هفته‌ای پرتحول پیش رو داریم که آغاز آن با مراسم تحلیف رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، دونالد ترامپ، در روز دوشنبه همراه خواهد بود و پایان آن نیز با نخستین نشست بانک مرکزی ژاپن (BoJ) در سال 2025 رقم خواهد خورد.
دلار آمریکا و تغییرات در بازارها
در روزهای اخیر، دلار آمریکا تقویت شده و بازدهی اوراق خزانه‌داری به دلیل انتظارات از سیاست‌های پولی فدرال رزرو افزایش یافته است. این انتظارات ناشی از احتمال رویکرد محتاطانه‌تر فدرال رزرو نسبت به کاهش نرخ بهره در سال جاری است.
وعده‌های ترامپ درباره اعمال تعرفه‌های تجاری، کاهش مالیات شرکت‌ها و مقررات‌زدایی باعث نگرانی‌هایی در مورد افزایش احتمالی تورم شده است؛ به‌ویژه که نشانه‌هایی از پایداری تورم حتی پیش از اجرای این سیاست‌ها به چشم می‌خورد. افزون بر این، رشد قوی بازار کار ایالات متحده در ماه‌های نوامبر و دسامبر تأییدی بر وضعیت مطلوب اقتصاد این کشور است و نشان می‌دهد که نیازی به عجله در کاهش بیشتر نرخ بهره وجود ندارد.
براساس پیش‌بینی سرمایه‌گذاران درباره اینکه بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) در آینده نزدیک نرخ بهره را چگونه تغییر خواهد داد، سرمایه‌گذاران انتظار کاهش 40 واحد پایه در نرخ بهره را تا دسامبر 2025 دارند، که این پیش‌بینی نسبت به چشم‌انداز ارائه‌شده توسط فدرال رزرو محتاط‌تر است. این در حالی است که داده‌های تورم ماه دسامبر ایالات متحده نیز ضعیف‌تر از پیش‌بینی‌ها بوده و خبرهایی مبنی بر رویکرد تدریجی دولت جدید در اعمال تعرفه‌ها منتشر شده است.
انتظارات از سخنرانی ترامپ
سرمایه‌گذاران با دقت منتظر سخنرانی ترامپ در مراسم تحلیف هستند تا سرنخ‌هایی درباره نحوه اجرای سیاست‌های اقتصادی وی به دست آورند. نوسانات ضمنی بازار ارز در آستانه این رویداد رو به افزایش است که نشان‌دهنده انتظار بازار از تأثیر این سخنرانی بر بازارها است.
چنانچه ترامپ مواضع سخت‌گیرانه‌تری نسبت به تعرفه‌ها اتخاذ کند، احتمالاً دلار تقویت می‌شود و بازدهی اوراق خزانه‌داری افزایش خواهد یافت.
این موضوع همچنین ممکن است باعث افزایش نگرانی در بازار سهام شود، به‌ویژه که بازار بورس نیویورک به مناسبت روز مارتین لوتر کینگ تعطیل خواهد بود. با این حال، اگر ترامپ بر تمدید کاهش مالیات شرکت‌ها تأکید کند، می‌تواند عاملی حمایتی برای بازار سهام باشد.
آیا بانک مرکزی ژاپن به سرعت نرخ بهره را افزایش می دهد؟
بانک مرکزی ژاپن (BoJ) قرار است روز جمعه اولین تصمیم‌گیری پولی سال 2025 را انجام دهد. در نشست پایانی سال 2024، این بانک از افزایش نرخ بهره خودداری کرد. رئیس بانک مرکزی، آقای اوئدا (Ueda)، تأکید کرده بود که برای افزایش مجدد نرخ بهره، به اطلاعات بیشتری نیاز دارند و بر اهمیت دستمزدها و عدم قطعیت‌های مربوط به سیاست‌های اقتصادی رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، دونالد ترامپ، تأکید داشت.
