توکن سوزی به فرایند حذف دائمی ارزهای دیجیتال گفته میشود به شکلی که برخی از ارزهای در گردش برای همیشه از بین میروند و به این شکل، عرضه کل کاهش پیدا میکند. اگر شما هم علاقهمندید که بدانید توکن سوزی چیست و به چه شکل انجام میشود، پیشنهاد میکنم این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
رویداد توکن سوزی یک اتفاق مثبت برای یک ارز دیجیتال محسوب میشود. بنابراین زمانی که خبری مبنی بر توکن سوزی از یک ارز دیجیتال را مشاهده کردید، درصورتیکه دیگر شرایط آن ارز دیجیتال و وضعیت کلی بازار متناسب باشد، احتمالاً باید منتظر افزایش قیمت در آن رمزارز باشید.
توجه داشته باشید که در این مطلب برای توضیح توکن سوزی از مثال ارز دیجیتال BNB زمانی که روی شبکه اتریوم اجرا میشد، استفاده شده است. احتمالاً میدانید که در حال حاضر رمزارز BNB روی بلاکچین اختصاصی بایننس قرار دارد و بنابراین عملکرد توکن سوزی آن متفاوت خواهد بود. البته باید بدانید که فرایند توکن سوزی که در این مطلب با هم دنبال میکنیم، برای تمام ارزهای دیجیتالی که روی استاندارد ERC-20 اتریوم فعال هستند، فرایندی کاملاً مشابه خواهد بود.
توکن سوزی در ارز دیجیتال چیست؟
همانطور که در ابتدای این مطلب اشاره کردیم، توکن سوزی فرایندی است که طبق آن تعدادی از ارزهای دیجیتال در گردش یک پروژه رمزارز، بهطورکلی از سیستم حذف میشوند. در ادامه برای توضیح نحوه کار توکن سوزی در ارز دیجیتال از مثال رمزارز BNB قدیمی که روی استاندارد ERC-20 اتریوم قرار داشت کمک خواهیم گرفت. در تصویر زیر میتوانید قرارداد قبلی این رمزارز را که در شبکه بلاکچین اتریوم بود را مشاهده کنید:
زمانی که این ارز دیجیتال هنوز روی شبکه اتریوم قرار داشت، بایننس با استفاده از رویدادهای دورهای توکن سوزی خود را انجام میداد. درواقع توکن سوزی در BNB با استفاده از یک تابع در قراردادهای هوشمند قابلاجرا روی بلاکچین اتریوم انجام میشد.
رویدادهای سوزاندن BNB از قبل برنامه ریزی شده بود و طی هر سه ماه یک بار بهطور خودکار انجام میشد تا اینکه به هدف نهایی خود که سوزاندن 100 میلیون واحد از رمزارز BNB بود، برسد. درواقع توکن در گردش BNB در ابتدا 200 میلیون توکن بود و با استفاده از رویداد توکن سوزی باید 50درصد از آن بهطورکلی از گردش خارج میشد.
جالب است بدانید که فرایند توکن سوزی این ارز دیجیتال در ابتدا بر اساس حجم معاملات BNB بود. اما در ماه دسامبر 2021، بایننس اعلام کرد که روش توکن سوزی قبلی با یک سیستم خودکار به نام BNB Auto-Burn جایگزین میشود.
درواقع بایننس با استفاده از مکانیزم جدید Auto-Burn سیستمی را ایجاد کرد که به واسطه آن رمزارزهای BNB بر اساس قیمت لحظهای BNB و تعداد بلاکهای ایجاد شده در بلاکچین بایننس در طول سه ماه اخیر، تنظیم میشد.
این شیوه جدید از توکن سوزی میزان بیشتری از شفافیت و پیشبینی پذیری را برای جامعه BNB به ارمغان میآورد. همچنین توکن سوزی BNB یک ویژگی دیگر دارد که مبتنی بر زمان واقعی است و بهروزرسانی پروتکل BEP-95 معرفی شده است. طبق این پروتکل میزانی از هزینههای تراکنش که توسط شبکه از کاربران برای انجام تراکنشها و اجرای قراردادهای هوشمند دریافت میشود، توسط سیستم سوزانده میشود.
