همه ما وقتی که در مورد دنیای بلاک چین مطالعه میکنیم یا قصد سرمایهگذاری در آن را داریم، اکثرا با اصطلاحاتی مانند رمزارز و ارز دیجیتال مواجه میشویم و برایمان سوال پیش میآید که تفاوت این دو در چیست. رمزارز در واقع به ارزهایی گفته میشود که از رمزنگاری در ایجاد آنها استفاده شده است که ماهیت آنها را به شدت ایمن و استوار نگه میدارد. در سمت مقابل، ارزهای دیجیتال وجود دارد که فکر میکنیم هیچ تفاوتی با رمزارزها ندارند! اما این فکر ما کاملا اشتباه است و رمزارزها و ارزهای دیجیتال دو دنیای کاملا متفاوت از هم هستند که باید در سرمایهگذاری و امور معاملاتی به ماهیت آنها توجه داشته باشیم.
اگر شما هم کنجکاو هستید که بدانید تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز در چیست و رمزارز و ارز دیجیتال هر کدام چه مزایا و معایبی دارند، این مقاله کاربردی از ایران بروکر را از دست ندهید.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال، یک مفهوم پویا است که در دنیای دیجیتال فعلی بهوجود آمده است. ارزهای دیجیتال بهعنوان یک اصطلاح کلی برای داراییهای متنوعی استفاده میشوند که تنها در قالب فرمتهای دیجیتالی، معامله و خریدوفروش میشوند. این نوع داراییها به واسطه ماهیت دیجیتالی بودن و استفاده در معاملات آنلاین، بخشی از سیستم مالی کشورها هستند.
امروزه، ارزهای دیجیتال به دلیل ویژگیها و امکانات وسیعی که ارائه میدهند، جایگاه بسیار مهمی در بازارهای مالی دنیا به دست آوردهاند؛ زیرا بدون نیاز به وجود یک شکل فیزیکی برای انجام معاملات فوری و مستقیم، مورد استفاده قرار میگیرند. از ارزهای دیجیتال میتوان بهعنوان یک وسیله معاملاتی جهت تبدیل به ارزهای فیزیکی دیگر استفاده کرد و در موارد مختلف از آنها بهرهمند شد.
نوعی از ارزهای دیجیتال به نام “ارز دیجیتال بانک مرکزی” یا CBDC نیز وجود دارد که توسط بانک مرکزی کشورها صادر میشوند. این نوع ارزها مانند ارز قانونی شناخته میشوند و دولتها، شهروندان و کسبوکارها از آنها بهعنوان وسیله پرداخت و نگهداری داراییهای خود استفاده میکنند.
استفاده از ارزهای دیجیتال برای معاملات روزمره نیز بسیار ساده و راحت است که از طریق صرافیها و بروکرهای آنلاین با کاربری آسان و سریع، فراهم شده است. داراییهای دیجیتالی یک وسیله مالی در بستر وب هستند که برای تراکنشهای کوچک در فروشگاهها و غیره استفاده میشوند؛ تمامی این معاملات بهصورت کاملاً آنلاین انجام میشوند.
با وجود این ویژگیها در دنیای ارزهای دیجیتال، تقسیمبندیهای مختلفی وجود دارد که بهطور عمده شامل: ارزهای دیجیتال مستقل، ارزهای دیجیتال بانک مرکزی و بعضی استیبل کوینها میشوند. برخی از کشورها نیز ارزهای دیجیتال خود را در دستههای CBDC یا استیبل کوینها دارند.
ارزهای دیجیتال یک فرصت جذاب برای تبدیل دنیای مالی به یک رویداد مبتنی بر فناوری هستند. این ارزها بهعنوان یک وسیله تعویض قانونی و مجاز بدون نیاز به حساب بانکی عمل میکنند؛ به افراد و کسبوکارها امکان میدهند که داراییهای خود را بهصورت مستقیم ذخیره کنند و از امکانات این تکنولوژی روزافزون بهرهمند شوند.
