با وجود تداوم شرایط نامطمئن در محیط کلان اقتصادی و ادامه بازسازی روابط تجاری جهانی، عملکرد دارایی‌های فیزیکی همچنان چشم‌گیر بوده است؛ طلا با رسیدن به سقف تاریخی جدید ۳۳۰۰ دلار، رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده و بیت کوین نیز در سطحی بالاتر از ۸۰ هزار دلار تثبیت شده است.
تداوم ابهام در شرایط کلان اقتصادی
فضای کلان اقتصادی جهان همچنان با سطح بالایی از عدم قطعیت مواجه است. دولت ترامپ تلاش دارد تا نظم موجود در روابط تجاری جهانی را تغییر داده و ساختار جدیدی برای آن تعریف کند. درحال‌حاضر، اوراق خزانه‌داری ایالات متحده (U.S Treasuries) نقش وثیقه اصلی و زیربنای نظام مالی جهانی را ایفا می‌کنند و اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داری به‌عنوان نرخ بازده بدون ریسک (risk-free rate)، معیار در نظر گرفته میشود.
یکی از اهداف کلیدی این دولت، کاهش بازده اوراق ۱۰ ساله بود که در اوایل سال با کاهش بازدهی تا سطح ۳/۷ درصد و در پی افت بازارها، تا حدودی محقق شد. اما این روند پایدار نماند و بازدهی این اوراق به سرعت تا سطح ۴/۵ درصد افزایش یافت. این نوسانات شدید، باعث افزایش بی‌ثباتی در بازار اوراق قرضه شد.
برای سنجش این نوسانات، از شاخص MOVE استفاده میشود؛ شاخصی که نوسانات ضمنی ۳۰ روزه در بازار خزانه‌داری آمریکا را بر اساس قیمت اختیار معاملات (آپشن) اندازه‌گیری می‌کند. افزایش این شاخص نشان‌دهنده نگرانی و سردرگمی شدید سرمایه‌گذاران در بازار اوراق قرضه است.
در همین حال، شاخص VIX نیز که نوسانات بازار سهام آمریکا را در بازه زمانی ۳۰ روزه اندازه‌گیری می‌کند، افزایش چشم‌گیری داشته است. سطوح ثبت‌شده در این شاخص با دوره‌های بحرانی مانند بحران مالی ۲۰۰۸، بحران کرونا در سال ۲۰۲۰ و ترکیدن حباب دات‌کام در سال ۲۰۰۱ برابری می‌کند که این نشانه‌ای از افزایش اضطراب در بازارهای سهام است.
این نوسانات در بازارهای پایه مالی باعث خروج سرمایه‌گذاران و کاهش نقدینگی در بازارها شده است. از آنجایی که بیت کوین و سایر دارایی‌های دیجیتال نسبت به شرایط نقدینگی بسیار حساس هستند، آنها نیز تحت‌تأثیر این نوسانات قرار گرفته و شاهد افت ارزش شدند.
در میانه این ناآرامی‌ها، عملکرد دارایی‌های فیزیکی مانند طلا بسیار چشم‌گیر بوده است. طلا به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران، روندی صعودی در پیش گرفته و به سقف تاریخی جدیدی در سطح ۳,۳۰۰ دلار رسیده است. بیت کوین نیز در ابتدا تا سطح ۷۵ هزار دلار کاهش یافت اما به‌سرعت روندی بازگشتی را تجربه کرده و اکنون در محدوده ۸۵ هزار دلار معامله میشود؛ به‌گونه‌ای که افت قبلی را جبران کرده است.
باتوجه‌به تحولات اخیر در روابط تجاری بین‌المللی، طلا و بیت کوین بیش از پیش به‌عنوان دارایی‌های ذخیره‌ای و جهانی مطرح شده‌اند. به همین دلیل، می‌توان گفت عملکرد این دو دارایی در روزهای اخیر، سیگنال مهمی را از تغییر الگوهای سرمایه‌گذاری و نگاه جهانی به دارایی‌های امن ارائه می‌دهد.
