همبستگی (Correlation) به رابطه رفتاری و حرکتی جفت ارزهای فارکس نسبت به یکدیگر اشاره دارد. این رابطه معمولاً بهصورت درصد بیان میشود و میتواند مثبت یا منفی باشد. کورولیشن جفت ارزها ابزار مهمی در تحلیل بازار، مدیریت ریسک، هج کردن و تشکیل پرتفوی مالی محسوب میشود. در این مقاله، به بررسی مفهوم همبستگی جفت ارزها در فارکس و روشهای کاربرد آن در معاملات بازار فارکس خواهیم پرداخت.
همبستگی بین جفت ارزها چیست؟
همبستگی یا کورولیشن به رابطه حرکتی ارزها نسبت به یکدیگر گفته میشود که با درصدی متغیر از -100% تا +100% نیز سنجیده میشود.

هرچقدر که همبستگی دو نماد معاملاتی نسبت به یکدیگر با درصد بالاتری مثبت باشد، یعنی شکل و نوع حرکت آنها بیشتر شبیه به یکدیگر است. برای مثال نماد EUR/USD همبستگی +95% با GBP/USD دارد؛ یعنی بیش از 95% حرکت آنها شبیه به هم است. برای درک بهتر این موضوع بیایید به چارت زیر نگاه کنیم:

البته درصد همبستگی شناور است؛ یعنی همیشه ثابت نیست و ممکن است بر اساس رویدادهای مختلف بازار تغییر کند. همین نماد EUR/USD حدود -95% با نماد USD/CHF همبستگی منفی دارد؛ یعنی تا 95% خلاف یکدیگر حرکت میکنند.
جدول همبستگی (کورولیشن) جفت ارزها در فارکس
حالا که با تعریف همبستگی جفت ارزها آشنا شدید، باید بدانید که این رابطه بین تمامی نماد و داراییهای بازار با یکدیگر وجود دارد. حتی همبستگی مثلاً بین طلا، نفت و دلار نیز وجود دارد. پس نمادهای مهم بازار که قابل معامله هستند همگی درگیر همبستگی مثبت و منفی با یکدیگر میشوند.
اگر شما معاملهگر حرفهای هستند یا روی چند نماد معاملاتی در طول روز ترید میکنید، باید حتماً از همبستگی بین نماد و داراییهای مختلف مطلع باشید. در ادامه جدول همبستگی جفت ارزها در فارکس و نمادهای مهم فارکس مربوط به آبان 1404 را مشاهده خواهید کرد.
| NZD/USD | USD/CAD | AUD/USD | USD/CHF | USD/JPY | GBP/USD | EUR/USD | جفت ارز |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| +76٪ | –84٪ | +82٪ | –94٪ | –51٪ | +92٪ | +100٪ | EUR/USD |
| +72٪ | –79٪ | +78٪ | –89٪ | –42٪ | +100٪ | +92٪ | GBP/USD |
| –52٪ | +47٪ | –54٪ | +62٪ | +100٪ | –42٪ | –51٪ | USD/JPY |
| –78٪ | +83٪ | –81٪ | +100٪ | +62٪ | –89٪ | –94٪ | USD/CHF |
| ≈ +75٪ | ≈ –45٪ | +100٪ | –81٪ | –54٪ | +78٪ | +82٪ | AUD/USD |
| ≈ –40٪ | +100٪ | ≈ –45٪ | +83٪ | +47٪ | –79٪ | –84٪ | USD/CAD |
| +100٪ | ≈ –40٪ | ≈ +75٪ | –78٪ | –52٪ | +72٪ | +76٪ | NZD/USD |
چگونه از جدول همبستگی در معاملات استفاده کنیم؟
همبستگی جفت ارزها در فارکس بیشترین کاربرد را در بخش مدیریت ریسک دارد. مثلاً فرض کنید که میخواهید چند پوزیشن خرید روی EUR/USD ،AUD/USD و GBP/USD باز کنید. اگر تسلط کافی روی کورولیشن جفت ارزها نداشته باشید، احتمال دارد تصور کنید که در حال تنوعبخشی به پرتفوی معاملاتی خود هستند. اما شما درواقع در حال بازکردن معاملاتی در یک جهت هستید، یعنی نه تنها تنوعبخشی انجام نمیدهید؛ بلکه انگار که حجم معامله خود را 3 برابر کرده باشید.
بنابراین روش استفاده از همبستگی این است که قبل از بازکردن همزمان چند معامله، باید به کورلیشن جفت ارزها یا همان همبستگی آن نگاه کنید؛ اگر همبستگی بالایی چه بهصورت منفی و چه مثبت با یکدیگر دارند، باید در معاملات همزمان خود تجدید نظر کنید.
یکی دیگر از روشهای استفاده از همبستگی، پوشش موقت ریسک یک معامله است. فرض کنید شما یک معامله خرید بلندمدت روی EUR/USD باز کردهاید، اما به دلیل اخبار و تلاطمهای اقتصادی برای مدت کوتاهی حدس میزنید که در ضرر بزرگی برود و ریسک شما را زیاد کنید.
در اینجا برای پوشش ریسک میتوانید یک معامله میانمدت فروش روی نمادی باز کنید که همبستگی منفی بالایی با EUR/USD دارد؛ مثلاً نماد USD/CHF که میزان همبستگی منفی آن -94% است. در اینجا هرچقدر که معامله خرید شما به سمت ضرر حرکت کند، معامله دوم به سمت سود حرکت خواهد کرد و به نوعی ضرر را پوشش خواهد داد.
محاسبه همبستگی بین جفت ارزها
هرچند که امروزه محاسبه Correlation یا همبستگی جفت ارزها در فارکس توسط سیستمهای خودکار انجام میشود، اما برای درک و فهم عمیقتر آن بد نیست که روش محاسبه همبستگی بین جفت ارزها را یاد بگیرید. برای این کار ابتدا باید دو دیتای مهم ارزها را داشته باشیم:
قیمتهای بسته شدن دو جفت ارز را در یک بازه زمانی مشخص (مثلاً روزانه یا هفتگی) بردارید.
تغییر روزانه= قیمت امروز−قیمت دیروز
بهجای خود قیمتها، تغییر درصد روزانه هر جفت ارز را محاسبه کنید تا بفهمید هر روز چقدر بالا یا پایین رفته است.
حالا با مقایسه آنها (خروجیهای دورهای هر نماد) متوجه میشوید که چه درصدی اختلاف با یکدیگر دارند، اگر هماهنگ باهم حرکت میکنند، همبستگی آنها مثبت و اگر خلاف هم حرکت میکنند، همبستگی آنها منفی است.
عوامل مؤثر در همبستگی مثبت در فارکس
همبستگی جفت ارزها همانطور که گفته شد نقش مهمی در مدیریت مالی دارد. حالا بیایید ببینم که مهمترین عوامل کورلیش جفت ارزها کدام است؟
- تغییرات سیاستهای بانکهای مرکزی
- تحولات کلان اقتصادی
- رویدادهای ژئوپولیتیکی
- کالاها و منابع مشترک
- همسویی سیاسی
- ریسکپذیری مشترک کشورها
همبستگی بین بازارها (Intermarket Correlations)
شاید سؤال شما این باشد که چرا بازار فارکس با دیگر بازارها همبستگی دارد. باید بدانید که سرمایهگذاران بهدنبال بازده هستند تا بتوانند سودهای بزرگتری کسب کنند، بهویژه در بازارهایی که نرخ بهره بسیار پایین است.
زمانی که سیاستهای پولی متفاوت میشوند و اختلاف بازدهها افزایش پیدا میکند، به همین دلیل معاملهگران به سمت بازارهایی با بازدهی بالاتر حرکت میکنند. همین تغییر بازار توسط سرمایهگذاران بزرگ میتواند باعث ایجاد همبستگی پایدار بین داراییهای مختلف از جمله جفت ارزهای بازار فارکس و اوراق قرضه شود.
همچنین بسیاری از بازارها در جهت هم، به یکدیگر وابسته هستند؛ برای مثال هر چقدر که بازار نفت رشد کند، ارزش ارز کشورهای صادرکننده نفت بالا میرود،. این یعنی بین کالای نفت و ارز آن کشورها همبستگی مثبت وجود دارد. برای درک بهتر این موضوع بیایید در مورد همبستگی جفت ارزهای فارکس با دیگر بازارها بیشتر بدانیم تا این موضوع را بهتر درک کنیم.
رابطه اوراق قرضه با همبستگی جفت ارزها
اوراق قرضه و بازدهی آنها نقش مهمی در تعیین جهت حرکت ارزها دارند. وقتی قیمت اوراق قرضه بالا میرود، بازده آنها کاهش مییابد و برعکس این اتفاق نیز رخ میدهد؛ به این معنا که بین ارزش اوراق قرضه و ارزش دلار میتواند همبستگی منفی وجود داشته باشد. از طرف دیگر، بالارفتن بازده اوراق قرضه معمولاً نشاندهنده انتظارات برای نرخ بهره بالاتر است که باعث جذب سرمایه و تقویت ارزش ارز مربوطه میشود.
رابطه اصلی میان اوراق قرضه و جفتارزها در «اختلاف بازده» میان دو کشور دیده میشود. هرچه فاصله بازده اوراق قرضه دو کشور بیشتر شود، ارز کشوری که بازده بالاتری ارائه میدهد معمولاً تقویت میشود؛ چون سرمایهگذاران برای کسب سود بیشتر سرمایه خود را به آن منتقل میکنند.
این موضوع بهطور مستقیم در حرکت جفت ارزهایی مانند AUD/USD ،EUR/GBP یا دیگر ارزها دیده میشود. به همین دلیل معاملهگران فارکس دائماً اختلاف بازده و نرخهای بهره را دنبال میکنند تا جهت احتمالی حرکت جفت ارزها را تشخیص دهند.
همبستگی بین طلا و AUD/USD
همبستگی مثبت قوی بین AUD/USD و XAU/USD استرالیا وجود دارد؛ زیرا این کشور حدود ۸۰٪ طلای جهان را تولید میکند. بنابراین هرچقدر که قیمت طلا بالاتر برود، ارزش AUD نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

