اندیکاتور تراکم و توزیع (AD) یا اندیکاتور توزیع/ انباشت، یک اندیکاتور مبتنی بر حجم است که برای تعیین روند یک نماد معاملاتی با استفاده از رابطه بین قیمت فعلی نماد و جریان حجم، استفاده میشود. اصطلاح «تراکم» به سطح خرید (تقاضا) و «توزیع» به سطح فروش (عرضه) یک سهام، کالا یا نماد معاملاتی اشاره دارد. از این رو، بر اساس فشار عرضه و تقاضا برای یک دارایی، میتوان روند قیمت آینده سهام را پیشبینی کرد.
اندیکاتور تراکم و توزیع (A/D) چیست؟
اندیکاتور تراکم و توزیع (A/D) که با عناوین دیگری همچون: «انباشت/توزیع»، «تجمع و توزیع» نیز شناخته میشود، یک اندیکاتور تجمعی است که از حجم و قیمت برای ارزیابی این که آیا قیمت یک نماد معاملاتی در حال تراکم یا توزیع است، استفاده میکند.
اندیکاتور accumulation/distribution به دنبال شناسایی واگراییهای بین قیمت سهام و جریان حجم است. این امر دادههای مفیدی را در مورد میزان قدرت یک روند ارائه میدهد. اگر قیمت در حال افزایش باشد اما اندیکاتور در حال کاهش باشد، نشان میدهد که حجم خرید یا تراکم ممکن است برای حمایت از افزایش قیمت کافی نباشد و کاهش قیمت میتواند در آینده نزدیک رخ دهد.

اندیکاتور accumulation/distribution با ارائه کاهش یا افزایش میزان حجم درخواستهای عرضه و تقاضا برای یک نماد معاملاتی، در واقع به جهت روند آینده آن کالا یا دارایی اشاره می کند. از این رو، بر اساس فشار عرضه و تقاضا برای یک دارایی باید بتوانید تحلیل درست این اندیکاتور را به درستی دریافت کنید، یعنی قدرت تحلیل و تفسیر دادههای اندیکاتور تراکم و توزیع را داشته باشید، میتوانید روند قیمت آینده سهام را پیشبینی کنید.
اندیکاتور accumulation/distribution با بررسی محل بسته شدن قیمت در محدوده دوره و سپس ضرب آن در حجم، عرضه و تقاضای یک دارایی یا اوراق بهادار را اندازهگیری میکند. اندیکاتور A/D یک اسیلاتور تجمعی (cumulative) است، به این معنی که مقدار یک دوره به دوره قبل اضافه یا از آن کم میشود.
به طور کلی، خط A/D اگر صعودی باشد به معنای تأیید روند صعودی و اگر نزولی باشد به معنای تایید روند نزولی قیمت است. با اموزش اندیکاتور A/D و یادگیری چند استراتژی A/D میتوانید دادههای ارزشمندی درباره ادامه یا چرخش روند قیمت بهدست آورید.
نکته طلایی: اندیکاتور accumulation/distribution یا اندیکاتور تراکم و توزیع پیش از حرکت قیمت، با ارائه حجم معاملات یا سفارشها، جهت آینده روند را به شما نشان میدهد. یعنی قیمت تا حدود زیادی دنبالهرو دادههای این اندیکاتور است.
فرمول محاسبه اندیکاتور تراکم/توزیع
هرچند که برای اموزش اندیکاتور A/D و استفاده از استراتژی A/D نیاز به یادگیری فرمول محاسبه آن نیست اما این مورد به شما نشان میدهد که این اندیکاتور از چه پارامترهایی برای تحلیل چارت بهره میبرد.
فرمول محاسبه این اندیکاتور اگرچه در مقایسه با بسیاری از اندیکاتورهای دیگر، قدری پیچیدهتر به نظر میرسد، اما نیاز به یادگیری آن نیست. این فرمول به شرح زیر است:

اکنون داریم:

در ادامه این فرمول را داریم که خط A/D باید محاسبه شود. (فعلا فرمولها را مشاهده کنید، سپس تمام عبارات شرح داده میشوند):
نحوه محاسبه خط A/D:

۱. با محاسبه ضریب شروع کنید. برای محاسبه، قیمت بسته شدن (Close)، بالاترین (High) و پایینترین (Low) قیمت آخرین دوره را یادداشت کنید.
۲. برای محاسبه حجم جریان پول (Money flow)، از ضریب و حجم دوره فعلی استفاده کنید.
۳. حجم جریان پول را به آخرین مقدار A/D اضافه کنید. برای اولین محاسبه، از حجم جریان پول (Money flow) به عنوان اولین مقدار استفاده کنید.
۴. این فرآیند را با پایان هر دوره تکرار کنید و حجم جریان پول (Money flow) جدید را به/از مجموع قبلی اضافه/کم کنید. این نسبت A/D است.
نحوه استفاده از اندیکاتور A/D
قانون اصلی اندیکاتور تراکم و توزیع یا A/D این است که حجم قیمت یک نماد معاملاتی مقدم بر قیمت آن نماد معاملاتی است. تعداد دارایی معامله شده نسبت به افزایش و کاهش قیمت آن محاسبه میشود. اندیکاتور تراکم و توزیع، مانند سایر اندیکاتورهای حجم، جهت جریان حجم را پیشبینی میکند. این اندیکاتور به تعیین و شناسایی حرکات قیمت دارایی مورد نظر شما در آینده کمک میکند، یعنی جهت روند آینده را به شما نشان میدهد که این مورد یک مزیت رقابتی با سایر اندیکاتورهای ارائه دهنده حجم است. آموزش اندیکاتور A/D به شما کمک می کند تا معاملات بهتر و موفقتری را تجربه کنید. به طور خلاصه میتوان گفت:
- وقتی قیمت دارایی و اندیکاتور تراکم و توزیع هر دو قلهها و کفهای بالاتری ایجاد میکنند، احتمالاً روند صعودی ادامه خواهد یافت.
- وقتی قیمت دارایی و اندیکاتور تراکم و توزیع هر دو قلهها و کفهای پایینتری ایجاد میکنند، احتمالاً روند نزولی ادامه خواهد یافت.
- برای یک دوره معین، اگر اندیکاتور تراکم و توزیع در حال افزایش باشد، ممکن است انباشت (فشار خرید) بیشتر باشد و نشانه شکست روند صعودی در آینده باشد.
- برای یک دوره معین، اگر اندیکاتور تراکم و توزیع در حال کاهش باشد، ممکن است توزیع (فشار فروش) بیشتر باشد و نشانه شکست روند نزولی در آینده باشد.
- وقتی قیمت نماد یا دارایی همچنان افزایش مییابد در حالی که اندیکاتور تراکم و توزیع روند کاهشی دارد، روند صعودی احتمالاً متوقف میشود. به این حالت واگرایی منفی میگویند.
- وقتی قیمت نماد یا دارایی همچنان در حال کاهش است در حالی که اندیکاتور تراکم و توزیع روند صعودی را طی میکند، روند نزولی احتمالاً متوقف میشود. به این حالت واگرایی مثبت میگویند.
در ادامه این موارد با شرح دقیقتری ارائه میشوند تا بتوانید در هنگام مشاهده هر یک از موارد بالا، بینش شفافتری از وضعیت جهت روند آینده به دست آورید.

نحوه فعال کردن اندیکاتور اندیکاتور تراکم و توزیع روی چارت
برای فعال کردن اندیکاتور تراکم و توزیع بر روی چارت مراحل زیر را دنبال کنید:
- به بخش Navigator متاتریدر بروید (مانند تصویر زیر):

- از فهرست فوق، در زیر فولدر Examples روی نام اندیکاتور AD دابل کلیک کنید یا ماوس را روی آن نگه دارید و سپس آن را بکشید داخل چارت و رها کنید. (اگر در بخش Examples نبود، زیر فولدرهای دیگر را نگاه کنید).
- کادر تنظیمات اندیکاتور مطابق با تصویر زیر ظاهر میشود:

- همانطور که در تصویر بالا مشاهده میشود، این اندیکاتور تراکم و توزیع در بخش تنظیمات چند گزینه در دسترس شما قرار میدهد اما تنظیمات زیادی را نمیتوانید روی آن اعمال کنید.
- تنها تنظیماتی که میتوانند برای شما سودمند باشند، انتخاب رنگ و ضخامت خط اندیکاتور است و نیاز به تغییر دیگری ندارید.

- روی کادر OK کلیک کنید و ضربدر بسته شدن پنجره Navigator را بزنید تا باعث حواسپرتی نشود.
- اکنون اندیکاتور تراکم و توزیع روی چارت شما ظاهر میشود.

