اینترنت از وب ۱.۰ (اینترنت فقط خواندنی) به وضعیت فعلی وب ۲.۰ تکامل یافته است که Web2 اغلب به عنوان اینترنت مشارکتی و اجتماعی توصیف می‌شود. اکنون، ما به تدریج به سمت فاز بعدی اینترنت، یعنی وب ۳.۰ در حرکت هستیم. وب ۳ ادعا می‌کند که به افراد امکان می‌دهد به صورت دیجیتالی مالکیت داشته باشند، به راحتی معاملات آنلاین انجام دهند و کنترل بیشتری بر داده‌های شخصی خود داشته باشند. در حال حاضر اکوسیستم‌های بلاکچین و کریپتو برای وب ۳ محصولات کاربردی دارند. به عنوان مثال کاربران می‌توانند پرداخت‌های همتا به همتا (P2P) انجام دهند و دارایی‌های دیجیتالی خود را در کیف پول‌های کریپتو نگهداری کنند. بسیاری از پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین براساس طراحی غیرمتمرکز هستند و امکان استفاده از آن را به همه افراد می‌دهند.
معرفی Web3
رمزارزها و دارایی‌های دیجیتال می‌توانند به بخش جدایی‌ناپذیر در وب ۳ تبدیل شوند. وب ۳، نسل جدید اینترنتی است که انتظار می‌رود مشکلات نسل فعلی وب مانند تمرکز قدرت در دست چند پلتفرم متمرکز رسانه‌های اجتماعی و سو‌ء‌استفاده از داده‌های شخصی کاربران را برطرف کند. ماهیت غیرمتمرکز و بدون نیاز به مجوز بلاکچین در توزیع قدرت ارتباطی به جای اعطای آن به مقامات مرکزی نقش بسزایی دارد.
درحالیکه ارزهای دیجیتال باعث ورود پرداخت‌های دیجیتال به دنیای وب ۳ می‌شوند؛ می‌توانند در سیستم‌های اقتصادی دیجیتال به عنوان توکن‌های برنامه‌ریزی‌شده برای ایفای طیف گسترده‌ای از نقش‌ها عمل کنند. همچنین بلاکچین و کریپتو می‌توانند وب ۳ را از طریق سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) جامعه محورتر کنند.
تفاوت وب ۳ و وب ۲
مراحل اصلی تکامل اینترنت اغلب به صورت فازهای کیفی متفاوت با نام‌های Web2، Web1 و Web3 نشان داده می‌شوند. در عصر وب ۱، کاربران نمی‌توانستند داده‌های آنلاین را تغییر دهند یا محتوای خود را در وبسایت‌هایی که با آن‌ها در تعامل بودند آپلود کنند. اینترنت در آن زمان شامل صفحات HTML ایستا وثابت بود و فقط آپشن‌های یک‌طرفه مانند خواندن اطلاعات وبسایت‌ها را امکان پذیر می‌کرد.
وب ۲، امکان استفاده از محتوا و تعاملات ساده را فراهم می‌کرد. سپس وب ۲ به تدریج به عنوان یک اینترنت تعاملی‌تر ظاهر شد که در آن کاربران بیشتر درگیر تولید محتوا بودند. از آنجایی که پلتفرم‌های شبکه اجتماعی به تسهیل شیوه‌های تعاملات آنلاین می‌پرداختند، وب ۳ شاهد ظهور انواع جدیدی از فناوری‌های عظیم متمرکز بود.
اکوسیستم فعلی وب ۳ درحال تغییر است زیرا بسیاری از نارسایی‌های آن در حال آشکار شدن است. به عنوان مثال کاربران اینترنت بیشتر نگران ردیابی و مالکیت داده‌ها هستند.
قدرت شرکت‌های متمرکز به صورت ویژه زمانی نمایان می‌شود که آن‌ها شروع به اعمال ممنوعیت برخی از کاربران و سازمان‌های خاص در استفاده از پلتفرم‌های خود کنند.
همچنین شرکت‌های وب ۲ از داده‌ها استفاده می‌کنند تا کاربران را در وبسایت‌های خود نگه‌دارند و تبلیغات هدفمندی را برای منافع اشخاص ثالث ایجاد کنند. چنین انگیزه‌های اقتصادی می‌تواند این شرکت‌ها را به سمتی سوق دهد که به نفع کاربران نباشد.