از آن زمان تاکنون، داده‌های اقتصادی نشان داده‌اند که شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) ملی ژاپن در ماه نوامبر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. همچنین، داده‌های تورم توکیو که به‌دقت مورد توجه قرار می‌گیرند، فشارهای قیمتی بالاتری را برای دسامبر نشان می‌دهند. افزون بر این، رشد دستمزدها در نوامبر تسریع شده است.
در کنار این موارد، گزارش خلاصه نظرات نشست دسامبر بانک مرکزی ژاپن حاکی از احتمال نزدیک بودن افزایش نرخ بهره بود. این موضوع پس از اظهارات رئیس بانک و چند مقام سیاست‌گذار دیگر نیز تقویت شد. آقای اوئدا اخیراً اظهار داشت که از ابتدای سال جاری دیدگاه‌های امیدوارکننده‌ای در مورد افزایش احتمالی دستمزدها شنیده است.
بر اساس این داده‌ها، سرمایه‌گذاران اکنون احتمال 80 درصدی برای افزایش 0.25 درصدی نرخ بهره در نشست روز جمعه قائل هستند.
با این وجود، بانک مرکزی ژاپن سابقه ناامید کردن انتظارات بازار برای سیاست‌های انقباضی را دارد. اگر ترامپ در سخنرانی مراسم تحلیف خود در روز دوشنبه مواضع تهاجمی‌تری نسبت به تعرفه‌ها اتخاذ کند، بانک مرکزی ممکن است بار دیگر از افزایش نرخ بهره صرف‌نظر کند. در چنین شرایطی، انتظار می‌رود ارزش ین ژاپن کاهش یابد.
از سوی دیگر، اگر بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش دهد، احتمالاً ارزش ین تقویت خواهد شد، اما تأثیر این افزایش ممکن است به اندازه افت ارزش آن در سناریوی عدم افزایش نرخ نباشد. همچنین، کاهش ارزش ین می‌تواند ژاپن را به مداخله مجدد در بازار ارز ترغیب کند، که این امر می‌تواند معاملات مرتبط با ین را پیچیده‌تر کند.
شاخص های PMI ژانویه، تعیین کننده مسیر یورو و پوند
روز جمعه، شاخص‌های اولیه مدیران خرید (PMI) از منطقه یورو و بریتانیا منتشر خواهد شد. یورو و پوند در روزهای اخیر روند نزولی داشته‌اند. یورو تحت فشار انتظارات متفاوت در سیاست‌های پولی بانک مرکزی اروپا (ECB) و فدرال رزرو آمریکا قرار گرفته، در حالی که پوند از نگرانی‌ها درباره احتمال تکرار سیاست‌های ناموفق دولت قبلی بریتانیا (مشابه دوره لیز تراس) و داده‌های ضعیف اقتصادی اخیر آسیب دیده است.
داده‌های اقتصادی ضعیف بریتانیا
در بریتانیا، داده‌های تورمی ماه دسامبر کمتر از حد انتظار بود. این موضوع همراه با گزارش‌های ضعیف تولید ناخالص داخلی (GDP)، خرده‌فروشی‌های دسامبر و تولید صنعتی ماه نوامبر باعث افزایش نگرانی‌ها درباره چشم‌انداز اقتصادی این کشور شده است.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی انگلستان (BoE) در سال جاری سیاست‌های انقباضی را با شدت بیشتری نسبت به فدرال رزرو کاهش خواهند داد. انتظار می‌رود ECB نرخ بهره را 95 واحد پایه و BoE حدود 60 واحد پایه کاهش دهند.
اگر داده‌های PMI نشان‌دهنده مشکلات بیشتری برای اقتصادهای منطقه یورو و بریتانیا باشد، ممکن است شکاف سیاست‌های پولی بین ECB و BoE با فدرال رزرو بیشتر شود و فشار بیشتری بر یورو و پوند وارد کند.
PMI آمریکا و تأثیر محدود
در همان روز، شاخص‌های PMI آمریکا نیز منتشر خواهند شد. با این حال، معامله‌گران دلار بیشتر بر سیگنال‌های سیاستی دونالد ترامپ پس از مراسم تحلیف متمرکز هستند، بنابراین تأثیر داده‌های PMI آمریکا احتمالاً محدود و کوتاه‌مدت خواهد بود.
