خطّ مقدم نبردی ایدئولوژیک دارد حولِ هوش مصنوعی شکل می‌گیرد و هواداران بیت‌کوین نیز باید عاقبت وارد این میدان شوند.
این مقاله به قلم الکساندر استوتسکی (Aleksander Svetski) به نگارش درآمده و در تاریخ 24 می 2023 در وبسایت بیت‌کوین‌مگزین منتشر شده است. استوتسکی مؤلف کتاب «مانیفست ضد‌کمونیسم»، نویسندۀ «بیت‌کوین‌تایمز» و مجموعۀ ادبی «بقایا» است و ریاست بخش رشد و استراتژی شرکت لوسنت لب را نیز به‌عهده دارد.
بله می‌دانم، می‌دانم که تایم‌لاین توئیتر شما هم پُر شده از رشته‌توئیت‌ها و توصیه‌های طرفداران هوش مصنوعی که می‌خواهند به 99 روش مختلف به شما یاد بدهند که با استفاده از چت جی‌بی‌تی و سایر اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی 99 ساعت از وقت گرانبهایتان را در هفته صرفه‌جویی کنید.
من هم مثل شما از این موضوع خسته شده‌ام. به‌خصوص وقتی می‌بینم که خیلی از این به‌اصطلاح کارشناسان هوش مصنوعی، پارسال کارشناس وب3 بودند و سال قبلش کارشناس NFT بودند و سال قبل‌ترش کارشناس دیفای بودند و پیش از آن هم کارشناس ارز دیجیتال. نان به نرخ روز می‌خورند.
البته، نباید تصور کنید که هیچ ارزش بالقوه‌ای در زمینۀ هوش مصنوعی وجود ندارد. جایی در پس و پیش صدای گوشخراشِ این اینفلوئنسرها نکته‌ای نهفته که حاکی از یک تغییر اساسی احتمالی است؛ تحولی بنیادین همراه با مجموعه‌‌ای واقعی از کاربردها که حتماً برخی از آنها را تا به حال به چشم خود دیده‌اید.
شما می‌توانید با استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی دریارۀ یک موضوع خاص گفتگو کنید، اندیشه‌ها و ایده‌ها را خلاصه‌سازی کنید، همبستگی ایده‌های مختلف را بجویید، بهتر از گوگل دربارۀ موضوعی جستجو کنید و البته، چت‌بات‌هایی بسازید که الگوهای زبان‌شناختی کارآمدتری دارند.
شاید بهترین کاربرد هوش مصنوعی که تا به امروز پدید آمده همین ابزارهای توسعه‌دهندۀ کمکی باشد، اما احساس می‌کنم هنوز به آن «لحظۀ سرنوشت‌ساز نهایی» نرسیده‌ایم.
فراتر از حرف‌های ترسناکی که از «هوش مصنوعی عمومی» (AGI) به میان می‌آید و بی‌خردی‌هایی که از سوی بروکرات‌ها و قانون‌شکنان در این‌باره طرح میشود، کاربردی انسانی‌تر نیز برای این ابزار می‌توان متصور شد.
ایدۀ رابط کاربریِ زبانی به‌عنوان گامی فراتر از آنچه در دهۀ گذشته با تاچ صفحه نمایش بدان عادت کرده بودیم، ایدۀ بسیار جذابی است. آنچه باید پیگیری کنیم آن است که یاد بگیریم این ابزارهای جدید را، همان‌طور که استیو جابز در مورد کامپیوتر گفته بود، به «دوچرخۀ ذهن» تبدیل کنیم. بسیار مهم است در برابر روایت‌های مأیوس‌کننده‌ای که دارند دنیا را به سوی «هوش‌مصنوعی‌های مصوب» سوق می‌دهند ایستادگی کنیم تا از تبدیل‌شدن آن به یکی دیگر از ابزارهای کنترلی دولت‌ها جلوگیری کنیم.
در این مقالۀ کوتاه قصد دارم در جبهۀ ایدئولوژیک تاریکی که حولِ هوش مصنوعی شکل گرفته کاوش کنم و به ارتباط آن با بیت کوین بپردازم. برخی از خطوط حیاتی این جبهه حالا دیگر شکل گرفته و لازم است همه از آن آگاه باشند.
بیت کوین همچنان مهم‌ترین چیز در این جهان خواهد بود
انرژی هنوز هم ارزشمندترین دارایی موجود در جهان به شمار می‌رود. این واقعیتی مسلم است و هرگز هم عوض نخواهد شد. ممکن است لحنم شبیه به هیپی‌ها باشد، اما باید بگویم که همه‌چیز انرژی است.
