ارزهای دیجیتال می‌توانند بر اساس ویژگی‌ها و اهداف مشترک در پروتکل/شبکه و توکن، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار بگیرند. با توجه به رشد سریع صنعت رمزارز، شناخت انواع ارز دیجیتال می‌تواند ابزار مهمی برای تحلیل شباهت‌ها و تفاوت‌ها میان پروژه‌ها و معیارهای قرار گرفتن آنها در یک دسته باشد.
گرچه فعالان بازار رمزارز هنوز روی بسیاری از کلمات تخصصی و دسته‌بندی‌ها توافق ندارند اما همچنان تلاش میشود تا شفافیت و همخوانی بین دسته‌های مختلف ایجاد شود. علاوه بر GCCS، سایر روش‌هایی که برای دسته‌بندی انواع ارز دیجیتال پیشنهاد شده‌اند شامل Datonomy از سوی شرکت گلدمن ساکس، MSCI و Coin Metrics و استاندارد دسته‌بندی دارایی‌های دیجیتال (DACS) از سوی شرکت CoinDesk هستند.
اشتباهات رایج در تعریف انواع ارز دیجیتال
سوال «چند نوع ارز دیجیتال وجود دارد؟» گمراه‌کننده هستند و سوال بهتر این است که بپرسیم «چند نوع کریپتو وجود دارد؟» چون کریپتو عبارت فراگیرتری برای تمام دارایی‌های مبتنی بر بلاکچین است در حالی که، ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی برای اشاره به یکی از زیرمجموعه‌های کریپتو، ایجاد شد. هرچند که این دو کلمه در حال حاضر به جای هم به کار برده می‌شوند.
رایج‌ترین اشتباه این است که شناخته‌شده‌ترین دارایی‌های کریپتو مثل بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، تتر (USDT) و یو اس دی کوین (USDC) را به‌عنوان انواع ارز دیجیتال لیست کنیم. این اطلاعات به دو دلیل اشتباه است:
- ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی به یک پول یا فلز ارزشمند بلاکچینی اشاره دارد که بیت کوین بهترین نمونه از آن است چون همه آن را به‌عنوان طلای دیجیتال می‌شناسند اما تعریف درست‌تر برای اتریوم یا اتر، ارز اختصاصی شبکه اتریوم است. این دو با هم تفاوت دارند.
- تتر و یو اس دی کوین هر دو استیبل کوین‌هایی با پشتوانه ارز فیات هستند و این که بگوییم آنها هرکدام یک نوع ارز دیجیتال هستند، گمراه‌کننده است.
اشتباه رایج دیگر این است که تعداد ارزهای دیجیتال را به‌عنوان انواع ارز دیجیتال در نظر بگیریم. در حال حاضر که ۱۰۲۰۷ کوین در بازار وجود دارد به این معنی نیست که ۱۰۲۰۷ نوع ارز دیجیتال داریم. این اشتباه است که هر کوین یا توکن را به‌عنوان یک نوع از کریپتو در نظر بگیریم چون بسیاری از آنها دارای شباهت‌هایی به یکدیگر هستند که می‌تواند آنها را در یک دسته قرار دهد.
دسته بندی انواع کریپتو
در حال حاضر از نظر انواع دارایی، ۱۲ نوع اصلی کریپتو داریم و ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی خود به تنهایی یک نوع دارایی کریپتو است. سایر انواع کریپتو شامل ارزهای اختصاصی (Native) و استیک شده، استیبل کوین با پشتوانه فیات، استیبل کوین متصل به ارز فیات، استیبل کوین منعکس‌کننده ارز فیات، توکن مشتقات، توکن کاربردی و حاکمیتی، NFT کلکسیونی، NFT قابل بازخرید و NFT حق امتیاز یا رویالتی هستند. این یعنی ۹ نوع دارایی کریپتو مثلی یا قابل تعویض (کوین) و ۳ نوع دارایی کریپتو غیرمثلی (NFT) داریم.