در تصویر بالا اندیکاتور تراکم و توزیع را در زیر چارت مشاهده میکنید که یک تحلیل نیز روی آن انجام شده است که نشان میدهد قیمت در یک ناحیه رنج قرار دارد اما اندیکاتور Accumulation/Distribution در آن ناحیه در روند نزولی پیش میرود.
سپس مشاهده میشود که قیمت نیز در جهت اندیکاتور، نزولی میشود زیرا اندیکاتور AD اعلام میکند که بر میزان حجم پوزیشنهای فروشندگان افزوده شده است.
مزایا و معایب اندیکاتور تراکم و توزیع
در برخی موارد، استفاده از اندیکاتور تراکم و توزیع میتواند به معاملهگران مزایای آشکاری بدهد:
- نظارت بر جریان دائمی پول: اندیکاتور تراکم و توزیع میتواند به عنوان معیاری برای جریان دائمی پول استفاده شود. حرکت رو به بالای اندیکاتور accumulation/distribution نشانهای از شروع غلبه فشار خرید است. از طرف دیگر، حرکت رو به پایین خط A/D نشان میدهد که فشار فروش افزایش یافته و در حال تثبیت شدن است.
- تأیید قدرت یا ضعف روند: شما همچنین میتوانید از خط A/D برای تأیید قدرت و احتمالاً طول عمر حرکت فعلی نیز استفاده کنید.
- نشاندهنده میزان حجم: اندیکاتور تراکم و توزیع ابزار مناسبی برای ارزیابی نیروی حجم پشت حرکت قیمت است و میتواند فشار خرید و فروش سهام یا نماد مورد نظر شما را در بازار تعیین کند که بر اساس آن، میتوانید دادههای سودمندی در مورد تغییرات احتمالی قیمت آن دارایی بهدست آورید.
- ارائه واگرایی: اندیکاتور accumulation/distribution همچنین واگراییهای قیمت-حجم را نشان میدهد که به معاملهگران کمک میکند تا قدرت و پایداری روند را مشاهده کنند. از این رو، میتوان موقعیت معاملاتی را بر اساس حرکات احتمالی قیمت تخمین زد.
معایب اندیکاتور A/D
همچنین هنگام تحلیل اوراق بهادار با استفاده از اندیکاتور تراکم و توزیع باید چند نکتهی منفی را در نظر داشته باشید:
- شکافهای معاملاتی: اندیکاتور تراکم و توزیع شکافهای معاملاتی (گپهای قیمتی) را در نظر نمیگیرد، بنابراین این شکافها، وقتی رخ میدهند، ممکن است اصلاً محاسبات اندیکاتور تراکم و توزیع لحاظ نشوند. بنابراین، اگر قیمت نماد معاملاتی به سمت بالا گپ داشته باشد اما در حدود نقطه میانی بسته شود، آن شکاف نادیده گرفته میشود زیرا خط اندیکاتور accumulation/distribution با استفاده از قیمتهای پایانی فرموله میشود.
- تغییرات جزئی: گاهی اوقات تشخیص تغییرات جزئی در جریانهای حجمی میتواند دشوار باشد. نرخ تغییر در یک روند نزولی میتواند کند شود، اما تشخیص این امر تا زمانی که خط اندیکاتور تراکم و توزیع به سمت بالا تغییر نکند، دشوار (اگر نگوییم غیرممکن) خواهد بود.
- عدم کارایی برای معاملات اسکالپینگ: اندیکاتور accumulation/distribution مناسب برای معاملات روندیاست اما برای معاملات اسکالپینگ کارایی چندانی ندارد، منتها میتوانید تحلیل خود را در تایم بالا انجام دهید و یک تصویر کلی از جهت آینده روند که ادامهدار خواهد بود یا خیر، بهدست آورده و سپس در تایم فریمهای پایین اسکالپینگ انجام دهید.
- عدم نمایش قیمت بین دورهها: اندیکاتور تراکم و توزیع تغییرات قیمت بین دورهها را نشان نمیدهد؛ از این رو، ممکن است مجموعهای از شکافهای قیمتی شناسایی نشوند. درنتیجه، اندیکاتور توزیع انباشت باید در کنار سایر جنبههای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار گیرد و نه به عنوان یک اندیکاتور مستقل.