بیت کوین همچنان مقاوم باقی مانده است
درحالی‌که تثبیت بیت کوین در محدوده ۸۵ هزار دلار قابل‌توجه است، این رمزارز پیشرو در ماه‌های اخیر نوسانات زیادی را تجربه کرده و با افت‌هایی همراه بوده است. در واقع، بیت کوین بزرگ‌ترین اصلاح قیمتی خود در چرخه صعودی ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ را ثبت کرده و تا ۳۳ درصد از اوج تاریخی (ATH) خود فاصله گرفته است.
بااین‌حال، شدت این اصلاح همچنان در محدوده نوسانات معمول در بازارهای صعودی گذشته قرار دارد. بررسی عملکرد بیت کوین در شرایط مشابه، مانند رخدادهای کلان اقتصادی هفته گذشته، نشان می‌دهد که در گذشته این دارایی کاهش‌هایی فراتر از ۵۰ درصد را تجربه کرده است. همین موضوع بیانگر آن است که احساسات سرمایه‌گذاران نسبت به بیت کوین در مقایسه با گذشته، مقاوم‌تر و حرفه‌ای‌تر شده است و آن را حتی در شرایط نامساعد نیز به‌عنوان یک دارایی قابل اتکا در نظر می‌گیرند.
برای اینکه بفهمیم رشد فعلی بیت کوین چقدر دوام و قدرت دارد، می‌توانیم نگاهی به چرخه‌های صعودی قبلی داشته باشیم و میانگین افت‌های موقتی قیمت (Drawdown) را در آن دوره‌ها بررسی کنیم:
- چرخه ۲۰۱۱: میانگین افت -۲۲٪
- چرخه ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳: میانگین افت -۱۸٪
- چرخه ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸: میانگین افت -۱۱٪
- چرخه ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱: میانگین افت -۱۹٪
- چرخه ۲۰۲۲ به بعد: میانگین افت -۷٪
داده‌های فوق نشان می‌دهد که افت‌های قیمتی در چرخه جاری بسیار محدودتر و کنترل‌شده‌تر از دوره‌های پیشین بوده است. از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون، نوسانات کاهشی بیت کوین نه‌تنها عمق کمتری داشته‌اند، بلکه نشان‌دهنده تقاضای مقاوم‌تر و با‌ثبات‌تری نیز هستند.
این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده افزایش بلوغ سرمایه‌گذاران و تمایل بیشتر آنها به نگهداری بلندمدت بیت کوین (HODL) حتی در شرایط پرنوسان بازار باشد. چنین رفتاری نقش مهمی در کاهش فشار فروش و حفظ روند صعودی ایفا می‌کند و می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از تغییر ساختاری در بازار رمزارزها تلقی شود.
تداوم کاهش نقدینگی در بازار بیت کوین
یکی از روش‌های ارزیابی تأثیر نوسانات اقتصادی بزرگ بر بازار بیت کوین، بررسی میزان جابه‌جایی و تحرک سرمایه در بلاکچین این ارز دیجیتال است.
برای این منظور، شاخص ارزش تحقق‌یافته (Realized Cap) یکی از معیارهای کلیدی محسوب میشود؛ این شاخص مجموع جریان ورودی خالص سرمایه به بیت کوین را محاسبه می‌کند. درحال‌حاضر، ارزش تحقق‌یافته بیت کوین در بالاترین سطح تاریخی خود، یعنی ۸۷۲ میلیارد دلار قرار دارد، اما نرخ رشد سرمایه ورودی به این دارایی تنها ۰/۹ درصد در ماه گزارش شده است.
در شرایطی که بازار با چالش‌های کلان اقتصادی زیادی مواجه است، مثبت‌ماندن جریان سرمایه ورودی به بیت کوین را می‌توان نشانه‌ای از اعتماد پایدار بخشی از سرمایه‌گذاران دانست. بااین‌حال، کاهش سرعت ورود سرمایه‌های جدید به این بازار، نشان می‌دهد که تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود سرمایه در کوتاه‌مدت کاهش یافته است.
