در شرایطی که بانک مرکزی ایران برنامه‌های خود را برای پیاده‌سازی ریال دیجیتال (رمز ریال) پیش می‌برد، کارشناسان و متخصصان حوزه بلا‌چین و اقتصاد دیجیتال نسبت به چالش‌ها و محدودیت‌های این طرح هشدار می‌دهند.
به نقل از خبر آنلاین، کاوه مشتاق، مدیرعامل انجمن بلاکچین و پژوهشگر ارز دیجیتال، در یک گفت‌وگوی تخصصی به تشریح ابعاد مختلف ریال دیجیتال پرداخت. وی با اشاره به تجربه جهانی از سال ۲۰۰۹، تأکید کرد که فناوری بلاکچین تنها زمانی می‌تواند ویژگی‌های اصلی خود مانند شفافیت و امنیت را نشان دهد که به صورت غیرمتمرکز عمل کند.
به گفته مشتاق، ریال دیجیتال که در بستر شبکه «برنا» پیاده‌سازی شده، فاقد ویژگی غیرمتمرکز بودن است و تمامی تراکنش‌های آن تحت کنترل بانک مرکزی قرار دارد. این محدودیت‌ها شامل سقف تراکنش ۱۵ میلیون تومانی و عدم امکان استفاده توسط اتباع خارجی است.
در همین راستا، علیرضا بزرگمهر، کارشناس و پژوهشگر تحولات دیجیتال، با طرح پرسش‌های اساسی درباره کارآمدی ریال دیجیتال، به تناقضات موجود در سند منتشر شده توسط بانک مرکزی اشاره کرد. وی معتقد است که ناهماهنگی بین اهداف اعلام شده در ابتدا و میانه سند، نشان‌دهنده عدم انسجام در برنامه‌ریزی این طرح است.
نکته قابل توجه دیگری که توسط کارشناسان مطرح شده، مربوط به اولویت‌بندی نادرست در حل مشکلات نظام بانکی است. بزرگمهر تأکید می‌کند که اصلاح نظام کارمزد می‌تواند تأثیر بیشتری در کاهش هزینه‌های پولی و مقابله با تورم داشته باشد.
علیرضا مناقبی، رئیس هیئت‌مدیره مجمع عالی واردات، نیز به موضوع مهم دیگری اشاره کرد:
عدم آگاهی عمومی از ریال دیجیتال. طبق برآورد وی، کمتر از ۱۰ درصد جامعه با مفهوم و کاربردهای ریال دیجیتال آشنایی دارند، که این موضوع می‌تواند چالش بزرگی در پیاده‌سازی موفق این طرح باشد.
مناقبی همچنین به موضوع مقاومت‌های احتمالی در برابر شفافیت حاصل از ریال دیجیتال اشاره کرد. به گفته وی، افرادی که از سیستم‌های غیرشفاف و رانتی سود می‌برند، طبیعتاً با اجرای چنین طرح‌هایی مخالفت خواهند کرد.
یکی از نقدهای جدی که توسط مشتاق مطرح شد، مربوط به محدودیت‌های بین‌المللی ریال دیجیتال است. در حالی که بانک مرکزی می‌توانست از ظرفیت رمزارزها برای تسهیل مبادلات بین‌المللی استفاده کند، به سمت راه‌حلی رفته که محدود به مرزهای داخلی است.
با توجه به نظرات کارشناسان، به نظر می‌رسد پیش از پیاده‌سازی کامل ریال دیجیتال، نیاز به بازنگری در برخی جنبه‌های این طرح، افزایش آگاهی عمومی و در نظر گرفتن راهکارهایی برای تسهیل مبادلات بین‌المللی وجود دارد. همچنین، اصلاح ساختارهای موجود در نظام بانکی و کاهش هزینه‌های تراکنش می‌تواند در اولویت بالاتری نسبت به پیاده‌سازی ریال دیجیتال قرار گیرد.
نظرات کاربران