بازار طلا در ایران همواره آینه‌ای از تحولات سیاسی، اقتصادی و انتظارات تورمی جامعه بوده است. در شرایط کنونی که مکانیسم ماشه فعال شده و کشور با چشم‌انداز بازگشت تحریم‌های سخت‌گیرانه‌تر روبه‌روست، از منظر فاندامنتال فشارهای اقتصادی و ریسک‌های ژئوپولیتیکی شدت گرفته‌اند. همزمان، از منظر تکنیکال نیز شاهد صعود پرشتاب قیمت‌ها و عبور از سطوح مقاومتی مهم هستیم؛ موضوعی که بررسی چندبعدی این بازار را بیش از پیش ضروری می‌سازد.
تحلیل تکنیکال طلا ۱۸ عیار ایران
همانطور که در آخرین تحلیل‌ها ذکر شد، با اینکه شاخص RSI در محدوده بیش‌خرید قرار داشت و حتی واگرایی‌هایی هم دیده می‌شد، اما مومنتوم صعودی به‌قدری قوی بود که خریداران کنترل بازار را در دست گرفتند. نتیجه این شد که پس از رسیدن قیمت طلا ۱۸ عیار ایران به سقف تاریخی ۱۰،۴۰۰،۰۰۰ تومان، شاهد اصلاحی سریع تا محدوده ۱۰ میلیون تومان بودیم و سپس بازار دوباره در مسیر رشد قرار گرفت.
در شرایط فعلی با توجه به بازگشت تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی، این رشد همچنان پایدار به نظر می‌رسد و چشم‌انداز نزولی معناداری در نمودار دیده نمی‌شود. هدف بعدی در کوتاه‌مدت می‌تواند سطح فیبوناچی بعدی در ۱۰،۷۵۰،۰۰۰ تومان باشد و در ادامه حرکت قیمت به سمت ۱۲ میلیون تومان در هر گرم محتمل است.
سناریوی اصلاحی تنها در صورت بروز اخبار غیرمنتظره و شوک‌های سیاسی-اقتصادی مطرح میشود؛ در این صورت امکان دارد قیمت تا محدوده ۹،۳۵۰،۰۰۰ تا ۹،۶۰۰،۰۰۰ تومان اصلاح کند. شکست قطعی این سطح حمایتی می‌تواند اولین نشانه تغییر فاز بازار از صعود به نزول باشد. اما تا زمانی که قیمت بالای سطح کلیدی ۱۰ میلیون تومان باقی بماند، روند کوتاه‌مدت همچنان صعودی ارزیابی میشود.
تحلیل فاندامنتال طلای ۱۸ عیار ایران در سایه بازگشت تحریم‌ها
با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، فضای اقتصادی کشور وارد مرحله‌ای تازه از فشار شده است. بازگشت این تحریم‌ها به معنای محدود شدن دوباره صادرات نفت، مسدود شدن دارایی‌های ارزی، اعمال محدودیت بر واردات کالاهای کلیدی و حتی ممنوعیت واردات و صادرات طلاست. همین یک بند در حوزه طلا کافی است تا شرایط قیمتی بازار داخلی را به شکل بنیادی تغییر دهد؛ زیرا زمانی که عرضه طلا در نتیجه تحریم‌ها محدود شود، فشار تقاضا برای نگهداری آن به‌عنوان دارایی امن به جهش قیمت منجر خواهد شد.
در سطح سیاسی، واکنش ایران به این اقدام غرب با کاهش همکاری با آژانس انرژی اتمی و تهدید به خروج از پیمان NPT همراه بوده است. این رویکرد به معنای افزایش ریسک ژئوپلیتیکی است؛ هر چه تنش میان ایران و غرب تشدید شود، ذهنیت عمومی نسبت به آینده اقتصاد کشور بدبین‌تر می‌گردد. در چنین شرایطی، مردم و سرمایه‌گذاران به دنبال پناهگاهی امن برای دارایی‌های خود خواهند بود. طلا در ایران، به‌ویژه طلای ۱۸ عیار که در معاملات روزمره جایگاه پررنگی دارد، بار دیگر به سپر تورمی بدل شده است. بنابراین، همزمان با انتشار اخبار سیاسی پرتنش، شاهد افزایش لحظه‌ای تقاضا در بازار طلا هستیم، زیرا انتظارات تورمی بالا می‌رود و همه می‌دانند ریال در برابر این موج دوام نخواهد آورد.
از سوی دیگر، در حوزه اقتصادی، سقوط ریال به سطوح بی‌سابقه و رشد تورم بالای ۴۰ درصدی، خود به خود موتور محرکی برای افزایش قیمت طلاست. وقتی دلار در بازار آزاد با سرعت بالا حرکت می‌کند، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نه تنها متناسب با دلار رشد می‌کند، بلکه گاهی به دلیل کمبود عرضه و جو روانی بازار، بالاتر از نرخ تعادلی محاسبه میشود. برای مثال در ماه قبل، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به بیش از ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسید، عددی که نه فقط ناشی از افزایش نرخ جهانی طلا، بلکه نتیجه مستقیم انتظارات تورمی و محدودیت واردات در بازار داخلی بود.
