد تراکنش بیت کوین (Bitcoin Transaction Fee) چیست؟ | چرا کارمزد تراکنش بیت کوین بالاست؟

مریم احسانی
کارمزد تراکنش بیت کوین

احتمالا می‌دانید که برای استفاده از شبکه بیت کوین باید هزینه‌ای پرداخت کنید اما به نظر شما چرا هر تراکنش ممکن است هزینه بالایی داشته باشد؟ کارمزد تراکنش بیت کوین چقدر است؟

اگر قصد انجام تراکنش بیت کوین را داشته باشید باید بدانید که هر تراکنش با کارمزد تراکنش بیت کوین همراه است. این کارمزد در شبکه بیت کوین به استخراج‌کنندگانی پرداخت می‌شود که مسئولیت حفظ شبکه را به عهده دارند، تراکنش‌‌ها را پردازش می‌کنند و شبکه را جریان می‌دهند و مهم‌تر از همه امنیت آن را حفظ می‌کنند.

گاهی‌اوقات کارمزد شبکه بیت کوین می‌تواند بسیار زیاد باشد. با وجود اینکه کارمزد تراکنش بیت کوین برای مدت‌های طولانی می‌تواند ثابت بماند اما به‌هرحال فعالیت شدید در شبکه بیت کوین می‌تواند باعث افزایش آن‌ها شود. برای مثال در اواخر سال ۲۰۲۲، کارمزد تراکنش بیت کوین تا ۲۵ دلار در هر تراکنش افزایش یافت.

کارمزد تراکنش بیت کوین چیست؟

همان‌طور که می‌دانید انتقال ارزش/مبلغ از طریق تراکنش‌های ثبت‌شده در دفتر کل بلاکچین بیت کوین انجام می‌شود. تمام این تراکنش‌ها که در بلاکچین بیت کوین انجام می‌شوند، هزینه تراکنشی به همراه دارند. در فرآیند استخراج بیت کوین، زمانی که ماینرها با موفقیت یک بلاک بیت کوین را استخراج می‌کنند، کارمزد تراکنش بیت کوین را به همراه پاداش بلاک بیت کوین جمع‌آوری می‌کنند. (این مقدار از پیش تعیین شده است و هر چهار سال یک‌بار تغییر می‌کند.)

پرداخت هزینه شبکه به ماینرهای بیت کوین به پردازش تراکنش‌های شبکه کمک می‌کند و اگر ماینرها برای تمام منابعی که در فرآیند استخراج صرف می‌کنند دستمزدی دریافت نکنند، ممکن است در دراز مدت به دلیل هزینه‌های بالای ماینینگ کار نکنند. همچنین بسیاری از ماینرها برای کسب سود، تراکنش‌ها را پردازش می‌کنند و اگر کارمزدی به آن‌ها پرداخت نشود، دلایل و اشتیاق کمتری برای استخراج بیت کوین دارند.

اگر مقدار کارمزدی که توسط ماینر دریافت می‌شود مناسب باشد، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که تراکنش شما در مدت زمان کوتاهی تایید و انجام خواهد شد. با این حال اگر کارمزدهای پرداختی به شبکه بسیار کم باشد، ممکن است تایید تراکنش بیشتر طول بکشد یا حتی در موارد خاص، شبکه ممکن است وجوه را به کیف پول شما بازگرداند.

تاثیر اندازه بلاک‌ها بر کارمزد تراکنش بیت کوین

اگر به تازگی با بیت کوین و دنیای کریپتو کارنسی آشنا شده باشید، ممکن است مفهوم دفتر کل عمومی “public ledger” برای شما کمی گیج‌کننده به نظر برسد. اما بسیار ساده است! بلاکچین در اصل فهرستی از سوابق است که به‌عنوان بلاک نیز شناخته می‌شود. این بلاک‌ها رمزنگاری شده هستند و از همین طریق به یکدیگر متصل‌اند. هر بلاک حاوی جزئیات تایید شده تراکنش از جمله برچسب زمانی، داده‌های تراکنش و هش رمزنگاری بلاک قبلی است.

