بازار فارکس به عنوان بزرگ‌ترین بستر جهانی معاملات ارز تریدرهای بسیاری را به خود علاقه‌مند ساخته است. این افراد با تحت نظر گرفتن نوسانات قیمتی ارزها می‌توانند معاملات پرسودی را برای خود رقم بزنند. تنش‌های ژئوپلیتیک به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بازار فارکس نیاز به بررسی بیشتری از جانب معامله گران دارد. به همین سبب در این مطلب به بررسی تنش‌های ژئوپلیتیک و تأثیر آن‌ها بر فارکس خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
منظور از رویدادهای ژئوپلیتیک چیست؟
ژئوپلیتیک (Geopolitics) یکی از مفاهیم بسیار کاربردی برای فعالین حوزه اقتصاد به خصوص معامله گران فارکس است. ژئوپلیتیک شاخه‌های متنوعی دارد و تنها به یک حوزه خاص محدود نمی‌شود. در حوزه فارکس ژئوپلیتیک به بررسی روابط بین‌المللی، جنگ قدرت، تنش‌های سیاسی، تنش‌های منطقه‌ای و… می‌پردازد. معامله گران فارکس برای پیش‌بینی بهتر قیمت ارزها در بازار از این مفهوم بهره می‌برند؛ چرا که قیمت ارز کشورها به شدت نسبت به این عوامل واکنش نشان می‌دهد. درک درست نسبت به رویدادهای در حال وقوع جهانی و تشخیص نحوه تأثیر آن بر تغییر قیمت ارزها می‌تواند تأثیری شگرف بر تصمیم‌گیری معامله گران داشته باشد.
انواعی از رویدادهای ژئوپلیتیک
ژئوپلیتیک همان طور که اشاره شد به حوزه‌های متنوعی اطلاق می‌شود و مفهوم آن را نمی‌توان تنها به یک رویداد نسبت داد. در ادامه به بررسی مهم‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیک که بر قیمت ارز مؤثرند خواهیم پرداخت.
تغییرات سیاسی
تنش‌های سیاسی بین کشورهای جهان به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیک شناخته می‌شوند. رویدادهای سیاسی در حالت کلی نحوه واکنش دولت‌ها به شرایط حاکم در جهان را تعیین می‌کنند. از مهم‌ترین نوع تغییرات سیاسی می‌توان به انتخابات و تغییر دولت در کشورها اشاره کرد. با تغییر دولت اکثر سیاست حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، ارتباطات خارجی و… دچار تغییر و تحول می‌شوند. چنین تغییراتی به طور مستقیم بر نرخ ارز تاثیرگذار است و می‌توان تبعات آن را در بازارهای مالی مانند فارکس مشاهده کرد.
جنگ داخلی و خارجی
عوامل متنوعی می‌توانند به تنش در داخل کشور و نهایتاً به جنگ داخلی منجر شوند. مشکلات اقتصادی را می‌توان در صدر لیست عوامل منجر به تنش‌های داخلی قرار داد. چنین شرایطی هزینه‌های بسیاری را به کشور متحمل می‌کند و در نهایت به اقتصاد ضربه می‌زند. چنین ضربه‌ای به طور مستقیم اثر خود را بر قیمت ارز می‌گذارد و باعث کاهش نرخ آن می‌شود.
همچنین جنگ در هر کشوری باعث کاهش تقاضا برای ارز آن می‌شود که به کاهش شدید قیمت آن می‌انجامد. در چنین شرایطی معاملات فارکس نیز از این تغییر نرخ اثر می‌پذیرند و برخی معامله گران متوجه ضرر بسیاری می‌شوند. این موضوع در رابطه با جنگ‌های خارجی نیز صادق است؛ چرا که اقتصاد جهانی همانند زنجیری به یکدیگر مرتبط است.
بلایای طبیعی
بلایای طبیعی نیز یکی از عوامل مهم ژئوپلیتیکی مؤثر بر اقتصاد در جهان محسوب می‌شوند. این بلایا در نود درصد مواقع غیر قابل پیش بینی هستند و دولت‌ها باید بدون آمادگی قبلی با آن رو به رو شوند. لازم به ذکر است خسارتی که بلایای طبیعی ایجاد می‌کنند می‌تواند بسیار گسترده باشد. چنین آسیبی به زیرساخت‌ها نیازمند جبران خسارت توسط دولت است که مسلماً باید بودجه هنگفتی به آن اختصاص داده شود. از آن جایی که تأثیر بلایای طبیعی بر اقتصاد بسیار زیاد است باید در معاملات چنین مولفه‌ای نیز در نظر گرفته شود.
رقابت بر سر قدرت
رقابت بر سر قدرت یکی از مهم‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیک در جهان است که بر بازارهای مالی تأثیری شگرف دارد. طی رقابت قدرت، سران کشورهای درگیر سعی می‌کنند تا با افزایش نفوذ خود در مناطق مختلف جهان، منافع استراتژیک و اقتصادی خود را تأمین کنند. این رقابت‌ها ممکن است از طریق نظامی، اقتصادی و یا دیپلماتیک صورت گیرد. هدف اصلی این تنش‌ها دستیابی به برتری و کنترل بر منابع طبیعی و یا مناطق ژئوپلیتیک مهم است. در حال حاضر کشورهای زیادی از جمله چین، آمریکا، روسیه و… بر سر مباحث مختلف که عموماً در حوزه اقتصادی است با هم رقابت دارند.
