UTXO چیست؟ همه‌چیز درباره خروجی خرج نشده تراکنش

در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال اصطلاحات فنی زیادی وجود دارد که برای هر شخصی که می‌خواهد در این زمینه فعالیت کند، دانستن آن خالی از لطف نیست. یکی از این اصطلاح‌های فنی UTXO یا خروجی خرج نشده تراکنش است که به مقدار ارز دیجیتالی گفته می‌شود که پس از هر با تراکنش ارز دیجیتال باقی می‌ماند. برای درک مفهوم UTXO می‌توان آن را مانند باقیمانده پولی در نظر گرفت که در یک خرید کالا دریافت می‌کنیم. اما باید به این نکته نیز اشاره کرد که UTXO یک واحد پولی پایین‌تر نیست، بلکه صرفاً یک خروجی تراکنش در پایگاه داده بلاکچین است که هر بار توسط شبکه ایجاد می‌شود تا امکان انجام تراکنش‌های غیردقیق را تغییر دهد.

UTXO درواقع بخشی از کل ارز دیجیتالی است که در یک تراکنش خرج نشده است و به‌عنوان یک معیار حسابداری مورداستفاده قرار می‌گیرد. مانند حسابداری دوطرفه، در بلاکچین نیز هر تراکنش دارای ورودی و خروجی است.

فرض کنیم که یک واحد بیتکوین شامل یک سطل پر از سکه است که هر سکه نشان‌دهنده یک UTXO است. اگر شما کالایی را به قیمت 0.5 بیتکوین خریداری کنید، باید کل سطل سکه‌ها را به فروشنده بدهید و در نهایت فروشنده 0.5 بیتکوین را که به شما بدهکار است، پس می‌فرستد. به‌این‌ترتیب شما یک UTXO به ارزش 0.5 بیتکوین دارید که نمی‌توان آن را به مقادیر کمتری تقسیم کرد.

نکات مهم در رابطه با UTXO

•      UTXO مقدار ارز دیجیتالی است که پس از انجام یک تراکنش مبتنی بر رمزارزها باقی می‌ماند.
•      UTXO ها به‌طور مداوم در حال پردازش هستند و بخشی از آغاز و پایان هر تراکنش هستند.
•      زمانی که یک تراکنش کامل می‌شود، هر خروجی خرج نشده در یک پایگاه داده به‌عنوان ورودی ثبت می‌شود که بعداً می‌تواند برای یک تراکنش جدید استفاده شود.

آشنایی با مدل خروجی خرج نشده (UTXO)

درک UTXO به‌خصوص در ابتدا کمی دشوار است. درواقع UTXO یک پروتکل برای توزیع بیت‌های داده است که ارزدیجیتال از آن تشکیل‌شده است. یک توسعه‌دهنده ارز دیجیتال این واحد را به شکلی متفاوت‌تر از یک کاربر عادی رمزارز می‌بیند.

UTXO از دیدگاه شبکه

هر تراکنش ارز دیجیتال شامل انتقال اطلاعات در یک پایگاه داده است. ارزهای دیجیتال برای پردازش به تکه‌های کوچکی تقسیم می‌شوند که در کل پایگاه داده ذخیره می‌شوند و خروجی‌های تراکنش مصرف نشده نامیده می‌شوند. به دلیل اینکه اکثر تراکنش‌ها با افزایش اعداد کامل نیستند، می‌توان گفت تقریباً همه تراکنش‌ها UTXO را ایجاد می‌کنند.

این موضوع به این معنی خواهد بود که هزینه تراکنش با استفاده از یک بایت داده انجام نمی‌شود، بلکه قسمت‌های مختلفی از ارزهای دیجیتال برای انجام یک درخواست هزینه بازیابی می‌شوند.

شاید شما هم تصور می‌کنید که UTXO ها واحد کوچک‌تر از یک ارز دیجیتال هستند مانند ساتوشی در بیتکوین اما باید بگوییم که این‌طور نیست اما می‌توان UTXO ها را با این واحدها اندازه‌گیری کرد.

زمانی که شما تصمیم می‌گیرید یک تراکنش را به‌وسیله کیف پول خود انجام دهید، UTXO هایی که شامل اطلاعات شما هستند، قفل می‌شوند و اطلاعات مالک جدید به UTXO هایی که به آن‌ها منتقل کرده‌اید باهم مرتبط می‌شوند. این UTXO ها یک‌بار دیگر قفل می‌شوند و کاربر قادر خواهد بود که از طریق همان فرایند از آن در تراکنش‌ها استفاده کند.

اگر روند معامله‌ها ادامه‌دار باشد، پایگاه داده با سوابق تغییرات مالکیت پر خواهد شد. در نهایت خروجی‌ها کسری از ارز دیجیتالی خواهد بود که شما برای شخصی ارسال کرده‌اید و خرج نشده است. این داده‌ها به‌عنوان ورودی در کسری از دیجیتال در پایگاه داده ثبت می‌شوند.

UTXO از دیدگاه کاربران

زمانی که یک کاربر تصمیم می‌گیرد بیتکوین خود را خرج کند، فقط مبلغی را که هزینه کرده و مقدار باقی‌مانده را در کیف پول خود مشاهده خواهد کرد. این شبیه به استفاده از اسکناس 1 دلاری برای خرید یک کالای 0.5 دلاری خواهد بود. شما به‌راحتی باقی‌مانده پول خود را دریافت می‌کنید و روز خود را ادامه می‌دهید.

اهداف UTXO

مدل UTXO به کاربران این اجازه را می‌دهد که بتوانند مالکیت تمام بخش‌های رمزارز خود را ردیابی کنند. به این دلیل که رمزارزها به شکلی طراحی‌شده‌اند که ناشناس باقی بمانند، UTXO ها با آدرس‌های عمومی قابل‌مشاهده برای کل شبکه مرتبط شده‌اند. به همین دلیل کاربران را نمی‌توان از روی مالکیت آن‌ها شناسایی کرد مگر اینکه آدرس خود را به اشتراک بگذارند. مدل UTXO به شبکه اجازه می‌دهد تا از طریق آدرس‌ها شفافیت ایجاد کند.

در این مدل در هر تراکنش انتقال ارزش از منبع (ورودی شما) به مقصد (خروجی یا گیرنده) رمزگذاری می‌شود.

معایب UTXO

به دلیل وجود انبوهی از کوین‌های کوچک در شبکه یک ارز دیجیتال، برخی از تراکنش‌ها صرفه اقتصادی نخواهند داشت. در چنین شرایطی حتی امکان دارد که هزینه تراکنش از هزینه محصول خریداری‌شده با ارز دیجیتال نیز بیشتر باشد. برای مثال فرض کنید برای خرید یک فنجان قهوه 2 دلاری مجبور به پرداخت هزینه تراکنش معادل 4 دلار باشید، در چنین شرایطی خرید قهوه با بیتکوین منطقی نیست.