الگوی کندل فرفره (Spinning Top) یکی از الگو های کندل استیک رایج در تحلیل تکنیکال است که تردید و دودلی در بازار را نشان میدهد. این الگو شباهت زیادی به الگو کندل دوجی دارد و یک الگوی تک کندلی است که معمولا بهعنوان یک نشانه خنثی تلقی میشود.
بااینحال، زمانی که این الگو در پایان یک روند مشخص ظاهر میشود، اغلب میتواند نویدبخش تغییر جهت در بازار باشد. علاوهبراین، به دلیل ماهیت مبهم کندل فرفره، این الگو به تنهایی سیگنال معاملاتی قدرتمندی محسوب نمیشود. البته، هنگامی که در یک بازار روند دار، چه صعودی و چه نزولی، مشاهده میشود، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
الگوی کندل فرفره (Spinning Top) چیست؟
الگوی کندل فرفره یا اسپینینگ تاپ، نوعی نمودار کندل استیک در تحلیل بازار است که شبیه یک فرفره به نظر میرسد. این الگو زمانی شکل میگیرد که قیمت یک دارایی در طول یک دوره زمانی مشخص، نوسانات زیادی را تجربه میکند، اما در نهایت تقریبا در همان نقطهای که شروع کرده، به پایان میرسد.
تصور کنید توپی را به هوا پرتاب میکنید و آن توپ بالا و پایین میرود، اما در نهایت درست کنار پای شما فرود میآید. این دقیقا همان اتفاقی است که در الگوی کندل فرفره رخ میدهد. قیمت بالا و پایین میرود، اما در پایان روز، تغییر چندانی نمیکند.
اگر به دنبال کارمزد پایین و پشتیبانی عالی هستید، ثبتنام در بهترین صرافی ارز دیجیتال برای ایرانیان را از دست ندهید.
این الگو نشان میدهد که بازار در حالت سردرگمی است. نه خریداران توانستهاند قیمت را بهطور قابل توجهی بالا ببرند و نه فروشندگان موفق شدهاند آن را پایین بیاورند. این وضعیت معمولا نشاندهنده عدم قطعیت در بازار است و ممکن است پیشدرآمد یک تغییر جهت در روند قیمت باشد.
دیدن این الگو برای یک سرمایه گذار یا معامله گر، میتواند به معنای آماده باش برای تغییرات احتمالی در آینده نزدیک باشد. البته، مانند هر الگوی دیگری در تحلیل تکنیکال، این الگو نیز باید با سایر شواهد و نشانههای بازار تأیید شود تا بتوان به آن اطمینان کرد.
الگوی کندل فرفره چه معنایی دارد؟
این الگو دو معنی اساسی دارد:
۱- عدم قطعیت در بازار
این الگو نشاندهنده وضعیتی است که بازار به نقطهای از عدم قطعیت و تردید رسیده است. در واقع، در طول دوره زمانی مورد بررسی، خریداران (گاوها) تلاش کردهاند قیمت را بالا ببرند، در حالی که فروشندگان (خرسها) سعی در پایین کشیدن قیمت داشتهاند.
بااینحال، هیچ یک از این دو گروه نتوانستهاند برتری خود را تا پایان سشن معاملاتی حفظ کنند. این وضعیت را میتوان به ضربالمثل «نه سیخ بسوزد، نه کباب» تشبیه کرد، چرا که نه خریداران و نه فروشندگان موفق به غلبه کامل بر دیگری نشدهاند.
۲- تغییر قابل توجه در روند
گاهی اوقات، الگوی کندل فرفره میتواند نشانهای از تغییر قابل توجه در روند قیمت باشد:
- اگر این الگو در اوج یک روند صعودی ظاهر شود، نشان میدهد که خریداران در حال از دست دادن کنترل هستند و احتمال معکوس شدن روند وجود دارد.
- اگر این الگو در کف یک روند نزولی دیده شود، حاکی از آن است که فروشندگان کنترل خود را از دست میدهند و ممکن است خریداران دوباره وارد میدان شوند.
انواع الگوی کندل فرفره
همانطور که ممکن است متوجه شده باشید، ما رنگ خاصی برای بدنه الگوی کندل فرفره مشخص نکردهایم. دلیل این امر ساده است: بدنه این الگو میتواند هم قرمز و هم سبز باشد.
بنابراین، الگوی کندل فرفره را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- کندل فرفره قرمز: در این حالت، بدنه الگو قرمز است. این رنگ به ما میگوید که قیمت پایانی پایینتر از قیمت باز شدن در طول سشن معاملاتی بوده است. این یعنی فروشندگان کمی دست بالا را داشتهاند و توانستهاند قیمت را اندکی پایینتر از نقطه شروع نگه دارند.