همزمان فشارهایی بر بخش تولید و اشتغال وجود دارد. تعطیلی واحدهای صنعتی و افزایش بیکاری موجب میشود نقدینگی به جای ورود به بخش‌های مولد، به سمت دارایی‌های امن همچون طلا سرازیر شود. این جریان نقدینگی، با تشدید رکود اقتصادی، تقاضا برای طلای ۱۸ عیار را حتی فراتر از سطح مصرف جواهرات یا نیاز واقعی سوق می‌دهد و بیشتر به عنوان سرمایه‌گذاری اضطراری عمل می‌کند.
در این شرایط باید سناریوهای پیش‌رو برای بازار طلا را بررسی کرد:
- سناریوی تشدید تحریم‌ها و انزوای بیشتر: در این حالت، احتمال قطع کامل همکاری ایران با آژانس و تشدید فشارهای غرب وجود دارد. این مسیر با سقوط بیشتر ریال و تورم فزاینده همراه خواهد بود و قیمت طلای ۱۸ عیار در بازار داخلی به سرعت صعودی میشود. با محدود شدن عرضه رسمی طلا، واردات به مسیرهای غیررسمی و پرهزینه می‌رود که خود عاملی دیگر برای جهش قیمتی خواهد بود.
- سناریوی مقاومت کنترل‌شده: اگر ایران بدون خروج کامل از توافقات بین‌المللی صرفاً تنش را مدیریت کند، فشار بر اقتصاد همچنان باقی خواهد ماند اما از شدت بحران کاسته میشود. در این سناریو طلا همچنان روند صعودی خواهد داشت اما رشد آن آهسته‌تر و تدریجی‌تر خواهد بود.
- سناریوی بازگشت نسبی به مذاکره: اگر فشار داخلی یا خارجی ایران را به سمت گفت‌وگوهای محدود سوق دهد، احتمال دارد ریال اندکی ثبات پیدا کند و انتظارات تورمی کاهش یابد. در این شرایط، بازار طلا نفس کوتاهی می‌کشد و حتی ممکن است موقتاً اصلاح قیمتی داشته باشد. اما با توجه به سابقه بی‌اعتمادی، این سناریو از نگاه فعالان بازار ضعیف‌تر و کم‌دوام‌تر است.
کانال‌های انتقال شوک به اقتصاد ایران
وقتی مکانیسم ماشه فعال میشود، آثار آن از طریق چند مسیر سریع و میان‌مدت منتقل میشود:
- کانال درآمد نفتی و حساب جاری: بازگشت تحریم‌ها فروش رسمی نفت و دسترسی به درآمدهای ارزی دولت را محدودتر می‌کند؛ کاهش درآمدهای صادراتی، کسری بودجه را تشدید کرده و ذخایر ارزی را تحت فشار قرار می‌دهد. (اثر: کاهش عرضه دلار رسمی → افزایش نرخ بازار آزاد).
- کانال بانکی و دسترسی به سوئیفت/نهادهای بین‌المللی: تحریم‌های بانکی و فریز دارایی‌ها جریان واردات کالاهای سرمایه‌ای، قطعات و دارو را پیچیده می‌کند و هزینه‌های تجارت خارجی را افزایش می‌دهد. (اثر: افزایش قیمت کالاهای وارداتی → فشار بر تورم).
- کانال انتظارات و تقاضای امن: فعال‌سازی تحریم‌ها انتظارات تورمی و عدم‌قطعیت سیاسی را بالا می‌برد؛ سرمایه‌گذاران و خانوارها به سمت دارایی‌های امن (طلا، ارز، املاک محدود) گریزان می‌شوند. (اثر: نقدینگی به بازار طلا و ارز سرازیر میشود).
- کانال سرمایه‌گذاری و رشد: تشدید ریسک سیاسی-حقوقی یعنی خروج سرمایه‌گذاران خارجی بالقوه و توقف پروژه‌های سرمایه‌گذاری؛ در نتیجه رشد اقتصادی ضعیف‌تر خواهد شد.
در مجموع، با توجه به شرایط موجود، محتمل‌ترین سناریو همان حرکت صعودی طلا در ایران است؛ چرا که هم عرضه محدود خواهد شد و هم تقاضا به دلیل نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی افزایش می‌یابد. به عبارت ساده، طلای ۱۸ عیار نه تنها به عنوان کالایی زینتی بلکه بیش از هر زمان دیگر به‌عنوان ابزاری برای حفظ ارزش دارایی عمل خواهد کرد.
هیچ تحلیل قطعی در مورد بازارهای مالی وجود ندارد. تمامی موارد ذکر شده صرفاً به منظور اطلاع‌رسانی منتشر گردیده و این مطلب هیچگونه پیشنهاد خرید یا فروشی برای معامله‌گران محسوب نمی‌شود. افراد باید نسبت به ریسک‌های ذاتی بازارهای مالی آگاهی داشته باشند و قبل از اقدام به هرگونه سرمایه‌گذاری از تصمیم خود مطمئن شوند. ایران بروکر نسبت به ضرر و زیان احتمالی شما هیچگونه مسئولیتی را نمی‌پذیرد.
نظرات کاربران