در آستانه نشست مهم فدرال رزرو آمریکا برای تصمیمگیری درباره نرخ بهره، تحلیلگران وال استریت ژورنال بر این باورند که زمان کاهش قابل توجه نرخ بهره فرا رسیده است. برخی کارشناسان حتی خواستار کاهش نیم درصدی نرخ بهره هستند، استدلالهایی که میتواند تصمیمگیری را برای مقامات فدرال رزرو پیچیدهتر از آنچه باید باشد، کند.
نرخ بهره کوتاهمدت فدرال رزرو در حال حاضر در محدوده ۵.۲۵ تا ۵.۵ درصد قرار دارد که بالاترین سطح از سال ۲۰۰۱ است. فدرال رزرو در تابستان گذشته نرخ بهره را به این سطح رساند زیرا تورم زیربنایی بسیار بالاتر از ۳ درصد بود و با توجه به فعال بودن بازار کار، فدرال رزرو نگران بود که تورم در این سطح گیر کند. بانک مرکزی آمریکا حتی حاضر بود برای جلوگیری از این امر، رکود اقتصادی ایجاد کند.
اما امروز، برخی از شاخصهای کلیدی تورم زیربنایی به زیر ۳ درصد رسیدهاند و برخی حتی در محدوده هدف ۲ درصدی فدرال رزرو قرار دارند. بازار کار نیز آرام شده است. در این شرایط، ایجاد رکود اقتصادی هیچ هدف مفیدی را دنبال نمیکند.
درست است که شواهد چندانی مبنی بر وقوع قریبالوقوع رکود وجود ندارد، اما منتظر ماندن برای چنین شواهدی میتواند سرنوشت را به بازی گرفتن باشد.
پیروزی بر تورم نزدیک است
یک سال پیش، تورم بر اساس شاخص قیمت مصرفکننده ۳.۲ درصد بود. در آگوست امسال، این رقم به ۲.۵ درصد رسیده است. در این مدت، تورم هسته که مواد غذایی و انرژی را در بر نمیگیرد، از ۴.۲ درصد به حدود ۲.۷ درصد کاهش یافته است. این ارقام بر اساس شاخص مورد نظر فدرال رزرو، یعنی شاخص قیمت مصرف شخصی (PCE) محاسبه شدهاند.
فاصله بین ۲.۷ درصد و هدف ۲ درصدی فدرال رزرو عمدتاً ناشی از اثرات افزایش قیمت مسکن، خودرو و سایر کالاها از چند سال پیش است. برخی شاخصهای جایگزین سعی در حذف چنین عوامل خاصی دارند. جیسون فورمن، اقتصاددان دانشگاه هاروارد، با میانگینگیری از چندین شاخص در افقهای زمانی مختلف، یک نرخ تورم زیربنایی معادل PCE به دست میآورد. این نرخ در آگوست ۲.۲ درصد بود که پایینترین سطح از اوایل سال ۲۰۲۱ محسوب میشود.
انتظار میرود تورم همچنان کاهش یابد. قیمت نفت از ۸۳ دلار در هر بشکه در اوایل جولای به زیر ۷۰ دلار در روز جمعه سقوط کرده است. این امر مستقیماً تورم کلی را کاهش خواهد داد و به طور غیرمستقیم بر تورم هسته نیز تأثیر خواهد گذاشت، زیرا نفت در تقریباً تمام کسبوکارها یک نهاده است.
بازار کار به اندازه کافی خنک شده است
نرخ بهره بالا میتواند برای تضعیف فعالیت اقتصادی و کاهش تورم توجیه شود. اما با توجه به اینکه تورم در حال حاضر در مسیر کاهشی قرار دارد، این نیاز از بین رفته است. در عین حال، بازار کار به سرعت در حال آرام گرفتن است. نرخ بیکاری از ۳.۵ درصد در جولای ۲۰۲۳ به ۴.۳ درصد در یک سال بعد افزایش یافت که در گذشته چنین افزایشی به معنای ورود آمریکا به رکود بود.