هرچه اندازه یک بلاک در بلاکچین بزرگتر باشد، کارمزد تراکنش‌ها و پاداش‌های بلاک نیز بیشتر می‌شود. البته که رسیدن به اجماع هم درمورد بلاک‌های بزرگ‌تر، بیشتر به طول می‌انجامد.

فرآیند استخراج، بیتکوین‌های جدید را به عرضه در گردش اضافه می‌کند و شبکه را در برابر تراکنش‌های تقلبی ایمن می‌کند. در واقع این سیستم مانند عملیات چاپ پول با قوانین از پیش تعریف‌شده برای تامین امنیت معاملات و تراکنش‌هاست.

ماینرها برای ایجاد بلاک در شبکه، پازل‌های محاسباتی را حل می‌کنند. همچنین برای ایجاد بلاک‌های جدید، نودها باید درمورد تراکنش‌های انجام شده به توافق برسند.

برای اینکه تراکنش‌ها در یک بلاک گنجانده شوند، ابتدا باید توسط ماینرها از استخر حافظه (mempool: استخری برای تراکنش‌های تایید نشده) انتخاب شوند و سپس توسط نودها یا گره‌های شبکه تایید شوند. کاربران بلاکچین باید برای تایید تراکنش‌های خود هزینه‌ای را بپردازند تا تراکنش آن‌ها در یک بلاک ثبت شود.

هرچه تراکنش بزرگ‌تر باشد، داده‌های بیشتری را در یک بلاک اشغال می‌کند و فرستنده مجبور است تا کارمزد بیشتری را بپردازند. در نتیجه:

هرچه مبلغ بیشتری را در شبکه ارسال کنید، باید کارمزد بیشتری پرداخت کنید!

درواقع کارمزدها به‌عنوان هزینه‌ای که پردازش تراکنش‌ها در بلاکچین به همراه دارند پرداخت می‌شوند. ماینرها در بلاکچین برای استخراج بلاک‌ها باید از منابعی مانند برق استفاده کنند. کارمزد تراکنش‌ها معمولا بر اساس اندازه تراکنش بر حسب بایت (Byte) و تراکم فعلی شبکه محاسبه می‌شوند.

برای پرداخت تراکنش‌ها اولویت‌بندی در مقدار کارمزد وجود دارد و بر حسب اینکه کاربران می‌‌خواهند تراکنش آن‌ها سریع‌تر تایید شود می‌توانند کارمزد بیشتری به شبکه پرداخت کنند.

اندازه بلاک بیت کوین (Bitcoin Blocksize) به چه معناست؟

زمانی‌که بیت کوین برای اولین‌بار راه‌اندازی شد، اندازه هر بلاک ۱ مگابایت تعیین شده بود. درحال‌حاضر اندازه هر بلاک بیت کوین به دلیل اجرای Segregated Witness (SegWit) در سال ۲۰۱۷، حدود ۴ مگابایت است. سگویت (SegWit) طرحی برای حذف اطلاعات امضا از تراکنش‌های بیت کوین است که هدف آن افزایش ظرفیت بلاک‌ها در بلاکچین است. با وجود افزایش ظرفیت بلاک‌ها به ۴ مگابایت، به ندرت پیش می‌آید که هر بلاک به حداکثر این اندازه برسد و میانگین اندازه بلاک‌های فعلی حدود ۱.۶ مگابایت است.

خوب است بدانید که افزایش بلاک بیت کوین به معنای ارزان‌ترشدن کارمزد تراکنش‌ها نیست.

برای یک دوره طولانی، با افزایش اندازه بلاک، هزینه‌های تراکنش ارزان‌تر نشدند و در هربلاک فضای خالی وجود داشت. این وضعیت در سال ۲۰۲۳، پس از راه‌اندازی پروتکل بیت کوین Ordinals تغییر کرد و عملا NFT‌ها برای اولین‌بار به بلاکچین بیت کوین روی آوردند.

