در طول تاریخ سرمایه گذاری مناسب و هدفمند از دغدغه‌های اصلی افراد در جامعه بوده است. طلا به عنوان ارزشمندترین فلز همیشه یکی از اولین انتخاب‌ها برای سرمایه گذاری بوده و سود خوبی به خریداران عرضه کرده است. در حال حاضر بسیاری از افراد به منظور حفظ ارزش سرمایه خود به خرید سکه طلا روی می‌آورند. موارد مختلفی در صورت خرید سکه باید مورد بررسی قرار داده شود که یکی از مهم‌ترین آن‌ها حباب سکه است. در ادامه مقاله سعی خواهیم کرد به سؤال حباب سکه چیست؟ پاسخ دهیم و جنبه‌های مختلف آن را بررسی کنیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
حباب سکه چیست؟
حباب (bubble) یکی از اصلاحات در حوزه اقتصاد است که در بخش‌های مختلف ممکن است رخ دهد. حباب به شرایطی گفته میشود که قیمت یک دارایی از ارزش ذاتی آن کمتر یا بیشتر باشد. پس از گذشت عمر حباب معمولاً قیمت به سرعت به کانال قبلی بر می‌گردد و یا حتی با کاهش مواجه میشود. حباب قیمتی همان‌طور که اشاره کردیم می‌تواند برای هر نوع دارایی اتفاق بیفتد؛ اما فراوانی آن در حوزه طلا و سکه بیشتر است.
از قدیم‌الایام خرید طلا روشی برای فرار از تورم در اقتصاد به شمار رفته است و به حفظ ارزش دارایی می‌انجامد. با تصمیم به خرید سکه و بررسی قیمت‌های روز شاید از خودتان بپرسید آیا یک سکه ارزش پرداخت چنین مبلغی را دارد؟
در چنین شرایطی بحث حباب قیمت سکه به میان می‌آید. هنگامی که قیمت سکه طلا از ارزش واقعی آن بالاتر باشد به اصطلاح گفته میشود قیمت سکه دارای حباب است. حباب‌های قیمتی علاوه بر سرمایه گذاران برای معامله گران طلا و سکه نیز اهمیت زیادی دارند؛ چرا که بر نوسان گیری مؤثر است.
انواع حباب سکه
هنگامی که از سکه سخن به میان می‌آید ذهن افراد تنها به سمت افزایش قیمت این دارایی می‌رود. در حالی که افزایش قیمت تنها نوع حباب در حوزه اقتصاد نیست. همان‌طور که حدس می‌زنید حباب در هر حوزه‌ای دارای دو نوع مثبت و منفی است. در ادامه این مطلب تعریف هر یک از این دو نوع را در اختیار شما قرار داده‌ایم.
حباب مثبت
حباب مثبت در واقع همان نوع فراگیر و آشنا برای افراد جامعه است. در این حباب قیمت با واکنش به شرایط اقتصادی از حد طبیعی خود بالاتر می‌رود. به عبارتی دیگر اگر شما در حباب اقتصادی مثبت اقدام به خرید کنید باید برای خرید سکه مبلغی بالاتر از ارزش واقعی آن بپردازید. در نظر داشته باشید همان‌طور که اشاره کردیم حباب‌ها عمر طولانی در بازار ندارند و پس از گذشت زمانی کوتاه روند معکوس به خود می‌گیرند. حال اگر شما در چنین شرایطی سکه خریداری کنید در مدت زمانی کوتاه با ضرری چشمگیر رو به رو می‌شوید.
حباب منفی
حباب منفی در واقع همان نوع کمتر شناخته شده در بحث حباب است. در شرایطی که حباب منفی باشد یک دارایی از ارزش ذاتی خود قیمت پایین‌تری دارد. حباب منفی می‌تواند برای سرمایه گذاران بسیار آسیب زننده باشد؛ چرا که در صورت نیاز باید با ضرر بسیاری سکه خود را به فروش برسانند.
دلیل وقوع حباب سکه چیست؟
حباب به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که آشنایی با هر یک از آن‌ها برای سرمایه گذاران حیاتی است. این افراد با شناخت عوامل به وجود آورنده حباب می‌توانند پیش از شروع روند آن را شناسایی کنند. شناسایی هر چه سریع‌تر حباب می‌تواند از ضرر و زیان‌های احتمالی در آینده جلوگیری کند. در ادامه با مهم‌ترین دلایل وقوع حباب سکه آشنا خواهیم شد.