فرایند توکن سوزی به چه شکل است؟
بهطورکلی رویداد توکن سوزی شامل مراحل زیر است:
- شخصی که مالکیت میزانی از ارز دیجیتال را دارد، تابع سوزاندن رمزارز را فراخوانی میکند و ادعا میکند که قصد دارد میزان مشخصی از ارز دیجیتال خود را بسوزاند.
- در مرحله دوم باید قرارداد هوشمند این موضوع را تأیید کند که شخص واقعاً تعداد مشخصشده از رمزارز را در کیف پول خود دارد و تعداد آنها معتبر است. مکانیزم توکن سوزی فقط به اعداد مثبت اجازه اجرای قرارداد هوشمند را میدهد.
- اگر تعداد ارزهای دیجیتال کیف پول موردنظر معتبر نباشد یا از اعدادی مانند 0 یا اعداد منفی استفاده کرده باشد، تابع سوزاندن اجرا نخواهد شد.
- اگر کیف پول موردنظر، به اندازه کافی ارز دیجیتال داشته باشد، تعداد رمزارز مشخصشده توسط صاحب ولت، سوازنده میشود. پس از آن تعداد توکن های سوزانده شده از عرضه کل کم میشود و تعداد توکن در گردش به روز میشود. به این معنی که تعداد رمزارز سوزانده شده برای همیشه از چرخه خارج میشود.
توجه داشته باشید که اگر برای سوزاندن ارز دیجیتال خود از تابع سوزاندن استفاده کنید، ارزهای شما برای همیشه از بین میروند. درواقع میتوان اینطور بیان کرد که توکن های سوازنده شده پس از سوختن دیگر هرگز قابل بازیابی نخواهند بود و به لطف فناوری بلاکچین، اثبات توکن سوزی بهراحتی در مرورگر بلاکچین قابل تأیید خواهد بود.
نکته دیگری که باید در رابطه با سوزاندن ارز دیجیتال BNB بدانید این است که هر شخصی در هر زمان میتواند به این تابع دسترسی داشته باشد. برای انجام این کار کافی است تابع موردنظر را فراخوانی کنید، تا بلافاصله با تأیید تراکنش میزان عرضه در گردش موردنظر خود را از شبکه بلاکچین حذف کنید. هر رویداد توکن سوزی بهعنوان یک تراکنش در بلاکچین ثبت میشود. به همین دلیل مکانیزم Token Burning کاملاً شفاف است و هر کسی میتواند این موضوع را بررسی کند که آیا واقعاً ارزهای دیجیتال موردنظر از گردش خارج شدهاند یا خیر؟
در رابطه با مثالی که در این مطلب بررسی میکنیم، یعنی ارز دیجیتال BNB پسازاینکه سیستم جدیدی برای این کار در نظر گرفته شد، پس از هر سه ماه که Auto-Burn انجام میشود، بایننس طی یک اعلامیه میزان ارزهای BNB سوزانده شده را اعلام میکند.
همچنین شما بهراحتی میتوانید تمام تراکنشهای توکن سوزی مربوط به BNB روی استاندارد ERC-20 را در کاوشگریهای بلاکچین اتریوم مانند اتر اسکن مشاهده کنید. برای مشاهده تراکنشهای مربوط به زنجیره بایننس نیز میتوانید به BSCScan مراجعه کنید. تراکنشهای عمومی سوزاندن توکن در هر دو بلاکچین غیرقابل برگشت هستند و بهطور دائمی در این بلاکچین ها ثبت میشوند.
در کاوشگر بلاک اتر اسکن میتوانید جزئیات مربوط به یک تراکنش را روی جعبه داده ورودی مشاهده کنید.
اگر روی رمزگشایی دادههای ورودی در این کاوشگر کلیک کنید، میتوانید مقدار رمزارزهای BNB را که سوزانده شده است بررسی کنید. در این صورت معمولاً یک عدد اعشاری شامل 18 اعشار مشاهده میکنید که در زمان نگارش این مقاله معادل 1,623,818 است.
تابع توکن سوزی فعلی BNB
از زمانی که بلاکچین بایننس راهاندازی شد، BNB هایی که روی استاندارد ERC-20 قرار داشتند به تدریج با BEP-2 مبادله شدند. این موضوع به این معنی است که رویدادهای توکن سوزی در حال حاضر به جای اینکه روی شبکه اتریوم انجام شود، روی زنجیره بایننس انجام میشود.
