هر آنچه باید درمورد نحوه تشخیص نقره اصل بدانید!

نقره (Silver) یکی از فلزات گران‌بها است که در ساخت زیورآلات، ظروف، لوازم تزئینی، آثار کلکسیونی و حتی در صنعت کاربرد زیادی دارد. علاوه بر این، بسیاری از افراد از نقره به‌عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول استفاده می‌کنند.

به همین دلیل، تشخیص اینکه آیا یک قطعه نقره واقعاً اصل است یا خیر، اهمیت زیادی دارد. چه برای کسی که قصد خرید جواهرات نقره دارد، چه برای کلکسیون‌داران و چه برای کسانی که می‌خواهند در این فلز سرمایه‌گذاری کنند.

اگر هدفتان سرمایه‌گذاری در نقره و حفظ ارزش دارایی است، خرید گواهی سپرده نقره از بورس کالا یکی از مطمئن‌ترین و شفاف‌ترین روش‌ها به حساب می‌آید.

اما اگر بیشتر به دنبال خرید زیورآلات نقره‌ای هستید، آشنایی با نحوه تشخیص نقره اصل می‌تواند از احتمال خرید نقره تقلبی جلوگیری کند و خیال شما را از اصالت کالا راحت کند.

در این مقاله از ایران بروکر، می‌خواهیم با زبانی ساده، به بررسی ویژگی‌های نقره اصل، روش‌های تشخیص نقره واقعی در خانه و همچنین تفاوت نقره اصل با نقره تقلبی بپردازیم.

نقره اصل چه ویژگی‌هایی دارد؟

نقره خالص به رنگ سفید براق است و درخشش خاصی دارد که با هیچ فلز دیگری قابل مقایسه نیست. بااین‌حال، چون نقره خالص (عیار ۹۹۹ یا ۹۹٫۹٪) بسیار نرم است، معمولاً برای ساخت زیورآلات و ظروف، آن را با فلزات دیگری مانند مس ترکیب می‌کنند تا استحکام بیشتری پیدا کند.

مهم‌ترین ویژگی‌های نقره اصل عبارت‌اند از:

1. درخشش خاص و طبیعی: نقره اصل رنگی ملایم و سفید دارد، درحالی‌که نمونه‌های تقلبی براق‌تر یا تیره‌تر به نظر می‌رسند.

2. وزن نسبتاً سنگین: نقره خالص چگالی بالایی دارد و از بیشتر فلزات آبکاری شده سنگین‌تر است.

3. انعطاف‌پذیری مناسب: نقره اصل به‌راحتی خم می‌شود، اما نمی‌شکند.

4. مقاومت در برابر زنگ‌زدگی: نقره در برابر اکسید شدن مقاوم است، اما ممکن است در تماس طولانی با هوا یا گوگرد، اندکی سیاه شود (پدیده‌ای که به آن «اکسید نقره» می‌گویند).

روش‌های ساده و خانگی برای تشخیص نقره اصل

اگرچه آزمایشگاه‌ها بهترین محل برای بررسی خلوص نقره هستند، اما چند روش ساده و خانگی برای تشخیص نقره اصل وجود دارد که می‌توانید بدون نیاز به تجهیزات خاص انجام دهید. در ادامه چند روش کاربردی را بررسی می‌کنیم:

بررسی عدد عیار نقره

یکی از مطمئن‌ترین راه‌ها برای تشخیص نقره اصل، بررسی عدد عیار حک‌شده روی بدنه آن است. این عدد معمولاً سه‌رقمی است و میزان خلوص نقره را نشان می‌دهد. عیار نقره معمولا روی بخش داخلی انگشتر، پشت گردنبند یا زیر ظروف حک می‌شود.

