سورپرایز خالق تلگرام؛ هوش مصنوعی غیرمتمرکز کوکون فعال شد!

شبکه هوش مصنوعی غیرمتمرکز کوکون (Cocoon) که با هدف حفظ حریم خصوصی و کاهش وابستگی به ارائه‌دهندگان متمرکز توسعه یافته، طبق اعلام پاول دوروف (Pavel Durov)، بنیان‌گذار تلگرام (Telegram)، از روز یکشنبه به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. این شبکه بر بستر بلاکچین (TON) ساخته شده و به کاربران امکان می‌دهد توان پردازشی کارت‌های گرافیک خود را اجاره دهند و در مقابل توکن تون‌ کوین (TON) دریافت کنند.

طبق اعلام دوروف، کوکون نخستین درخواست‌های کاربران را پردازش کرده و مالکین سخت‌افزارهای پردازشی نیز هم‌اکنون در حال کسب درآمد از طریق مشارکت در شبکه هستند. او توضیح داد که ارائه‌دهندگان متمرکز قدرت پردازشی مانند آمازون (Amazon) و مایکروسافت (Microsoft) واسطه‌های پرهزینه‌ای هستند که هم قیمت خدمات را افزایش می‌دهند و هم حریم خصوصی را کاهش می‌دهند. دوروف تأکید کرد کوکون این مشکلات را با مدل غیرمتمرکز خود برطرف می‌کند و جایگزینی اقتصادی‌تر و امن‌تر ارائه می‌دهد.

این پروژه نخستین بار در کنفرانس Blockchain Life 2025 در دبی معرفی شد، جایی که دوروف آن را پاسخی به تقاضای روزافزون کاربران برای یک پلتفرم هوش مصنوعی امن دانست؛ پلتفرمی که اطلاعات را در اختیار غول‌های متمرکز قرار ندهد و امکان سوءاستفاده از داده‌ها را کاهش دهد.

کارشناسان امنیت و فعالان حوزه بلاکچین مدت‌ها درباره خطرات مدل‌های متمرکز هوش مصنوعی هشدار داده‌اند. دیوید هولتزمن (David Holtzman)، مدیر راهبردی پروتکل امنیتی Naoris، بیان کرده که هوش مصنوعی متمرکز می‌تواند به دولت‌ها و شرکت‌ها قدرت گسترده‌ای برای کنترل اجتماعی، تضعیف امنیت سایبری و نقض حریم خصوصی بدهد. او افزود که ترکیب فناوری بلاکچین با هوش مصنوعی می‌تواند راهکاری برای مقابله با این تهدیدها باشد، از جمله با ایجاد دفاتر ثبت تغییرناپذیر و سیستم‌های پردازشی توزیع‌شده.

در سال ۲۰۲۴ نیز گروهی از پژوهشگران Dfinity Foundation و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی غیرمتمرکز Onicai هفت اصل اخلاقی برای توسعه امن هوش مصنوعی منتشر کردند که اجرای سامانه‌ها بر بستر شبکه‌های بلاکچین غیرمتمرکز یکی از آن‌ها بود.

همچنین یک نظرسنجی توسط Digital Currency Group (DCG) نشان داده بود که ۷۷٪ از میان ۲,۰۳۶ شرکت‌کننده معتقدند هوش مصنوعی غیرمتمرکز برای جامعه سودمندتر از مدل‌های متمرکز خواهد بود.

با راه‌اندازی رسمی کوکون، بسیاری از فعالان حوزه فناوری آن را نقطه عطفی در تکامل هوش مصنوعی غیرمتمرکز می‌دانند که می‌تواند تعادل قدرت را از شرکت‌های بزرگ به سمت کاربران عادی تغییر دهد.