گزارش هفتگی گلس نود | چهارمین هاوینگ بیت کوین

در رویدادی مهم برای شبکه بیت کوین، شاهد چهارمین هاوینگ (کاهش پاداش استخراج) بودیم. این اتفاق که در تاریخ 10 می 2024 رخ داد، به معنای کاهش 50 درصدی نرخ عرضه و افزایش کمیابی بیت کوین است.

در این مقاله، به بررسی تاثیر هاوینگ بر شبکه بیت کوین در دوره‌های مختلف، با تمرکز بر عملکرد قیمت و معیارهای بنیادی شبکه می‌پردازیم.

هاوینگ چیست؟

هاوینگ به رویدادی در شبکه بیت کوین اطلاق می‌شود که در آن، پاداش استخراج هر بلاک به نصف کاهش می‌یابد. این اتفاق هر 210,000 بلاک (معادل تقریباً 4 سال) رخ می‌دهد. هدف از هاوینگ، کنترل نرخ تورم و حفظ کمیابی بیت کوین است.

تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین

هاوینگ تاثیر مستقیمی بر قیمت بیت کوین ندارد. با این حال، می‌تواند به طور غیرمستقیم بر آن تاثیر بگذارد.

کاهش نرخ عرضه، می‌تواند منجر به افزایش تقاضا برای بیت کوین شود. این افزایش تقاضا، می‌تواند به افزایش قیمت منجر شود.

با این حال، عوامل دیگری نیز بر قیمت بیت کوین تاثیر می‌گذارند، مانند شرایط اقتصاد کلان، احساسات بازار و اخبار مربوط به بیت کوین.

تاثیر هاوینگ بر معیارهای فاندامنتال شبکه

هاوینگ تأثیر مثبتی بر معیارهای فاندامنتال شبکه بیت کوین دارد.

کاهش نرخ تورم عرضه، می‌تواند به افزایش نرخ هش ریت شبکه (میزان قدرت محاسباتی که برای استخراج بیت کوین استفاده می‌شود) منجر شود.

همچنین، افزایش تعداد تراکنش‌ها و کاهش کارمزد آن‌ها را نیز در پی داشته باشد.

هاوینگ چهارم چه اهمیتی دارد؟

هاوینگ چهارم یک رویداد مهم در تاریخ بیت کوین است. این اتفاق، نشان‌دهنده تعهد بلندمدت به حفظ کمیابی و پایداری بیت کوین است. همچنین، می‌تواند به افزایش اعتماد به بیت کوین به عنوان یک ذخیره ارزش منجر شود.

عرضه ضد تورمی بیت کوین

شبکه بیت کوین از الگوریتمی هوشمندانه به نام تنظیم سختی استخراج بهره می‌برد که باعث قطعیت در میزان عرضه کل بیت کوین می‌شود. این پروتکل به گونه‌ای عمل می‌کند که سختی استخراج بیت کوین را تنظیم کند تا فارغ از تعداد دستگاه‌های ماینر، میانگین زمان تولید هر بلاک جدید، همچنان حدود 600 ثانیه (10 دقیقه) باقی بماند.

هر 210,000 بلاک (تقریبا هر 4 سال)، شاهد یک کاهش از پیش تعیین شده در میزان تولید بیت کوین‌های جدید هستیم. در پی این رویداد که با عنوان هاوینگ شناخته می‌شود، تعداد بیت کوین‌های استخراج شده به نصف کاهش می‌یابد. در چهارمین هاوینگ این ارز دیجیتال که اخیرا رخ داد، پاداش استخراج هر بلاک از 6.25 بیت کوین به 3.125 بیت کوین کاهش یافت. به عبارتی دیگر، در حال حاضر با استخراج هر 144 بلاک، حدود 450 بیت کوین جدید وارد چرخه می‌شوند.

به زبان ساده، شبکه بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که با گذشت زمان، استخراج بیت کوین سخت‌تر و تعداد بیت کوین‌های جدید کمتر می‌شود. این عامل، بیت کوین را به یک دارایی با عرضه ضد تورمی تبدیل می‌کند، یعنی برخلاف ارزهای رایج که با چاپ پول، تورم ایجاد می‌کنند، در بیت کوین، به مرور زمان، کمیابی آن افزایش می‌یابد.

تاکنون 19,687,500 بیت کوین استخراج شده است که معادل 93.75% از عرضه نهایی 21 میلیون بیت کوین است.

بنابراین، تنها 1,312,500 بیت کوین در 126 سال آینده استخراج و صادر خواهد شد که 656,600 بیت کوین (3.125%) در دوره فعلی استخراج می‌شود.