- کندل فرفره سبز: در این حالت، بدنه الگو سبز است. رنگ سبز نشان میدهد که قیمت پایانی بالاتر از قیمت باز شدن در طول سشن معاملاتی بوده است و خریداران توانستهاند قیمت را کمی بالاتر از نقطه شروع نگه دارند.
چگونه الگوی کندل فرفره را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی الگوی کندل فرفره در نمودارهای قیمت، میتوانید از مراحل زیر پیروی کنید:
۱- بررسی شکل کندل
به دنبال کندلی با ویژگیهای خاص باشید. این کندل باید بدنهای کوچک و سایههای بالایی و پایینی بزرگ داشته باشد. بدنه کوچک نشاندهنده تفاوت اندک بین قیمت باز شدن و بسته شدن است، در حالی که سایههای بلند نشان میدهند که قیمت در طول روز نوسانات زیادی داشته است.
۲- توجه به رنگ کندل
رنگ بدنه کندل فرفره میتواند سبز یا قرمز باشد. اگر بدنه سبز است، این نشان میدهد که قیمت پایانی بالاتر از قیمت باز شدن بوده و خریداران اندکی دست بالا را داشتهاند. اگر بدنه قرمز است، یعنی قیمت پایانی پایینتر از قیمت باز شدن بوده و فروشندگان کمی موفقتر بودهاند. بااینحال، به یاد داشته باشید که در هر دو حالت، تفاوت بین قیمت باز شدن و بسته شدن بسیار کم است.
۳- بررسی موقعیت کندل در روند
به جایگاه کندل فرفره در روند کلی توجه کنید. این الگو میتواند در هر روندی ظاهر شود، اما معنای آن بسته به موقعیتش متفاوت است. اگر کندل فرفره را در انتهای یک روند نزولی مشاهده کردید، ممکن است نشانهای از یک تغییر جهت صعودی احتمالی باشد.
از طرف دیگر، اگر این الگو را در پایان یک روند صعودی دیدید، میتواند هشداری برای یک تغییر جهت نزولی بالقوه باشد.
۴- مقایسه با کندلهای مجاور
کندل فرفره را با کندلهای اطرافش مقایسه کنید تا درک بهتری از زمینه آن را در نمودار قیمت داشته باشید. به دنبال مجموعهای از کندلها باشید که نشاندهنده یک روند یا حرکت قیمتی قابل توجه باشند.
از آنجا که این کندل معمولا بهعنوان هشدار تغییر روند استفاده میشود، باید به دنبال شاخصها و الگوهایی باشید که این سیگنال را تقویت میکنند. مثلا، اگر کندل فرفره در نزدیکی یک سطح مقاومت مهم در یک روند صعودی ظاهر شود، احتمال تغییر روند بیشتر خواهد بود.
۵- تأیید با سایر شاخصها
به یاد داشته باشید که الگوی کندل فرفره به تنهایی کافی نیست. برای اطمینان بیشتر، آن را با سایر شاخصهای تکنیکال و در نظر گرفتن شرایط کلی بازار بررسی کنید. برای مثال، میتوانید از شاخصهایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) یا مکدی (MACD) برای تایید سیگنالهای خرید یا فروش استفاده کنید.
انواع روند الگوی کندل فرفره چیست؟
الگوی کندل فرفره عمدتا در دو نوع روند رخ میدهند:
۱- الگوی کندل فرفره در روند نزولی
این الگو در یک روند نزولی میتواند نشانهای جالب باشد. تصور کنید فروشندگان مثل دوندهای هستند که مدتی با سرعت دویده و حالا نفسنفس میزنند. این الگو میگوید:
- فروشندگان ممکن است در حال خسته شدن باشند.
- احتمال دارد جهت بازار به سمت بالا تغییر کند.
در این شرایط، دو حالت محتمل است:
- ممکن است فروشندگان دوباره نفس تازه کنند و یک دور دیگر فروش را شروع کنند.
- یا شاید خریداران (گاوها) فرصت را غنیمت بشمارند و بازار را به سمت بالا هدایت کنند.
۲- الگوی کندل فرفره در روند صعودی
حالا فرض کنید خریداران مانند کوهنوردی هستند که مدتی صعود کرده و به یک سکو رسیدهاند. این الگو در روند صعودی میگوید:
- خریداران ممکن است در حال از دست دادن انرژی باشند.
- احتمال دارد جهت بازار به سمت پایین تغییر کند.
چگونه با الگوی کندل فرفره معامله کنیم؟
هنگام معامله با این الگو، میتوانید قوانین زیر را برای ورود، تعیین حد سود و حد ضرر در نظر بگیرید:
۱- ورود به معامله
برای ورود به معامله بر اساس الگوی کندل فرفره، باید صبور باشید و منتظر تأیید بمانید. تأیید را میتوانید با مشاهده حرکت قیمت پس از تشکیل کندل فرفره به دست آورید.
