بازار بیت کوین در حال حاضر با دورهای از سکون و رکود مواجه شده است. تقاضا و عرضه هر دو نشانههایی از کاهش فعالیت را نشان میدهند. ورود و خروج سرمایه به بازار به حداقل رسیده است و شاخص ارزش تحقق یافته (Realized Cap) نیز این رکود را تایید میکند.
کاهش تقاضا و ثبات ارزش تحقق یافته بیت کوین
شاخص ارزش تحققیافته (Realized Cap) یکی از مهمترین معیارها برای سنجش مجموع ورود و خروج سرمایه به شبکه بیت کوین است. این شاخص نشان میدهد که به طور کلی، بیت کوینها با چه قیمتی خریداری شدهاند.
در شش ماه گذشته، با توجه به روند نزولی اما محدود بازار، شاهد کاهش چشمگیر ورود و خروج سرمایه به شبکه بیت کوین بودهایم. ارزش تحققیافته در دو ماه اخیر به اوج خود رسیده و در سطح ۶۲۲ میلیارد دلار ثابت مانده است. این امر نشان میدهد که اکثر بیت کوینهایی که در حال معامله هستند، با قیمتی نزدیک به قیمت خرید اولیه خود دست به دست میشوند.

شاخص سود و زیان تحققیافته خالص (Net Realized Profit/Loss) در واقع مشتق اول شاخص ارزش تحققیافته است و تغییرات روزانه جریان سرمایه در شبکه بیت کوین را به ما نشان میدهد. به عبارت دیگر، این شاخص بیان میکند که آیا بیت کوینها با سود یا زیان معامله میشوند. زمانی که این شاخص مثبت باشد، به معنای ایجاد سرمایه جدید (یعنی بیت کوینها با سود فروخته میشوند) و زمانی که منفی باشد، به معنای از بین رفتن سرمایه (یعنی بیت کوینها با زیان فروخته میشوند) است.
در حال حاضر، مشاهده میشود که نیروهای سود و زیان تقریباً برابر هستند و در نتیجه، جریان خالص سرمایه بسیار ناچیز است و در اطراف صفر نوسان میکند. این وضعیت نشان میدهد که نوعی تعادل در بازار برقرار شده و شباهتهایی به دوره اوت و سپتامبر ۲۰۲۳ دارد.

شاخص سود و زیان تحققیافته را میتوان به عنوان معیاری برای سنجش مقدار اضافی سرمایه در نظر گرفت که یک فروشنده برای فروش بیت کوین خود نیاز دارد. به عبارت دیگر، با استفاده از این شاخص میتوانیم میزان تمایل فروشندگان به فروش بیت کوین خود را با سود (پرمیوم) یا زیان (دیسکاونت) ارزیابی کرده و از این طریق، تقاضای بازار را بسنجیم.
کاهش قابل توجه مجموع مطلق سود و زیان تحققیافته از زمان اوج قیمت در ماه مارس نشان میدهد که فشار خرید کلی در محدوده قیمتی فعلی کاهش یافته است.

کاهش عرضه و محدودیت نقدینگی در بازار بیت کوین
پس از بررسی تقاضای بازار، اکنون به بررسی عرضه میپردازیم تا بتوانیم تحلیل کاملی از دو نیروی متضاد بازار ارائه دهیم.
یکی از شاخصهایی که میتوانیم برای تخمین میزان بیت کوینهایی که به راحتی قابل معامله هستند، از آن استفاده کنیم، عرضه فعال (Hot Supply) است. این حجم عرضه، نشاندهنده ثروتی است که در بیت کوینهایی با عمر کمتر از یک هفته نگهداری میشود. با توجه به مطالعهای که در مورد هولدرهای کوتاهمدت و بلندمدت انجام شده، فرض بر این است که احتمال معامله مجدد بیت کوینهایی با دوره نگهداری کوتاهتر بیشتر است. بنابراین، این گروه سنی خاص را میتوان به عنوان یکی از گروههای بیت کوینهایی که به راحتی در پاسخ به نوسانات بازار معامله میشوند، در نظر گرفت.
ثروت فعلی نگهداری شده در بیت کوینهایی با عمر کمتر از یک هفته، به میزان قابل توجهی کاهش یافته و تنها ۴.۷ درصد از ثروت کل شبکه را تشکیل میدهد. این امر نشاندهنده کاهش مداوم عرضه و محدودیت نقدینگی در بازار است، زیرا اکثریت قریب به اتفاق بیت کوینها، عمر بیش از یک هفته دارند.