همچنین تمام رویدادهای سوزاندن ارز دیجیتالهای BNB مبتنی بر ERC-20 که تا به حال انجام شدهاند، در زنجیره بایننس کپی شدهاند تا اطمینان حاصل شود که کل عرضه یکسان است. به همین دلیل ، 11,654,397 ارز دیجیتال مبتنی بر ERC-20 که قبلاً در شبکه اتریوم سوزانده شده بودند نیز در زنجیره BNB (درست پس از راهاندازی شبکه اصلی) سوزانده شدند. میتوانید این تراکنش سوزاندن را در BNB Chain Explorer بررسی کنید. همچنین میتوانید کل عرضه در گردش BNB را از طریق این اکسپلورر مشاهده و بررسی کنید.
روشهای مختلف توکن سوزی
بهطورکلی دو روش برای سوزاندن BNB تعریف شده است. روش اول که بهعنوان Auto-Burn شناخته میشود، پروتکلی برای رویدادهای سوزاندن توکن سه ماهه BNB است. کاربرانی که میتوانند ثابت کنند BNB را به کیف پولهای غیرقابل بازیابی ارسال کردهاند، میتوانند کوینهای خود را در این برنامه سه ماهه قرار دهند و ارزهای دیجیتال خود را از مقدار Auto-Burn بازپرداخت کنند. این شیوه بهعنوان BNB Pioneer Burn Program نیز شناخته میشود.
مکانیزم دوم یک روش سوزاندن بلادرنگ است که در بهروزرسانی پروتکل BEP-95 معرفی شده و شامل سوزاندن بخشی از BNB است که بهعنوان هزینه گاز در زنجیره BNB مورد استفاده قرار میگیرد.
تا جولای سال 2022، بهطورکلی 20 رویداد توکن سوزی برای ارز دیجیتال BNB انجام شده است که طی آن بهطورکلی 38,683,447.66 BNB سوزانده شد که عرضه اولیه 200 میلیونی را 19.34 درصد کاهش داد (کل عرضه اکنون به 161,316,552.34 BNB رسیده است).
توکن سوزی به شکل خلاصه
همانطور که گفته شد فرایند سوزاندن ارزهای دیجیتال درواقع روشی است که طی آن برخی از ارزهای دیجیتال بهطور کامل از گردش خارج میشوند. یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت و کارایی یک ارز دیجیتال بحث عرضه است. هرچه میزان عرضه در گردش یک دارایی بیشتر باشد، احتمالاً قیمت آن ارز دیجیتال کاهش پیدا میکند. معمولاً صاحبان پروژهها برای اینکه با تورم مقابله کنند، میزانی از ارزهای دیجیتال خود را به کیف پولهایی ارسال میکنند که امکان دسترسی به داراییهای موجود در آنها غیرممکن است. بنابراین با کاهش عرضه در گردش علاوه بر پیشگیری از تأثیر منفی تورم، معمولاً ارزش ارز دیجیتال موردنظر نیز افزایش مییابد.
چه کسانی میتوانند توکن سوزی انجام دهند؟
فرایند سوزاندن ارزدیجیتال به شکل یک تابع و قابلاجرا روی قرارداد هوشمند بلاکچین مادر است. به همین دلیل هر فردی که بتواند اثبات کند که میزانی از یک ارزدیجیتال را در اختیار دارد، میتواند با داشتن دسترسی به تابع، بهراحتی رمزارزهای خود را بسوزاند.
سوزاندن ارزهای دیجیتال چه فایدهای دارد؟
سوزاندن رمزارزها باعث کاهش تورم و افزایش قیمت آن میشود.
از کجا میتوان مطمئن شد که صاحبان یک پروژه واقعاً یک رویداد توکن سوزی انجام دادهاند؟
معمولاً سوزاندن رمزارز به صورت یک تراکنش غیرقابل تغییر روی بلاکچین ثبت میشود. شما بهراحتی میتوانید با استفاده از اکسپلوررهای بلاک، به همان شکلی که در این مطلب اشاره شد، تراکنشهای مربوط به توکن سوزی را بررسی کنید.