جدیدترین تنش‌های ژئوپلیتیک
جهان همواره در حال تکاپو است و لحظه‌ای بدون تغییر باقی نمی‌ماند. اطلاع از جدیدترین اخبار مربوط به تنش‌های ژئوپلیتیک می‌تواند کمک بزرگی به معامله گران بازار فارکس باشد. به همین سبب در ادامه به بررسی مهم‌ترین تحولات و تنش‌های ژئوپلیتیک حال حاضر جهان پرداخته‌ایم.
انتخابات آمریکا
آمریکا به عنوان دارنده قوی‌ترین اقتصاد جهانی از جنبه‌های مختلف بر کشورها تأثیر می‌گذارد. ارز کشور آمریکا نیز در جهان مبنای معاملات است و همواره تقاضای بسیاری برای خرید آن وجود دارد. در بازار فارکس نیز این قاعده پایدار است و جفت ارزهایی که یک طرف آن‌ها دلار باشد حجم بالایی از معاملات را در روز به ثبت می‌رسانند. انتخابات و تغییر دولت در یکی از قوی‌ترین کشورهای جهان تحولات بسیاری را به همراه خواهد داشت.
بسته به این که کدام جناح (دموکرات یا جمهوری خواه) قدرت را به دست خواهد گرفت سیاست‌های آمریکا شاهد تغییرات بسیاری خواهد بود. با این اوصاف می‌توان گفت انتخابات پیش رو آمریکا در ماه نوامبر در تعیین ارزش ارز دلار نقشی بسیار تعیین کننده دارد.
حملات اسرائیل به غزه
تنش‌های میان اسرائیل و فلسطینی‌ها دارای تاریخچه‌ای طولانی است. مدت زیادی است که کشورهای مختلف منطقه با جنگ میان اسرائیل و غزه دست و پنجه نرم می‌کنند. با بالا گرفتن تنش‌های میان اسرائیل و غزه، حزب الله لبنان نیز حملات خود را به منافع اسرائیل شروع کرده و باعث افروختن هرچه بیشتر آتش جنگ در منطقه شده است.
چنین شرایطی به طور مستقیم بر قیمت نفت و گاز مؤثر است. همچنین با حملات پی در پی اسرائیل به نوار غزه هر روزه تعداد آوارگان و پناهندگان جنگی در کشورهای اطراف افزایش می‌یابد. هزینه نگهداری از پناهندگان جنگی می‌توان باری بر دوش اقتصاد کشورهای همسایه باشد و در نهایت بر اقتصاد جهانی تأثیر بگذارد.
لبنان، اردن و مصر سه کشوری‌اند که از تنش‌های اسرائیل و غزه بیشترین آسیب را تجربه کرده‌اند. در حال حاضر جنگ غزه در شدیدترین حالت خود قرار دارد و روزانه تعداد بسیاری افراد بی‌گناه جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر تلفات جانی تأثیر اقتصادی این رویداد نیز غیر قابل کتمان است.
جنگ روسیه و اوکراین
تنش‌های میان اوکراین و روسیه ریشه‌ای تاریخی دارد؛ اما شروع جنگ مسلحانه میان اوکراین و روسیه به بیش از دو سال پیش برمی‌گردد. در سال ۲۰۲۲ روسیه حمله‌ای مسلحانه به اوکراین را ترتیب داد و در همان روزهای اول موفق به تصرف شهرهایی از اوکراین شد. البته در فوریه سال ۲۰۱۴ نیز میان این دو کشور بر سر شبه جزیره کریمه منازعاتی پیش آمد.
تنش میان اوکراین و یکی از قطب‌های اقتصادی جهان باعث بی‌ثباتی در قیمت کالا (Commodity) و انرژی (Energy) شده است. چنین اتفاقی به طور گسترده در برخی کشورهای جهان نرخ تورم را افزایش داده است. از آن جایی که اقتصاد جهانی هنوز سلامت کامل خود را پس از پایان دوران پاندمی کرونا به دست نیاورده بود اثر جنگ چندین برابر به اقتصاد ضربه زد.
چگونه می‌توان ریسک معاملات فارکس را در زمان تنش ژئوپلیتیک کاهش داد؟
به منظور حفظ سرمایه خود در زمان تنش‌های شدید منطقه‌ای و جهانی لازم است همیشه خود را به روز نگه دارید.
دنبال کردن اخبار از منابع معتبر به سرمایه‌داران امکان مدیریت ضرر را می‌دهد. شما با بررسی و تحلیل شرایط در صورت احساس خطر می‌توانید سرمایه خود را از بازار خارج کنید. به علاوه سعی کنید از معامله ارزهای ناپایدار که نوسانات شدید قیمتی را تجربه می‌کنند خودداری کنید. چنین معاملاتی شما را در برابر این تنش‌ها بی‌دفاع می‌سازد و منجر به از دست رفتن سرمایه می‌شود.