نکته جالب اینجاست که در هر هاوینگ:

• درصد باقی‌مانده عرضه با پاداش استخراج جدید هر بلاک برابر می‌شود (3.125 بیت کوین در هر بلاک در مقابل 3.125% باقی‌مانده).
• 50% از عرضه باقی‌مانده (1.3125 میلیون بیت کوین) بین هاوینگ چهارم و پنجم استخراج خواهد شد.

به عبارت دیگر، با هر هاوینگ، کمیابی بیت کوین به طور ذاتی افزایش می‌یابد.

در حال حاضر 93.75% از بیت کوین‌ها استخراج شده‌اند، اما هنوز 126 سال زمان برای استخراج 6.25% باقی‌مانده وجود دارد.

با هاوینگ بیت کوین که هر 210,000 بلاک یکبار اتفاق می‌افتد، نرخ تورم نیز تقریباً هر 4 سال یکبار به نصف کاهش می‌یابد.

این اتفاق، نرخ تورم سالانه عرضه بیت کوین را از 1.7% در دوره قبلی به 0.85% در حال حاضر رسانده است. چهارمین هاوینگ همچنین نقطه عطفی مهم در مقایسه بیت کوین با طلا محسوب می‌شود.

برای اولین بار در تاریخ، نرخ انتشار بیت کوین در حالت پایدار (0.83%) از طلا (حدود 2.3%) پایین‌تر می‌آید. این اتفاق، نشان‌دهنده انتقال تاریخی عنوان کمیاب‌ترین دارایی از طلا به بیت کوین است.

تاثیر هاوینگ در گذر زمان

با اینکه هاوینگ رویدادی مهم است، اما نباید تاثیر آن را اغراق‌آمیز در نظر گرفت.

هنگام ارزیابی تاثیر نسبی هاوینگ بر بازار بیت کوین، باید به خاطر داشت که تعداد بیت کوین‌های جدید استخراج شده در مقایسه با کل حجم معاملات بیت کوین در جهان بسیار ناچیز است.

میزان بیت کوین‌های استخراج شده در هر دوره، تنها بخش کوچکی از کل تراکنش‌های آنچین، حجم معاملات اسپات و حجم معاملات قراردادهای فیوچرز بیت کوین است. در حال حاضر، این میزان حتی به کمتر از 0.1% از کل سرمایه جابه‌جا شده در روز هم نمی‌رسد.

بنابراین، تاثیر هاوینگ بر عرضه در دسترس برای معامله در حال کاهش است. این کاهش نه تنها به دلیل کمتر شدن تعداد بیت کوین‌های جدید بوده، بلکه به دلیل بزرگتر شدن اکوسیستم و حجم دارایی‌های بیت کوین در جهان نیز رخ می‌دهد.

انتظارات واقع‌بینانه در مورد تاثیر هاوینگ بر قیمت

هاوینگ یک رویداد مهم و مورد انتظار است، بنابراین به طور طبیعی باعث ایجاد حدس و گمان‌های زیادی در مورد تاثیر آن بر قیمت بیت کوین می‌شود.

برای داشتن انتظارات واقع‌بینانه بهتر است عملکرد قیمت بیت کوین را در دوره‌های هاوینگ گذشته در نظر بگیریم.

عملکرد قیمت بیت کوین در دوره‌های مختلف هاوینگ بسیار متفاوت بوده است. می‌توان گفت دوره‌های اولیه هاوینگ با شرایط فعلی بازار بسیار متفاوت بوده و نمی‌توان صرفا بر اساس آن‌ها نتیجه‌گیری کرد.

با این حال، به نظر می‌رسد با گذشت زمان، تاثیر هاوینگ بر افزایش قیمت بیت کوین کمتر می‌شود و همچنین نوسانات قیمتی کاهش می‌یابد.

این موضوع ناشی از بزرگ‌تر شدن بازار بیت کوین و افزایش حجم سرمایه در گردش آن است.

به عبارت دیگر، با بالغ‌تر شدن بازار، تاثیر رویدادهایی مانند هاوینگ بر قیمت بیت کوین، به تدریج کمتر می‌شود.

عملکرد قیمت بیت کوین در دوره‌های مختلف هاوینگ:

• دوره دوم: افزایش قیمت 5315 درصدی با افت قیمتی حداکثر 85 درصدی
• دوره سوم: افزایش قیمت 1336 درصدی با افت قیمتی حداکثر 83 درصدی
• دوره چهارم: افزایش قیمت 569 درصدی با افت قیمتی حداکثر 77 درصدی

همانطور که مشاهده می‌کنید، میزان افزایش قیمت بیت کوین در هر دوره هاوینگ کمتر شده و همچنین شدت افت قیمت نیز کاهش یافته است.

اگر عملکرد بیت کوین را از پایین‌ترین قیمت هر دوره تا زمان هاوینگ بررسی کنیم، متوجه شباهت‌های جالبی بین دوره‌های 2015، 2018 و 2024 می‌شویم. در هر سه دوره قبلی، شاهد رشد قیمتی حدود 200 تا 300 درصدی بوده‌ایم.

