معاملات اسپات چیست؟ آموزش صفر تا صد معاملات اسپات

معاملات اسپات به ساده‌ترین تعبیر یعنی خرید و فروش دارایی‌ها بر اساس قیمت‌های همان لحظه و به‌صورت آنی؛ که ساده‌ترین شیوه معاملاتی در بازارهای مالی است. سادگی معاملات اسپات، باعث شده که برای تازه‌کاران و برای گروهی از سرمایه‌گذاران کهنه‌کار نیز جذاب و کارآمد باشد. در این مقاله از ایران بروکر با موارد زیر در معاملات اسپات آشنا خواهید شد:

• مفهوم و نحوهٔ کار معاملات اسپات
• مزایا و معایب آن
• تفاوت اسپات با فیوچرز و مارجین
• چند استراتژی متداول برای معاملات اسپات
• انجام معامله اسپات به صورت گام به گام در صرافی‌ها
• ریسک‌ها و نکات مهم برای موفقیت

 معاملات اسپات چیست؟

معاملات اسپات (Spot Trading) معاملاتی هستند که در آن‌ها، خرید و فروش دارایی‌ها بر اساس قیمت‌های لحظه‌ای بازار و به‌صورت فوری انجام می‌شوند. در معاملات اسپات، بر خلاف دیگر شیوه‌های معاملاتی، شما مالک اصلی آن دارایی که خریده‌اید می‌شوید و مثلا اگر ارز دیجیتالی را به شیوه اسپات خریده باشید می‌توانید آن را به کیف پول خودتان انتقال دهید.

برای مثال، اگر قیمت بیت کوین در لحظه حاضر ۱۱۵ هزار دلار باشد و شما یک بیت کوین به شیوه اسپات بخرید، دقیقا همان ۱۱۵ هزار دلار را پرداخت و در همان لحظه مالک یک بیت کوین می‌شوید. به همین دلیل است که معاملات اسپات ساده‌ترین و رایج‌ترین روش خرید دارایی‌ها خصوصا برای تازه‌کاران است.

مزایا و معایب معاملات اسپات

معاملات اسپات مزایا و معایب خاص خودشان را دارند که در ادامه بررسی خواهیم کرد. اما مهم است که بدانیم مزایا و معایب یک روش، بر اساس هدف معامله‌گر سنجیده می‌شود. بسیاری از افراد حتی سرمایه‌گذاران پرسابقه هنوز هم به شیوه اسپات معامله و سرمایه‌گذاری می‌کنند.

مزایای معاملات اسپات

سادگی و بی‌نیازی از درک پیچیدگی‌های قراردادهای آتی یا مارجین، از بزرگ‌ترین مزایای معاملات اسپات است. از طرف دیگر شما واقعا مالک آن چه که خریده‌اید می‌شوید و می‌توانید آن را برداشت کرده و به هر روشی که می‌خواهید ذخیره کنید. شفافیت قیمت‌ها نیز مزیت دیگر معاملات اسپات است؛ زیرا قیمتی که می‌بینید دقیقا همان قیمتی است که پرداخت می‌کنید. دیگر مزیت این روش، ریسک کم‌تر آن است زیرا هر زمان که اراده کنید می‌توانید یک دارایی را بخرید یا بفروشید.

معایب معاملات اسپات

معاملات اسپات برای بعضی معامله‌گران دو محدودیت جدی و عمده دارد که باعث می‌شود به شیوه‌های معاملاتی دیگر روی بیاورند. اولین محدودیت، عدم وجود اهرم است. معامله‌گرانی که اطمینان زیادی از صحت تحلیل‌های خود دارند و در عین حال سرمایه کافی برای معاملات بزرگ‌تر ندارند، با اعتباری که صرافی یا بروکر به آن‌ها می‌دهد، اقدام به معاملات سنگین‌تر می‌کنند که این اعتبار قرضی، اهرم گفته می‌شود. اهرم هم می‌تواند سود و ضرر را مضاعف کند؛ و چنین قابلیتی در معاملات اسپات وجود ندارد. دومین ضعف و محدودیت عمده در معاملات اسپات، عدم امکان سود بردن از کاهش قیمت‌ها و ریزش بازارها است.

تفاوت معاملات اسپات با معاملات فیوچرز و مارجین

پیش از ورود به موضوع آموزش اسپات و تعیین استراتژی معاملات اسپات، درک تفاوت‌های آن با دو روش معاملاتی دیگر یعنی فیوچرز و مارجین، بسیار مهم و حیاتی است.