رمز ارز چیست؟
رمزارزها یک نوع از پولهای دیجیتال غیرمتمرکز رمزگذاریشده هستند ولی با وجود این نکته، ممکن است برخی از ویژگیهای دنیای متمرکز را نیز داشته باشند. این ارزها یکی از انواع پولهای مجازی محسوب میشوند، اما ویژگیهای خاص خود را دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال معمولی متمایز میکنند. اولین رمزارزی که در سال ۲۰۰۹ راهاندازی شد، بیت کوین بود. همه رمزارزها بر اساس تکنولوژی بلاک چین عمل میکنند. بلاک چین، یک دفتر ثبت تراکنش جامع است که تمام اطلاعات تراکنشهای رمزنگاری را درخود جای میدهد.
تمام تراکنشهای رمزارزها در بلاکچین اصلی آنها ذخیره میشوند. هر بلاکچین شامل بلاکهای مختلفی است که تعداد محدودی از تراکنشها را ثبت میکنند. بهعنوان یک ارز غیرمتمرکز، دادههای رمزارز با اتصال به چندین گره به اشتراک گذاشته میشود. این اتصال به این معنا است که هیچ شخص خاصی، کنترل اکثریت شبکه را در اختیار ندارد.
در حال حاضر، تعدادی از رمزارزهای برتر جهان عبارتاند از:
امکانات و ویژگیهای رمزارزها را در ادامه توضیح دادهایم:
- در رمزارز، هویت شخص ناشناس باقی میماند و تراکنشها روی بلاک چین صورت میگیرد.
- عدم وجود نهاد واسطهای باعث میشود که از هزینهها و محدودیتهای ناخواسته جلوگیری شود.
- با ارائه کلیدهای خصوصی برای دارنده رمزارز امنیت فراهم میشود و میتوان با اضافه کردن فناوری بلاک چین، این امنیت را افزایش داد.
- در حال حاضر هیچ سازمان یا مرجع قانونی، کنترلی بر جریان رمزارزها ندارد و دادهها در سرتاسر شبکه پخش میشوند.
پنج تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز
تا اینجای بحث با تعریف و مفاهیم ارز دیجیتال و رمزارز آشنا شدید و حالا نیاز دارید تا تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز را برای شما بررسی کنیم. این تفاوتها که موضوعات مختلفی را نیز در برمیگیرند بهنوعی این دو نوع دارایی دیجیتال را از هم متمایز میکند.
۱- تمرکز
سوال اصلی در تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز این است که چه کسی ارزها را کنترل میکند؟ در مورد ارز دیجیتال، این کنترل بهصورت متمرکز است؛ به این معنی که بانکهای مرکزی کشورها، دولت، بانکها و دیگر واسطههای مالی، این نوع دارایی را کنترل میکنند. دولت تصمیم میگیرد چه ارزهای دیجیتالی را در اختیار مردم قرار دهد و از این راه از هرگونه نوسانات ناشی از تغییرات سیاسی در یک کشور، جلوگیری کند.
در رمزارزها، تصمیمگیری بهصورت شفاف انجام میشود و توسط یک مجموعه از قوانین از پیش تعیینشده ایجاد میشوند. همه چیز از استخراج تا انتقال داراییهای کریپتو در یک چارچوب غیرمتمرکز انجام میشود. این ویژگی باعث میشود که ارزش رمزارز در برابر هرگونه تحولات ژئوپلیتیکی به شدت نوسان کند.
۲- رمزگذاری
از دیگر تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز، رمزگذاری در آنها است. ارز دیجیتال نسبت به رمزارزها از رمزگذاری ضعیفتری برخوردار هستند. در حالی که تمام دادههای رمزارزها در بلاک چین ذخیره میشوند و ارزها در کیف پولها نگهداری میشود. این ویژگی موجب ایجاد یک سطح امنیت بیشتر در رمزارزها میشود که به دلیل استفاده از تکنولوژی بلاک چین که یک دفتر ثبت تراکنش و اطلاعات جامع برای تمام تراکنشها است، فراهم میشود.
۳- شفافیت
در ارز دیجیتال، جزئیات مربوط به یک تراکنش بین مقامات بانکی ارائهدهنده خدمات، فرستندگان و گیرندگان آن، محرمانه است. در صورتیکه در ارزهای رمزپایه یا رمزارزها شفافیت بیشتری وجود دارد و تمام اطلاعات مربوط به تراکنشها به دلیل وجود بلاکچین در دسترس عموم قرار دارد. هر فرد میتواند بهطور عمومی به اطلاعات دسترسی داشته باشد و تراکنشها را در بلاکچین ببیند.
