اگرچه ضرر در بازارهای مالی خیلی عادی و طبیعی است ولی چیزی است که خیلی از معامله‌گران مبتدی و حتی حرفه‌ای‌ها با آن مشکل دارند.
به نظر من منشا اصلی مشکل در مواجهه با ضرر بیشتر از آنکه مربوط به مشکلات روانی واقعی باشد، ریشه در این دارد که درک درستی از ماهیت آن نداریم و ضرر بر روانشناسی تجارت اثر می‌گذارد.
در این نوشته می‌خواهیم در مورد ۴ مرحله مواجهه با ضرر در بازارهای مالی صحبت کنیم که عبارتند از: انکار، دلیل‌تراشی، افسردگی و پذیرش.
این ۴ واژه برای شما آشنا نیست؟ احتمالا برای شما هم آشنا است چون این مراحل شبیه مراحل مواجه با سوگ هستند. البته، توجه داشته باشید که کاربرد آنها در فارکس متفاوت با سوگ است.
مرحله اول مواجهه با ضرر در بازارهای مالی: انکار کردن
مرحله اول این امکان را به شما می‌دهد که با معامله شکست‌خورده مواجه شوید.
در این مرحله انکار می‌کنید که ایده معاملاتی‌تان اشتباه بوده و تقصیر را گردن عواملی غیر از خودتان می‌اندازید. این انکار هم در مواجهه با دیگران است و هم با خودتان.
معمولا در این مرحله جملاتی مانند «من استاپ هاندینگ شدم» و «این ترید واقعا برای من اهمیتی نداشت» را ممکن است بگویید. هیچ اشکالی هم ندارد اگر احساس ناراحتی شما به این شکل بروز داده شود، به خصوص اگر در اول راه هستید. این احساس و جملات راهی است برای برای اینکه کمتر خودتان را سرزنش کنید یا به خودتان آسیب بزنید و بتوانید ادامه دهید.
مرحله دوم: توجیه کردن
بعد از انکار، به سمت دلیل‌تراشی برای ستاپ تریدتان می‌روید. این جا جایی است که به همه نقاط قوت ایده تریدتان اشاره می‌کنید و از آنها حرف می‌زنید ولی حتی به اشتباهاتتان فکر هم نمی‌کنید.
شما مناسب بودن پلن معاملاتی‌تان، سود هدف، حد ضرر و نقطه ورودتان را یادآوری می‌کنید و از آن حرف می‌زنید ولی این را که معامله را از دست داده‌اید و در آن ضرر کرده‌اید و در جایی اشتباهی کرده‌اید که باعث ضرر شده را کاملا نادیده می‌گیرید.
مرحله سوم: افسردگی
تا اینجا به همه دلایل بیرونی که ممکن است باعث ضرر شما شده باشد، فکر کردید. اما اینجا به خودتان نگاه می‌کنید و این فکر به سراغتان می‌آید که منشأ ضرر از جانب خودتان بوده.
شما باید مسئولیت ضررتان را بپذیرید و این خوب است اما اگر اعتماد به نفس خود را از دست بدهید و بخواهید دائما خودتان را به خاطر ضرری که داشته‌اید سرزنش کنید، این سرزنش کردن می‌تواند به معاملات شما در بازار فارکس آسیب بزند و نمی‌توانید به معاملات پرسود برسید.
در این مرحله ممکن است این سؤال‌ها را از خودتان بپرسید که «آیا ترید در بازار فارکس واقعا برای من خوب است؟» و «اصلا چرا باید در این بازار بمانم و ادامه بدهم؟» و اگر نتوانید به این سؤال‌ها پاسخ دهید یا دلایل کافی برای ادامه داده پیدا نکنید، حتی ممکن است کاملا این بازار را کنار بگذارید.
کسانی که این نوع عدم اعتماد به نفس یا خودناباوری را تجربه کرده‌اند می‌توانند تأیید کنند که هرچه ضرر زنجیره‌ای طولانی‌تر باشد، افسردگی شدیدتر خواهد بود. حتی برخی می‌گویند بعد از ضرر معامله در فارکس را کاملا کنار گذاشته‌اند و مسیرشان را تغییر داده‌اند.
مرحله چهارم: پذیرش
در این مرحله متوجه می‌شوید که سرزنش خودتان برای اشتباهی که رخ داده، مضر است.
در این مرحله می‌پذیرید که خودتان هم تا حدی در این ضرر نقش داشته‌اید و اشتباهاتی از جانب خودتان هم رخ داده، ولی در عین حال به این واقعیت هم اذعان دارید که فارکس مثل یک حیوان درنده و وحشی است و در بازار عوامل زیادی وجود دارد که تحت کنترل شما نیست.
البته پذیرش ضرر در بازارهای مالی، به این معنا نیست که به ضرر حس خوبی داشته باشید. بلکه پذیرش به این معنی است که خود را با واقعیت وفق دهید و بپذیرید که ضرر به معنای تمام شدن همه چیز نیست.
وقتی به این مرحله برسید، می‌پذیرید که اشتباهاتی را مرتکب شده‌اید ولی چیزهایی هم هست که خارج از کنترل شماست و نمی‌توانید آنها را کنترل کنید.
در نهایت اینکه، به خودتان یادآوری کنید چیزی را که از دست رفته نمی‌توانید بازگردانید اما می‌توانید کاری کنید که ضرر جبران شود.
یکی از راه‌های بدیهی برای جبران ضرر در بازارهای مالی این است که یک معامله سودآور داشته باشید و سرمایه از دست رفته‌تان را تا حدودی برگردانید. اما از نظر ذهنی باید تلاش کنید تا روحیه از دست رفته‌تان را بازگردانید.
شما می‌توانید با بهبود استراتژی‌های معاملاتی‌تان به پیشرفت‌های خوبی دست پیدا کنید، تمرین کنید تا مدیریت ریسک بهتری داشته باشید، یا تنها کافی است متوجه شوید چگونه می‌توانید بهتر با ضررها مواجه شوید.
در یک کلام؛ ضرر در بازارهای مالی جزئی از این چرخه است. به جای انکار ضرر، ادامه دهید، خود را با شرایط وفق دهید و رشد کنید.