اعداد رایج عبارت‌ هستند از:

• کد 999: نقره خالص (نقره صنعتی یا شمش)
• کد 925: نقره استرلینگ (بیشترین استفاده در زیورآلات)

اگر روی سطح نقره عددی مثل ۹۲۵ حک شده باشد، یعنی ۹۲٫۵٪ آن از نقره خالص و باقی آن از فلزات دیگر تشکیل شده است.

البته برخی نمونه‌های تقلبی نیز ممکن است علامت جعلی داشته باشند؛ در این حالت، سایر روش‌های تست باید برای اطمینان استفاده شوند.

استفاده از آهن‌ربا

یکی از سریع‌ترین روش‌ها برای تشخیص نقره اصل، تست آهن‌ربا است. نقره یک فلز غیر مغناطیسی بوده، یعنی توسط آهن‌ربا جذب نمی‌شود؛ بنابراین اگر قطعه نقره‌ای شما هنگام نزدیک کردن آهن‌ربا به آن، واکنشی نشان داد یا به سمت آن کشیده شد، احتمال زیادی وجود دارد که اصل نباشد یا ترکیبی از فلزات مغناطیسی در آن به‌کاررفته باشد.

البته این روش صددرصد قطعی نیست؛ چرا که ممکن است فلزات غیر مغناطیسی تقلبی هم به‌جای نقره استفاده شوند. بااین‌حال، اگر قطعه‌ای به آهن‌ربا چسبید، قطعاً نقره خالص نیست.

تست یخ

یکی دیگر از تست‌های خانگی برای تشخیص نقره اصل، استفاده از یخ است. نقره یکی از رساناترین فلزات در انتقال حرارت است. کافی است یک تکه یخ را روی سطح نقره قرار دهید؛ اگر نقره اصل باشد، یخ خیلی سریع‌تر از حالت معمول شروع به ذوب شدن می‌کند.

در مقابل، اگر نقره تقلبی یا آبکاری شده باشد، این فرآیند بسیار کندتر انجام می‌شود. این تست ساده و بی‌خطر است و می‌تواند در عرض چند ثانیه تفاوت نقره واقعی و تقلبی را نشان دهد.

تست با پارچه سفید یا دستمال پولیش

نقره اصل در تماس با هوا و رطوبت، به‌مرور لایه‌ای تیره از اکسید نقره تشکیل می‌دهد. وقتی سطح آن را با دستمال سفید تمیز کنید، احتمالاً لکه‌های سیاه روی پارچه باقی می‌ماند. این نشانه اکسید طبیعی نقره است و نشان می‌دهد قطعه مورد نظر اصل است. اما اگر رنگی روی پارچه باقی نماند یا سطح نقره بسیار براق و بی‌تغییر بماند، ممکن است با فلزی غیرنقره‌ای یا با آبکاری نازک سروکار داشته باشید.

تفاوت نقره اصل با نقره تقلبی

متاسفانه برخی از افراد ممکن است نقره آبکاری شده یا حتی فلزاتی مانند آلومینیوم یا استیل را به جای نقره بفروشند. در جدول زیر، مهم‌ترین تفاوت‌ها را مشاهده می‌کنید:

نقره‌های روکش‌دار (Silver Plated) که فلز پایه آن‌ها آهن، روی، آلومینیوم، مس و … است نیز از نوع تقلبی محسوب می‌شوند؛ این فلزات فقط در سطح نازکی از نقره پوشیده شده‌اند و در اثر خراش یا سایش، رنگ فلز زیرین (معمولاً مس یا برنج) نمایان می‌شود.

تشخیص نقره از استیل

نقره فلزی نرم‌تر و درعین‌حال سنگین‌تر از استیل است. اگر دو قطعه هم‌اندازه از هر دو فلز در دست بگیرید، نقره حس وزن بیشتری دارد و در برابر فشار کمی انعطاف‌پذیر است، درحالی‌که استیل سخت‌تر و مقاوم‌تر به نظر می‌رسد.