انتظار معامله گران دلار کانادا و نیوزیلند برای گزارش‌های CPI
پس از انتشار داده‌های تورمی آمریکا، قرار است کانادا و نیوزیلند روز سه‌شنبه آمار تورم خود را منتشر کنند. این داده‌ها می‌توانند مسیر سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی این دو کشور را مشخص کنند.
وضعیت دلار کانادا (Loonie)
در کانادا، گزارش اشتغال ماه دسامبر نشان‌دهنده رشد قوی در بازار کار بود و نرخ بیکاری به‌طور غیرمنتظره‌ای کاهش یافت. با این حال، بازارها همچنان احتمال 65 درصدی برای کاهش 0.25 درصدی نرخ بهره توسط بانک مرکزی کانادا (BoC) در تاریخ 29 ژانویه قائل هستند.
برای کاهش قابل‌توجه این احتمال، داده‌های CPI کانادا باید بیشتر از انتظارات باشد. چنین چیزی می‌تواند معامله‌گران دلار کانادا را به اتخاذ موقعیت‌های خرید (Long) ترغیب کند. همچنین، گزارش مثبت بررسی چشم‌انداز تجاری بانک مرکزی کانادا که قرار است روز دوشنبه منتشر شود، می‌تواند به تقویت ارزش دلار کانادا کمک کند.
وضعیت دلار نیوزیلند (Kiwi)
در نیوزیلند، به نظر می‌رسد که کاهش نرخ بهره در ماه فوریه قطعی باشد، اما سوال اینجاست که این کاهش 0.25 درصد خواهد بود یا 0.5 درصد. در نشست ماه نوامبر، سیاست‌گذاران بانک مرکزی نیوزیلند (RBNZ) نرخ بهره را 0.5 درصد کاهش دادند و اعلام کردند که اگر شرایط اقتصادی طبق پیش‌بینی‌ها پیش برود، ممکن است کاهش نرخ بهره در اوایل سال 2025 ادامه یابد.
از آن زمان، داده‌های تولید ناخالص داخلی (GDP) نشان داده‌اند که اقتصاد نیوزیلند در سه‌ماهه سوم سال وارد رکود فنی شده است. این امر باعث شده تا بازارها احتمال 65 درصدی برای کاهش مجدد 0.5 درصدی نرخ بهره قائل شوند، به‌ویژه که نرخ تورم سالانه در سه‌ماهه سوم 2.2 درصد بوده و بسیار نزدیک به میانگین هدف 1 تا 3 درصد بانک مرکزی است.
اگر داده‌های هفته آینده نشان دهند که نرخ تورم نیوزیلند به میانگین 2 درصد بازگشته یا حتی از این سطح پایین‌تر آمده است، ممکن است بازارها احتمال کاهش بزرگ‌تر 0.75 درصدی نرخ بهره را نیز در نظر بگیرند. چنین اقدامی می‌تواند روند نزولی شدید دلار نیوزیلند در برابر دلار آمریکا را دوباره تشدید کند.
اجلاس رهبران جهانی در داووس
در همین حال، اجلاس اقتصادی جهانی داووس در سوئیس برگزار خواهد شد. این نشست همزمان با مراسم تحلیف دونالد ترامپ آغاز می‌شود و انتظار می‌رود ترامپ روز پنج‌شنبه به صورت مجازی سخنرانی کند. از دیگر سخنرانان، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین است که به صورت حضوری در این اجلاس شرکت کرده و روز سه‌شنبه سخنرانی خواهد کرد.
یکی از موضوعات اصلی این اجلاس، تنش‌های ژئوپلیتیکی است. دیدگاه رهبران جهانی درباره خطراتی که امسال اقتصادهایشان را تهدید می‌کند، به‌ویژه در مورد سیاست‌های ترامپ، با دقت توسط بازارها رصد خواهد شد. علاوه بر این، هوش مصنوعی نیز از موضوعات کلیدی این نشست خواهد بود.
