تاثیر تغییر قیمت طلا بر روی سایر ارزها و بازارهای مالی

در بازارهای مالی عوامل بسیار زیادی وجود دارد که بر انواع دارایی‌‌ها تاثیر می‌گذارد. بعضی از این عوامل خارجی، مانند جنگ یا بیماری و بعضی دیگر داخلی، مانند نرخ‌های بهره یا سیاست‌های بانکی هستند. به این معنی که دارایی‌های مختلف به‌صورت مستقیم روی هم تاثیر می‌گذارند؛ به‌عنوان مثال تمامی دارایی‌ها و جفت ارزها از دلار آمریکا تاثیر می‌گیرند و با بالا یا پایین رفتن این شاخص، دیگر جفت ارزها دچار نوسانات می‌شوند.

در این بین، ما در مجموعه ایران بروکر تصمیم گرفتیم نقش طلا در اقتصاد جهانی را بررسی کنیم و متوجه شویم که نوسانات در این فلز زرد گران‌بها چه تاثیری روی دارایی‌ها و جفت ارزهای مختلف دارد.

طلا تاریخچه‌ای به بلندای تمدن بشریت دارد که به عنوان وسیله‌ای برای مبادله در معاملات کالاها استفاده شده‌است. با وجود اینکه استاندارد طلا پس از اعمال تغییرات در سیستم فیات، دیگر مورد استفاده قرار نگرفته است، بانک‌های مرکزی همچنان ذخایر طلای قابل توجهی در سراسر جهان دارند و از آن برای پشتیبان‌گیری از ارزهای مربوطه خود استفاده می‌کنند.

نقش طلا در اقتصاد جهانی

تغییرات قیمت طلا می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر روند اقتصاد جهانی داشته باشد. در برخی موارد، افزایش قیمت طلا می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از عدم استحکام اقتصادی و عدم اطمینان بازارها در نظر گرفته شود.

روابط معکوس طلا با ارزهای معمول

نقش طلا در اقتصاد جهانی از طریق رابطه‌ای که با جفت ارزها دارد ایفا می‌شود؛ به این صورت که طلا و جفت ارزها دارای رابطه معکوس هستند و با هم ترکیب نمی‌شوند؛ یعنی هنگامی که قیمت طلا افزایش می‌یابد، ارزها کاهش قیمت را تجربه خواهند کرد و بالعکس. این رابطه به دلایلی مانند نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در مورد عدم ثبات اقتصادی و جستجوی سرمایه‌گذاری روی دارایی امن توسط سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش پول خود، برقرار می‌شود.

برای مشاهده و اطلاع از آخرین و به‌روزترین چارت تحلیل فارکس، جفت ارزهای اصلی، طلا، نفت و شاخص‌ها به صفحه قیمت لحظه‌ای ایران بروکر مراجعه کنید.

ارتباط طلا با ارزهای پایه

طلا برای بسیاری از کشورها به‌عنوان رزرو و پشتیبان ارزی استفاده می‌شود. در صورتی که قیمت طلا افزایش یابد، ارزش ارز ملی کاهش می‌یابد و این امر می‌تواند تاثیر مستقیمی بر نرخ ارز داشته باشد.

اثر طلا بر ارزهای کامودیتی

نقش طلا در اقتصاد به‌عنوان یک کامودیتی شناخته شده به این صورت است که تغییرات در قیمت آن می‌تواند تاثیر مستقیمی بر ارزهای کامودیتی شناخته شده، داشته باشد. کامودیتی کالاهایی مانند: نفت، الماس، ذرت و سویا می‌باشد.

طلا برای پشتیبان‌گیری از ارزهای فیات مورد استفاده قرار می‌گرفت

برای بیشتر از 100 سال، سیستم پولی مورد استفاده اقتصادهای بزرگ در زمان گذشته، استاندارد طلا
(شمش یا سکه) بود که در آن ارزش ارزهای آنها با مقدار معادل طلای فیزیکی پشتیبانی می‌شد. پس از این که بریتانیا برای اولین بار این سیستم را در سال 1821 پذیرفت، بعد از گذشت مدتی پرتغال، فرانسه و آلمان نیز از این روش پیروی کردند تا اینکه ایالات متحده هم، در پایان قرن بیستم، این طرح را تایید کرد.