تفاوت اندیکاتور تراکم/توزیع با اندیکاتور OBV
جو گرانویل (Joe Granville)، نویسنده مالی، حجم متعادل (OBV) را برای اندازهگیری جریان حجم تجمعی سهام توسعه داد. هم اندیکاتور accumulation/distribution و هم OBV اندیکاتورهای مبتنی بر حجم هستند اما با رویکردهای متفاوت.
اندیکاتور OBV اگر سهم با قیمت بالاتر از قیمت بسته شدن قبلی بسته شود، حجم کل یک دوره را اضافه میکند و اگر با قیمت پایینتر بسته شود، از آن کم میکند. مجموع جریان حجم مثبت-منفی، خط OBV را تشکیل میدهد که به عنوان یک شاخص مقایسهای برای تأیید یا واگرایی قیمت سهم استفاده میشود.
اندیکاتور تراکم و توزیع، قیمت پایانی قبلی را در نظر نمیگیرد. در عوض، بر نزدیکی قیمت پایانی نسبت به محدودهی بالاترین و پایینترین قیمت سهام برای دورهی زمانی مشخص (روز، هفته یا ماه) تمرکز میکند.
استراتژی های معاملاتی اندیکاتور A/D
تریدرهای حرفهای معمولا با سیگنال هیچ اندیکاتوری ورود انجام نمیدهند بلکه از دادههایی که اندیکاتورها ارائه میدهند، وضعیت فعلی قیمت را تحلیل کرده و برای ورود به پوزیشن از دادههای این اندیکاتور به عنوان یک تاییدیه بیشتر بهره میبرند.
اندیکاتور تراکم و توزیع یک ابزار تکنیکالی برای نمایش میزان حجم معاملات تریدرها است، بنابراین زمانی که میزان حجم افزایش یابد میتوان احتمال تغییر روند از نزولی به صعودی یا ادامهدار بودن روند صعودی و در هنگام کاهش حجم انتظار تغییر روند به نزولی یا ادامهدار بودن روند نزولی را پیشبینی کرد.
استراتژی A/D در زمان واگرایی با قیمت
استراتژی A/D در زمان واگرایی با قیمت یکی از سادهترین استراتژیهای معاملاتی است که معمولا با بسیاری از اندیکاتورها انجام میشود. در اندیکاتور A/D نیز میتوانید از واگرایی این اندیکاتور با قیمت دادههای مفیدی دریافت کنید.

در تصویر بالا، قیمت از ابتدای خط روند سبز رنگ، چرخش قیمت انجام داده و صعودی میشود اما نمیتواند کف پایینتر بزند در حالی که در اندیکاتور A/D همان طور که مشاهده میشود، خط اندیکاتور کف پایینتر میزند و واگرایی شکل میگیرد.
هنگامی که قیمت پس از اصلاح صعودی میشود، بار دیگر با اندیکاتور، واگرایی شکلمیگیرد اما زمانی که مشاهده میشود که اندیکاتور نمیتواند کف پایینتر بزند، نشان از افزایش حجم خریداران دارد و میتواند سیگنالی برای ورود به معامله خرید (Buy) باشد.
سیگنال گیری با استفاده از اندیکاتور A/D
مفهوم سیگنالگیری یعنی پیدا کردن نقطه ورود به یک معامله در بازار فارکس، ارزهای دیجیتال، بورس و سایر بازارهای مالی که از طرق مختلف ازجمله اندیکاتورها انجام میشود. اندیکاتور Accumulation/Distribution به دلیل این که یک اسیلاتور ارائه دهنده حجم است در زمینه سیگنالگیری عملکرد بسیار خوبی از خود نشان میدهد.
توجه داشته باشید که پس از سیگنالگیری از اندیکاتور Accumulation/Distribution حتما و قبل از ورود به هرگونه معامله خرید یا فروش، از تاییدیههای سایر ابزار تحلیلی نیز استفاده کنید.
در اندیکاتور Accumulation/Distribution خط تراکم و توزیع به ۳ حالت مشاهده میشود:
- حالت صعودی؛
- حالت نزولی؛
- حالت رنج یا تقریبا صاف.
اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution صعودی باشد:
۱. چنانچه قیمت هم در یک روند صعودی قرار داشته باشد، نشان از یک سیگنال قدرتمند صعودی دارد. خریداران میتوانند درصورت مشاهده سایر تاییدیهها وارد معامله خرید (Buy) شوند.
۲. درصورتی که خط اندیکاتور تراکم و توزیع در وضعیت صعودی قرار داشته باشد اما قیمت رنج شود، میتوان انتظار صعودی شدن قیمت را داشت زیرا A/D نشان میدهد که میزان حجم خریدها در حال افزایش است.
۳. اگرقیمت در حال کاهش و خط A/D در حال افزایش باشد، نشانگر این است که قیمت و اندیکاتور یک واگرایی صعودی را شکل میدهند که به معنای ادامه یافتن روند پس از یک اصلاح خواهد بود.
۴. چنانچه قیمت کاهش یابد و خط A/d صعودی باشد که نشان دهنده واگرایی است، پس از اصلاح قیمت نیز روند همچنان به کاهش قیمت خود ادامه دهد و قیمت از فاز اصلاح وارد فاز تغییر ساختار شود و خط اندیکاتور Accumulation/Distribution نیز نزولی شود، نشاندهنده تغییر روند از صعودی به نزولی است.
اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution رنج (تقریبا صاف) باشد:
۱. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution تقریبا صاف و حالت رنج داشته باشد اما قیمت در حال افزایش باشد، نشانه شکل گیری واگرایی است و قیمت ممکن است به زودی نزولی شود.
۲. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution تقریبا صاف و حالت رنج داشته باشد اما قیمت در حال کاهش باشد، نشانه همگرایی است. در این وضعیت کاهش قیمت از سوی اندیکاتور A/D پشتیبانی نمیشود و احتمال داده میشود که به زودی قیمت صعودی شود.
۳. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution تقریبا صاف و حالت رنج داشته باشد و قیمت نیز در وضعیت رنج قرار داشته باشد، یعنی بازار در حالت رنج قرار دارد و میزان نقدینگی پایین است. در چنین حالتی بهتر است از سیگنالهای اندیکاتور A/D استفاده نشود.
اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution نزولی باشد:
۱. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution نزولی باشد و قیمت نیز در وضعیت کاهش قرار داشته باشد، نشان از یک روند نزولی قدرتمند دارد.
۲. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution نزولی باشد اما قیمت در جهت صعودی قرار داشته باشد، یک واگرایی نزولی بین قیمت و اندیکاتور رخ میدهد. در چنین وضعیتی که واگرایی منفی نامیده میشود، انتظار میرود که قیمت پس از اصلاح به روند نزولی باز گردد، مانند تصویر زیر:

۳. اگر در وضعیت شماره ۲ قیمت پس از اصلاح، سقف قبل را بشکند، احتمال داده میشود که تغییر روند رخ داده و قیمت صعودی شود.
۴. اگر خط اندیکاتور Accumulation/Distribution نزولی باشد اما قیمت در وضعیت ثابت یعنی رنج قرار گیرد، احتمال نزولی شدن قیمت داده میشود زیرا اندیکاتور دادههای افزایش میزان حجم معاملات سلرها یا فروشندگان را مخابره می کند.
سوالهای متداول
بهترین تایم فریم برای اندیکاتور A/D چیست؟
بهترین تایمفریم برای اخذ بهترین نتیجه در اندیکاتور تراکم و توزیع، تایمفریمهای بالا یعنی روزانه، هفتگی و ماهانه هستند اما در بازار فارکس و برای معاملات CFDs میتوانید در تایم فریمهای ۱ و ۴ ساعته دادههای سودمندی برای تحلیل دریافت کنید اما استفاده در تایمفریمهای پایینتر، عملکرد مفید این اندیکاتور بهشدت کاهش پیدا میکند.
اندیکاتور A/D در چه بازارهایی قابل استفاده است؟
از اندیکاتور Accumulation/Distribution در تمام بازارهایی که چارت قیمت کندل استیک داشته باشند، مانند بازارهای: فارکس، سهام بورسی، شاخصها، کالاها، فلزات گرانبها (طلا و نقره)، اوراق بهادار، صندوقها، مشتقات انرژی، ارزهای دیجیتال و حتی بورس ایران نیز میتوان استفاده کرد.
اندیکاتور تراکم و توزیع به تنهایی قابل استفاده است؟
تمام اندیکاتورها به تنهایی قابل استفاده هستند اما این به میزان دانش فنی و تبحر شما بستگی دارد که چگونه بتواند دادههای آنها را تحلیل و استفاده کنید، اما برای سیگنالگیری و ورود به معامله، نهتنها اندیکاتور تراکم و توزیع یا Accumulation/Distribution بلکه هیچ اندیکاتوری به تنهایی نمیتواند سیگنالهای چنان دقیقی ارائه دهد که برآیند معاملات شما سودآور باشد، بنابراین سعی کنید قبل از ورود به معامله با سیگنالهای اندیکاتور A/D، از تاییدیههای دیگر اندیکاتورها نیز بهره ببرید.
نظرات کاربران