چشم انداز وب ۳ این است که به سوی اینترنت بهتر گام بردارد. وعده‌های اصلی آن شامل ایجاد سیستم عامل‌های آنلاین غیرمتمرکز، بدون نیاز به اعتماد به طرفین و بدون نیاز به مجوز است.
همچنین وب ۳ می‌تواند مالکیت دیجیتال، پرداخت‌های دیجیتالی و مقاومت در برابر سانسور و فیلترینگ را به عنوان استاندارد جدیدی از محصولات و خدمات وب ایجاد کند.
بلاکچین و کریپتو برای تبدیل شدن به تکنولوژی‌های وب ۳ کاملا کاربردی هستند زیرا ذاتا غیرمتمرکزند و به همه افراد اجازه می‌دهند اطلاعات خود را در بلاکچین ثبت کنند، دارایی‌های خود را تبدیل به توکن کنند و هویت دیجیتالی ایجاد کنند.
بلاکچین و ارزدیجیتال چگونه در وب ۳ جای می‌گیرند؟
تمرکز زدایی
همان‌طور که در بالا ذکر شد، یکی از مشکلات اصلی وب ۲ این است که تمرکز قدرت و داده‌ها در دست چندین نقش‌آفرین است. بلاکچین و کریپتو می‌توانند وب ۳ را با توزیع گسترده‌تر اطلاعات و قدرت، غیرمتمرکز کنند. وب ۳ می‌تواند از دفتر کل توزیع شده عمومی مبتنی بر بلاکچین استفاده کند تا شفافیت و تمرکززدایی را بیشتر فراهم کند.
عدم نیاز به مجوز
پروژه‌های مبتنی بر بلاکچین، به طور شفاف سیستم‌های اختصاصی شرکت‌های سنتی را با کدهای در دسترس جایگزین می‌کنند. ماهیت عدم نیاز به مجوز برنامه‌های ساخته‌شده بر روی بلاکچین، به هرکسی در سراسر جهان اجازه می‌دهد تا بدون محدودیت به آن‌ها دسترسی و با آن‌ها تعامل داشته باشد.
عدم نیاز به اعتماد به شخص ثالث
بلاکچین و کریپتو، نیاز به اعتماد به هر شخص ثالثی مانند یک بانک یا یک واسطه را از بین می‌برند. کاربران وب ۳ می‌توانند بدون اتکا به هیچ نهادی در شبکه تراکنش کنند.
پرداخت راحت
ارزهای دیجیتال می‌توانند به عنوان زیرساختی برای پرداخت‌های دیجیتال اختصاصی در وب ۳ عمل کنند. آن‌ها به دلیل عدم نیاز به واسطه و بی‌حدومرز بودن به‌طور بالقوه می‌توانند زیرساخت‌های پرداخت پرهزینه در وب ۲ را بهبود ببخشند.
مالکیت
کریپتو در حال حاضر ابزارهایی مانند کیف‌پول‌های ارز دیجیتال را ارائه می‌دهد که امکان ذخیره سرمایه بدون نیاز به هیچ واسطه‌ای را برای کاربران فراهم می‌کند. همچنین آن‌ها می‌توانند این کیف پول‌ها را به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز متصل کنند تا از دارایی‌های خود به روش‌های مختلف استفاده کنند و یا دارایی‌های دیجیتال خود را به نمایش بگذارند. همه افراد می‌توانند با ارائه یک دفتر کل عمومی، مالکیت دارایی‌های خود را تایید کنند.
مقاوم در برابر سانسور
بلاکچین به گونه‌ای طراحی شده است که در برابر سانسور مقاوم باشد. به این معنی که هیچ یک از طرفین نتواند اطلاعات ثبت‌شده تراکنش‌ها را تغییر دهد. زمانی که تاریخچه یک تراکنش به بلاکچین اضافه شود، حذف آن تقریبا غیرممکن است. این ویژگی می‌تواند به حفظ داده‌ها از سانسور دولت و شرکت‌ها کمک کند.
ضرورت بلاکچین و کریپتو برای وب ۳
ممکن است وب ۳ به تکنولوژی‌هایی متکی باشد که مرتبط با بلاکچین یا ارزهای دیجیتال نیستند. برای مثال، تکنولوژی‌هایی مانند واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR)، اینترنت اشیا (IoT) و متاورس ممکن است برای عصر جدید اینترنت نیز ضروری باشند. درحالیکه بلاکچین می‌تواند بیشتر در بخش زیرساخت وب ۳ عمل کند، این تکنولوژی‌ها و راه‌حل‌ها می‌توانند به همه‌جانبه‌تر کردن اینترنت و اتصال به دنیای واقعی کمک کنند.