اغلب مردم از این نکته غافل می‌شوند و هیاهوی بسیاری هم که اخیراً بر سر هوش مصنوعی در‌گرفته باز موجب فراموشی همین نکته شده است. بسیاری از آدم‌ها، حتی افراد باهوش، تصور می‌کنند که هوش مصنوعی بزرگ‌ترین اتفاقی است که امروزه دارد در جهان رخ می‌دهد و مهم‌ترین اختراع بشر است.
اما من فکر می‌کنم که این تصور کاملاً اشتباهی باشد و نکتۀ بسیار مهمی در آن نادیده گرفته شده است.
هوش‌مصنوعی ابزاری قدرتمند است اما منجی نیست.
هوش مصنوعی یک ابزار است؛ ابزاری که اگر به‌درستی از آن استفاده شود بسیار کارآمد خواهد بود. اما فارغ از کارآمدی، برای کار‌کردن به انرژی نیاز دارد. البته که هوش مصنوعی می‌تواند نحوۀ مصرف و تخصیص انرژی را بهبود ببخشد، اما درنهایت، یک تقویت‌کننده است؛ یک ابزار و به‌اصطلاح یک «موتور» است.
اما بیت کوین چیست؟
بیت‌کوین چیزی شبیه به انرژی است. البته می‌دانم که ممکن است ملّانقطی‌ها بیایند و با این تشبیهم مخالفت کنند و بگویند که این حرف از نظر علمی حرف دقیقی نیست. بله می‌دانم. اما این تنها استعاره است و به نظرم استعارۀ مفیدی هم هست.
اگر فرض کنیم که بیت کوین در یک بازۀ زمانی طولانی (نسلی و نه تمدنی) در آینده به پول مقبول تبدیل میشود، حقیقتی برایمان روشن میشود که طرفداران هوش مصنوعی از آن غافل هستند:
از آنجایی که بیت کوین مبنا است؛ لذا از همه‌چیز بهره می‌برد. هر چیزی که اتفاق می‌افتد، هر تکنولوژی و ابزار و اختراعی که پدید بیاید، در نهایت، ابعاد کیکِ بیت‌کوین را بزرگ‌تر می‌کند.
پس گول نخورید. درست است که هوش مصنوعی پدیدۀ خارق‌العاده‌ای است، اما بیت کوین همچنان بر تخت سلطنت نشسته است.
البته اگر از منظر بازدهی مالی و سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر و فاکتورهای این‌چنینی به ماجرا نگاه کنیم، بازدهی شرکت‌های هوش مصنوعی در کوتاه‌مدت از بازدهی بیت کوین پیشی می‌گیرد، اما این موضوع در دنیایی که با ارزهای فیات اداره میشود و در آن هیاهو بر عقلانیت غلبه دارد، چیز چندان عجیبی نیست.
هوش مصنوعی در حال حاضر دارد دوران نوزاییِ خود را تجربه می‌کند و به همین دلیل است که سرو‌صدای فراوانی به پا کرده است. این هیاهوها درنهایت فروکش خواهد کرد و پس از آنکه بیت کوین بتواند به واحد ارزش بدل شود، تمام ارزش افزودۀ واقعی در بخش هوش مصنوعی نهایتاً به بیت کوین و جیب دارندگان آن سرازیر میشود.
نگران از‌دست‌دادن فرصت سرمایه‌گذاری (FOMO) در هوش مصنوعی نباشید. زندگی‌تان را به‌خاطر توئیتِ وایرالِ فلان کارشناس هوش مصنوعی که سابقاً کارشناس ارز دیجیتال هم بوده به هم نریزید؛ که مثلاً آمده ابزار جدیدی از هوش مصنوعی را معرفی کرده و گفته که قرار است عده‌ای را پولدار کند و برخی دیگر را هم از کار بیکار. این حرف‌ها را خیلی جدی نگیرید.
آهسته و پیوسته راه خودتان را دنبال کنید. بیت کوین به سلطنتش ادامه خواهد داد.
هوش مصنوعی تقویت‌کننده است
دومین نکته‌ای که باید متوجه شویم این است که هوش مصنوعی هم شبیه کامپیوتر یا هر تکنولوژی دیگری، یک موتور است؛ یک تقویت‌کننده.
هوش مصنوعی هم می‌تواند به جنون و حماقت و دروغ دامن بزند و هم قادر است درستی، عقلانی و حقیقت را تقویت کند.
می‌توان از آن به‌عنوان ابزاری برای کنترل و تحمیق مردم استفاده کرد و هم می‌توان در راهِ تسهیل کارهای روزمره و افزایش هوش بشر به کارش برد.