از طرف دیگر از آنجا که دلار و طلا رابطه معکوس با یکدیگر دارند، هرچقدر که ریسک سیاسی-ژئوپلتیک آمریکا بیشتر شود یا مشکلات اقتصادی این کشور افزایش یابد، ارزش طلا نیز بیشتر میشود و به طبع آن ارزش AUD/USD بالاتر خواهد رفت.
همبستگی دلار کانادا و نفت خام
کانادا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت خام در جهان است؛ به همین دلیل CAD/JPY رابطه بسیار مستقیمی با قیمت نفت دارد. البته USD/CAD نیز همین وضعیت را دارد.

اما به دلیل وجود دلار در یک سمت و اینکه خود آمریکا جزو تولیدکنندگان نفت در جهان است، پس برای CAD/JPY بهتر میتواند این همبستگی را نشان دهد.
همبستگی رشد اقتصادی چین و AUD/USD
یکی از همبستگیهای کمتر شناختهشده در بازارهای مالی، رابطه بین اقتصاد چین و ارز AUD/USD است.

اقتصاد استرالیا و چین هم بسیار به یکدیگر شبیه است و هم رابطه زیادی با یکدیگر دارند، بهطوری که چین و استرالیا بزرگترین شرکای تجاری یکدیگر هستند. بزرگترین شرکتهای معدنی استرالیا، دائماً در حال تأمین مواد اولیه برای تولید در چین هستند.
همین روابط سبب شده تا رشد اقتصادی چین برابر با رشد ارزش AUD باشد و این کورلیشن مثبت و جالب را بهوجود آورده است.
کورولیشن بین صادرات محصولات لبنی و NZD/USD
یکی دیگر از همبستگیهای جالب، همبستگی بین قیمت شیر یا محصولات لبنی و NZD/USD است.

نیوزلند 95% شیر تولیدشده در این کشور را صادر میکند. شرکتهای بزرگی مثل Fonterra ،Westland و Tatua نقش مهمی در بازار جهانی لبنیات دارند. بنابراین هرچقدر که مصرف محصولات این شرکتها بیشتر شود و هرچقدر که قیمت فروش محصولات لبنی صادراتی افزایش پیدا کند، ارزش NZD/USD نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
کلام پایانی کورولیشن جفت ارزها
حالا که با تعریف و کارکرد کورلیشن یا همبستگی جفت ارزها در فارکس و بازارهای مختلف آشنا شدید، باید درک کنید که استفاده از آن، بخش مهمی از مدیریت مالی معاملات شما را تشکیل میدهد. نکتهای که بسیاری از معاملهگران مبتدی اصلاً به آن اهمیت نمیدهند. بهخصوص اگر تریدری هستید که معاملات بلندمدت انجام میدهید یا میخواهید بخشی از تحلیل خود را از طریق روش فاندامنتال انجام دهید، باید بهصورت دقیق میزان همبستگی نماد معاملاتی مدنظر با بازار یا نمادهای مختلف را به خوبی پیدا کنید.
در نظر داشته باشید که کورلیشن عدد ثابتی ندارد و بنا بر موقعیت و شرایط اقتصادی میتواند میزان و درصد آن تغییر کند.
نظرات کاربران
گزارش نظر