۴- ثبات
دیگر تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز در ثبات آنها است. ارزهای دیجیتال به دلیل پذیرش وسیع در سطح جهانی، پایدار در نظر گرفته میشوند. این پذیرش جهانی باعث میشود که ارزهای دیجیتال مورد اعتماد مردم باشند و نوسانات کمی در ارزش آنها وجود داشته باشد.
از سوی دیگر، رمزارزها نسبت به ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات بیشتر قیمتها، پایداری کمتری دارند. با وجود این، اضافه شدن تکنولوژی و ویژگیهای جدید، باعث شده بسیاری از افراد بهعنوان یک گزینه محبوب برای سرمایهگذاری و معامله به آن نگاه کنند.
۵- قانونی بودن
اگر چه برخی از کشورها ارزهای دیجیتال را بهعنوان ابزارهای مالی معتبر میپذیرند و از آنها حمایت میکنند، اما در کل، بسیاری از دولتها هنوز به پشتیبانی از ارز فیات خود متعهد هستند و به داراییهای دیجیتال، اعتماد کمتری دارند.
علیرغم این موارد، تعداد سرمایهگذاران در حوزه رمزارزها افزایش یافته است و حتی برخی دولتها در حال بررسی قانونی کردن معاملات رمزارزها هستند. این امر نشان از جلب توجه در سطح جهانی و اهمیت این ارزها در سناریوهای مالی جدید دارد.
در ادامه بحث برای درک بهتر تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز به جدول زیر توجه کنید:
| مولفهها | ارز دیجیتال | رمزارز |
|---|---|---|
| بررسی اجمالی | همان ارز فیات است که بهصورت دیجیتالی وجود دارد و قابل لمس نیست. | مانند یک فروشگاه عمل میکند و اطلاعات آن در بلاک چین نگهداری میشود. |
| قوانین و مقررات | ارز دیجیتال تحت نظارت بانکهای مرکزی کشور است. | رمزارز یک سیستم کاملاً غیرمتمرکز است و توسط هیچ موسسه مالی کنترل نمیشود. |
| نوسان | ارزهای دیجیتال قیمت پایداری دارند و در سراسر جهان پذیرفته شدهاند. | رمزارزها بسیار پرنوسان هستند و فقط در تعداد محدودی از کشورها برای معامله استفاده میشوند. |
| دادههای تراکنش | دادهها فقط برای بانکها، فرستنده و گیرنده موجود است. | تمامی تراکنشهای این پلتفرم بهصورت عمومی در بلاکچین در دسترس هستند. |
| رمزگذاری | رمز عبور و احراز هویت برای ذخیره ارزهای دیجیتال مورد نیاز است. | سطح بالایی از رمزگذاری با ذخیره شدن در بلاک چین ارائه میشود. |
مزایا و معایب ارز دیجیتال و رمزارز
در ادامه بحث تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز به بررسی مزایا و معایب آنها میپردازیم. ویژگیهای مختلفی در هر دوی این داراییها وجود دارد که باعث شده هر کدام، مزایا و معایب متعددی را بهطور همزمان داشته باشند.
