فارکس یا ارز دیجیتال

فارکس و ارزهای دیجیتال دو بازار مالی پر رونق برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند که اگر دانش فنی مناسب و شناخت لازم از هر یک از این دو بازار را داشته باشید، می‌توانید سودهای چشمگیری به‌ دست آورید. با این حال، عدم تجربه و تبحر لازم ممکن است منجر به از دست دادن کل سرمایه شما شود.

شما نیز اگر مردد هستید که «فارکس بهتره یا ارز دیجیتال»، باید ابتدا از تفاوت بازار ارز دیجیتال و فارکس اطلاع پیدا کنید زیرا شناخت تفاوت فارکس و کریپتو به شما کمک می‌کند تا هوشمندانه‌تر بازاری را انتخاب کنید که با روحیات،‌ میزان سرمایه و سایر شرایط شما سازگارتر و کسب سود از آن آسان‌تر باشد.

فارکس چیست؟

فارکس مخفف foreign exchange، بزرگ‌ترین بازار مالی غیر متمرکز جهان است که در آن جفت ارز‌های کشورهای مختلف با یکدیگر مبادله می‌شوند. یعنی، ارز یک کشور را می‌دهند و معادل آن، ارز یک کشور دیگر را می‌گیرند. مبادلات ارزها نیز در صرافی‌ها انجام می‌گیرد.

بازار فارکس با قدمتی بسیار بالا (بیش از چند قرن) و آغاز به کار به صورت آنلاین از دهه ۱۹۹۰ میلادی یک بازار پویا و برای فعالان حرفه‌ای آن، کاملا شناخته شده است. در این بازار روزانه بیش از ۷.۵ هزار میلیارد دلار مبادلات ارزهای فیات (پول واقعی) کشورهای مختلف انجام می‌شود که مهمترین تفاوت فارکس و کریپتو است.

بخش عمده‌ی ۷.۵ هزار میلیارد دلار مبادلات بازار فارکس معمولا توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، شرکت‌های تولیدی بزرگ، تجار و بازرگانان محصولات مختلف (کلیه کالاهای صادراتی و وارداتی مانند نفت، گاز طبیعی، خودرو، تجهیزات صنعتی و نظامی، مواد معدنی، غذایی، دارویی و…) انجام می‌گیرد که هیچکدام از این گروه‌ها با هدف کسب سود از نوسان‌گیری، مبادلات ارزی انجام نمی‌دهند.

فعالیت در بازار فارکس برای کسب سود از نوسانات قیمت، نیاز به سرمایه‌های کلان دارد، زیرا میزان نوسانات روزانه ارزهای اصلی (به دلیل ثبات اقتصادی کشورهای صنعتی)، نسبت به یکدیگر بسیار ناچیز است. این یکی دیگر از تفاوت فارکس با کریپتو است.

به عنوان مثال، اگر شما ۱۰۰ هزار دلار سرمایه داشته باشید و بخواهید با تمام این سرمایه که ۱ لات می‌شود (هر ۱ لات معادل ۱۰۰۰۰۰ دلار است) مبادله یورو به دلار آمریکا انجام دهید، احتمالا متوسط سود کل این سرمایه پس از کسر هزینه اسپرد بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار، اما درصورت زیان، (با محاسبه اسپرد)، حدود ۵۰۰ دلارخواهد بود!

بازار فارکس اما بخش بسیار کوچک‌تری با عنوان «معاملات آنلاین CFDs (نوسان‌گیری از اختلاف قیمت )» نیز دارد که معامله‌گران خرده سرمایه (Retail Traders) از کشورهای مختلف، از طریق واسطه‌‌هایی به‌ نام «کارگزاری یا بروکر» بر بستر اینترنت و به صورت آنلاین در آن به معامله‌گری می‌پردازند. میزان حجم معاملات CFDs در حدود ۲٪ از کل حجم معاملات فارکس را تشکیل می‌دهد که فرق ارز دیجیتال با فارکس در این زمینه زیاد نیست.

در بازار فارکس فقط جفت ارزها مبادله می‌شوند اما در بازار معاملات CFDs، علاوه بر جفت ارزها، معاملات نوسان‌گیری بر روی کالاهای سایر بازارها مانند سهام بورس، شاخص‌ها، فلزات گران‌بها، مشتقات انرژی (نفت و گاز طبیعی)، ارزهای دیجیتال و… نیز انجام می‌شود. این دیگر تفاوت فارکس و ارز دیجیتال است.