چرا کارمزد تراکنش بیت کوین بالاست؟

درواقع کارمزد شبکه بیت کوین ثابت نبوده و نوسانی است اما به‌طورکلی زمانی‌که افراد زیادی از شبکه استفاده می‌کنند، کارمزد تراکنش‌ها نیز افزایش می‌یابد.

در ادامه یکی از دلایلی که باعث افزایش کارمزد تراکنش بیت کوین می‌شود ذکر شده است:

بولران یا صعود بیت کوین (Bull Run)

احتمالا این مطلب شما را شوکه کند اما در سال ۲۰۲۱، کارمزد تراکنش بیت کوین در کمتر از یک ماه به بیش از ۳۶۲ درصد افزایش یافت. از تاریخ ۲۶ مارس ۲۰۲۱ تا ۲۱ آوریل ۲۰۲۱، کارمزد تراکنش بیت کوین از حدود ۱۳.۵۷ دلار در هر تراکنش به بیش از ۶۲ دلار افزایش یافت!

البته این موضوع که در دوره‌های صعودی و رشد قیمت بیت کوین، کارمزد تراکنش بیت کوین افزایش می‌یابد چیز جدیدی نیست اما این رقم بی‌سابقه است و هرگز از زمان پیدایش بیت کوین تکرار نشده است.

البته معامله‌گران بیت کوین بیش از هر زمان دیگری نسبت به پذیرش کارمزد بالاتر تراکنش‌ها از سمت ماینرهای بیت کوین تمایل نشان می‌دهند زیرا تقاضای مبادلات بیت کوین بسیار بالا رفته اما تعداد ماینرهای بیت کوین محدود است.

روند صعودی بیت کوین در سال ۲۰‍۱۷-۲۰۱۸ باعث افزایش هزینه تراکنش‌ها شد و میانگین کارمزد تراکنش‌ها به محدوده ۵۰ دلار رسید. این موضوع نشان می‌دهد که چقدر فعالیت شبکه می‌تواند بر کارمزد تراکنش‌ها تاثیر بگذارد. البته در حال حاضر تعداد بیشتری از ماینرها در شبکه وجود دارند که ممکن است یکی از دلایل اصلی این باشد که پرداخت کارمزد شبکه آن‌قدرها هم بالا نیست.

کارمزد صرافی‌ها

این حقیقت که برخی از صرافی‌ها هزینه‌های گزافی را برای معاملات دریافت می‌کنند بر کسی پوشیده نیست.

ممکن است کاربران صرافی‌ها متوجه نشوند که بخشی عظیمی از دارایی‌های خود را با کارمزد از دست می‌دهند زیرا صرافی‌ها هزینه‌های مرتبط با کارمزد شبکه را با ارزهای دیجیتال پوشش می‌دهد.

برای مقایسه قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌های مختلف می‌توانید از بخش مقایسه قیمت خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران بروکر استفاده کنید.

کارمزد برداشت معمولا به میانگین تراکنش‌های انجام شده در شبکه یا تعداد ثابتی که توسط صرافی برای پوشش هزینه‌های تراکنش تعیین می‌شود بستگی دارد. در کنار همه این‌ها هزینه معاملات از سوی صرافی را نیز در نظر بگیرید.

کارمزد تراکنش بیت کوین در صرافی‌ها

البته برخی از صرافی‌ها ممکن است برای برخی از کوین‌ها که معمولا کارمزد تراکنش ندارند نیز کارمزد اضافه کنند. این یک استراتژی است که به نظر بسیاری از افراد ناعادلانه است زیرا هزینه‌های قابل اجتناب را به کاربران تحمیل می‌کند.

کارمزد تراکنش‌های بیت کوین در آینده چگونه خواهد بود؟

تا سال ۲۱۴۰ پاداش بلاک (Block Reward) تقریبا هر چهار سال یک‌بار پس از استخراج ۲۱۰ هزار بلاک کاهش خواهد یافت. درنتیجه در آن زمان کارمزد تراکنش بیت کوین بسیار مهم‌تر خواهد بود. با کم‌تر شدن پاداش بلاک، کارمزد تراکنش‌ها برای نودها اصلی‌ترین راه برای دریافت پاداش باشد.