نمودارهای واگرایی عرضه، تصویر روشنی از آنچه در بازار بیت کوین رخ داده ارائه میدهند. در این نمودارها، معیارهای مختلفی برای سنجش عرضه در دسترس مانند عرضه کوتاهمدت و عرضه با نقدینگی بالا، با معیارهایی مانند عرضه ذخیره شده همچون عرضه بلندمدت یا عرضه قفل شده مقایسه میشوند.
یکی از مشاهدات مهم این است که رفتار هولد کردن (نگهداری طولانیمدت) در بین شرکتکنندگان بازار بسیار رایج شده و منجر به افزایش سریع «عرضه ذخیره شده» گردیده است. این امر نشان میدهد که عرضه کلی در حال کاهش است، زیرا حجم بیت کوینهایی که برای معامله فعال در دسترس هستند، به طور مداوم کاهش مییابد.

افزایش نقدینگی استیبل کوینها
استیبل کوینها همچنان به عنوان ارز رایج در معاملات صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین، رشد کل سرمایه استیبل کوینها را میتوان به عنوان معیاری برای سنجش تقاضا و علاقه سرمایهگذاران به بازار ارزهای دیجیتال در نظر گرفت.
مجموع عرضه استیبل کوینها در حال افزایش است و به نزدیکی رکورد تاریخی خود یعنی ۱۶۰/۴ میلیارد دلار رسیده است. این امر نشاندهنده افزایش سرمایه دلاری در حوزه ارزهای دیجیتال است که به راحتی قابل تبدیل به سایر داراییهای دیجیتال است. با این حال، میتوان نتیجه گرفت که این سرمایه استیبل کوین هنوز به طور فعال وارد داراییهای پرریسک نشده است.

شاخص SSR (Stablecoin Supply Ratio) نسبت بین ارزش بازار بیت کوین و مجموع عرضه استیبل کوینها را مقایسه میکند. این شاخص را میتوان به صورت زیر تفسیر کرد:
- SSR پایین: نشان میدهد که عرضه فعلی استیبل کوینها قدرت خرید بیشتری برای خرید بیت کوین دارند.
- SSR بالا: نشان میدهد که عرضه فعلی استیبل کوینها قدرت خرید کمتری برای خرید بیت کوین دارند.
واگرایی بین ارزش بازار بیت کوین که در یک محدوده مشخص نوسان میکند و عرضه رو به رشد استیبل کوینها، شاخص SSR را به پایینترین سطح تاریخی خود رسانده است. این امر نشان میدهد که قدرت خرید استیبل کوینهای سرمایهگذاران در حال افزایش است و این افزایش قدرت خرید میتواند در آینده به بهبود تقاضا برای بیت کوین منجر شود.

افزایش انتظارات از نوسانات قیمت و فشردگی بازار
در شش ماه گذشته، قیمت بیت کوین در یک محدوده مشخص نوسان کرده و این نوسانات محدود، شبیه به فشردگی یک فنر است. پس از این دوره طولانی بدون تحولات عمده در بازار، انتظار میرود که در آینده شاهد نوسانات بیشتری باشیم.
برای اندازهگیری میزان فشردگی نوسانات بازار، میتوانیم درصد تفاوت بین بالاترین و پایینترین قیمت در ۱۸۰ روز گذشته را محاسبه کنیم. براساس این معیار، تنها در ماههای آگوست ۲۰۲۳ و می ۲۰۱۶ شاهد محدوده قیمتی ۱۸۰ روزه فشردهتر بودهایم. این امر نشان میدهد که ساختار فعلی بازار نسبتاً فشرده است.