در بازار فارکس شما وقتی یورو را با دلار مبادله می‌کنید، یعنی پول یورو واقعی را می‌دهید و معادل آن دلار واقعی می‌گیرید و مالک آن می‌شوید اما در بازار معاملات CFDs شما هیچ ارز یا کالایی را خرید و فروش نمی‌کنید بلکه بر روی اختلاف قیمت نماد یک جفت ارز یا کامودیتی (کالاهای غیر جفت ارزهای فارکس)، شرط‌بندی می‌کنید.

در بازار معاملات CFDs به هیچ عنوان نیاز به سرمایه‌های کلان نیست زیرا بروکر بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰۰ برابر سرمایه، وام در اختیار شما قرار می‌دهد. بنابراین، اگر معامله‌گر حرفه‌ای باشید و تنها ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه داشته باشید، می‌توانید ماهانه بین ۳۰٪ تا ۵۰٪ (۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار) سود به‌ دست آورید! از سوی دیگر، اگر یک تریدر مبتدی باشید، احتمال دارد در همان چند معامله اول و ظرف کمتر از یک روز کل سرمایه خود را از دست بدهید!

در بخش معاملات CFDs بانک‌های بزرگ مانند Citibank، JPMorgan، UBS، Barclays، Goldman Sachs، HSBC، بانک دویچه و بانک آمریکا از مهمترین گردانندگان اصلی این بازار به شمار می‌روند که با سرمایه‌های سنگین ۵، ۱۰، ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلاری و با حجم‌های چند ده هزار لات ترید انجام می‌دهند. به همین دلیل به تریدرهای حقیقی که با سرمایه‌هایی از ۱ دلار (در حساب Cent) تا معامله‌گرانی که تا چند میلیون دلار سرمایه گذاری، معامله انجام می‌دهند، تریدرهای «خرده سرمایه» گفته می‌شود.

در بازار کریپتو نیز نهنگ‌های بزرگ فعالیت دارند که در این زمینه نیز فرق ارز دیجیتال با فارکس زیاد نیست.

بانک‌های مرکزی بزرگ برخی از کشورها به همراه موسسات مالی بزرگ و شرکت‌های مالی چند ملیتی جزو تامین کنندگان اصلی نقدینگی در بازار CFDs به شمار می‌روند. یعنی هنگامی که یک بروکر بین ۱۰ تا ۱۰۰۰۰ برابر سرمایه به شما لوریج یا وام ارائه می‌دهد، این سرمایه را از بانک‌های طرف قرارداد خود تامین می‌کند. تامین‌کنندگان نقدینگی نیز از طریق دریافت سوآپ (بهره شبانه) درآمد کسب می‌کنند.

بنابراین، از مهمترین علل استقبال بسیاری از معامله‌گران برای فعالیت در بازار فارکس، میزان اندک سرمایه‌گذاری است که با استفاده از لوریج می‌توانند معاملاتی با حجم‌های بالا انجام دهند. در زمینه لوریج یا اهرم نیز تفاوت فارکس و کریپتو چندان زیاد نیست.

فعالان بازار فارکس چه کسانی هستند؟

در بازار فارکس چند گروه مشخص فعالیت دارند:

• بازارسازها یا مانی میکرها: این گروه شامل بانک‌های بزرگ، شرکت‌ها و موسسات مالی بزرگ هستند که بیشتر با نام «نهنگ‌های بازار فارکس یا بیگ بویز (Big Boys)» شناخته می‌شوند. این گروه از فعالان بازار با سرمایه‌های کلان و معاملاتی با حجم‌های بالا که معمولا داده‌های زیادی در اختیار دارند و می‌توانند نقاطی را که دارای بیشترین میزان نقدینگی (استاپ لاس) است، شناسایی کرده و همواره به دنبال فعال کردن حد ضررهای دیگر معامله‌گران هستند.
• تامین کنندگان نقدینگی: بسیاری از بانک‌های مرکزی کشورهای بزرگ جزو تامین کنندگان نقدینگی بازار فارکس هستند. این گروه که معمولا ترید انجام نمی‌دهند (مانند بانک مرکزی انگلستان) سرمایه‌های مورد نیاز بروکرها را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند و بابت معاملاتی که تا روز یا روزهای بعد باز می‌مانند، سوآپ یا بهره شبانه دریافت می‌کنند.
• معامله‌گران خرده سرمایه: به سرمایه‌گذاران حقیقی که معمولا بین ۱ دلار تا ۱۰ میلیون دلار سرمایه گذاری انجام می‌دهند ، تریدرهای خرده سرمایه گفته می‌شود. این گروه بیش از ۹۰٪ فعالان و همچنین بازندگان بازار معاملات CFDs را تشکیل می‌دهند.
• کارگزاری‌ها: کارگزاری‌ها نیز شرکت‌های ارائه دهنده پلتفرم‌های معاملاتی هستند که واسطه خریدار و فروشنده به شمار می‌روند و از طریق اسپرد و کمیسیون درآمدزایی می‌کنند، هرچند که برخی از این شرکت‌ها خود نیز طرف حساب تریدر به شمار می‌روند.

تمام ۴ گروه بالا در بخش معاملات CFDs فارکس فعالیت دارند در حالی که مبادلات ارزی فارکس در بزرگ‌ترین صرافی‌های جهانی که عمدتا در لندن، نیویورک، توکیو و سنگاپور مستقر هستند، انجام می‌گیرد. مبادلات ارزهای دیجیتال نیز در صرافی‌ها انجام می‌شود که در این مورد نیز فرق ارز دیجیتال با فارکس چندان نیست.

مزایا و معایب فارکس

فعالیت در بازار فارکس مزایا و معایب خاص خود را دارد که قطعا با شناخت آن موارد بهتر می‌توانید حدس بزنید که برای شما فعالیت در فارکس بهتره یا ارز دیجیتال.

• فعالیت با سرمایه‌های اندک: یکی از مزایای مهم بازار فارکس فعالیت با سرمایه‌های اندک است. به عنوان مثال، شما اگر در حال آموزش باشید، حتی با سرمایه گذاری ۱ دلار در حساب سنت (Cent) می‌توانید استراتژی‌های معاملاتی را امتحان کنید.
• میزان سود چشمگیر: مهم‌ترین مزیت بازار فارکس میزان سود چشمگیر آن به دلیل نوسانات بالا، در مقایسه با دیگر مشاغل است. البروکس معتقد است هرکس بتواند در بازار فارکس روی فقط ۳۰ پیپ سود بگیرد، یک تریدر حرفه‌ای است.

به عنوان مثال، شاید با سرمایه ۵۰۰۰ دلاری نتوانید حتی یک بقالی باز کنید که بتواند مخارج یک زندگی معمولی را تامین کند اما اگر یک به یک تریدر حرفه‌ای تبدیل شوید و با ریسک ۱٪ سرمایه (۵۰ دلار) در هر معامله، روزانه بتوانید با ریوارد به ریسک ۱:۱ حدود ۳۰ پیپ (تقریبا ۱۵۰ دلار) سود بگیرید یعنی هر ماه ۳۰۰۰ دلار سود خواهید کرد که نسبت به حقوق کارمندی یک زندگی شاهانه خواهید داشت!

• دسترسی به هزاران نماد برای معامله: در بازار فارکس هزاران نماد معاملاتی در گروه‌های جفت ارزها، فلزات گران‌بها، سهام بورس کشورهای صنعتی، شاخص‌ها، کالاها، مشتقات انرژی و ارزهای دیجیتال وجود دارد تا بتوانید نمادهای دلخواه خود را انتخاب کنید.
• عدم محدودیت برای زمان معاملات: در ۲۴ ساعت ۵ شبانه روز هفته برای فعالیت به بازار دسترسی دارید.
• بدون نیاز به مکان و ابزار خاص: مقداری سرمایه، یک گوشی یا لپ‌تاپ و اینترنت + تبحر و دانش کافی، تمام ابزارهایی است که برای معامله‌گری در این بازار نیاز دارید. در اتوبوس، منزل، مسافرت، مجالس جشن یا عزاداری و… نیز می‌توانید به ترید بپردازید.