استاندارد طلا راهی موفق برای کشورها در ثابت نگه داشتن نرخ ارز و تشویق رشد معاملات بین‌المللی بود. همچنین تجارت با افرادی که فقط به جای مقادیری طلای متراکم و سنگین نیاز به حمل کاغذ و سکه داشتند، بسیار کم‌تر شد.

در طول دوران استاندارد طلا، نفوذ این فلز گران‌بها در بازارهای جهانی در اوج خود قرار داشت و نقش طلا در اقتصاد بسیار پررنگ بود. با این حال، در پیامدهای اقتصادی دو جنگ جهانی که در آن زمان رخ داد، دولت‌ها در پی یافتن راه‌های جدید، برای جمع‌آوری سرمایه به‌منظور ترمیم اقتصادهای آسیب دیده خود، تحت فشار قرار گرفتند؛ در نتیجه تصمیم گرفتند از چارچوب سفت و سخت استاندارد دور شوند.

ریچارد نیکسون، رئیس جمهور ایالات متحده، با فرمان خود در سال 1971 که اعلام کرد: “دولت‌های خارجی دیگر قادر به مبادله دلار آمریکا با طلا نیستند!” عملاً این سیستم را برای همیشه لغو کرد و به تدریج کشورهای بیشتری استاندارد طلا را از اقتصاد خود دور کردند.

استاندارد طلا و محافظت در برابر تورم

یکی از جذابیت‌های کلیدی استاندارد طلا این بود که محدودیت مشخصی را برای مقدار پولی که می‌توانست در گردش باشد، ارائه می‌داد؛ بنابراین پوشش و محافظ خوبی در برابر تورم ایجاد می‌کرد. دور شدن از استاندارد طلا، عملکرد اقتصادی و مالی دولت‌ها را آزاد گذاشته بود تا سرمایه بسیار بیشتری را به اقتصاد خود تزریق کنند. همچنین رشد عظیمی را طی 50 سال گذشته ممکن ساخته و تهدید تورم افسار گسیخته را از بین برده بود.

برای سرمایه‌گذاران فردی، طلا همچنان می‌تواند نقشی را به‌عنوان محافظ در برابر تورم ایفا کند؛ زیرا ثابت کرده است که هر اونس آن حتی با پذیرش سیستم مالی مبتنی بر فیات، قدرت خرید مشابهی را دارد. این موضوع را به وفور می‌توان در داخل کشور ایران مشاهده کنیم. در زمانی که تورم افزایش می‌یابد و تمامی سرمایه‌ها در خطر قرار می‌گیرند مردم پول خود را به طلا تبدیل می‌کنند و با بالا رفتن تورم، سرمایه آنها نیز افزایش می‌یابد.

عرضه محدود و محافظت در برابر تورم

عرضه طلا در جهان محدود است و کل طلایی که امروزه وجود دارد در گذشته استخراج شده است. این ماهیت محدود بودن عرضه، از طلا در کنار کالاهای دیگر به‌طور چشم‌گیری ابزاری مفید می‌سازد تا از سبد سرمایه‌گذاران در مواقع افزایش قیمت‌های مصرف‌کننده و افزایش تورم محافظت کند.

با این وجود، بررسی واکنش طلا در سال 2022 قابل توجه بوده است؛ سالی که در آن تورم به بالاترین حد خود در چند دهه گذشته رسید و نقش طلا را به‌عنوان محافظ تورم آزمایش کرد. این فلز گرانبها در برابر افزایش روز افزون نرخ‌های بهره توسط بانک‌های مرکزی در سراسر جهان آسیب دید؛ زیرا طلای فیزیکی بازدهی نداشت و سایر دارایی‌های سودآور در زمان و جای خود برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر بودند.

تاثیر تغییر قیمت طلا در اقتصاد از طریق واردات و صادرات

یک معیار کلیدی برای قدرت نسبی اقتصاد یک کشور، ترازنامه تجاری آن یا ارزش کل صادرات ، منهای ارزش واردات آن است که نتیجه به دست آمده برای یک کشور درآمد ایجاد می‌کند. در حالی که واردکنندگان در برابر افزایش قیمت آن محصولات آسیب‌پذیر خواهند بود که در نتیجه بر قدرت پول آن تأثیر می‌گذارد.