این وضعیت بیانگر غلبه احساسات محتاطانه (Risk-off) در میان فعالان بازار است؛ یعنی در شرایط فعلی، اکثر سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند از پذیرش ریسک پرهیز کرده و در انتظار شفافیت بیشتر نسبت به آینده اقتصاد کلان باقی بمانند.
دو شاخص سود و زیان تحقق‌یافته (Realized Profit & Loss) به‌عنوان ورودی‌های اصلی برای محاسبه شاخص ارزش تحقق‌یافته (Realized Cap) محسوب می‌شوند. این دو معیار به ما امکان می‌دهند تا اختلاف بین قیمت خرید یک کوین و قیمتی که در زمان فروش آن در شبکه ثبت شده را اندازه‌گیری کنیم.
- کوین‌هایی که با قیمتی بالاتر از قیمت خرید فروخته می‌شوند، به‌عنوان سود تحقق‌یافته (Realized Profit) در نظر گرفته می‌شوند.
- کوین‌هایی که با قیمتی پایین‌تر از قیمت خرید فروخته می‌شوند، زیان تحقق‌یافته (Realized Loss) را ثبت می‌کنند.
با محاسبه سود و زیان تحقق‌یافته به واحد BTC (به‌جای دلار)، می‌توان تمامی این رویدادها را نسبت به رشد ارزش بازار بیت کوین در طول چرخه‌های مختلف به‌صورت یکنواخت ارزیابی کرد. در این راستا، نسخه‌ای جدید از این شاخص معرفی شده که با در نظر گرفتن نوسانات ۷ روزه (Realized Volatility) به‌صورت دقیق‌تری تحلیل میشود. این روش به ما کمک می‌کند تا تأثیر روند نزولی بازده‌ها و رشد تدریجی بیت کوین در طول ۱۶ سال گذشته را بهتر درک کنیم.
درحال‌حاضر، داده‌ها نشان می‌دهند که میزان سود و زیان سرمایه‌گذاران تقریباً برابر است. این مسئله باعث شده جریان ورود و خروج سرمایه در روزهای اخیر متعادل و بدون جهت مشخص باشد. می‌توان گفت این وضعیت نشان‌دهنده کاهش هیجان و فعالیت سرمایه‌گذاران در محدوده قیمتی فعلی است.
در شرایط مشابه، بازار معمولاً وارد دوره‌ای از تثبیت و نوسان محدود میشود تا تعادل جدیدی در میان عرضه و تقاضا شکل بگیرد.
با محاسبه اختلاف بین سود تحقق‌یافته (Realized Profit) و زیان تحقق‌یافته (Realized Loss)، می‌توان به شاخص سود/زیان خالص تحقق‌یافته (Net Realized Profit/Loss) رسید. این شاخص، نشان‌دهنده غلبه جریان‌های ورودی یا خروجی ارزش به شبکه بیت کوین است و دید روشنی از وضعیت روانی و رفتاری سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد.
در نسخه پیشرفته‌تر این شاخص، با درنظرگرفتن میزان نوسانات بازار، امکان مقایسه دقیق‌تری با میانگین بلندمدت داده‌ها فراهم شده است. این کار کمک می‌کند تا بتوان دو مرحله اصلی بازار را از یکدیگر تشخیص داد:
- زمانی که مقادیر این شاخص به‌طور پیوسته بالاتر از میانگین بلندمدت قرار می‌گیرند، معمولاً با روندهای صعودی (Bull Market) و جریان مثبت سرمایه مواجه هستیم.
- اما زمانی که این مقادیر در زیر میانگین بلندمدت باقی می‌مانند، این وضعیت معمولاً بیانگر بازار نزولی (Bear Market) و خروج سرمایه از شبکه است.
بازارها معمولاً سرمایه‌گذاران را تا مرز بیشترین فشار روانی پیش می‌برند؛ جایی که نقطه عطف بین یک بازار صعودی و نزولی شکل می‌گیرد. نوسانات این شاخص حول میانگین بلندمدت خود نیز گواهی بر همین الگو است و آن را می‌توان به‌عنوان یک ابزار بازگشت به میانگین (Mean Reversion) در نظر گرفت.