تفاوت معاملات اسپات با معاملات فیوچرز

در معاملات فیوچرز، شما قراردادی برای خرید یا فروش یک دارایی، در تاریخی در آینده، با قیمت از پیش تعین‌شده، منعقد می‌کنید؛ اما مالک واقعی آن دارایی نمی‌شوید. این روش بر اساس حدس و گمان شما از قیمت‌های آینده یک دارایی کار می‌کند. ولی در شیوه اسپات، شما فورا مالک آن دارایی که پولش را پرداخت کرده‌اید می‌شوید. در معاملات فیوچرز (با سررسید) شما موظف هستید در تاریخ سررسید معامله را انجام دهید. مانند این است که به یک شخص قول دهید اول ماه بعد یک بیت کوین از ایشان می‌خرید. در آن تاریخ شما موظف هستید به وعده خود عمل کنید؛ حالا قیمت بیت کوین هر چه قدر می‌خواهد باشد.

همچنین در معاملات بدون سررسید (Perpetual Futures)، می‌توانید پوزیشن را هر چقدر بخواهید باز نگه دارید، به شرطی که مارجین کافی داشته باشید.

گرچه فیوچرز امکان استفاده از اهرم بالا و نیز سود بردن از کاهش قیمت‌ها را فراهم می‌کند، اما نسبت به معاملات اسپات پیچیدگی و ریسک بسیار بالاتری دارد.

تفاوت معاملات اسپات با معاملات مارجین

معاملات مارجین بسیار شبیه به معاملات اسپات است اما با یک تفاوت! در معاملات مارجین شما می‌توانید مقداری پول یا در واقع اعتبار، از صرافی ارز دیجیتال یا بروکر فارکس برای خرید بیشتر قرض بگیرید. در معاملات مارجین شما باز هم مالک آن دارایی که پولش را داده‌اید می‌شوید؛ اما چون با پول قرضی معامله کرده‌اید، باید مقداری بهره پرداخت کنید. برخلاف اسپات که نیاز به سرمایه نقد دارد، معامله مارجین با وثیقه گذاشتن دارایی‌های دیگر نیز ممکن است. البته ریسک از دست رفتن وثیقه نیز وجود دارد.

به‌طور کلی اگر یک معامله‌گر یا سرمایه‌گذار تازه‌وارد هستید، معاملات اسپات برای شما ساده‌تر و امن‌تر از معاملات فیوچرز و مارجین است.

استراتژی های معاملاتی مناسب برای اسپات

انتخاب استراتژی معاملات اسپات بستگی به اهداف سرمایه گذاری، و نیز زمانی که می‌خواهید به این کار اختصاص دهید و البته میزان ریسک‌پذیری شما دارد. در ادامه چند نوع استراتژی معاملات اسپات را معرفی می‌کنیم که نه تنها برای تازه‌کاران مناسب هستند؛‌ بلکه بعضی قدیمی‌های این بازار نیز هنوز از این روش‌ها استفاده می‌کنند:

استراتژی خرید و نگهداری

استراتژی خرید و نگهداری (Buy and Hold) ساده‌ترین و محبوب‌ترین روش برای مبتدیان است. شما دارایی دیجیتالی رمزارزی را که به رشد آن باور دارید می‌خرید و برای مدت طولانی (حتی ماه‌ها یا سال‌ها) نگه می‌دارید. این روش نیاز به تحلیل پیچیده یا نظارت مداوم بر بازار ندارد و مناسب کسانی است که معتقدند قیمت آن دارایی در بلندمدت رشد خواهد کرد.

استراتژی میانگین‌گیری هزینه دلاری

کاهش میانگین دلاری یا DCA که مخفف (Dollar Cost Averaging) است، اشاره به روشی دارد که در بازه‌های زمانی متعدد، مقداری از یک دارایی را می‌خرید؛ صرف‌نظر از این که قیمتش در آن هنگام بالا یا پایین رفته باشد. برای مثال، هر ماه با مقداری از درآمد اضافه خود یا هزینه‌هایی که صرفه‌جویی کرده‌اید، بیت کوین می‌خرید، چه ۲۰۰ هزار دلار شده باشد و چه ۵۰ هزار دلار. زیرا مطمئن هستید زمانی خواهد رسید که مثلا قیمت آن ۱ میلیون دلار خواهد بود.