مزایا و معایب ارز دیجیتال
| مزایا | معایب |
|---|---|
| ارزهای دیجیتال روشهای پرداخت سریعتری هستند که زمان کمتری را برای پردازش تراکنشها نیاز دارند. | گزینههای پرداخت محدود، باعث میشود مردم قبل از استفاده از این نوع ارز، تجدید نظر کنند. |
| هزینههای انتقال جهانی آن در برخی کشورها مانند اروپا، مقرونبهصرفه است. | در مقابل، در کشورهایی مانند ایران که تحت تحریم هستند، استفاده از این نوع ارزها مقرونبهصرفه نیست. |
| ارز دیجیتال را میتوان در برخی از کشورها در هر زمان و بدون انتظار برای تأیید بانک، استفاده کرد. | وقتی صحبت از امنیت سایبری به میان می آید، ارزهای دیجیتال از امنیت کمی برخودار هستند. |
| از آنجا که این ارز بهصورت فیزیکی نیست، نیازی به ساخت ندارد. | – |
| پرداختهای دولتی را میتوان بهصورت سازماندهیشده انجام داد. | – |
مزایا و معایب رمزارز
| مزایای | معایب |
|---|---|
| رمزارز محافظی امن در برابر تورم است؛ زیرا ارزش ارز به تورم بستگی ندارد. | با وجود ناشناس بودن، ارز دیجیتال یک دنباله دیجیتالی در بلاک چین از خود بر جای می گذارد که می تواند توسط هرکسی رمزگشایی شود. |
| تسویه تراکنشهای انجامشده برای رمزارزها فقط چند دقیقه طول میکشد. | خطر حمله ۵۱ درصدی توسط یک ماینر یا یک گروه در بلاکچینهای اثبات کار وجود دارد. |
| دخالت اشخاص ثالث و مراکز متمرکز را از بین میبرد و در نتیجه هزینههای انتقال را کاهش میدهد. | مصرف بیش از حد انرژی در مکانیزم اثبات کار در یک شبکه قدرتمند. |
| رمزارز یک مدل غیرمتمرکز جدید برای معامله و سرمایهگذاری است. | سیاستها و قوانین کلیدی بسیار کمی در ارتباط با تراکنشهای رمزارزها وضع شده است. |
| دسترسی به دارایی بدون کلید خصوصی شما امکان پذیر نیست. جدای از آن، هر تراکنش توسط سیستم بلاک چین ایمن میشود. | در صورت اشتباه در انجام تراکنش، هیچ برگشتی در کار نیست. |
جمعبندی بحث «تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز»
در انتهای بحث تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز، هر یک از این داراییهای دیجیتال، یا همان رمزارزها، همچون یک شاهکار در عرصه معالات دیجیتال ایفای نقش میکنند. این حوزه الکترونیکی، چندین نوع ارز متنوع را در آغوش گرفته و آنها را برای چالشهایی چون معاملات برونمرزی و معاملات جهانی ایجاد کرده است. هر یک از این کلاس داراییها، دارای ویژگیها و خصوصیات منحصربهفردی هستند که سرمایهگذاران را به خود جذب کردهاند.
در تفاوت ارز دیجیتال با رمزارز، این دو جریان اصلی با شاخصهای منحصربهفرد خود به پا به عرصه گذاشته و در حال ایجاد هماهنگی یا تضاد در دل این حوزه هستند. ارزهای دیجیتال با ساختار متمرکز خود، همچون یک ابرقدرت، قابلیت پذیرش و اطمینان را فراهم میکنند. از سوی دیگر، رمزارزها به شکل یک دسته آزادانه از پروانهها با بستر غیرمتمرکز خود، توانمندی تصمیمگیری و اجرای قوانین را در اختیار خود دارند. این تضادها و هماهنگیها، داستان هیجانانگیز سفر به دنیای کریپتو را ساخته و تفاوتها و ویژگیهای مثبت و منفی هر یک از این داراییهای دیجیتال را به زیبایی نشان میدهند.
برخی سوالات رایج درمورد «تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز»
ارز دیجیتال چیست؟
ارزهای دیجیتال بهعنوان یک اصطلاح کلی برای داراییهای متنوعی استفاده میشوند که تنها در قالب فرمتهای دیجیتالی، معامله و خریدوفروش میشوند.
رمز ارز چیست؟
رمزارزها یک نوع از پولهای دیجیتال غیرمتمرکز رمزگذاریشده هستند و ویژگیهای خاص خود را دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال معمولی متمایز میکنند. همه رمزارزها بر اساس تکنولوژی بلاک چین عمل میکنند و تمام تراکنشهای رمزارزها در بلاکچین اصلی آنها ذخیره میشوند.
رمزارزهای برتر جهان کدامند؟
بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، تتر (tether)، بایننس کوین (BNB) و ریپل (XRP)
تفاوت ارز دیجیتال و رمزارز در چیست؟
ارز دیجیتال متمرکز است و رمزارز غیرمتمرکز.
ارز دیجیتال نسبت به رمزارز از رمزگذاری ضعیفی برخوردار است.
در رمزارز بهعلت وجود شبکه بلاکچین، شفافیت وجود دارد.
ارزهای دیجیتال بهعلت پذیرش در سطح جهانی دارای ثبات و پایداری در قیمت هستند.