همچنین نقره در تماس با مواد شیمیایی مانند وایتکس، هوا یا گوگرد به‌مرورزمان تیره یا سیاه می‌شود، درحالی‌که استیل در برابر این مواد مقاوم است و رنگ خود را حفظ می‌کند.

در ظاهر نیز تفاوت ظریفی وجود دارد. درخشندگی نقره طبیعی و ملایم است و جلوه‌ای گرم و لطیف دارد، اما استیل سطحی براق‌تر و آینه‌ای‌تر دارد. همین تفاوت در نوع درخشندگی معمولاً یکی از سریع‌ترین راه‌های تشخیص این دو فلز است.

اگر بخواهید تفاوت را به‌صورت عملی آزمایش کنید، چند قطره وایتکس روی سطح آن بریزید؛ نقره واقعی به‌سرعت کمی تیره می‌شود، ولی استیل هیچ تغییری نمی‌کند.

نکات حرفه‌ای برای تشخیص نقره در هنگام خرید

اگر می‌خواهید به‌صورت دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر اصالت نقره را بررسی کنید، به نکات زیر توجه داشته باشید:

از ذره‌بین استفاده کنید: مهرها و عدد عیار را با دقت زیر نور بررسی کنید. تقلبی‌ها معمولاً دارای حکاکی کم‌عمق یا نامنظم‌اند.

از سنگ محک یا تست اسید استفاده کنید (فقط توسط متخصص): مقدار کمی اسید نیتریک روی سطح زده می‌شود. نقره اصل رنگ خاکستری مایل به سبز ایجاد می‌کند، اما فلزات دیگر رنگ زرد یا قهوه‌ای خواهند داشت.

اشتباه در تعبیر تغییر رنگ: برخی تصور می‌کنند تیره شدن نقره یعنی تقلبی بودن آن؛ درحالی‌که این پدیده طبیعی است. نقره واقعی در مجاورت هوا تیره می‌شود و با پولیش دوباره براق خواهد شد.

به صدای فلز گوش دهید: هنگام برخورد دو قطعه نقره اصل به هم، صدایی زنگ‌دار و زیر تولید می‌شود، درحالی‌که فلزات تقلبی صدای خفه دارند.

خرید از منابع معتبر: یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات، خرید نقره از فروشگاه‌های غیررسمی یا آنلاین‌ شاپ‌های ناشناخته است. حتماً از فروشندگان دارای مجوز از اتحادیه خرید کنید.

گواهی اصالت بگیرید: در خرید شمش، سکه یا جواهر نقره گران‌قیمت، همیشه گواهی یا شناسنامه اصالت از فروشنده دریافت کنید.

تکیه بر قیمت پایین: اگر قیمت قطعه موردنظر بسیار پایین‌تر از بازار بود، احتمال تقلبی بودن آن بسیار زیاد است.

اگر قصد سرمایه گذاری در نقره را دارید، با افتتاح حساب در بورس کالا می‌توانید با خیالی راحت به خرید شمش نقره بپردازید، حتی امکان تحویل فیزیکی نقره نیز از انبار بورس کالا وجود دارد.

جمع بندی | نحوه تشخیص نقره اصل

در این مقاله یاد گرفتیم که بررسی عدد عیار، استفاده از آهن‌ربا، انجام تست یخ و تست با پارچه سفید از روش‌های خانگی برای نحوه تشخیص نقره اصل هستند. همچنین به تفاوت‌های ظاهری و وزنی نقره اصل با نمونه‌های تقلبی و اشتباهات رایج در این زمینه پرداختیم.

اگر قصد سرمایه‌گذاری در نقره را دارید، خرید گاهی سپرده نقره بهترین روش خواهد بود یا اگر قصد خرید زیورآلات نقره دارید، همیشه از فروشگاه‌های معتبر با فاکتور رسمی خرید کنید و از اصالت کالا اطمینان حاصل نمایید. تجربه شما از خرید نقره چیست؟ آیا روش خرید نقره از بورس کالا را بلد هستید؟