به این ترتیب شما با کمترین فشار روانی و صرف وقت و انرژی، از نوسانات مهلک این بازار به سلامت عبور می‌کنید؛ و پس از یک بازه زمانی طولانی می‌بینید که مجموع سرمایه‌گذاری شما در سود هنگفتی است.

استراتژی معاملات روزانه محدود

دیگر استراتژی معاملات اسپات، معاملات روزانه محدود است. برخی افراد مبتدی که شور و علاقه بیشتری برای معامله مستمر در بازار دارند، می توانند قسمت کوچکی از سرمایه مثلا یک پنجم یا حتی کمتر را به معاملات کوتاه‌مدت روزانه اختصاص دهند و باقی سرمایه را با روش‌های محافظه‌کارانه‌تر نگه دارند.

مثلا بعضی معامله‌گران خودشان را به ۳ معامله در روز محدود می‌کنند و چه با سود و چه با ضرر، به هیچ قیمتی بیش از ۳ معامله در یک روز انجام نمی‌دهند. مزیت این روش این است که بدون به خطر انداختن تمام سرمایه، امکان یادگیری و کسب تجربه در شرایط واقعی و  حساس را دارند.

استراتژی تنوع بخشی

به جای سرمایه گذاری تمام پول در یک دارایی خاص، آن را بین چندین دارایی مختلف و دیگر گروه‌های دارایی (سهام یا کالا) تقسیم کنید. مثلا به جای این که فقط سهام یک شرکت پتروشیمی بخرید، سهام یک شرکت کشاورزی را هم بخرید؛ یا بجای این که فقط بیت کوین بخرید، مقداری اتریوم هم بخرید. بعید است چنان بدشانس باشید که همه دارایی‌های شما با هم افت قیمت داشته باشند. استراتژی تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری، از مهم‌ترین ابزارهای شرکت‌های سرمایه‌گذاری جهانی برای کاهش ریسک است.

نحوه انجام معاملات اسپات در صرافی ها

شما ابتدا لازم است در یک صرافی ارز دیجیتال ثبت نام کرده و مراحل احراز هویت را تکمیل کنید. سپس حساب خود را از طریق درگاه‌های بانکی موجود (برای صرافی های ایرانی) یا از طریق انتقال تتر از کیف پول به حساب (برای صرافی های خارجی) شارژ کنید. آن گاه ارز دیجیتال مدنظر خود را خریده و در این مرحله توصیه می‌کنیم که اگر استراتژی شما خرید و نگهداری بلندمدت هست، حتما دارایی خود را به کیف پول شخصی انتقال دهید.

معاملات اسپات در نوبیتکس

برای انجام معاملات اسپات در نوبیتکس یا هر صرافی ارز دیجیتال دیگر کافی است که ابتدا حساب کاربری خود را ایجاد کرده و مراحل احراز هویت را تکمیل کنید.

سپس اطلاعات بانکی لازم از شما خواسته می‌شود و پس از تأیید می‌توانید حساب نوبیتکس خود را از طریق درگاه‌های بانکی یا با انتقال تتر شارژ کرده و ارز دیجیتال مدنظرتان را بخرید.

پس از خرید دارایی مدنظر، در صفحه برداشت، روش‌های مختلف برداشت را در نوبتیکس می‌توانید ببینید.

• برداشت تومان
• برداشت رمزارز در بستر شبکه‌های مختلف بلاک چین.

معاملات اسپات در کوینکس

معاملات اسپات در همه صرافی‌ها یک روند کلی یکسان دارد. برای انجام معاملات اسپات خود در صرافی کوینکس نیز مراحلی که بالا گفته شد را باید انجام دهید. طراحی و رابط کاربری و همچنین پشتیبانی کوینکس اجازه سردرگمی را به شما نمی‌دهند و با ورود به صرافی و افتتاح حساب خود، همه مراحل قبلی را دنبال کنید. تنها با این تفاوت که کوینکس یک صرافی واقع در هنگ کنگ است و به ایرانیان، بدون نیاز به احراز هویت خدمات می‌دهد، اما درگاه بانکی ندارد و شما باید حساب خود در کوینکس را به‌صورت تتری شارژ و اقدام به معامله اسپات کنید.