علاوه بر این، ۸ نوع مولفه سازنده زیرساخت کریپتو و ۱۰ نوع بخش اقتصادی کریپتو هم وجود دارند که به ۳۵ صنعت کریپتو تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها برای آنالیز پروتکل یا شبکه دارایی‌های کریپتو در دو سطح جداگانه به کار می‌روند.
انواع کریپتو قبلا در استاندارد جهانی دسته‌بندی کریپتو (GCCS) تعریف شده است. این استاندارد یک چارچوب سازمان‌یافته و کامل برای تحلیل پروژه‌های کریپتو محسوب میشود. سه سطح از دسته‌بندی در استاندارد GCCS وجود دارد که به قرار گرفتن پروژه‌های کریپتو در دسته‌های مختلف بر اساس پروتکل، شبکه و دارایی‌ها، کمک می‌کند.
۱۲نوع توکن یا دارایی مختلف کریپتو
| # | نوع دارایی یا توکن کریپتو | تعریف | نمونه | دسته‌بندی دارایی |
| ۱ | ارز دیجیتال | کاربرد ارزهای دیجیتال مانند پول یا کالا است (به خصوص کالاهایی ارزشمندی مثل فلزات گران‌بها شامل طلا یا نقره). | BTC، XMR، ZEC، DOGE | دارایی ذخیره ارزش |
| ۲ | ارز اختصاصی | ارز اختصاصی به کاربران امکان مشارکت در اکوسیستم یک بلاکچین را می‌دهد و شبیه به واحدهای گاز یا انرژی است. این ارزها در واقع نقش سهام را در اقتصاد آن بلاکچین یا شبکه ایفا می‌کنند. | ETH، SOL، ADA | دارایی مصرفی و قابل انتقال |
| ۳ | ارز استیک شده | ارزهای استیک شده برای امنیت و تسهیل فرآیند اثبات سهام (PoS) در شبکه به کار می‌روند. در واقع ولیدیتورها موجودی خود را قفل یا استیک کرده و در عوض، ارز اختصاصی شبکه را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. | stETH، rETH، stSOL | دارایی سرمایه‌ای |
| ۴ | استیبل کوین با پشتوانه فیات | این استیبل کوین‌ها با ذخیره‌ای از ارز فیات یا یک فرم کاملا نقدشونده از پول مانند برات خزانه، پشتیبانی می‌شوند. ریسک افت ارزش این استیبل کوین‌ها بسیار پایین است. | USDC، USDT | دارایی ذخیره ارزش |
| ۵ | استیبل کوین متصل به فیات | استیبل کوین‌های متصل به ارز فیات توسط سبدی از دارایی‌های شبه‌پولی مختلف پشتیبانی می‌شوند بنابراین ارزش آنها مستقل از توکن حاکمیتی پروتکل صادر‌کننده این استیبل کوین‌ها است. | DAI | دارایی ذخیره ارزش |
| ۶ | استیبل کوین منعکس کننده فیات | این کوین‌ها گاهی تاحدودی توسط دارایی‌های شبه‌پولی خارجی پشتیبانی می‌شوند و گاهی هرگز دارای چنین پشتوانه‌ای نیستند. انطباق‌پذیری آنها بسیار ساده است اما در برابر روندهای نزولی بازار هم کاملا آسیب‌پذیر هستند. | FRAX، UST | دارایی ذخیره ارزش |
| ۷ | توکن مشتقات | توکن‌های مشتقات نشان‌دهنده مالکیت فرد بر یک دارایی بلاکچینی یا غیربلاکچینی هستند که می‌تواند به‌عنوان یک صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی هم عمل کنند. | WBTC، برات خزانه و اوراق بهادار توکن‌شده | دارایی سرمایه‌ای |
| ۸ | توکن کاربردی | توکن کاربردی به افراد امکان انجام اقدامات مشخص را در پروتکل می‌دهد. | SNX، LINK، ZRX | دارایی مصرفی و قابل انتقال |