اینترنت اشیا می‌تواند دستگاه‌های مختلف را از طریق اینترنت به یکدیگر متصل کند، درحالیکه واقعیت افزوده می‌تواند عناصر بصری دیجیتال را در دنیای واقعی جاسازی کند و واقعیت مجازی می‌تواند محیط‌های تولید شده توسط کامپیوتر را ایجاد کند که با مواردی که به عنوان دارایی‌های دیجیتال نشان داده می‌شوند، پر شود. در نهایت با گسترش و ادغام این فناوری‌ها می‌توان یک متاورس یکپارچه را به واقعیت وب ۳ تبدیل کرد.
کریپتو می‌تواند راه حلی برای پرداخت دیجیتال باشد و حتی امکانات خیلی بیشتری را فراهم کند. توکن‌های کاربردی “Utility Tokens” می‌توانند دنیایی از موارد استفاده ضروری برای وب ۳ را رمزگشایی کنند.
همچنین توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) می‌توانند به تایید هویت و مالکیت در فضای دیجیتال کمک کنند؛ به گونه‌ای که کنترل کاربران بر داده‌های شخصی‌شان به خطر نیفتد.
وب ۳ با وجود کریپتو و بلاکچین چگونه خواهد بود؟
اگرچه ممکن است حتی کاربران متوجه این موضوع نشوند، اما فناوری بلاکچین می‌تواند به یکی از زیرساخت‌های وب ۳ تبدیل شود. اگر برنامه‌های ساخته‌شده بر روی بلاکچین، کاربرپسند و واضح باشند، افراد به زیرساخت‌های زیربنایی فکر نمی‌کنند، درست مانند اینکه ما در هنگام استفاده از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، به سروروهای داده و پروتکل‌های اینترنتی آن توجه نمی‌کنیم.
NFTها کاربران را قادر می‌سازند تا اقلام دیجیتالی کلکسیونی خود را به دیگر کاربران نمایش دهند. همچنین NFTها به ایجاد و حفظ هویت دیجیتال کمک می‌کنند. به علاوه، آن‌ها اهداف کاربردی دیگری را نیز دنبال می‌کنند مانند پشتیبانی از بسیاری از فرآیندهای کلیدی در بازی‌های آنلاین.
بلاکچین و ارزهای دیجیتال می‌توانند روشی را که کاربران وب ۳ برای هماهنگی و اجرای اقدامات جمعی از طریق سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) انجام می‌دهند، تغییر دهند. DAO به افراد قدرت می‌دهد تا حول منافع مشترک، بدون اتکا به یک مرجع مرکزی، تصمیم‌گیری کنند. درعوض، دارندگان توکن می‌توانند به تغییر در راستای بهبود سیستم رای دهند. علاوه بر این، تمام فعالیت‌ها و آرا در یک بلاکچین قابل مشاهده هستند. بنابراین، DAOها می‌توانند وب ۳ را غیرمتمرکزتر، شفاف‌تر و جامعه محورتر کنند.
خلاصه ارتباط بلاکچین و نسل جدید اینترنت
ممکن است وب۳ مشکلات بزرگ اینترنت امروزی را حل کند و قدرت غول‌های فناوری را به حداقل برساند. با این حال، هنوز هم این ادعا، تا حد زیادی یک چشم‌انداز آرمانی است تا یک واقعیت ملموس. درواقع تکنولوژی‌هایی که احتمالا زیربنای نسخه بعدی وب خواهند بود، در حال توسعه هستند.
بلاکچین و کریپتو جزو تکنولوژی‌هایی هستند که به احتمال زیاد آغازگر انقلاب Web3 و نسل جدید اینترنت هستند زیرا برای تسهیل تعاملات غیرمتمرکز، بدون نیاز به مجوز و اعتماد به شخص ثالث طراحی شده‌اند. علاوه‌بر این، فناوری بلاکچین و دارایی‌های دیجیتال با سایر اجزای کلیدی نسل جدید وب مانند واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR) و اینترنت اشیا (IOT) رقابت نمی‌کنند و درصورت ترکیب با یکدیگر، احتمالا امیدوارکننده‌ترین راه‌حل‌ها را به همراه خواهند داشت.