تقاضا
یکی از مهم‌ترین مفاهیم در اصول اقتصادی عرضه و تقاضا است. این دو مفهوم به طور مستقیم توانایی تغییر قیمت هر دارایی را دارند. قیمت سکه به میزان تقاضا آن در بازار و میزان عرضه توسط نهاد‌های دولتی بستگی دارد. به طوری که هر چه تقاضا برای سکه از طرف جامعه بالاتر رود احتمال ایجاد حباب قیمتی نیز افزایش می‌یابد. دلیل این امر سخت شدن تأمین میزان سکه درخواستی برای خریداران در بازار است. به گونه‌ای که سکه در بازار نایاب میشود و به دنبال آن رشد قیمتی رخ می‌دهد.
محدودیت در عرضه سکه به بازار
همان‌طور که اشاره شد میزان عرضه و تقاضا همواره باعث نوسانات قیمتی می‌شوند. تقاضا به معنی درخواست مصرف کنندگان در سطح جامعه برای خرید یک دارایی است. حال این نیاز و حجم از تقاضا باید توسط تولید کنندگان رفع شود. در شرایطی طبیعی عرضه و تقاضا نسبتی متعادل دارند که باعث ثبات قیمت میشود. حال اگر در شرایطی تقاضا برای دارایی مانند سکه طلا افزایش یابد؛ اما تأمین کنندگان از عرضه ناتوان باشند حباب رخ می‌دهد. دلیل این امر رفع نشدن نیاز متقاضی‌های خرید در بازار است، به طوری که روند رشد تقاضا پیوسته افزایش می‌یابد و عرضه به طور محدود انجام میشود.
انتظار رشد تورم (موجب افزایش تقاضا)
تورم به معنای افزایش قیمت محصولات و دارایی‌های مختلف به صورت پیوسته در بازه زمانی مشخص است. تورم از بسیاری جهات تأثیری منفی بر اقتصاد کشورها دارد و توان خرید مردم را به شدت کاهش می‌دهد. در جامعه‌ای که درصد تورم سالیانه بالا باشد در زندگی روزمره افراد ناامنی اقتصادی به وجود می‌آید. به طوری که این افراد همواره گوش به زنگ اخبار مختلف‌اند تا در صورت امکان میزان تورم در آینده را پیش بینی کنند.
چنین پیش بینی‌هایی به اقدامات عجولانه می‌انجامد. به عنوان مثال اگر با بررسی عوامل مختلف افراد تورم را صعودی پیش بینی کنند؛ برای رسیدن به سود اقدام به خرید سکه طلا می‌کنند. حال در چنین شرایطی تقاضا برای سکه تحت تأثیر واقع میشود و افزایش می‌یابد. ممکن است بازار در چنین شرایطی توانایی رفع حجم تقاضا را نداشته باشد و به این صورت حباب قیمتی سکه کم کم شکل می‌گیرد.
انتشار اخبار هیجانی
اخبار توانایی ایجاد جو روانی و هیجان بسیاری در بازار را دارا است. به طوری که با انتشار شایعات، تحلیل و اتفاقاتی از قبیل جنگ در نقاط مختلف جهان بازار واکنش نشان می‌دهد. حال این واکنش‌ها به طور معمول به صورت حباب قیمتی خود را نشان می‌دهند. حباب ایجاد شده می‌تواند مثبت یا منفی باشد و به دارایی سرمایه گذاران لطمه بزند.
فرمول محاسبه حباب سکه
اکنون که از اهمیت حباب سکه آگاه شدیم لازم است نحوه محاسبه صحیح آن را بررسی کنیم. محاسبه درست حباب در زمان خرید و فروش سکه می‌تواند به ما بسیار کمک کند. برای محاسبه حباب سکه می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.
