این مقاله را اِما نیوبری نوشته است و در تاریخ 5 فوریه 2023 با عنوانِ «چرا نسیم نیکولاس طالب بیتکوین را غده‌ای سرطانی می‌داند؟» در وب‌سایت فول‌دات‌کام منتشر شده است. وب‌سایت ایران‌بروکر ترجمۀ آن را برای اولین‌بار و به‌صورت کامل ارائه می‌دهد.
نویسندۀ شهیرِ قوی سیاه می‌گوید که بیتکوین نوعی داراییِ حبابیِ پُرزرق‌و‌برق است مثل سایر حباب‌ها.
نکات اصلی
- نیکولاس طالب افزایش قیمت بیتکوین را به رشد سرطانی تشبیه می‌کند و معتقد است که نتوانسته ادعاهایش را عملی سازد.
- نسیم طالب که متخصص و تحلیلگر ریسک است، معتقد است که رمزارز نوعی دارایی حبابی است و عوامل نامطلوب را به خود جذب می‌کند.
- رمزارزها سرمایه‌گذاری پُرریسکی به شمار می‌آیند و از این رو، تنها باید به میزانی در آن سرمایه‌گذاری کنید که توان از دست‌دادنش را دارید.
نسیم نیکولاس طالب، مؤلف قوی سیاه، اخیراً در مصاحبه‌ای بیتکوین را به باد انتقاد گرفت. این تحلیلگر مشهور ریسک، رمزارز پیشتاز بازار را با «غده‌های سرطانی بدخیم» مقایسه کرد و گفت که بیتکوین افراد ابله را به خود جذب می‌کند.
نسیم طالب که پیش از این با پیش‌بینیِ بحران مالی سال 2008 اسم‌و‌رسمی برای خود دست‌و‌پا کرد و دربارۀ احتمالات و ریسک قلم می‌زند، زمانی خودش از طرفداران بیتکوین بود. هنگامی که طالب مخالف تصمیمات فدرال رزرو بود، تصور می‌کرد که بیتکوین می‌تواند جایگزینی برای سیاست‌های پولیِ متمرکز باشد. اما رفته‌رفته و با گذشت زمان، همان‌طور که اخیراً در مصاحبه با مجلۀ فرانسوی اکسپرس توضیح داده، باورش را به بیتکوین از دست داد.
1. بیتکوین نمی‌تواند به‌عنوان یک پول عمل کند.
طالب می‌گوید که بیتکوین به‌رغم جار‌و‌جنجال‌هایی که به پا کرده، عملاً نتوانسته به یک «پول غیردولتی تبدیل شود». او یادآور می‌شود که بیتکوین نمی‌تواند ذخیرۀ ارزش کند یا پوششی در برابر تورم باشد ــ که ازقضا عکس این دو ادعا از بازارگرمی‌های طرفداران بیتکوین به شمار می‌آید. او می‌گوید که «بدتر از همه، حتی سر سوزنی هم نمی‌تواند سپری در برابر استبدادِ حکومت یا حفاظی در برابر وقایع مصیبت‌بار باشد».
اینکه بیتکوین می‌تواند به‌عنوان یک پول عمل کند یا نه، مسئله‌ای است که استدلال‌های فراوانی برانگیخته. از یک سو، بیتکوین به‌شدت متلاطم و بی‌ثبات است. اگر بخواهید از بیتکوین برای پرداخت حقوق و اجاره استفاده کنید و به‌یکباره 50 درصد از قیمتش دستخوش تغییر شود، اوضاع به‌هم خواهد ریخت. علاوه بر این، سرعت پردازش تراکنش‌های بیتکوین به‌نسبت کُند است و کارمزدهایش هم گران. از سوی دیگر، حامیان بیتکوین بر این باورند که این رمزارز می‌تواند به ارزی اینترنتی تبدیل شود یا به‌مثابۀ طلای دیجیتال عمل کند، و می‌گویند که راهکارهای فنّاورانه‌ای در کار است که می‌تواند سرعت تراکنش‌ها را افزایش دهد و از هزینۀ کارمزدها بکاهد. و نیز این رمزارز به‌عنوان وجه رایج و قانونی کشورهایی مانند الساوادور و افریقای مرکزی پذیرفته شده (که البته موفقیت این کار در عمل جای بررسی دارد).