درحال‌حاضر، این شاخص مجدداً به نقطه تعادل و سطح میانی بلندمدت خود بازگشته است؛ موضوعی که نشان می‌دهد بازار بیت کوین در مرحله‌ای حساس قرار دارد. به بیانی دیگر، این شرایط می‌تواند مرز روانی مهمی برای بازیابی حمایت خریداران در محدوده قیمتی فعلی باشد و آینده روند بازار را تعیین کند.
استیبل کوین‌ها به‌عنوان یک کلاس دارایی بنیادی در اکوسیستم دارایی‌های دیجیتال شناخته می‌شوند و نقش ارز مرجع را برای معاملات در بازارهای متمرکز و غیرمتمرکز ایفا می‌کنند. ارزیابی نقدینگی از منظر استیبل کوین‌ها ابعاد جدیدی را به تحلیل‌های ما می‌افزاید و نگاهی جامع‌تر به وضعیت نقدینگی دارایی‌های دیجیتال می‌دهد.
هرچند رشد عرضه استیبل کوین‌ها همچنان مثبت است، اما در هفته‌های اخیر این روند کمی کاهش یافته است. کاهش رشد عرضه استیبل کوین‌ها، به‌عنوان یک بخش مکمل در تحلیل، نشان می‌دهد که نقدینگی کلی بازار ارزهای دیجیتال در حال کاهش است.
بررسی فشار بر سرمایه گذاران در بازار بیت کوین
در میان نوسانات بازار، ارزیابی مقیاس زیان‌های تحقق‌نیافته که درحال‌حاضر توسط سرمایه‌گذاران بیت کوین در اختیار دارند، امری ضروری است.
هنگام اندازه‌گیری زیان‌های تحقق‌نیافته در بازار، مشاهده می‌کنیم که این زیان‌ها به یک سطح جدید تاریخ‌سازی (ATH) رسیده و به ۴۱۰ میلیارد دلار در طی کاهش قیمت تا ۷۵،۰۰۰ دلار افزایش یافته است. وقتی به ترکیب این زیان‌ها نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که بیشتر سرمایه‌گذاران در حال تحمل کاهش ارزش تا حدود ۲۳/۶- درصد هستند.
در مقایسه با فروش گسترده ماه مه ۲۰۲۱ و بازار نزولی سال ۲۰۲۲، میزان کل زیان‌های تحقق‌نیافته اکنون بیشتر است. بااین‌حال، باید توجه داشت که سرمایه‌گذاران خرد در گذشته کاهش‌های شدیدتری را تجربه کرده‌اند؛ به‌طوری‌که این افت‌ها تا ۶۱.۸- درصد و حتی ۷۸.۶- درصد نیز رسیده‌اند.
اگرچه میزان کل زیان‌های تحقق‌نیافته بیشتر است (زیرا بیت کوین اکنون ارزش بازار بزرگ‌تری دارد)، اما از دید سرمایه‌گذاران خرد، شرایط فعلی بازار در مقایسه با دوره‌های نزولی گذشته، کمتر دشوار و نگران‌کننده است.
با وجود ثبت حداکثر تاریخ‌سازی (ATH) در زیان‌های تحقق‌نیافته، درصد عرضه در گردش که در وضعیت سودآور قرار دارد، همچنان در سطح بالایی باقی مانده و به ۷۵ درصد رسیده است. این موضوع نشان می‌دهد که بیشتر سرمایه‌گذاران در وضعیت زیان، خریداران جدید در طول تشکیل قله قیمت‌ها بوده‌اند.
نکته قابل‌توجه این است که درصد عرضه‌ای که در سود قرار دارد، به میانگین بلندمدت خود نزدیک شده است. در گذشته، این سطح معمولاً به‌عنوان یک نقطه حساس عمل کرده؛ زیرا پیش از آنکه بیشتر ارزها وارد محدوده زیان شوند، این مرز نقش یک آستانه مهم بین بازار صعودی و نزولی را ایفا کرده است.
- بازارهای صعودی معمولاً زمانی شکل می‌گیرند که درصد عرضه سودده، بیشتر از میانگین بلندمدت باشد و این وضعیت به‌طور پیوسته از بازار حمایت می‌کند.