مسلما مزایای فعالیت در بازار فارکس به همین چند مورد خلاصه نمی‌شود بلکه می‌توان به سود دلاری، هزینه‌های اندک، عدم پرداخت مالیات، استفاده از اهرم، معاملات دو طرفه، استفاده از حجم دلخواه و… نیز اشاره کرد.

معایب بازار فارکس

بازار فارکس نیز مانند هر شغل دیگری دارای معایبی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• نیاز به دانش و تبحر بالا: در این بازار فقط کسانی سود می‌کند که از دانش فنی بالا و تبحر بسیار زیاد برخوردار باشند. شاید در بسیاری از بازارهای دیگر افراد نیمه‌ ماهر هم بتوانند درآمد کسب رضایت‌بخشی کنند اما در این بازار چنین چیزی ممکن نیست.
• عدم فعالیت بروکرهای معتبر جهانی: شاید این مورد به دلیل تحریم‌ها علیه ایران یک نقطه ضعف به شمار آید اما درمیان بیش از یک‌صد بروکر فعال در ایران نیز مسلما بروکرهای نسبتا معتبری نیز حضور دارند. مهم این است که شما بتوانید از این بازار سود بگیرید.
• میزان نوسانات و ریسک بالا: برخی میزان نوسانات و ریسک بالا را جزو معایب این بازار می‌دانند در حالی که یک تریدر حرفه‌ای ریسک بالا انجام نمی‌دهد و به نوسانات بالا به چشم موقعیتی برای کسب سود چشمگیر می‌نگرد. میزان ریسک بالا به همان اندازه که زیان‌بار است، سودآور نیز هست! میزان نوسانات و ریسک بالا جزو ذات این مارکت است و کسانی که از این موضوع ناراضی هستند، برای فعالیت در این بازار ساخته نشده‌اند.
• شیطنت‌های بروکرها و بازیگران سودجو: در بسیاری مواقع، ناگهان قیمت با یک حرکت شارپ معکوس که هیچ دلیل و رفتار منطقی و تکنیکالی ندارد، برمی‌گردد و حدضررهای تریدرها را فعال می‌کند و سپس به مسیر اصلی خود برمی‌گردد و درجهت ادامه روند ادامه پیدا می‌کند!… این مورد نیز ناشناخته نیست و کسانی که قصد فعالیت در این بازار را دارند، باید این قانون نانوشته را نیز بپذیرند.

ارزدیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال (Cryptocurrency) که با نام‌های رمز ارز، کریپتو، کریپتو کارنسی و پول رمزنگاری شده شناخته می‌شود، نوعی دارایی دیجیتالی است که بدون نظارت نهادهای دولتی استخراج و مورد استفاده عموم قرار می‌گیرند. تمام افراد جهان بدون هیچگونه محدودیتی می‌توانند با خرید دستگاه‌های کامپیوتری قدرتمندی به نام ماینر به استخراج انواع ارزهای دیجیتال بپردازند و بدون هیچ محدودیتی سودآوری داشته باشند.

ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز بر روی شبکه‌ای با نام بلاک چین ( Blockchain) مبادله می‌شوند. برای تامین امنیت این پول از علم رمزنگاری (Cryptography) استفاده می‌شود. مهم‌ترین ارز دیجیتال در سال ۲۰۰۹ و با نام بیت‌کوین عرضه شد اما تا چندین سال مورد استقبال عموم قرار نگرفت.

ارزهای دیجیتال به دو گروه مهم بیت‌کوین (Bitcoin) و آلت کوین‌ها (Altcoin) شناخته می‌شوند. یعنی به‌جز بیت‌ کوین، تمام ارزهای دیجیتال دیگر با نام آلت کوین شناخته می‌شوند.

امروزه، بازار ارزهای دیجیتال پس از فارکس یکی از جذاب‌ترین بازارهای مالی جهانی است. در بازار ارز دیجیتال به روش‌های مختلف می‌توانید کسب سود کسب کنید:

۱- خرید و هولد کردن ارز دیجیتال: در این روش کافی است تا واحدهایی از انواع ارزهای دیجیتال را خریداری کرده و برای مدتی نگهداری کنید و از افزایش قیمت آن سود کنید.

۲- معامله گری اسپات ارزهای دیجیتال: در این روش اگر با تحلیل بازار آشنایی کافی داشته باشید، می‌توانید هنگامی که قیمت در کف اصلاح قرار دارد بخرید و زمانی که قیمت به اوج خود می‌رسد، بفرشید و منتظر بمانید تا قیمت بار دیگر اصلاح انجام دهد. در این روش شما باید مالک ارز مورد معامله باشید.