جهت غایی هوش مصنوعی در نهایت به خود ما بستگی دارد؛ به اینکه از چه ابزارهایی استفاده می‌کنیم، چه تقاضا می‌کنیم، چه می‌سازیم و از چه حمایت می‌کنیم.
شرکت‌هایی مثل اسنپ‌چت دارند ابزارهایی برای هوش مصنوعی می‌سازند تا با آن ذهنتان را به بیهودگی آلوده کنند:
توضیح تصویر: نمونه‌ای از طفره‌رفتن هوش مصنوعی از پاسخ سرراست و بدون تعارف به پرسش‌هایی که ممکن است از نظر اقلیتی محدود اهمیت داشته باشد.
شرکت اُپن‌ای‌آی (OpenAI) چت جی‌بی‌تی را به‌حدی محدود کرده که بیش از آنکه به سوال‌ها جواب‌های درست‌و‌حسابی دهد، عذرخواهی می‌کند و به نصیحت‌های اخلاقی می‌پردازد.
بارد (Bard) هم همین‌طور، همان مزخرفات را تحویلتان می‌دهد؛ انگار که با ابزار «ضدسوگیری» و فیلترهای مضرّ عقیمش کرده باشند.
حاصل چنین حماقت‌هایی تنها محدودشدن اندیشه و بیانِ متعارف مردم است که منجر به یکسان‌سازی تفکر خواهد شد. این می‌تواند دو اثر داشته باشد:
در بدترین حالت، این به‌اصطلاح «نگرانی‌های امنیتی» به «هوش مصنوعی مصوب» می‌انجامد و خود این نیز به اینترنتی فیلترشده می‌رسد که تنها با رعایت شرایط گفتار مجاز در دسترس خواهد بود. حالت دیگر این است که ایستادگی کنیم و خودمان گزینه‌های دیگری طرح کنیم. جهالت آنها فرصتی برای ماست؛ درست زمانی که درگیر بیداری جامعه هستند، ما می‌توانیم چیزهایی مفید و اصیل بسازیم.
این موضوع مرا به آخرین نکتۀ بحث می‌رساند:
هوش مصنوعی در یک رقابت تسلیحاتی جهانی به سر می‌برد
این رقابت بین دو جهان‌بینی متفاوت روی خواهد داد:
- از یک طرف، ما با یک هوش مصنوعیِ همه‌فن‌حریفِ آگاه طرفیم که همه مجبورند از آن استفاده کنند؛ چراکه نهادهای رگولاتوریِ تازه‌به‌دوران‌رسیده آن را «ایمن» تشخیص داده‌اند (به گری مارگوس نگاه کنید که برای تأسیس یک کمیتۀ جهانی ِ این‌چنینی دست به چه کارهای مضحک و احمقانه‌ای که نزده!)
- از طرفی دیگر، در آینده ابزارهای توزیع‌‌شده و مستقل‌تری خواهیم داشت که مردم می‌توانند از میان آنها و بر اساس معیارهای خودشان ارزشیابی کنند و دست به انتخاب بزنند.
من شخصاً می‌دانم که مایلم با چه آینده‌ای روبه‌رو شوم و به‌جای اینکه گوشه‌ای بنشینم و غُر بزنم، می‌خواهم روی راه‌حل‌های جایگزین یا موازی کار کنم.
در آینده توضیح خواهم داد که من و چند نفر دیگر که با استعداد هم هستند روی چه چیزهایی کار کرده‌ایم؛ ترکیبی دلنشین با محوریت بیت کوین و هوش مصنوعی به‌عنوان موتور.
فعلاً همین را بدانید خطوط این نبرد شکل گرفته‌اند:
در یک سو، فناوری تشخیص هویتِ اسکن عنبیۀ چشم و ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) مانند ورلد کوین (World Coin) و هر دو تحت رهبری اُپن‌ای‌آی (OpenAI)، و در سوی دیگر، بیت کوین و مدل‌های زبانی دقیق‌تر، تخصصی‌تر، کوچکتر و منبع‌باز.
همه باید آن دنیایی را انتخاب کنیم که مایلیم در آن زیست کنیم. خیزش جنون یا بیداریِ عقل؟ جریانی فراگیر و کلّی یا رویکردی خاص و تخصصی؟
در مقاله‌های بعدی از راهکاری احتمالی، یا دست‌کم قدمی روبه‌جلو، خواهم گفت. تا آن وقت، در مورد حرف‌هایم عمیقاً فکر کنید. در این هیاهوها سردرگم نشوید و ثابت‌قدم بمانید. نسبت به روایت‌هایی که تحمیل می‌شوند هشیار باشید و برای نبرد آتی خود را آماده کنید؛ چراکه در راه است.
نظرات کاربران