صرافی‌ها همچنان قطب اصلی صنعت دارایی‌های دیجیتال هستند و اکثریت قابل‌توجهی از معاملات را در برمی‌گیرند.
بر اساس ارزیابی ما که بر پایه داده‌های تعدیل‌شده واحدهای حاضر انجام شده، ۵۴٪ حجم مالی آنچین بیت کوین به واریز یا برداشت از صرافی‌ها مرتبط میشود.
بواسطه تجربیاتی که از فروپاشی FTX کسب کردیم، معیار نسبت برداشت نهنگ‌ها را برای شناسایی فعالیت‌های غیرمعمول صرافی‌ها معرفی می‌کنیم.
با استفاده از چارچوب ریسک صرافی، ما پلتفرم‌های بایننس، کوین‌بیس، هوبی و FTX را ارزیابی کرده‌ایم تا مروری بر رفتارهای مختلف صرافی‌ها در آنچین داشته باشیم.
ردپای آنچین صرافی‌ها
فاجعه‌ای که با سقوط FTX در نوامبر ۲۰۲۲ رقم خورد، یک زنگ خطر جدی برای ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk) در صنعت دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌شد. هرچند در نگاهی به گذشته همه چیز واضح است، اما صرافی‌ها همچنان قطب اصلی معاملات هستند و به همین دلیل کاهش و مدیریت ریسک اهمیت بالایی پیدا می‌کند.
عرضه نگهداری شده صرافی‌های متمرکز در مارس ۲۰۲۰ به ۳/۲۰۳ میلیون بیت کوین افزایش یافت و از آن زمان به تدریج کاهش یافته است. موجودی کلی صرافی‌ها در هفته جاری به پایین‌ترین سطح ۵ سال اخیر خود، به مقدار ۲/۲۵۶ میلیون بیت کوین رسید. توجه داشته باشید که این موجودی، دسته کیف پول‌هایی را در نظر می‌گیرد که به طور مستقیم با صرافی‌ها در ارتباط هستند، اما متولیان (Custodians) اختصاصی یا ابزارهایی از شکل ETF (مانند GBTC یا Microstrategy و غیره) را شامل نمی‌شود.
یکی از بخش‌های قابل‌توجه این نمودار، سلطه سه صرافی برتر است که از اوایل سال ۲۰۱۹ به طور مداوم حدود ۱/۵ میلیون بیت کوین را در اختیار داشته‌اند. عرضه کنونی موجود در این صرافی‌ها به شرح زیر تخمین زده میشود:
بایننس: ۶۹۱/۲ هزار بیت کوین
کوین‌بیس: ۴۳۹/۸ هزار بیت کوین
بیتفینکس: ۳۲۰/۷ هزار بیت کوین
نمودار زیر توزیع نسبی عرضه را بین صرافی‌های متمرکز 🟡 و واحدهای غیر از صرافی 🟠 نشان می‌دهد. ما همچنین حجم انتقال تعدیل‌شده واحدها را به عنوان یک لایه «فعال» در بالا 🟣 نشان داده‌ایم و ۱/۴۵۷ میلیون بیت کوین تحت عنوان عرضه از دست رفته ⚫ را از آن حذف می‌کنیم.
ذخایر صرافی‌ها شامل ۲/۳۱ میلیون بیت کوین (۱۱/۸٪) از عرضه در گردش است، در حالی که ۱۲۲ هزار بیت کوین (۰/۶٪) از ارزش اقتصادی روزانه به صورت آنچین منتقل میشود.
از این ۱۲۲ هزار بیت کوین، واریزها یا برداشت‌های صرافی‌ها بیش از ۵۴٪ آن را تشکیل می‌دهد (۶۷،۳۰۰ بیت کوین در روز، معمولاً به نسبت ۵۰/۵۰ در واریزها و برداشت‌ها). به این ترتیب، گردش مالی ورودی و خروجی صرافی حجم بالایی از اطلاعات را ارائه می‌دهد.
بررسی گردش مالی صرافی‌ها
با درک گردش مالی بزرگ صرافی‌ها، می‌توانیم عمیق‌تر به مطالعه جریانات مالی بین واحدها و صرافی‌ها بپردازیم. در نمودار بعدی، حجم ورود و خروج صرافی‌ها را در قالب یک معیار واحد، یعنی گردش سرمایه صرافی 🟦 (با میانگین ۹۰ روزه) در نظر گرفته‌ایم.