با این حال، نکته قابل توجه این است که در دوره فعلی (2024)، بیت کوین قبل از هاوینگ موفق به شکستن سقف قیمتی (ATH) قبلی خود شد، اتفاقی که در دو دوره قبلی رخ نداده بود.

عملکرد بیت کوین در یک سال بعد از هر هاوینگ را نیز می‌توان بررسی کرد.

• دوره دوم (2011-2013): در این دوره شاهد افزایش قیمت بسیار زیادی (حدود 7258%) بودیم. اما باید توجه داشته باشیم که بازار بیت کوین در آن زمان بسیار کوچک‌تر و متفاوت‌تر از شرایط فعلی بود.

بنابراین، برای درک بهتر تاثیر هاوینگ با ابعاد بزرگ‌تر، بهتر است به دو دوره اخیر (سوم و چهارم) نگاه کنیم.

• دوره سوم (2020-2021): در این دوره، قیمت بیت کوین در یک سال بعد از هاوینگ، حدود 293% افزایش یافت و با افت قیمتی حداکثر 29.6 درصدی روبرو شد.
• دوره چهارم (از می 2024 به بعد): هنوز یک سال از چهارمین هاوینگ نگذشته است، اما در حال حاضر (آوریل 2024) شاهد افزایش قیمت حدود 266 درصدی هستیم. البته در این مدت، افت قیمتی تا 45.6 درصد نیز رخ داده است.

با اینکه به طور تاریخی یک سال بعد از هاوینگ معمولا شاهد افزایش قیمت بیت کوین هستیم، اما این افزایش قیمت با نوسانات شدید (کاهش‌های 30 تا 70 درصدی) همراه بوده است.

تاریخ تکرار می‌شود، اما نه همیشه!

در بازار نزولی سال 2022، یک باور رایج وجود داشت و آن هم اینکه قیمت بیت کوین هرگز از بالاترین سطح دوره قبل (20 هزار دلار در سال 2017) پایین‌تر نخواهد آمد. اما این باور با سقوط قیمت‌ در اواخر سال 2022 و کاهش بیش از 25 درصدی نسبت به بالاترین قیمت سال 2017، از بین رفت.

به همین ترتیب، اخیراً نیز صحبت‌هایی مبنی بر اینکه بیت کوین نمی‌تواند قبل از هاوینگ به بالاترین قیمت تاریخ خود برسد، وجود داشت. این باور نیز با شکسته شدن رکورد قیمتی در ماه مارس سال جاری، نادرست بودن خود را ثابت کرد.

رکوردی که در مارس شاهد آن بودیم، ناشی از دو عامل کلیدی بود:

• کاهش تاریخی عرضه در آن زمان
• افزایش قابل توجه تقاضا به دلیل راه‌اندازی صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF‌) در ایالات متحده

این اتفاقات نشان می‌دهند که نباید صرفاً بر اساس الگوهای گذشته، پیش‌بینی‌های قاطعانه انجام داد. بازار ارزهای دیجیتال یک بازار نوظهور و پویاست و ممکن است گاهی اوقات، برخلاف انتظار عمل کند.

با افزایش قیمت بیت کوین، خوش‌بینی سرمایه‌گذاران نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. با نزدیک شدن به هاوینگ، ارزش کل سودهای تحقق‌نیافته (سودهایی که هنوز با فروش بیت کوین به دست نیامده‌اند) در بالاترین سطح خود در تاریخ قرار گرفت (که با نسبت MVRV سنجیده می‌شود).

به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران بیت کوین در آستانه هاوینگ، نسبت به گذشته، بیشترین میزان فاصله قیمتی بین سطح فعلی و سطح خرید خود را تجربه کردند. با توجه به اینکه نسبت MVRV در حال حاضر روی عدد 2.26 قرار دارد، این موضوع به این معنی است که به طور متوسط، ارزش هر واحد بیت کوین نسبت به قیمت خرید آن، 126% افزایش یافته است.

رشد بنیادی شبکه بیت کوین

در بخش قبلی، عملکرد تاریخی قیمت بیت کوین را حول رویداد هاوینگ بررسی کردیم. در بخش بعدی، تمرکز خود را بر رشد فاندامنتالی شبکه بیت کوین معطوف می‌کنیم. این موارد شامل امنیت استخراج، درآمد ماینرها، نقدشوندگی دارایی و حجم تراکنش‌ها در دوره‌های مختلف هاوینگ می‌شود.