2. بیتکوین نوعی داراییِ حبابیِ پُرزرق‌و‌برق است
طالب معتقد است که نرخ پایینِ بهره در پانزده سال اخیر موجبِ انحراف سرمایه‌گذاری‌ها شده است. او در این‌باره می‌گوید: «پایین‌بودنِ نرخ بهره، بدون آنکه الزاماً برای اقتصاد مفید باشد، موجب خلق دارایی‌های حبابی شده است». از نظر نسیم طالب، بیتکوین در محیطی سفته‌بازانه شکوفا شده که اساساً در آن، افراد هیچ درکی از سرمایه‌گذاری بلند‌مدتِ واقعی ندارند. او پا را فراتر می‌گذارد و ادعا می‌کند که بیت‌کوین‌دارانِ جوان دانش مالی ندارند. طالب بر این باور است که جوانانی که پا در این عرصه گذاشته و بیتکوین را پیش‌تر خریده‌اند «موقتاً ثروتمند شده‌اند و چیزی جز برنامه‌نویسی سرشان نمی‌شود».
3. بیتکوین جاذب کلاهبرداران است
اینکه گفته می‌شود که بیتکوین بستری برای کلاهبرداری است، حرف جدیدی نیست. سال گذشته، برایان آرمسترانگ (Brian Armstrong)، مدیرعاملِ کوین‌بیس (Coinbase)، عنوان کرد که خیل کثیر کلاهبردارانی که در عرصۀ ارزهای دیجیتال جولان می‌دهند، لکۀ ننگی بر پیشانی این صنعت است. طالب می‌گوید: «فکر می‌کنم که جهان ارزهای دیجیتال برای فریب‌کاران و دغل‌بازان جذّاب باشد».
طرفداران ارزهای دیجیتال استدلال می‌کنند که انکارِ کلیّتِ ارزهای دیجیتال، به‌صرف فعالیتِ عده‌ای فریبکار در آن، اصلاً منصفانه نیست ــ و اگر بخواهیم با همین فرمان پیش برویم، باید دلار آمریکا را هم مذمت کنیم؛ چراکه جنایتکاران از آن هم استفاده می‌کنند. هر تکنولوژی جدیدی که عواید مالی فراوانی در آن خوابیده و پایگاه دانشِ نسبتاً فقیری هم داشته باشد، برای کلاهبرداران جذاب خواهد بود؛ ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با این وجود، فقدان مقرّرات و تنظیم‌گری در رابطه با کارآییِ ارزهای دیجیتال و معاملات صرافی‌ها، شرایط را برای ورود تعداد بی‌شماری از عوامل نامطلوب مهیا کرده است.
آیا حق با نسیم طالب است؟
در سال گذشته، بسیاری از سرمایه‌گذارانِ کریپتو با کاهشِ چشمگیرِ ارزش پرتفوهایشان مواجه شدند؛ به‌ویژه کسانی که، برای اولین‌بار، در آشفته‌بازارِ 2020 تا 2021 بیتکوین خریده بودند. جای شگفتی نیست که عده‌ای از خریدن ارزهای دیجیتال پشیمان شوند و در مورد پتانسیل بلند‌مدت بیتکوین تردید کنند.
دشواری ماجرا اینجاست که کسی نمی‌تواند با اطمینان به این تردید پاسخ دهد. طالب در رابطه با کاربرد بیتکوین پرسش‌های مهمی پیش کشیده؛ که اهمیت به‌سزایی در عملکرد بیتکوین در دو دهۀ آینده خواهد داشت. اما این گفته که بیتکوین یک داراییِ حبابی است یا اینکه کلاهبرداران را به خود جذب کرده، الزاماً منافاتی با خوش‌فرجامیِ بیتکوین ندارد.
سرمایه‌گذارانی مانند کتی وود (Cathie Wood) از شرکت سرمایه‌گذاری آرک اینوست (Ark Invest)، هنوز بر این باورند که بیتکوین می‌تواند تا سال 2030 به ارزش 1 میلیون دلار برسد. آرک از چندین صنعت نام می‌برد که می‌توانند سهمی از کل بازار داشته باشند ــ مثل بازار انتقال وجهِ بین‌المللی یا ایفای نقش پول در بازارهای نوظهور. اما باز هم نمی‌توانیم تأثیر افزایش مقرّرات را حدس بزنیم. تنظیم‌گری و مقررّات تنها یکی از چند مانعی است که بر سر راه ارزهای دیجیتال قرار دارد. به عنوان مثال، استفاده از ارزهای دیجیتال، همین حالا هم، آسان نیست و این خود مانع از جذب کاربران جدید است.
با همۀ این اوصاف، یک نکته واضح و مبرهن است: بیتکوین همچنان سرمایه‌گذاریِ پُرریسکی است و لازم است در کنار مدافعانی مثل وود، به منتقدانی مانند نسیم طالب هم گوش دهیم. اگر قصد دارید بیتکوین بخرید، باید تنها درصد کوچکی از پرتفوی خود را به آن اختصاص دهید. در دارایی‌های پُرریسکی مثل کریپتو، تنها به میزانی سرمایه‌گذاری کنید که اگر از دست رفت بتوانید از پس آن بربیایید و با رعایت این نکته، اگر سرمایه‌گذاریتان شکست بخورد به خاک سیاه نمی‌شینید.