در نمودار زیر مشاهده می‌کنیم که دامیننس گردش سرمایه صرافی‌ها 🔴 به ۵۴٪ از حجم‌های اقتصادی رسیده و در یک روند بزرگتر در حال رشد است. دامیننس صرافی‌ها در ژوئن ۲۰۲۱ به ۵۸٪ رسید، و پس از آن به دلایل افزایش نرخ بهره جهانی، کاهش نقدینگی و آغاز بازار خرسی، به شدت کاهش یافت. این دامیننس در اکتبر ۲۰۲۲ به دلیل بهبود نقدینگی جهانی و احیای بازار از پیامدهای فروپاشی FTX دوباره روند رو به رشد خود را در پیش گرفت.
می‌توانیم دامیننس گردش حجم آنچین را به ۴ دسته تقسیم کنیم:
🟠 حجم آنچین مرتبط با نهادهای غیر از صرافی‌ها (تعدیل‌شده براساس واحدها).
🔵 تمام جریانات مالی مرتبط با صرافی‌ها (ورودی و خروجی).
🟣 از نهنگ به/از صرافی‌ها: انتقال سرمایه به/از نهنگ‌ها (هزار بیت کوین به بالا) و صرافی‌ها.
🔴 گردش بین صرافی‌ها: سرمایه منتقل شده از یک دسته صرافی به دسته دیگر.
گردش بین صرافی‌ها با حدود ۷/۵٪ از کل حجم آنچین نسبتاً پایدار مانده و در ژوئن ۲۰۲۱ به ۱۱/۷٪ افزایش یافته است. در همین حین، سهم نهنگ-صرافی به تازگی به بالاترین سطح تاریخی خود در ۱۷/۹٪ رسیده است.
همانطور که می‌بینیم، دامیننس کلی گردش مرتبط با صرافی‌ها (۵۴٪) 🔵 در حال حاضر در نزدیکی بالاترین سطوح تاریخی خود قرار دارد.
نسبت برداشت نهنگ‌های بیت کوین
این شاخص برای نظارت بر اینکه آیا نهنگ‌های بیت کوین در حال افزایش نرخ برداشت خود هستند یا خیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پارامتر به عنوان نسبتی از کل جریان خروجی هفتگی نهنگ‌ها و موجودی بیت کوین در صرافی‌ها محاسبه میشود. به عبارت دیگر، ما به دنبال درصد عرضه‌ای هستیم که توسط نهنگ‌ها در طی هفته‌های گذشته برداشت شده است.
در کنار نسبت برداشت نهنگ‌ها 🟧، میانگین کلی این شاخص 🔴 را نیز به عنوان یک معیار مقایسه‌ای بلندمدت ارائه می‌دهیم.
- کوین‌بیس و بایننس نسبت برداشت نهنگ بسیار کمی را در طول دو سال گذشته داشتند و مقدار میانگین بلندمدت آنها زیر ۵٪ باقی مانده است.
- برای FTX، افزایش نسبت برداشت نهنگ با فروپاشی LUNA و 3AC آغاز شد و سطوح بالایی را تا زمان سقوط این صرافی نیز حفظ کرد.
- برای هوبی، می‌توانیم یک الگوی ریسک نسبتاً پایین را تا ژوئن ۲۰۲۳ مشاهده کنیم. در ماه‌های اخیر، شاهد افزایش مداوم برداشت نهنگ‌ها نسبت به موجودی بیت کوین هوبی بویم. متذکر می‌شویم که این امر تا حدی ناشی از کاهش مداوم موجودی بیت کوین هوبی بوده که خود شاخصی برای افزایش هوشیاری معامله‌گران محسوب میشود.
نتیجه‌گیری
فروپاشی FTX به صنعت دارایی‌های دیجیتال یادآوری می‌کند که هنوز هم ریسک طرف مقابل با صرافی‌های متمرکز و متولیان وجود دارد.
آنچه دریافتیم این است که از منظر نسبت تغییر ساختار، نسبت اتکا و نسبت خروج نهنگ، کوین‌بیس و بایننس به طور کلی ردپای آنچین نسبتاً مشابه و ایمنی دارند. متأسفانه FTX به عنوان نمونه بارزی از شاخص‌های ریسک مطرح شده است. در هوبی، کاهش پایدار موجودی آن در چهار دارایی اصلی BTC ،ETH ،USDT و USDC تأثیر زیادی بر این معیارها خواهد داشت و نشان می‌دهد که احتمالاً باید تا حدی در استفاده از آن احتیاط کنیم.
نظرات کاربران