هش ریت (Hashrate):

• هش ریت یک آمار شبکه‌ای است که برای ارزیابی قدرت کلی استخراج‌کنندگان (ماینرها) استفاده می‌شود.
• با اینکه سرعت رشد هش ریت در دوره‌های مختلف هاوینگ کندتر شده، اما تعداد هش بر ثانیه همچنان در حال افزایش است و در حال حاضر به 620 اگزاهش بر ثانیه رسیده است. (به عبارتی معادل این است که همه 8 میلیارد نفر روی کره زمین، هر ثانیه 77.5 میلیارد هش را حل کنند!)

در زمان وقوع هر هاوینگ، قدرت هش شبکه بیت کوین، در بالاترین سطح خود یا نزدیک به آن قرار داشته است. این موضوع می‌تواند دو دلیل داشته باشد:

1. ماینرهای بیشتری با سخت‌افزارهای مخصوص استخراج بیت کوین (ASIC) وارد شبکه می‌شوند.
2. سخت‌افزارهای استخراج ASIC کارآمدتری تولید شده‌اند.

با وجود اینکه میزان عرضه بیت کوین در هر هاوینگ 50% کاهش می‌یابد، بودجه کلی امنیت شبکه نه تنها برای تامین هزینه‌های جاری (OPEX) کافی بوده، بلکه باعث جذب سرمایه‌ بیشتر در بخش‌های زیرساختی (CAPEX) و هزینه‌های جاری (OPEX) نیز شده است.

درآمد ماینرها نیز در مقایسه با دلار، روندی کاهشی را تجربه می‌کند، اما در مجموع، رشد مطلقی را شاهد هستیم. در چهار سال گذشته، درآمد کل ماینرها به طور شگفت‌انگیزی از 3 میلیارد دلار فراتر رفته که رشدی تصاعدی نسبت به دوره قبل را نشان می‌دهد.

ارزش کل سرمایه‌گذاری شده در بیت کوین (Realized Cap) یک ابزار قدرتمند برای سنجش میزان سرمایه‌ای است که در طول زمان وارد بیت کوین شده و همچنان در آن باقی مانده است. این ابزار به مقایسه رشد نقدینگی بیت کوین بر اساس دلار آمریکا در دوره‌های مختلف نیز کمک می‌کند.

بر اساس این معیار، در حال حاضر ارزش خالص سرمایه‌گذاری شده‌ در بیت کوین به 560 میلیارد دلار می‌رسد. این یعنی کل سرمایه‌ای که تا به امروز وارد بیت کوین شده و همچنان در آن باقی مانده، 560 میلیارد دلار است.

علاوه بر این، ارزش کل سرمایه‌گذاری شده در آخرین دوره هاوینگ، 439% افزایش یافته که از ارزش بازار فعلی بیت کوین به میزان 1.4 تریلیون دلار پشتیبانی می‌کند.

نکته قابل توجه این است که با وجود نوسانات شدید قیمت، اخبار منفی و اصلاحات دوره‌ای، همچنان شاهد جذب سرمایه به سمت بیت کوین هستیم.

در نهایت، اگر به حجم تراکنش‌های تایید شده در دوره‌های مختلف هاوینگ نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که طی چهار سال گذشته، شبکه بیت کوین موفق به انتقال و تایید مبادلاتی به ارزش خیره‌کننده‌‌ 106 تریلیون دلار شده است.

البته باید توجه داشته باشیم که این رقم، حجم خام و بدون فیلتر تراکنش‌ها را در نظر می‌گیرد و جابه‌جایی‌های درون یک کیف پول واحد را جداگانه حساب نمی‌کند.

با این وجود، هر تراکنش بدون نیاز به واسطه تایید شده و این موضوع، ظرفیت عظیم شبکه بیت کوین در جابه‌جایی ایمن و سریع ارزش در مقیاس بالا را به خوبی نشان می‌دهد.

نتیجه‌گیری و خلاصه

با تکمیل رویداد مهم هاوینگ، میزان عرضه بیت کوین در هر بلاک نصف شده و کمیابی این دارایی افزایش یافته است. در حال حاضر، بیت کوین از نظر کمیابی عرضه، به طور قاطع از طلا پیشی گرفته است.

اگرچه در مقایسه با دوره‌های قبل، شاهد کاهش سرعت رشد در معیارهای کلیدی مانند قدرت هش، حجم تراکنش‌های تایید شده، نقدشوندگی و درآمد ماینرها هستیم، اما ارزش مطلق این معیارها به شدت افزایش یافته است. این دستاورد با در نظر گرفتن اندازه کل بازار، بسیار چشمگیر است.

نکته قابل توجه این است که سودآوری شبکه برای تمام سطوح سرمایه‌گذاران، نسبت به هاوینگ‌های قبلی بهبود یافته است. این موضوع شامل ماینرها نیز می‌شود که با بالاترین قدرت هش تا به امروز وارد هاوینگ شده‌اند. این امر نشان می‌دهد که بودجه امنیتی شبکه برای تامین هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری‌های جدید کافی است.