۳- معامله بر روی اختلاف قیمت یا فیوچرز: در این روش نیاز به خرید و فروش ارز دیجیتال نیست بلکه بر روی اختلاف قیمت و از طریق نوسان‌گیری سود می‌کنید. یعنی همان روش معاملات CFDs در فارکس که نام آن تغییر کرده است. این معاملات به صورت تاریخ سررسید یا بدون تاریخ سررسید (که بیشتر بدون تاریخ سررسید هستند) انجام می‌شوند. در این روش می‌توانید از لوریج نیز استفاده کنید، یعنی تا چند برابر سرمایه، از صرافی وام دریافت کنید.

برای تسویه در تاریخ سررسید می‌توانید اصل ارز یا معادل دلاری آن را تبادل کنید. در معاملات بدون سررسید نیز به صورت آنی معادل دلاری آن مورد تبادل قرار می‌گیرد. یعنی اگر سود کنید معادل دلاری به حساب شما واریز و درصورت زیان معادل دلاری از حساب شما کسر می‌شود.

۴- استخراج ارز دیجیتال: با خرید دستگاه ماینر به استخراج رمز ارز بپردازید. برای استخراج نیز نیاز به ماینرهای قدرتمند و پرداخت هزینه برق دارید.

برای فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال، گزینه‌های بیشتری در دسترس کاربران قرار دارد که اگر بخواهید از چند ظرفیت مانند معامله‌گری، هولد کردن و استخراج به طور همزمان استفاده کنید، مسلما میزان ریسک و از دست رفتن سرمایه را بسیار کاهش می‌دهد.

با این حال معامله‌گری بر روی اختلاف قیمت مانند معاملات CFDs در فارکس ریسک‌های زیادی دارد که می‌تواند برای شما با سود یا زیان زیاد همراه شود. برای فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال نیز تنها به اینترنت، یک دستگاه ارتباطی مانند تلفن هوشمند، تبلت، لپ‌تاپ یا سیستم شخصی و مقداری سرمایه دارید.

مزایا و معایب ارزدیجیتال

مزایا و معایب بازار ارز دیجیتال باتوجه به نوع فعالیت شما متفاوت است. اگر هدف شما هولد کردن ارز دیجیتال باشد، نیاز به صبوری دارید زیرا گاهی اوقات ممکن است تا بیش از یک سال طول بکشد و کوین شما رشد قیمت مناسبی نداشته باشد یا حتی با کاهش قیمت مواجه شود.

اگر سرمایه مناسبی به عنوان «پس‌انداز» در اختیار داشته باشید، بهترین مزیت ارزهای دیجیتال این است که از یک سو سرمایه شما از پول ملی که هر روز از ارزش آن کاسته می‌شود، به یک سرمایه معتبرتر تبدیل می‌شود و از سوی دیگر اگر بتوانید معاملات اسپات انجام دهید، معمولا، علاوه بر افزایش ارزش ارز دیجیتال، از خرید و فروش نیز سود کسب می‌کنید.

اگر قصد معاملات اسپات داشته باشید، میزان سود شما به اندازه فیوچرز چشمگیر نخواهد بود اما مقدار آن حفظ می‌شود.

معاملات فیوچرز یا آتی اما وضعیتی متفاوت دارند که مانند معاملات CFDs دارای مزایا و معایب مشترکی هستند، یعنی می‌توانند با سود یا زیان زیاد همراه شوند. میزان سود یا زیان نیز به میزان دانش تحلیلی و تکنیکالی و همچنین شناخت و تبحر شما در معامله‌گری بستگی دارد.

برای کاربران ایرانی، عدم دسترسی به صرافی‌های بزرگ و معتبر جهانی یا ثبت نام در صرافی‌های خارجی با دور زدن قوانین آن‌ها نیز از دیگر معایب این بازار به شمار می‌روند. فعالیت در صرافی‌های ایرانی با ارائه خدمات نسبتا ضعیف، اگرچه یک نقطه ضعف به‌شمار می‌رود اما حداقل تاحدودی از نظر امنیت سرمایه خود نگرانی چندانی ندارید.