ریسک های معاملات اسپات

پس از آموزش معاملات اسپات و همچنین معرفی چند استراتژی معاملات اسپات، بهتر است کمی بیش‌تر از ریسک‌های این نوع معاملات بدانید:

نوسانات شدید قیمت

بازارهای مالی خصوصا بازار رمزارزها و فارکس به نوسانات بسیار زیاد شهرت دارند و این یعنی ممکن است در مدت زمان کوتاهی مثلا چند ساعت یا چند روز، سرمایه‌تان را دوبرابر یا صفر کنید! این کار نتیجه تحلیل‌ها و تصمیم‌گیری‌های شما است بنابراین برای معامله اسپات حتما تحقیقات وسیعی انجام دهید.

ریسک امنیتی صرافی ها

تجربه‌ نشان داده حتی بهترین صرافی‌ها نیز ممکن است هک، تعطیل یا با مشکلات مالی مواجه شوند که باعث از دست رفتن سرمایه‌تان شود. هک نوبیتکس تازه‌ترین موردی بود که همه اکوسیستم رمزارز ایران را نسبت به ملاحظات امنیتی گوش‌به‌زنگ کرد.

ریسک تصمیم گیری هیجانی

وقتی قیمت‌ها به شدت بالا می‌روند، اشتیاق خرید و ترس از دست دادن فرصت، در شما فوران می‌کند و وقتی نیز قیمت‌ها سقوط می‌کنند، ترس باعث فروش عجولانه می‌شود. چنین رفتارهای هیجانی به تخطی از استراتژی و ضررهای پی در پی و جبران ناپذیر می‌انجامند.

ریسک‌های قانونی

خلأ قانون‌گذاری، تغییرات در قوانین جاری، محدودیت‌های دولتی یا بین‌المللی برای یک پلتفرم یا کشور، نبود بیمه برای برخی دارایی‌ها، از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر ارزش یا امکان معامله بعضی دارایی‌ها تأثیر بگذارند. نمونه بسیار آشنای چنین ریسک های در این روزها، خطر فریز شدن دارایی‌های تتری ایرانیان در اثر تحریم‌های بین المللی است!

نکاتی برای موفقیت در معاملات اسپات

• تحقیق قبل از خرید: هرگز براساس شایعات یا توصیه دیگران یک دارایی را نخرید. درباره‌اش خوب تحقیق کنید.
• قانون طلایی ریسک: از دست دادن پول همیشه دردناک است اما هیچ‌وقت، بیش از مبلغی که بتوانید درد از دست دادنش را تحمل کنید، سرمایه‌گذاری نکنید.
• استراتژی داشته باشید: از قبل تعیین کنید کی می‌خرید؟ کی می‌فروشید؟ و چقدر؟ بر اساس احساس آنی تصمیم نگیرید.
• احساسات را کنار بگذارید: قرار نیست وقتی همه می‌خرند شما هم بخرید و وقتی همه می‌فروشند شما هم بفروشید. بر اساس داده تصمیم بگیرید نه احساس.
• تنوع‌بخشی کنید: تمام تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید. سرمایه را بین چند گروه دارایی و چند مورد از یک دارایی خاص تقسیم کنید.
• صبر داشته باشید: معاملات اسپات بازی بلندمدت است. انتظار ثروتمند شدن در یک شب نداشته باشید.
• همیشه یاد بگیرید: دنیای رمزارز سریع تغییر می‌کند. خبرها را دنبال کنید اما مراقب اضافه اطلاعات باشید.
• از اشتباهات درس بگیرید: همه اشتباه می‌کنند. مهم این است که تکرار نکنید و از تجربه‌هایتان یاد بگیرید.

کلام پایانی | معامله اسپات چیست؟

معاملات اسپات یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین روش‌های خرید و فروش دارایی‌ها در بازارهای مالی است که به‌ویژه برای تازه‌کاران بسیار مناسب است. در این نوع معاملات، شما بلافاصله مالک دارایی می‌شوید و می‌توانید آن را نگهداری یا منتقل کنید. با این حال، معاملات اسپات هم مانند هر روش دیگری مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارد؛ از جمله ریسک کمتر نسبت به ابزارهای اهرمی اما ناتوانی در کسب سود مستقیم از روند نزولی بازار.

تفاوت‌های اساسی معاملات اسپات با فیوچرز و مارجین در نحوه مالکیت دارایی، استفاده از اهرم، و شرایط معامله نهفته است. انتخاب استراتژی مناسب، شناخت دقیق بازار، مدیریت ریسک و حفظ انضباط در تصمیم‌گیری از عوامل کلیدی موفقیت در معاملات اسپات به شمار می‌روند.