اما این بار یک هشدار کاذب صادر شد. هیچ یک از شاخصهای مصرفکننده، درخواستهای بیمه بیکاری یا بازار سهام نشانهای از اقتصاد مشکلدار را نشان نمیدهند و نرخ بیکاری در آگوست حتی به ۴.۲ درصد کاهش یافت. با این حال، دادهها دلیلی برای نگرانی در مورد فشار تورمی نیز ارائه نمیدهند. برعکس، تعداد مشاغل خالی به ازای هر فرد بیکار از دو شغل در اوایل سال ۲۰۲۲ به ۱.۱ شغل در حال حاضر کاهش یافته که پایینتر از نُرم قبل از همهگیری است. رشد ماهانه مشاغل بخش خصوصی در سه ماه گذشته به طور متوسط فقط ۹۶ هزار بوده که این نیز پایینتر از نُرم قبل از همهگیری است. این امر نشان میدهد دستمزدها که هنوز سریعتر از قبل از همهگیری رشد میکنند، قرار است کاهش پیدا کنند.
کدام اشتباه را ترجیح میدهید؟
فدرال رزرو نمیتواند منتظر اطلاعات کامل قبل از اقدام بماند. همیشه خطر انجام بیش از حد یا کمتر از حد وجود دارد. سؤال این است که کدام یک بدتر است؟ کاهش نیم درصدی نرخ بهره بیخطر نیست. بازده اوراق قرضه بلندمدت خزانهداری در حال حاضر پایینتر از نرخهای کوتاهمدت است – رابطهای که منحنی بازده معکوس نامیده میشود – و ممکن است حتی بیشتر کاهش یابد و نرخهای وام مسکن را پایین بیاورد. بازار سهام نیز ممکن است حبابی شوند. این امر مصرف مردم را تحریک خواهد کرد.
تورم نیز ممکن است چسبندهتر باشد یا حتی اندکی افزایش یابد، به ویژه اگر قیمت نفت بهبود یابد یا تعرفهها افزایش یابند.
با این حال، کاهش فقط یک چهارم درصدی نرخ بهره به نظر پرخطرتر میرسد. یکی از دلایل کاهش قیمت نفت و سایر کالاها مانند مس این است که اقتصاد جهانی، به ویژه چین و اروپا، بیمار به نظر میرسند. افزایش نکول وامهای خودرو و کارتهای اعتباری نشان میدهند که نرخ بهره بالاتر در حال تأثیرگذاری است. منحنی بازده معکوس شده زیرا بازارها فکر میکنند نرخ بهره باید پایینتر باشد.
فدرال رزرو قبلاً در جهت حرکت آهسته اشتباه کرده است. در نگاهی به گذشته، با توجه به دادههای ضعیف اشتغال و تورم عموماً ملایم که به دنبال آن به وجود آمد، بانک مرکزی باید نرخ بهره را در جولای کاهش میداد. اگر فدرال رزرو اکنون فقط یک چهارم درصد نرخ بهره را کاهش دهد و دادههای ضعیف بیشتری را مشاهده کنیم، کاهش نرخ بهره حتی بیشتر از منحنی عقب خواهد افتاد.
برخی تحلیلگران میگویند که فدرال رزرو باید فقط یک چهارم درصد نرخ بهره را کاهش دهد تا از ظاهراً کمک به معاون رئیس جمهور کامالا هریس در نزدیکی انتخابات جلوگیری شود. اما این امر به معنای کمک به رئیس جمهور سابق دونالد ترامپ خواهد بود.
جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، اصرار داشته که هرگز اجازه نخواهد داد ملاحظات سیاسی بر آنچه باید یک قضاوت اقتصادی باشد تأثیر بگذارد. انتظار نمیرود که او اکنون شروع به این کار کند.
در مجموع، به نظر میرسد که فدرال رزرو با یک تصمیم دشوار روبرو است. دادههای اقتصادی نشان میدهند که تورم در حال کنترل است و بازار کار به اندازه کافی خنک شده است. با این حال، خطرات کاهش بیش از حد یا کمتر از حد نرخ بهره همچنان وجود دارد. تصمیم فدرال رزرو در این هفته میتواند تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد آمریکا و بازارهای مالی جهانی داشته باشد.
برای مشاهده نرخ بهره لحظه ای تمام کشورها میتوانید به وبسایت ایران بروکر مراجعه کنید.
نظرات کاربران