| ۹ | توکن حاکمیتی | توکن حاکمیتی نشان‌دهنده حق رای کاربر برای تصمیم‌گیری در مورد پیشنهادات مطرح شده در یک پلتفرم یا DAO است. | MKR، UNI، LDO | دارایی سرمایه‌ای |
| ۱۰ | NFT کلکسیونی | این NFTها کالاهای دیجیتال منحصربه‌فرد و کمیابی هستند که می‌توانند شامل آثار هنری، یادگاری از افراد مهم یا هرچیزی باشند. | CryptoPunks، POAP، Axie Infinity | دارایی ذخیره ارزش |
| ۱۱ | NFT قابل بازخرید | NFT قابل بازخرید نشان‌دهنده مالکیت فرد بر کالاهای واقعی مثل سند ماشین، بلیط رویدادها و مراسم و اسناد حقوقی است و به نام NFT مصرفی هم شناخته میشود. | Adidas Originals VeeFriends (VeeCon) | دارایی مصرفی و قابل انتقال |
| ۱۲ | NFT حق امتیازی | این نوع NFT که رویالتی نام دارد یک نوع حق مالکیت بر محتوا مانند موسیقی، کتاب یا ویدیو را برای افراد ایجاد می‌کند که پرداخت خودکار هزینه مالکیت برای خالق اثر یا صاحب آن، میسر میشود. | Alan Walker در پلتفرم Corite، NFT تقسیم‌شده آهنگ Bitch Better Have My Money از ریانا | دارایی سرمایه‌ای |
تعداد کل ارزهای دیجیتال چقدر است؟
در حال حاضر بیش از ۱.۴۳ میلیون کریپتوی بلاکچینی وجود دارد که شامل ارزهای دیجیتال و سایر دارایی‌های کریپتو است. در عین حال، ۱۰۲۰۷ ارز دیجیتال وجود دارد که در صرافی‌های متمرکز (CEX) لیست شده‌اند و همچنین تعداد NFTهای کلکسیونی هم ۲۹۶۰ عدد است. البته تعداد ارزهای دیجیتالی که وجود دارند دائما تغییر می‌کند چون بعضی از آنها با شکست مواجه شده و به کوین مرده تبدیل می‌شوند و بعضی دیگر به دلیل افزایش آشنایی عموم مردم با کاربردهای بلاکچین، تازه ایجاد و معرفی می‌شوند.
برای مشاهده انواع ارزهای دیجیتال، تاریخچه قیمت رمزارزها و سایر اطلاعات تخصصی در این زمینه به صفحه قیمت ارزهای دیجیتال در ایران بروکر مراجعه کنید.
۱. آیا همه ارزهای دیجیتال شبیه به هم هستند؟
خیر. ارزهای دیجیتال از لحاظ فناوری و هدف ساخت و ویژگی‌ها تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. بعضی از آنها مانند مونرو روی حفظ حریم شخصی تمرکز دارند و بعضی مانند اتریوم، قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را هدف گرفته‌اند.
۲. آلت کوین چیست؟
به هر ارز دیجیتالی غیر از بیت کوین، آلت کوین گفته میشود.
۳. تفاوت ارز دیجیتال با توکن چیست؟
ارز دیجیتال معمولا به عنوان روشی برای پرداخت استفاده میشود اما توکن‌ها می‌توانند نماینده دارایی‌های مختلف مانند دارایی دیجیتال، حق دسترسی یا حق امتیاز باشند.
۴. چطور بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری را پیدا کنیم؟
ابتدا به خوبی راجع به تاریخچه ارزها تحقیق کنید. در نظر گرفتن عواملی مانند فناوری ساخت، کاربردها، تقاضا در بازار، اعتبار تیم سازنده و روندهای بازار می‌تواند به شما در انتخاب بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری کمک کند.
نظرات کاربران
گزارش نظر