در حالی که مصرف برق در کشور به یکی از چالشهای اساسی تبدیل شده، اختلاف نظر جدی میان مسئولان صنعت برق و فعالان حوزه استخراج رمزارز درباره میزان تأثیر ماینرهای غیرمجاز بر ناترازی برق کشور به وجود آمده است.
محمد الهداد، معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر، در تازهترین اظهارات خود، ضمن برشمردن عوامل متعدد در بروز ناترازی برق، از جمله ناترازی اقتصادی و محدودیت سوخت نیروگاهها در فصل زمستان، تأکید کرد که فعالیت ماینرهای غیرمجاز یکی از دلایل مهم این وضعیت است. این در حالی است که برآوردهای رسمی نشان میدهد ظرفیت نیروگاهی کشور از مرز ۹۰ هزار مگاوات عبور کرده و میزان مصرف در فصل سرما بین ۴۷ تا ۴۹ هزار مگاوات در نوسان است.
معاون توانیر با ارائه مثالی، مصرف برق یک دستگاه ماینر را با کتری برقی خانگی مقایسه کرد و گفت:
در حالی که یک کتری برقی با استفاده حداکثر ۵ بار در روز، تنها ۱ تا ۲ کیلووات برق مصرف میکند، یک دستگاه ماینر در فعالیت شبانهروزی خود ۳.۵ کیلووات برق مصرف میکند.
نکته قابل توجه در اظهارات الهداد، تغییر رویکرد استخراجکنندگان غیرمجاز در استفاده از برق است. به گفته وی، اگر در گذشته اکثر ماینرها از برق مجاز استفاده میکردند، امروزه ۹۵ درصد مزارع کشف شده از طریق انشعاب غیرمجاز و به اصطلاح «برق دزدی» فعالیت میکنند. توانیر تخمین میزند که در حال حاضر بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ مگاوات مصرف برق توسط ماینرهای غیرمجاز در کشور صورت میگیرد.
اما در سوی دیگر این چالش، فعالان صنعت استخراج رمزارز روایت متفاوتی را مطرح میکنند. علی بابکنیا، عضو انجمن بلاکچین ایران، با استناد به بررسیهای کارشناسی، میزان کل مصرف ماینینگ در کشور را حدود ۷۰۰ مگاوات اعلام میکند که با آمار اعلامی توانیر تفاوت قابل توجهی دارد.
بابکنیا با اشاره به آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت میگوید:
از مجموع ۷۳۰ مگاوات تقاضای مجاز استخراج در کشور، تنها ۲۵۰ مگاوات مورد موافقت قرار گرفته و از این میزان فقط ۵ مگاوات به صورت مجاز در حال فعالیت است.
این فعال صنعت استخراج رمزارز معتقد است که ناترازی برق در کشور دلایل متعددی دارد که نمیتوان آن را تنها به فعالیت ماینرها نسبت داد. او عواملی همچون اتلاف موجود در شبکه، بهرهوری پایین نیروگاهها و تعرفهگذاری نامناسب را از جمله دلایل اصلی این وضعیت میداند.
بابکنیا همچنین سیاستهای نادرست توانیر و وزارت نیرو را عامل اصلی روی آوردن استخراجکنندگان به فعالیتهای غیرمجاز میداند و معتقد است محدودیتهای اعمال شده نه تنها نیاز مصرف را از بین نمیبرد، بلکه باعث زیرزمینی شدن این فعالیت میشود.
این کارشناس برای حل مشکل ناترازی برق، راهکارهایی از جمله سرمایهگذاری دولتی در توسعه نیروگاههای جدید، نوسازی تجهیزات، تقویت شبکه انتقال، حمایت از بخش خصوصی و اصلاح سیاستهای انرژی را پیشنهاد میکند.
به نظر میرسد حل این چالش نیازمند همکاری همه جانبه نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی است. تنها با اجرای برنامههای مدون و اصلاحات اساسی میتوان امنیت انرژی را تضمین کرد و از بروز خاموشیهای بیشتر جلوگیری نمود.
نظرات کاربران