به طور کلی، هرچند که شاید از نظر احتمال از دست رفتن سرمایه، تفاوت فارکس و ارز دیجیتال چندان زیاد نباشد اما اگر در بازار ارز دیجیتال معاملات فیوچرز با استفاده از اهرم انجام ندهید، میزان از دست رفتن کل سرمایه تقریبا منتفی است.

باتوجه به استقبال مردم و حمایت برخی از دولت‌ها از ارزهای دیجیتال و همچنین سرمایه‌گذاری‌های کلان شرکت‌های بزرگی مانند شرکت مایکرو استراتژی (Micro Strategy) که یکی از بزرگترین دارندگان بیت‌کوین (حدود ۵۰ میلیارد دلار) به شمار می‌رود، کارشناسان آینده ارزهای دیجیتال را درخشان (افزایش قیمت بیت کوین تا سال ۲۰۵۰ به هر واحد حدود ۱۰ میلیون دلار!) ارزیابی می‌کنند. اکنون شاید پاسخ سوال «فارکس بهتره یا ارز دیجیتال» را پیدا کرده باشید.

تفاوت ترید در فارکس و ارز دیجیتال

مرزهای تفاوت ترید در فارکس و ارز دیجیتال، تقریبا به مرور از بین رفته است زیرا هم‌ اکنون در اکثر بروکرها می‌توانید معاملات ارزهای دیجیتال را نیز انجام دهید. ضمن آن که در بازار فارکس به دو صورت می‌توانید ترید انجام دهید:

۱- خرید و فروش اسپات یا پول فیزیکی از صرافی: می‌توانید به یک صرافی بروید و پول فیزیکی مبادله کنید.

۲- انجام معاملات CFDs: در بروکرهای فارکس بر روی اختلاف قیمت معامله انجام می‌شود.

در بازار ارز دیجیتال نیز می‌توانید به دو روش ترید انجام دهید:

۱- معاملات اسپات: یعنی مالک شدن واحدهایی از ارز دیجیتال، مانند اسپات در فارکس.

۲- انجام معاملات فیوچرز یا آتی: این مورد شبیه معاملا CFDs در بازار فارکس است.

شاید مهمترین نکته قابل توجه در تفاوت ارز دیجیتال و فارکس در معاملات CFDs در همین گزینه آخر نهفته باشد که در بازار فارکس اگر چه عواملی همچون اعلام خبرهای مهم اقتصادی در لحظه بر روی قیمت نمادهای مختلف ممکن است تاثیر زیادی بگذارند و باعث نوسانات بسیار زیاد و گاه حتی غیر منتظره شوند اما به دلیل رفتار نسبتا تکنیکالی و منظم، جهت حرکت قیمت تا حدود زیادی قابل پیش‌بینی است.

در بازار ارزهای دیجیتال اما نوسانات غیرمنتظره حتی بدون علت خاصی، به‌ شدت رایج است که باعث زیان معامله‌گران می‌شود. به عبارت دیگر، بازار کریپتو ممکن است به خبرهای نسبتا غیر مهم نیز واکنش‌های شدید و حرکات شارپ نشان دهد.

نتیجه‌ گیری

برای معامله‌گری، تفاوت فارکس و کریپتو با یکدیگر زیاد است که به مهمترین عوامل در بالا اشاره شد. در بازار فارکس طبق آنچه گفته می‌شود حدود ۹۷٪ معامله‌گران بازنده هستند اما در بازار کریپتو به دلیل این که بسیاری از افراد معاملات اسپات انجام می‌دهند، میزان درصد بازندگان کمتر از فارکس است.

بازار ارز دیجیتال، اما روش‌های ساده‌تری برای کسب سود در دسترس شما قرار می‌دهد. فقط کافی است یک ارز معتبر بخرید، صبر کنید حدود ۳۰٪ رشد کند، سپس آن بفروشید و منتظر بمانید تا قیمت آن حداقل ۱۵ درصد اصلاح انجام دهد، سپس یک پله خرید انجام دهید و با هر ۵٪ کاهش قیمت بیشتر یک پله دیگر خرید کنید. اگر در این مسیر به طور منطقی، حساب شده و درست گام بردارید، مسلما موفق خواهید شد و تمام سرمایه خود را به یکباره از دست نمیدهید.