امید است که در آینده افراد بیشتری بتوانند از راه‌حل‌های لایه ۲ (مانند شبکه لایتنینگ Lightning Network) که مجموعه‌ای از راه‌کارهای ایجاد شده در خارج از شبکه بلاکچین اصلی است و هدف آن افزایش مقیاس‌پذیری و کارآیی یک شبکه است استفاده کنند تا هزینه‌های تراکنش را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهند.

راه‌حل‌های لایه ۲ با دور کردن تراکنش‌ها از زنجیره اصلی، باعث ساد‌ه‌سازی فرآیند تراکنش می‌شوند. تاکنون بسیاری از افراد توانسته‌اند با راه‌حل‌هایی مانند شبکه لایتنینگ تراکنش‌ها را با هزینه کمتر از سنت انجام دهند.

با این حال، کارمزد تراکنش‌های بیت کوین همچنان به ظرفیت شبکه بستگی دارند و متاسفانه مقدار این کارمزدها بسته به عرضه و تقاضای موجود در شبکه کم یا زیاد می‌شوند.

خلاصه مطلب – کارمزد تراکنش بیت کوین

تمام تراکنش‌های بیت کوین نیازمند پرداخت هزینه‌ای به نام کارمزد شبکه هستند. کارمزد شبکه بیت کوین معمولا ثابت نیست و با افزایش فعالیت کاربران شبکه افزایش می‌یابند.

کارمزد تراکنش‌ها در شبکه برای کاربران معمولا اولویت‌بندی می‌شود و افراد با پرداخت کارمزد بیشتر، تراکنش خود را با سرعت بیشتری به تایید می‌رسانند.

موارد دیگری نیز ممکن است در افزایش کارمزد شبکه بیت کوین تاثیر‌گذار باشند مانند دوره‌های افزایش قیمت بیت کوین.

صرافی‌ها معمولا کارمزدهای بالایی را برای تراکنش‌ها و معاملات در نظر می‌گیرند و البته از طرفی سیاست صرافی‌ها پوشش دادن هزینه‌هاست که احتمالا همین مسئله باعث می‌شود هزینه‌های ناشی از معاملات و تراکنش‌ها برای کاربران شفاف نباشد و بدین صورت ممکن است یک کاربر بخش زیادی از سرمایه خود را صرف چنین هزینه‌های پنهانی کند. در نتیجه به عنوان کاربر یک صرافی سعی کنید هزینه‌های پنهان را برای معاملات خود در نظر بگیرید.

سوالات متداول – کارمزد تراکنش بیت کوین

آیا روشی برای نپرداختن کارمزد تراکنش وجود دارد؟

به‌طور کلی خیر. انجام هر تراکنش در شبکه نیازمند پرداخت کارمزد است و تقریبا تمام تراکنش‌هایی که در بلاکچین ثبت می‌شوند شامل کارمزد شبکه هستند.

چگونه تراکنش بیت کوین را در زمان کمتری به تایید شبکه برسانیم؟

در زمان انجام تراکنش، شاهد گزینه‌های پرداخت کارمزد تراکنش خواهید بود که در این قسمت با انتخاب کارمزد بیشتر، سرعت انجام تراکنش شما نیز بالاتر خواهد رفت.

دلیل افزایش کارمزد تراکنش بیت کوین در بازار چیست؟

در زمان‌هایی بیت کوین در بولران قیمتی (رو به رشد) قرار دارد، طبیعتا افراد زیادی از شبکه استفاده می‌کنند و همین دلیل باعث شلوغ شدن شبکه می‌شود که در نتیجه افزایش کارمزد تراکنش‌ها را به دنبال خواهد داشت.


فهرست مطالب

بروکر های پیشنهادی


صرافی های پیشنهادی

آخرین مطالب مجله

مشاهده همه

نظرات کاربران

فیلترها پاک کردن همه
جدید ترین
قدیمی ترین جدید ترین محبوب ترین پربحث ترین
0 نظر