بسیاری از معامله گران در چنین شرایطی به خریداری دارایی‌های باثباتی همچون دلار و طلا روی می‌آورند. دلار به دلیل پشتوانه قوی خود احتمال ریزش قیمت پایین‌تری نسبت به دیگر ارزهای جهان دارد. طلا نیز در طول تاریخ همیشه روندی صعودی را تجربه کرده و راهی برای حفاظت از سرمایه در برابر تورم و ناملایمات اقتصادی و سیاسی به شمار می‌رود.
همچنین شما می‌توانید برای کاهش اثر این تنش‌ها در بازار به معامله نمادهای مختلفی بپردازید و کل سرمایه خود را به یک جفت ارز اختصاص ندهید. با داشتن پورتفویی متنوع در صورت ضرر نیز همه سرمایه‌تان از دست نمی‌رود. به عبارتی دیگر تنوع در دارایی‌های خریداری شده، ریسک تنش‌های ژئوپلیتیک بر معاملات شما را تا حد امکان کاهش می‌دهد.
اهمیت پیگیری اخبار ژئوپلیتیک در معاملات فارکس
تغییرات در روابط سیاسی بین کشورها، تنش‌های بین‌المللی، یا تغییرات در سیاست‌های اقتصادی می‌توانند تأثیر مستقیم و قابل توجهی بر ارزش ارزها داشته باشند. به عنوان مثال تحریم‌ها علیه یک کشور در نهایت به افت ارزش ارز آن می‌انجامد. معامله گران با اطلاع از چنین تأثیری می‌توانند از ورود به معاملات لانگ (Long) خودداری کنند. همچنین در صورتی که شرایط مهیا باشد می‌توانند با ورود به پوزیشن شورت (Short) از فرصت به دست آمده کسب سود کنند.
همچنین اخبار ژئوپلیتیک ممکن است نحوه سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی را دچار تغییر کند. همان طور که اشاره کردیم برای کاهش ریسک از دست دادن سرمایه معامله گران به ارزها و دارایی‌های باثبات و امن روی می‌آورند. در شرایط تنش‌زا معمولاً سرمایه‌گذاران تمایل به خرید طلا و دلار دارند. در نتیجه این دو دارایی در صورت بالا گرفتن تنش افزایش قیمت را تجربه خواهند کرد که در نهایت می‌تواند به کسب سود بی انجامد.
حال افرادی که غافل از اخبار مهم جهانی به معامله می‌پردازند، تأثیر چنین مولفه‌ای را نادیده می‌گیرند و نهایتاً دچار ضرر مالی می‌شوند. در مجموع می‌توان گفت معامله گران فارکس با پیگیری دقیق اخبار ژئوپلیتیک می‌توانند تصمیمات بهتری بگیرند و از فرصت‌های سودآور در بازار بهره لازم را ببرند. به منظور پیگیری این اخبار لازم است از منبعی موثق و به روز استفاده کنید؛ چراکه سرعت واکنش بازار به وقایع بسیار بالا است.
نتیجه گیری
تنش‌های ژئوپلیتیک به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر بازار فارکس، می‌توانند نوسانات شدیدی در ارزها ایجاد کنند. معامله گران با تحلیل دقیق این تحولات می‌توانند استراتژی‌های خود را برای مدیریت ریسک و بهره‌مندی از فرصت‌های سودآور تنظیم کنند. پیگیری مستمر اخبار ژئوپلیتیک تا حد بسیاری می‌تواند معامله گران را از خطرهای موجود آگاه کند. اجتناب از معامله ارزهای ناپایدار، ایجاد تنوع در دارایی‌ها، و تمرکز بر دارایی‌های باثباتی همچون دلار و طلا، از جمله راهکارهایی هستند که می‌توانند در زمان بروز تنش‌ها به کاهش ریسک معاملات کمک کنند. در نهایت، آگاهی و اطلاعات به‌روز از تحولات جهانی، نقشی حیاتی در موفقیت معامله گران فارکس ایفا می‌کند.
سؤالات متداول
چگونه تنش‌های ژئوپلیتیک بر بازار فارکس تأثیر می‌گذارند؟
تنش‌های ژئوپلیتیک باعث نوسانات شدید قیمت ارزها می‌شوند.
مهم‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیک که بر فارکس تأثیر می‌گذارند کدام‌اند؟
همان طور که اشاره کردیم جنگ‌های داخلی و خارجی، تغییرات سیاسی، بلایای طبیعی و رقابت قدرت بین کشورها از جمله مهم‌ترین عوامل ژئوپلیتیک مؤثر بر فارکس هستند.
چرا طلا و دلار در زمان تنش‌های ژئوپلیتیک انتخاب بهتری هستند؟
طلا به دلیل ارزش ذاتی خود و دلار به دلیل پشتوانه قوی اقتصادی معمولاً در شرایط بحرانی دارایی‌هایی امن به شمار می‌روند.