ارزش ذاتی سکه – قیمت روز سکه = حباب سکه
مهم‌ترین بخش این فرمول ارزش ذاتی هر سکه است که در واقع وجود حباب یا عدم وجود آن را تعیین می‌کند. به صورتی که اگر قیمت روز سکه از ارزش ذاتی آن پایین‌تر باشد ما شاهد حباب منفی خواهیم بود. در مقابل اگر قیمت روز سکه از ارزش ذاتی سکه بالاتر باشد یعنی ما با حباب مثبت طرف هستیم. در چنین شرایطی باید با توجه به نوع و مقدار حباب تصمیمات معاملاتی خود را پیش ببریم. برای پی بردن به ارزش ذاتی سکه از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:
عوامل مؤثر بر ارزش ذاتی سکه
برای افزایش دقت محاسبه حباب سکه حتماً باید پارامترهای آن را به طور دقیق به دست آوریم. برای اطلاع از ارزش ذاتی هر سکه لازم است مواردی متنوعی را در نظر بگیریم. این مؤلفه‌ها شامل موارد زیر هستند:
• قیمت اونس جهانی طلا: قیمت لحظه‌ای و چارت تکنیکال اونس جهانی طلا را می‌توانید در سایت ایران بروکر پیدا کنید.
• قیمت روز دلار: قیمت لحظه‌ای دلار نیز به صورت نمودار تتر در سایت ایران بروکر قابل مشاهده است.
• نوع سکه خریداری شده و وزن آن: هر یک از انواع سکه تمام، نیم سکه و ربع سکه دارای وزن‌های متفاوتی هستند که ارزش ذاتی را مشخص می‌کند.
• عیار طلای به کار رفته در سکه: عیار سکه طلا معمولاً ۲۱.۶ است که نشان از خلوص ۹۰ درصدی دارد. به همین دلیل در محاسبات عدد ۰.۹ را محاسبه می‌کنند تا با عیار ۲۴ اونس جهانی طلا برابر شود.
• هزینه ضرب سکه: هزینه ضرب سکه معمولاً عددی ثابت است و تغییر خاصی نمی‌کند.
آیا حباب در سکه و طلا متفاوت است؟
هر چند که حباب هم در طلا و هم در سکه قابل مشاهده است؛ اما کماکان میان این دو تفاوت‌هایی وجود دارد. تفاوت در حباب سکه و طلا نیز به میزان تقاضا افراد برای خرید این دو دارایی بر می‌گردد. سکه‌های ضرب شده و قابل خریداری مزایای بسیاری برای سرمایه گذاران دارند. برای مثال با خرید سکه دیگر شما نیاز به پرداخت اجرت ساخت طلا ندارید و طبعاً با همان مبلغ مقدار طلای بیشتری را می توانید به صورت سکه خریداری کنید. همچنین سکه دارای انواع متنوعی است که می‌تواند نیاز طیف گسترده‌ای از مشتریان را با هر توان مالی برطرف کند. با وجود تمام مزایای ذکر شده برای سکه طلا، مسلماً افراد نیز تمایل بیشتری به خرید آن دارند و به این ترتیب حباب سکه از طلا بیشتر خواهد بود.
نتیجه گیری
در نهایت می توان گفت حباب سکه به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در بازار طلا و سکه، نقشی اساسی در تصمیم گیری‌‌های سرمایه گذاران ایفا می‌کند. به همین دلیل نیاز است افراد پیش از اقدام به خرید یا فروش با استفاده از فرمول ذکر شده میزان حباب سکه را بسنجند. همچنین لازم است افراد از تفاوت میان حباب سکه و طلا آگاهی لازم را داشته باشند و در معامله بهترین تصمیم را اتخاذ کنند.
سؤالات متداول
چه عواملی باعث ایجاد حباب سکه می‌شوند؟
عواملی مانند افزایش تقاضا، محدودیت در عرضه، انتظار رشد تورم و انتشار اخبار هیجانی باعث ایجاد حباب می‌شوند.
آیا حباب قیمتی سکه پایداری زیادی دارد؟
به طور معمول حباب‌های قیمتی پایداری زیادی ندارند و در مدت زمان کوتاهی اصلاح قیمتی رخ می‌دهد.
چرا حباب سکه معمولاً از حباب طلا بیشتر است؟
به دلیل تقاضای بالاتر برای خرید سکه به سبب مزایای آن معمولاً سکه دارای حباب بیشتری است.
نظرات کاربران