- در مقابل، بازارهای نزولی معمولاً شامل دوره‌های طولانی و عمیقی هستند که درصد عرضه سودده پایین‌تر از میانگین بلندمدت قرار دارد. تکرار این وضعیت نشان‌دهنده کاهش سودآوری و تأییدی بر روند نزولی بازار است.
مشابه با شاخص سود/زیان خالص تحقق‌یافته (Net Realized Profit/Loss)، اگر بازگشتی از سطح میانگین بلندمدت مشاهده شود و این سطح حفظ گردد، می‌تواند نشانه‌ای مثبت برای بازار باشد.
باتوجه‌به اینکه بازار همچنان در حال کوچک‌ترشدن است، طبیعی است که حجم کلی زیان‌های تحقق‌نیافته افزایش یابد. برای بررسی دقیق‌تر این موضوع و مقایسه آن با کاهش‌های قیمتی در مقیاس‌های مختلف، نسخه جدیدی از شاخص معرفی می‌کنیم: «زیان تحقق‌نیافته به ازای درصد کاهش قیمت» که در آن زیان‌های تحقق‌نیافته به واحد بیت کوین و نسبت به درصد کاهش از بالاترین قیمت تاریخ اندازه‌گیری میشود.
بااین‌حال، زیان‌های تحقق‌نیافته فعلی عمدتاً در بین سرمایه‌گذاران جدید دیده میشود؛ درحالی‌که سرمایه‌گذاران بلندمدت همچنان در موقعیت سودآوری قرار دارند. نکته مهمی که در حال ظهور است این است که خریداران جدیدی که در اوج قیمت‌ها خرید کرده‌اند و اکنون به گروه سرمایه‌گذاران بلندمدت پیوسته‌اند، احتمالاً با افزایش زیان‌های تحقق‌نیافته روبه‌رو خواهند شد.
به‌صورت کلی، گسترش قابل‌توجه زیان‌های تحقق‌نیافته در میان سرمایه‌گذاران بلندمدت معمولاً نشانه‌ای از شروع شرایط بازار نزولی است، هرچند این تغییرات معمولاً با کمی تأخیر پس از اوج بازار رخ می‌دهند. تاکنون، هیچ شواهد روشنی وجود ندارد که نشان دهد چنین تغییراتی در وضعیت بازار در حال وقوع است.
آنچه در این گزارش خواندیم
چشم‌انداز کلان اقتصادی همچنان با عدم‌قطعیت روبه‌رو است و تحولات مداوم در روابط تجاری جهانی منجر به نوسانات قابل‌توجهی در بازارهای اوراق خزانه و سهام ایالات متحده شده است. بااین‌حال، عملکرد بیت کوین و طلا در این دوره چالش‌برانگیز، همچنان مقاوم و قابل‌توجه باقی مانده است. می‌توان این موضوع را به‌عنوان یک سیگنال جالب در نظر گرفت؛ زیرا بنیان‌های سیستم مالی وارد دوره‌ای از تغییر و تحولات اساسی می‌شوند.
با وجود مقاومت قابل‌توجه بیت کوین، این دارایی از نوسانات شدید در بازارهای جهانی بی‌نصیب نمانده و بزرگ‌ترین کاهش خود را در دوره ۲۰۲۳–۲۰۲۵ تجربه کرده است. این تغییرات تأثیر زیادی بر سرمایه‌گذاران جدید گذاشته و اکنون بخش عمده‌ای از زیان‌های بازار در اختیار آنها است. بااین‌حال، از دیدگاه سرمایه‌گذاران خرد، بازار در دوره‌های قبلی، به‌ویژه در بازار نزولی مه ۲۰۲۱ و بازار نزولی ۲۰۲۲، کاهش‌های بسیار شدیدتری را تجربه کرده است. علاوه‌بر این، سرمایه‌گذاران با تجربه همچنان از فشارهای اقتصادی جاری آسیب نخورده و در موقعیت سودآوری تقریبا یک‌جانبه قرار دارند.
نظرات کاربران