اگر کندل فرفره صعودی است، به دنبال شکست قیمت بالاتر از نقطه بالایی کندل باشید. اگر نزولی است، منتظر شکست قیمت به زیر نقطه پایینی کندل بمانید. این تأیید مثل چراغ سبزی است که به شما اجازه حرکت میدهد.
۲- تعیین حد سود
باید نقشه راه خود را برای تعیین حد سود مشخص کنید. نگاهی به نمودار بیندازید و سطوح حمایت و مقاومت نزدیک را پیدا کنید. این سطوح مثل ایستگاههایی هستند که قیمت ممکن است در آنجا توقف کند یا تغییر مسیر دهد. آنها میتوانند اهداف خوبی برای گرفتن سود باشند.
۳- تعیین حد ضرر
تعیین حد ضرر درست مانند بستن کمربند ایمنی قبل از رانندگی است و از شما در برابر ضررهای بزرگ محافظت میکند. حد ضرر را کمی آن طرفتر از سمت مخالف تشکیل الگوی کندل فرفره قرار دهید. مثلا اگر انتظار دارید قیمت بالا برود، حد ضرر را کمی پایینتر از پایینترین نقطه کندل فرفره بگذارید. البته باید نوسانات معمول بازار را هم در نظر بگیرید تا زود از معامله خارج نشوید.
مثال واقعی از الگوی کندل فرفره
در این نمودار نمونه، چندین الگوی کندل فرفره را مشاهده میکنیم. بیایید هر کدام را به ترتیب بررسی کنیم:
اولین کندل فرفره: این کندل در سمت چپ نمودار، پس از یک کاهش قیمت کوچک ظاهر میشود. پس از آن، یک کندل نزولی میآید که نشاندهنده ادامه کاهش قیمت است. نکته جالب اینجاست که قیمت کمی پایینتر میرود، اما سپس به سمت بالا برمیگردد.
دومین کندل فرفره: این کندل در یک محدوده قیمتی مشخص رخ میدهد. ظهور این کندل تأیید میکند که بازار هنوز تصمیم قطعی نگرفته است، زیرا قیمت همچنان به حرکت افقی ادامه میدهد.
یادگیری اصول خرید و فروش ارز دیجیتال، کلید ورود به دنیای اقتصاد آینده است.
سومین کندل فرفره: کندل سوم در مقایسه با کندلهای اطرافش بسیار بزرگ است. این کندل پس از یک افزایش قیمت ظاهر شده و به دنبال آن یک کندل نزولی بزرگ آمده است. سپس، این الگو در نهایت به یک کندل معکوس کننده تبدیل میشود، زیرا قیمت پس از آن به سمت پایین حرکت میکند.
چهارمین کندل فرفره: در حالی که قیمت در حال کاهش است، یک کندل فرفره دیگر شکل میگیرد. این کندل به یک وقفه کوتاه تبدیل میشود، زیرا کندل بعدی با یک فاصله (گپ) پایینتر باز میشود و به سقوط ادامه میدهد.
«تایید» در تفسیر الگوی کندل فرفره چقدر اهمیت دارد؟
میتوان گفت که تأیید در تحلیل الگوی کندل فرفره مانند امضای پای یک قرارداد است. همانطور که یک قرارداد بدون امضا اعتبار ندارد، یک الگوی کندل فرفره نیز بدون تأیید، قابل اعتماد نیست. این تأیید معمولاً توسط کندل بعدی انجام میشود. بیایید دو سناریوی مهم را بررسی کنیم:
- در روند صعودی: وقتی یک کندل فرفره در روند صعودی ظاهر میشود، نشانهای از احتمال تغییر روند است. اما قبل از هرگونه تصمیمگیری، باید منتظر تأیید باشیم. این تأیید زمانی اتفاق میافتد که کندل بعدی واقعا کاهش قیمت را نشان دهد. اگر این اتفاق نیفتد، باید به روند صعودی ادامه داد.
- در محدوده قیمتی: اگر یک کندل فرفره در یک محدوده قیمتی ثابت ظاهر شود، یعنی هنوز مشخص نیست قیمت به کدام سمت حرکت خواهد کرد. در این حالت، کندل بعدی باید تأیید کند که آیا قیمت در همان محدوده باقی میماند یا خیر.
ترکیب الگوی کندل فرفره با سایر روشهای تحلیل تکنیکال
الگوی کندل فرفره زمانی بهترین عملکرد را دارد که با سایر اشکال تحلیل تکنیکال ترکیب شوند.