با خرید و فروش طلا در سراسر جهان، کشورهایی که صادرکننده این فلز هستند از افزایش قیمت طلا نفع خواهند برد. در حالی که کشورهایی که خریداران بزرگ طلا هستند، مانند هند و چین تحت تأثیر نامطلوب قرار خواهند گرفت و در واقع متضرر می‌شوند.

در سال‌های اخیر، بانک‌های مرکزی، اقتصادهای نوظهور دارایی‌های خود را افزایش داده‌اند تا ارزهای خود را تقویت کنند و وابستگی خود را به دلار کاهش دهند؛ دلاری که به‌عنوان ارز واقعی جهانی در دوران پس از استاندارد طلا، رشد کرده است.

تاثیر طلا در پول‌های منطقه‌ای

در حالی که قیمت طلا معمولاً به دلار در هر اونس ارزش‌گذاری می‌شود، قیمت این دارایی معامله شده در سطح جهانی به ارزهای محلی در سراسر جهان در دسترس است. به این ترتیب، قدرت نسبی دلار آمریکا تأثیر زیادی بر قیمت طلا دارد.

با رسیدن دلار آمریکا به بالاترین سطح خود در سال 2022، طلا در سراسر جهان برای خریداران گران‌تر شده است، حتی اگر قیمت خود طلا بر حسب دلار کاهش یافته باشد.

خریداران در کشورهای آسیایی مانند هند، چین و ویتنام به‌صورت خاصی نسبت به قیمت حساس هستند؛ قیمت بالا مانع خرید می‌شود در حالی که کاهش قیمت معمولاً باعث افزایش تقاضا می‌شود. این امر در اوایل سال مشاهده شد، زمانی که رکود تابستانی در قیمت طلا، شاهد حجم عظیمی از ذخایر طلا در اروپا و ایالات متحده برای پاسخ‌گویی به تقاضای کشورهای آسیایی بود.

بنابراین در حالی که نفوذ طلا بر ارزهای جهانی کاهش یافته است، همچنان نقش کلیدی در حفظ ذخایر بانک مرکزی و همچنین تأثیر بر تراز تجاری دارد.

سرمایه‌گذاری امن

طلا به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. وقتی که شرایط اقتصادی بحرانی می‌شود و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران ممکن است به طلا به‌عنوان یک پناهگاه ایمن پناه ببرند. این عمل باعث می‌شود تا ارزش طلا نسبت به ارزها و دیگر دارایی‌ها افزایش یابد.

تقاضای صنعتی

طلا به‌عنوان یک فلز با ویژگی‌های منحصربه‌فرد در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، طلا در تولید جواهرات، الکترونیک، عینک‌ها، آینه‌ها و تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود. اگر تقاضا برای محصولاتی که طلا در تولید آنها استفاده می‌شود، افزایش یابد، این موضوع می‌تواند باعث افزایش قیمت طلا نسبت به ارزها شود.

آنچه در مقاله تاثیر تغییر قیمت طلا بر روی سایر ارزها و بازارهای مالی خواندیم:

در نتیجه، طلا می‌تواند به‌عنوان یک عامل مهم در تعیین قیمت و ارزش ارزها در بازار جهانی تأثیرگذار باشد. اما میزان نقش طلا در اقتصاد به‌ویژه ارز به عوامل مختلفی، مانند: شرایط اقتصادی، تقاضا و عرضه، سیاست‌های پولی، اوضاع سیاسی و تحولات جهانی بستگی دارد.

همان‌طور که قرن‌هاست طلا در زندگی ما وجود دارد به احتمال زیاد همچنان در اقتصاد و زندگی ما ماندگار باشد و از آنجا که عرضه آن روزبه‌روز محدودتر می‌شود تاثیر آن نیز هرروز بیشتر و بیشتر می‌شود.
به دلیل اینکه تاثیر طلا بر ارزها متغیر و پیچیده است، بهتر است قبل از هر تصمیم سرمایه‌گذاری مرتبط با طلا و ارزها، تحقیقات دقیقی انجام داده و با مشاوران مالی حرفه‌ای مشورت نمایید.