برای تأیید ارزیابی نوسانات بازار، میتوانیم از شاخص ریسک فروشنده (Sell-Side Risk Ratio) استفاده کنیم. این ابزار، مجموع مطلق سود و زیان تحققیافته سرمایهگذاران را نسبت به ارزش کل بیت کوینهای موجود در بازار (ارزش تحققیافته) ارزیابی میکند.
- شاخص ریسک فروشنده بالا: نشان میدهد که سرمایهگذاران بیت کوینهای خود را با سود یا زیان قابل توجهی نسبت به قیمت خرید اولیه خود میفروشند. این وضعیت نشاندهنده عدم تعادل در بازار است و معمولاً پس از آن، شاهد نوسانات شدید قیمت خواهیم بود.
- شاخص ریسک فروشنده پایین: نشان میدهد که بیشتر بیت کوینها با قیمتی نزدیک به قیمت خرید اولیه خود فروخته میشوند. این وضعیت نشاندهنده تعادل در بازار است و معمولاً با نوسانات کم قیمت همراه است.
شاخص ریسک فروشنده اکنون به زیر محدوده پایین رسیده که نشان میدهد سود و زیان تحققیافته در محدوده فعلی قیمت بسیار کم است. این تفسیر به معنای رسیدن به تعادل در بازار است و برای تشویق سرمایهگذاران به فروش بیت کوینهای خود (با سود یا زیان)، نیاز به گسترش بیشتر محدوده قیمت وجود دارد.

تحلیلهای قبلی که بر روی شاخص ریسک فروشنده انجام شد، تنها به بررسی کل بازار میپرداخت. اما اگر به طور خاص به سرمایهگذاران کوتاهمدت (STH) نگاه کنیم، نتایج جالبی به دست میآید.
شاخص ریسک فروشنده در میان سرمایهگذاران کوتاهمدت به پایینترین سطح تاریخی خود رسیده است. این بدان معناست که سرمایهگذاران کوتاهمدت، بیت کوینهای خود را با سود یا زیان بسیار کمی میفروشند و در واقع، تقاضای چندانی برای ورود سرمایهگذاران جدید به بازار وجود ندارد.

علاوه بر کاهش شاخص ریسک فروشنده در میان سرمایهگذاران کوتاهمدت، این شاخص در میان سرمایهگذاران بلندمدت نیز به زیر محدوده پایین خود رسیده است. این امر نشان میدهد که حتی سرمایهگذارانی که به صورت بلندمدت در بازار بیت کوین حضور دارند، فعالیتهای فروش خود را در محدوده قیمتی فعلی کاهش دادهاند.

خلاصه و نتیجه گیری
بازار بیت کوین در حال حاضر در وضعیتی آرام و با فعالیت کاهشیافته قرار دارد. از یک سو، جریان سرمایهگذاری جدید به بازار کند شده و ارزش کل بیت کوینهای موجود در بازار تقریباً ثابت مانده است. از سوی دیگر، عرضه بیت کوین در حال کاهش است و تعداد بیت کوینهای موجود در بازار برای فروش کمتر شده است.
با این حال، افزایش عرضه استیبل کوینها، قدرت خرید بالقوه بالایی را برای آینده ایجاد کرده است. این افزایش قدرت خرید، در کنار کاهش فعالیت فعلی بازار، شبیه به یک فنر فشرده است که در آینده ممکن است باعث افزایش ناگهانی نوسانات قیمت شود.
به طور خلاصه، میتوان گفت که بازار بیت کوین در حال حاضر در یک دوره آرامش نسبی قرار دارد، اما این آرامش ممکن است نشانهای از یک دوره نوسانات شدید در آینده باشد.
نظرات کاربران