روش تحلیل | زیرمجموعهها |
شاخصهای تکنیکال | واگرایی-همگرایی میانگین متحرک (MACD)شاخص قدرت نسبی (RSI)میانگینهای متحرک (MA)باندهای بولینگر (Bollinger Bands)شاخص جریان پول (MFI) |
تحلیل سطوح حمایت و مقاومت | شناسایی سطوح حمایت و مقاومت استاتیکاستفاده از خطوط روندکانالهای قیمتی |
بررسی حجم معاملات | تحلیل حجم در کنار الگوی کندل فرفرهاستفاده از شاخصهای حجم مانند OBV (On-Balance Volume) |
توجه به روندهای کلی بازار | شناسایی روندهای بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدتاستفاده از تحلیل چند زمانی (Multi-Timeframe Analysis) |
الگوهای نموداری کلاسیک | ترکیب با الگوهایی مانند سر و شانه، مثلث، پرچم و غیره |
تحلیل فیبوناچی | استفاده از سطوح بازگشتی فیبوناچی |
تفاوت بین الگوی کندل فرفره و دوجی چیست؟
الگوی کندل فرفره و دوجی هر دو نشانگر تردید و عدم قطعیت در بازار هستند، اما تفاوتهای ظریفی دارند. الگو دوجی معمولا کوچکتر است و بدنهای بسیار کوچک با سایههای کوتاه در بالا و پایین دارد. در مقابل، الگوی کندل فرفره با سایههای بلند در بالا و پایین مشخص میشود.
البته، نکته مهم این است که حرکت قیمت پس از ظهور این الگوها، اهمیت بیشتری نسبت به خود الگو دارد.
ویژگیها | الگوی کندل فرفره | کندل دوجی |
بدنه | بدنه کوچک که میتواند قرمز یا سبز باشد | بدنه بسیار کوچک که تقریبا غیرقابل مشاهده است |
فتیلهها (شدو) | معمولا شامل شدوهای بالایی و پایینی بلند | اندازه شدوها متغیر است |
احساس بازار | نشاندهنده عدم قطعیت است، اگرچه تمایل اندکی در سهم وجود دارد | عدم قطعیت قوی که نشاندهنده تعادل بین خریداران و فروشندگان است |
جمعبندی
الگوی کندل فرفره مانند یک چراغ راهنمایی زرد در بازار عمل میکند. این الگو به ما میگوید که بازار در حالت «دو دلی» است و نه خریداران و نه فروشندگان نتوانستهاند کنترل کامل را به دست بگیرند.
این الگو نشان میدهد که خریداران (گاوها) تلاش کردهاند قیمت را بالا ببرند، اما فروشندگان (خرسها) آن را پایین کشیدهاند. در نهایت، قیمت تقریبا در همان جایی که شروع کرده بود، به پایان میرسد. این وضعیت میتواند نشانهای از احتمال تغییر جهت قیمت در آینده باشد، اما باید به یاد داشت که یک گل بهار نمیشود و برای اطمینان از این تغییر جهت، باید منتظر تأیید کندل بعدی باشیم.
سوالات متداول
الگوی کندل فرفره صعودی است یا نزولی؟
الگوی کندل فرفره به خودی خود نه صعودی است و نه نزولی، بلکه ماهیت صعودی یا نزولی این الگو به موقعیت آن در روند کلی بازار بستگی دارد. اگر در انتهای یک روند نزولی ظاهر شود، نشانهای از احتمال تغییر جهت به سمت صعودی است. برعکس، اگر در بالای یک روند صعودی رخ دهد، ممکن است حاکی از احتمال تغییر جهت به سمت نزولی باشد.
الگوی کندل فرفره سیاه (قرمز) چیست؟
این الگو نوعی از الگوی کندل فرفره است که بدنه کوچک و سایههای با طول مساوی دارد. الگوی کندل فرفره سیاه (قرمز) نشاندهنده قیمت پایانی پایینتر است.
پس از تشکیل الگوی کندل فرفره چه اتفاقی میافتد؟
از آنجایی که الگوی کندل فرفره یک الگوی خنثی است، بازار اغلب پس از تشکیل این کندل، حرکت جانبی را آغاز میکند. هرچند، اگر این کندل در یک روند صعودی یا نزولی رخ دهد، ممکن است بازار پس از مدت کوتاهی تغییر جهت دهد.
آیا الگوی کندل فرفره در روند جانبی اهمیت دارد؟
خیر. یک بازار جانبی به این معنی است که هیچ قدرت غالب مشخصی وجود ندارد، و الگوی کندل فرفره تنها بر این عدم قطعیت میافزاید. در چنین شرایطی، ظهور الگوی کندل فرفره صرفا تأییدی بر ادامه وضعیت بلاتکلیفی بازار است و سیگنال معاملاتی قابل توجهی ایجاد نمیکند.